Πασίγνωστος μουσικοκριτικός ων, ο Σάιμον Ρέινολντς έχει γράψει μια σειρά από πολύ ενδιαφέροντα βιβλία μουσικολογικού περιεχομένου, όπως το Retromania (σχετικά με τον ρόλο της νοσταλγίας στην ποπ κουλτούρας) και το Futuromania, που κυκλοφορεί αυτές τις ημέρες.

Ο μουσικοκριτικός μιλάει εκτενώς στην ιταλική Repubblica με αφορμή τα 40 χρόνια από την δολοφονία του Τζον Λένον, αναφερόμενος τόσο στους Beatles όσο και στους Rolling Stones – του τότε και του σήμερα.

Ο Ρέινολντς μιλάει καταρχάς για την διάλυση των Beatles, πριν ακριβώς μισόν αιώνα.

«Λατρεύω τους Beatles και νομίζω ότι η καριέρα τους ήταν πολύ ενδιαφέρουσα γιατί ξεκίνησαν ως μια μπάντα που έπαιζε τέλεια το rock’n’roll σε ζωντανές εμφανίσεις. Ακόμα και ο Λένον ήταν πεπεισμένος ότι η καλύτερη μουσική τους ήταν αυτή που έκαναν πριν μπουν ποτέ σε ένα στούντιο, πριν το 1963. Κάποτε ο Λένον είπε: «Οταν ήμασταν στο Αμβούργο ή παίζαμε στο Cavern [το συναυλιακό χώρο του Λίβερπουλ] κανείς δεν μπορούσε να μας νικήσει στην Αγγλία. Ημασταν οι καλύτεροι, ακόμα καλύτεροι από τους Rolling Stones»», σημειώνει ο Ρέινολντς, προσθέτοντας ότι η συνέχεια ήταν διαφορετική (ανεξάρτητα αν ήταν καλύτερη ή χειρότερη):

«Στην πορεία της καριέρας τους έγιναν το πρώτο αληθινό “post-rock” συγκρότημα με την έννοια ότι αυτό που έπαιζαν στο στούντιο δεν θα μπορούσαν ποτέ να το παίξουν ζωντανά με την ίδια ποιότητα και πιστότητα. Σκεφτείτε, ας πούμε, τραγούδια όπως το «Tomorrow Never Knows» (ένα από τα πιο καινοτόμα τραγούδια τους): συνετέθη κυρίως από τον Λένον ως μια αντίδραση σε αυτή την πρώτη φάση των Beatles ως αμιγώς “ζωντανό συγκρότημα”. Όταν σταμάτησαν να περιοδεύουν και μπήκαν στο στούντιο, τότε άρχισαν να φτιάχνουν ολοένα και πιο καινοτόμα πράγματα».

Ο Ρέινολντς φτάνει στο ίδιο συμπέρασμα που φτάνουν πλεόν οι περισσότεροι μουσικοκριτικοί: ότι στην πραγματικότητα, oι μουσικοί επαναστάτες δεν ήταν οι «ταραχοποιοί» Rolling Stones, αλλά οι Beatles.

«Οχι μόνο ο Λένον, αλλά και οι άλλοι Beatles ενδιαφέρθηκαν για την μουσική πρωτοπορία: στο εξώφυλλο του “Sgt. Pepper’s Lonely Hearts Club Band” υπάρχει μέχρι και ο σπουδαίος συνθέτης Κάρλχάιντς Στοκχάουζεν. Με ένα κομμάτι όπως το “Revolution #9”, ο Λένον προσπάθησε να μιμηθεί τα έργα του Στοκχάουζεν!», επισημαίνει ο μουσικοκριτικός, καταρρίπτοντας στη συνέχεια και την «κατηγορία» πολλών ότι ο ΜακΚάρτνεϊ υπήρξε «γλυκερός» συνθέτης ανάλαφρων ποπ επιτυχιών.

«Ο ΜακΚάρτνεϊ ενδιαφερόταν πολύ για την ηλεκτρονική μουσική: υπάρχει το διάσημο άλμπουμ “Carnival of Light” που δεν κυκλοφόρησε ποτέ», τονίζει.

Βέβαια, όπως συνοψίζει, ο Λένον ήταν αυτός που ήταν πάντα ανοιχτός σε κάθε είδους καινοτομία: δοκίμασε πρώτος LSD, δοκίμασε πρώτος το διαλογισμό και την ανατολική φιλοσοφία. Και μετά επηρεάστηκε από το κίνημα Fluxus και επέστρεψε στην μουσική avant-garde, εξερευνώντας μαζί με την Γιόκο Ονο τα όρια της συναισθηματικής τους κάθαρσης μέσω της διάσημης θεραπείας της «πρωτογενούς κραυγής» του ψυχιάτρου Αρθουρ Γιάνοβ.

Και κάπου εκεί, χωράει και το τραγούδι «Imagine», που κατά τον Ρέινολντς, αποτελεί το δημιουργικό του απαύγασμα.

«Κάποιος σκέφτεται το Imagine ως ένα ήρεμο, ονειρικό τραγούδι, αλλά αν ακούσετε τους στίχους είναι σαν να διαβάζετε την Κομμουνιστική Διεθνή: «Φανταστείτε έναν κόσμο χωρίς προσωπικές περιουσίες, χωρίς κανένα έθνος, καμία θρησκεία, κανένα παράδεισο ή κόλαση». Είναι μια απίστευτη δήλωση. Επίσης, νομίζω ότι το τραγούδι Instant Karma (από την ίδια περίοδο με το Imagine) είναι ένα πολύ πολιτικό τραγούδι, ακόμα και αν είναι υποτιμητικό να το ονομάσουμε έτσι», λέει, παραδεχόμενος τον κομβικό ρόλο της Ονο στην επανεφεύρεση του «καλλιτέχνη Λένον».

«Ο τρόπος της να ουρλιάζει και να κάνει παραστάσεις με επίκεντρο το σώμα της, όπως εκείνη στην οποία καλείται το κοινό να κόψει τα ρούχα της με ψαλίδι, νομίζω ότι συνέπεσε με την ανάγκη του Λένον να επιστρέψει μουσικά και να εκφραστεί με έναν πολύ άμεσο, απλό και ειλικρινή τρόπο», επισημαίνει ο Ρέινολντς, με την κουβέντα να καταλήγει, εύλογα, στο καίριο ερώτημα: ποιοι είχαν μπροστά τους λαμπρότερο μέλλον, οι Beatles ή οι Rolling Stones;

«Λατρεύω τους Stones, νομίζω ότι είναι υπέροχοι. Αλλά υπάρχει πάντα μια μπλουζ βάση σε αυτό που κάνουν. Δεν υπάρχει τίποτα στη δουλειά τους που να θυμίζει τραγούδια των Beatles όπως το “I Am The Walrus” ή το “Strawberry Fields Forever”. Περιέργως, οι Stones δεν ήταν ποτέ τους μουσικοί πειραματιστές όπως οι Beatles. Οι Stones ήταν πιο ροκ αλλά οι Beatles ήταν πιο ποπ και πιο πειραματικοί ταυτόχρονα: μοιάζει με οξύμωρο, αλλά είναι έτσι».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News