Επί έναν αιώνα δισεκατομμύρια άνθρωποι στα αστικά κέντρα όλου του κόσμου χρησιμοποιούσαν (και οι περισσότεροι εξακολουθούν ακόμα να χρησιμοποιούν) για τις μετακινήσεις τους ρυπογόνα μεταφορικά μέσα, είτε λεωφορεία είτε τα αυτοκίνητά τους. Πλέον, όμως, σε πολλές πόλεις του κόσμου οι δημοτικές αρχές εργάζονται δημιουργικά και αναλαμβάνουν καινοτόμες πρωτοβουλίες, με στόχο να απαλλάξουν τις αστικές συγκοινωνίες τους από τον άνθρακα. Σε εκτενές δημοσίευμά τους οι New York Times κάνουν λόγο για μία «αθόρυβη μεταμόρφωση» που εξελίσσεται, σε πολλές μητροπόλεις του κόσμου, από το Βερολίνο έως την Μπογκοτά, παρότι διαφέρουν σημαντικά – γεωγραφικά, πολιτικά και οικονομικά – μεταξύ τους.

«Το Βερολίνο επαναχαράσσει τις γραμμές του ηλεκτρικού τραμ που ξηλώθηκαν όταν έπεσε το Τείχος. Η Μπογκοτά κατασκευάζει τελεφερίκ που διασχίζουν τα σύννεφα για να συνδέσουν εργατικές κοινότητες διάσπαρτες στους λόφους. Το Μπέργκεν, μια πόλη στα φιόρδ της δυτικής Νορβηγίας, τροποποιεί τα δημοτικά πορθμεία του, ούτως ώστε να μην κινούνται με ντίζελ αλλά με μπαταρίες – μια αξιοσημείωτη αλλαγή σε μία πετρελαιοπαραγωγό χώρα που πλούτιζε επί χρόνια από την πώληση πετρελαίου και φυσικού αερίου και τώρα θέλει να καταστεί πρωτοπόρος της ηλεκτροκίνησης στις θαλάσσιες μεταφορές», σημειώνει η Σόμινι Σενγκούπτα, ανταποκρίτρια των NYT με ειδίκευση στην κλιματική αλλαγή. Στο Μπέργκεν ηλεκτροκίνητα είναι επίσης όλα τα λεωφορεία και τα τραμ της πόλης ενώ οι οδηγοί και οι εταιρείες εκμετάλλευσης ταξί έχουν ήδη ενημερωθεί πως έως το 2024 πρέπει να έχουν αντικαταστήσει τα ρυπογόνα οχήματά τους με ηλεκτροκίνητα.

Για να επιβραδυνθεί η κλιματική αλλαγή, πλέον είναι επιτακτική ανάγκη να «πρασινίσουν» όσο το δυνατόν περισσότερο και οι αστικές συγκοινωνίες. Γιατί στις πόλεις όλου του κόσμου, όπου ζουν περισσότεροι από 3,8 δισεκατομμύρια άνθρωποι, παράγονται παραπάνω από τα 2/3 των παγκόσμιων εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, και πολύ συχνά οι μεταφορές και οι μετακινήσεις αποτελούν την κύρια πηγή. Οπότε δεν πρέπει μόνο να ενθαρρύνονται οι πολίτες να εγκαταλείψουν τα αυτοκίνητά τους και να στραφούν προς τα ΜΜΜ, πρέπει επίσης αυτά τα μέσα μαζικής μεταφοράς να καταστούν λιγότερο ρυπογόνα και πιο λειτουργικά.

Οχι άλλο κάρβουνο!

Παρότι, όμως, καταβάλλονται σημαντικές προσπάθειες, προκύπτουν διάφορα προβλήματα. Στην Κόστα Ρίκα, για παράδειγμα, στον στόχο της κυβέρνησης να καταστούν οι συγκοινωνίες στη χώρα ηλεκτρικές, εναντιώνονται οι ιδιωτικοί φορείς εκμετάλλευσης λεωφορείων. Σε μητροπόλεις της Κίνας (μεταξύ των οποίων και η Σεντζέν των σχεδόν 13 εκατ. κατοίκων) που διαθέτουν αποκλειστικά ηλεκτρικά λεωφορεία, ο ηλεκτρισμός εξακολουθεί να παράγεται ακόμα κυρίως μέσω της καύσης άνθρακα. Παγκοσμίως μόλις το 16% των αστικών λεωφορείων είναι ηλεκτρικά.

