Στις 26 Ιανουαρίου ο διευθύνων σύμβουλος (CEO) της Τοyota, Ακίο Τογιόντα, ανακοίνωσε ότι την 1η Απριλίου θα παραδώσει τη θέση αυτή στον 53χρονο Κότζι Σάτο. Εκείνος θα περάσει στην προεδρία του ΔΣ.
Ο Τογιόντα είναι ο πιο σημαντικός παράγοντας της παγκόσμιας αυτοκινητοβιομηχανίας που έχει αντιμετωπίσει με σκεπτικισμό την πλήρη μετάβαση προς τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα. Ο εγγονός του ιδρυτή της εμβληματικής εταιρείας έχει εκφράσει με σαφήνεια επιφυλάξεις τόσο για τη σκοπιμότητα όσο και για την αναγκαιότητα, από περιβαλλοντική άποψη, της πλήρους και ταχείας μετάβαση στον εξηλεκτρισμό.
Η στάση του έχει πολέμιους και υποστηρικτές. Αυτούς που σχολιάζουν ότι δεν μπορείς να αντισταθείς σε μια παγκόσμια τάση αλλά κι εκείνους που υποστήριξαν -και επιμένουν- ότι τα επιχειρήματά του είναι σωστά: κυρίως σε ο,τι αφορά την αυτονομία και τα δίκτυα φόρτισης.
Με αφορμή την αποχώρησή του, η Washington Post (WP) σχολίασε ότι δεν μπορείς να πολεμήσεις μαζί «τον Λευκό Οίκο, το Κογκρέσο, τη Γουόλ Στριτ, τη Σίλικον Βάλεϊ και τις κυβερνήσεις διαφόρων πολιτειών των ΗΠΑ και ευρωπαϊκών χωρών» που προμοτάρουν τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα.
Ο τίτλος του δημοσιεύματος, «ο τελευταίος μεγάλος σκεπτικιστής των ηλεκτρικών αυτοκινήτων στην αυτοκινητοβιομηχανία αποδέχεται το αναπόφευκτο», υπονοεί σαφώς ότι η Toyota συνθηκολόγησε. Ωστόσο, η αμερικανική εφημερίδα δέχεται ότι τα επιχειρήματά του Τογιόντα κατά της ολικής ταχείας μετάβασης στην ηλεκτροκίνηση είναι σοβαρά —και ότι δεν είναι ο μόνος στον κλάδο που έχει αυτή την άποψη.
«Ο άνθρακας είναι ο εχθρός μας, όχι ο κινητήρας εσωτερικής καύσης» ανέφερε στο πρόσφατο παρελθόν ο ιάπωνας μάνατζερ, ενώ πριν από λίγες εβδομάδες τόνισε ότι μιλά εκ μέρους της «σιωπηρής πλειοψηφίας» των στελεχών στον κλάδο του αυτοκινήτου που επίσης «αναρωτιούνται αν είναι σωστό τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα να γίνουν η μοναδική επιλογή».
Ωστόσο, οι αυξανόμενες κρατικές επιδοτήσεις και οι επενδύσεις των αυτοκινητοβιομηχανιών (πχ. της VW, της ΒΜW και της Mercedes) στα ηλεκτρικά οχήματα, τα οποία αποσκοπούν στον μηδενισμό των εκπομπών άνθρακα στις μεταφορές («ευθύνονται» περίπου για το ένα πέμπτο των παγκόσμιων εκπομπών), διαμορφώνουν ήδη μια νέα πραγματικότητα.
ΗΠΑ και ΕΕ πρωτοστατούν στις επιδοτήσεις αλλά και στις απαγορεύσεις της γνωστής μας τεχνολογίας των κινητήρων εσωτερικής καύσης. Η πολιτείες της Καλιφόρνιας και της Νέας Υόρκης, στις ΗΠΑ, αλλά και ολόκληρη η Ευρωπαϊκή Ενωση αποφάσισαν την απαγόρευση της πώλησης επιβατικών οχημάτων με συμβατικούς κινητήρες από το 2035.
Από την πλευρά της, η Κίνα έχει ρίξει το βάρος του κρατικά ελεγχόμενου οικονομικού της συστήματος στην παραγωγή ηλεκτρικών αυτοκινήτων αλλά και των μπαταριών που απαιτούνται για τη λειτουργία τους. Υπό μια έννοια, όλοι βαδίζουν στον δρόμο που άνοιξε η Tesla του Ελον Μασκ.