Οπου, ωστόσο, σημειώνονται επιτυχίες στο πλαίσιο της μετάβασης των αστικών συγκοινωνιών στην ηλεκτροκίνηση, διαπιστώνεται πως τα όποια οφέλη δεν σχετίζονται μόνον με την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης. «Μπορεί να καθαρίσει την ατμόσφαιρα, να περιορίσει την κίνηση στους δρόμους και, ιδανικά, να καταστήσει τις μετακινήσεις στις πόλεις πιο εύκολες για τους απλούς ανθρώπους», εξηγεί η δημοσιογράφος των New York Times, υπογραμμίζοντας πως σε πολλές περιπτώσεις, οι δημοτικές αρχές έδρασαν πιο γρήγορα από τις εθνικές τους κυβερνήσεις με στόχο την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης.

Κατακόκκινες καμπίνες στον αέρα της Μπογκοτά

«Απαιτείται πολιτική επιρροή. Τα τελευταία 25 χρόνια η Μπογκοτά ήταν καταδικασμένη να εξαρτάται από λεωφορεία ντίζελ. Αυτό είναι παράλογο στον 21ο αιώνα», εξήγησε στην νεοϋορκέζικη εφημερίδα η Κλαούντια Λόπεζ, η δήμαρχος της Μπογκοτά.

Οι κόκκινες καμπίνες του τελεφερίκ TransMiCable συνδέουν τους λόφους του Ciudad Bolívar με το κέντρο της πόλης. (Guillermo Legaria/Getty Images)Από το 2018 στον ουρανό πάνω από την πρωτεύουσα της Κολομβίας, όπου σήμερα κατοικούν περισσότεροι από έντεκα εκατομμύρια άνθρωποι, πηγαινοέρχονται οι κατακόκκινες καμπίνες του TransMiCable, ενός τελεφερίκ που εξυπηρετεί τους πιο φτωχούς από τους κατοίκους της Μπογκοτά, όλους όσοι κατοικούν στους λόφους του Ciudad Bolívar, του πιο υποβαθμισμένου και βίαιου από τα διαμερίσματά της, όπου βρίσκεται μία από τις μεγαλύτερες παραγκουπόλεις στον κόσμο.

Στόχος των δημοτικών αρχών είναι η χάραξη ακόμη επτά εναέριων γραμμών, ενώ όσον αφορά την κατάσταση στους δρόμους και τις λεωφόρους της Μπογκοτά, κυκλοφορούν ήδη πεντακόσια ηλεκτρικά λεωφορεία κινεζικής κατασκευής και παράλληλα έχουν πέσει οι υπογραφές για την αγορά ακόμη χιλίων έως το 2022, μετά την παραλαβή των οποίων η πρωτεύουσα της Κολομβίας θα διαθέτει έναν από τους μεγαλύτερους στόλους ηλεκτροκίνητων λεωφορείων στον κόσμο (εκτός της κινεζικής επικράτειας). Δεδομένου ότι η δήμαρχος Λόπεζ είναι λάτρης της ποδηλασίας, επιδιώκει επίσης να διευρύνει το δίκτυο ποδηλατοδρόμων της πόλης κατά 280 χιλιόμετρα.

Κερδίζοντας τον χαμένο χρόνο

Ωστόσο, σημασία για τους κατοίκους της Μπογκοτά δεν έχει μόνον η μετάβαση στην ηλεκτροκίνηση και η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Μιλώντας στους New York Times, ο Φρέντι Κουέστα Βαλένσια, ένας δάσκαλος παραδοσιακών χορών, σημείωσε πως το πιο σημαντικό για αυτόν είναι ότι το τελεφερίκ τού προσέφερε περισσότερο χρόνο. Γιατί παλιά χρειαζόταν δύο ώρες για να φτάσει στη δουλειά του με τα αργοκίνητα και ρυπογόνα αστικά, ενώ σήμερα μόλις σαράντα λεπτά, το πολύ μία ώρα. «Το στρες είναι πολύ λιγότερο. Τσεκάρω το κινητό μου, χαζεύω την πόλη, χαλαρώνω», σημείωσε.

Και αυτό σημαίνει πως οι πολιτικοί, όπως η Κλαούντια Λόπεζ, που επιδιώκουν να επισπεύσουν τη μετάβαση των αστικών συγκοινωνιών στην ηλεκτροκίνηση για την καλύτερη αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης, εάν καταφέρουν παράλληλα να βελτιώσουν τις αστικές συγκοινωνίες, θα μπορούσαν να αυξήσουν και τους ψηφοφόρους τους. Κυρίως μεταξύ των απλών ανθρώπων που χρησιμοποιούν κατά κύριο λόγο τα ΜΜΜ και συναποτελούν την πλειονότητα των εκλογικών σωμάτων ανά τον κόσμο.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News