Οι σωστές επισημάνσεις
Η WP σημειώνει ότι υπάρχουν πολλά σημεία που είναι σωστά σε όλα λέει ο Τογιόντα. Για να υιοθετηθούν μαζικά τα ηλεκτρικά οχήματα πρέπει να ξεπραστούν σημαντικά προβλήματα.
Πρώτον, το πώς θα αντιμετωπιστεί η ανάγκη για γρήγορους και βολικούς στη χρήση δημόσιους σταθμούς φόρτισης.
Δεύτερον, η συγκριτικά περιορισμένη εμβέλεια των ηλεκτρικών οχημάτων σε σύγκριση με τα συμβατικά.
Τρίτον, το υψηλό κόστος κτήσης που παρά τις επιδοτήσεις κινείται συνήθως πάνω από τα 40.000 ευρώ, καθιστώντας τα απαγορευτικά για μεγάλο μέρος των μεσαίων στρωμάτων, ακόμη και στις δυτικές κοινωνίες.
Για να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα αυτά στις ΗΠΑ και την ΕΕ θα χρειαστεί να αναβαθμιστούν τα δίκτυα ηλεκτρισμού ώστε να μπορούν να υποστηρίξουν τη φόρτιση ηλεκτρικών οχημάτων. Επίσης πρέπει να ξεπεραστούν τα μεγάλα προβλήματα στην παγκόσμια αλυσίδα εφοδιασμού της αυτοκινητοβιομηχανίας (που οδήγησαν ήδη στα ύψη τις τιμές για όλα τα αυτοκίνητα) και να εξασφαλιστούν επαρκή αποθέματα πρώτων υλών.
Το φλέγον ζήτημα για τη Δύση είναι ότι η Κίνα κυριαρχεί επί του παρόντος στην αγορά λιθίου, που αποτελεί το βασικό συστατικό των μπαταριών.
Παράλληλα παραμένει και ένα κεφάλαιο περιβαλλοντικό, πολύ σοβαρό, το οποίο συντηρεί τις αιτιάσεις περί υποκρισίας. Τα οφέλη από τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα σε ό,τι αφορά τη μείωση των εκπομπών άνθρακα θα παραμένουν περιορισμένα αν τα ηλεκτρικά δίκτυα που «γεμίζουν» τις μπαταρίες λειτουργούν ακόμη με φυσικό αέριο και άνθρακα.
Ο Τογιόντα μίλησε για μια «σιωπηρή πλειοψηφία» που μοιράζεται παρόμοιες ανησυχίες και είναι προφανές ότι δεν μιλούσε μόνο για τον εαυτό του. Ο Κάρλος Ταβάρες, διευθύνων σύμβουλος της Stellantis -με μάρκες όπως η Chrysler, η Jeep, η Opel και η Peugeot- σχολίασε αρνητικά πριν από ένα χρόνο την απόφαση να επιβληθούν μη ρεαλιστικές απαιτήσεις παραγωγής ηλεκτρικών οχημάτων στη βιομηχανία.
Είναι προφανές ότι η Toyota που ήδη παράγει και ηλεκτρικά οχήματα θα συνεχίσει να το κάνει, ίσως και να επιταχύνει με τη νέα της διοίκηση.
Από την άλλη, ο Τογιόντα, όπως σχολίασε η αμερικανική εφημερίδα, «γνωρίζει αναμφισβήτητα πολλά για τα αυτοκίνητα —το πώς λειτουργούν, πώς κατασκευάζονται και γιατί τα αγοράζουν οι άνθρωποι. Πρόκειται για την οπτική γωνία κάποιου που ξέρει εκ των έσω την περίπλοκη και σχολαστική δουλειά που απαιτήθηκε επί πολλά έτη ώστε να μετατραπεί η Toyota σε μια παγκόσμια εταιρεία που προσφέρει οικονομικά προϊόντα σε εκατομμύρια ανθρώπους με μεσαίο εισόδημα, δίχως να θυσιάζει την ποιότητα ή την αξιοπιστία».
Και πρόσθεσε ότι μια ημέρα ο Τογιόντα «είτε θα αποδειχτεί ότι έκανε λάθος είτε θα πει… “σας τα έλεγα”».
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News