«Για τα “πρεζάκια” της πολιτικής οι εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είναι ό,τι το Παγκόσμιο Κύπελλο για τους οπαδούς του ποδοσφαίρου» γράφει η Αν Απλμπαουμ στο The Atlantic. Και μάλλον δεν έχει άδικο, αν λάβουμε υπόψη ότι υπάρχουν 27 χώρες με 27 σύνολα κομμάτων –κεντροδεξιά, κεντροαριστερά, ακροδεξιά, ακροαριστερά, φιλελεύθερα, συντηρητικά, πράσινα– και 27 σετ στατιστικών στοιχείων προς εξέταση και μελέτη.

Επιπλέον, καθώς δεν πρόκειται για εθνικές εκλογές, άρα κατά βάση δεν αλλάζουν κυβερνήσεις, οι ψηφοφόροι συχνά τις αντιμετωπίζουν από αδιάφορα έως πειραματικά, ψηφίζοντας κόμματα που δεν θα επέλεγαν για να κυβερνήσουν τη χώρα τους, τις περισσότερες φορές σε ένδειξη διαμαρτυρίας κατά οποιουδήποτε βρίσκεται στην εξουσία, γεγονός που τις καθιστά «ελκυστικά –ή ανησυχητικά– απρόβλεπτες», όπως γράφει η διάσημη (βραβευμένη με Πούλιτζερ) αμερικανοπολωνέζα ιστορικός και δημοσιογράφος.

Σημειώνει επίσης πως, αν και οι Βρετανοί ποτέ, ακόμη και όταν ανήκαν στην ΕΕ, δεν ενδιαφέρονταν ιδιαίτερα για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τις ευρωεκλογές, όπως και οι Αμερικανοί, τα αγγλοαμερικανικά ΜΜΕ εξακολουθούν να συνοψίζουν τα αποτελέσματα με μία φράση. Ετσι, το πρωί της Δευτέρας έκαναν λόγο για «άνοδο της Ακροδεξιάς», προειδοποιώντας ότι ενδέχεται να ακολουθήσει και η Αμερική στην ίδια κατεύθυνση. Ομως η κατάσταση σίγουρα δεν είναι τόσο απλή.

Οσον αφορά τη Γαλλία, «οι τρομακτικοί τίτλοι ήταν αρκετά σωστοί» αναγνωρίζει η Απλμπαουμ, λαμβάνοντας υπόψη τον θρίαμβο του ακροδεξιού και αντισυστημικού (παρότι στην πραγματικότητα αποτελεί εδώ και δεκαετίες μέρος του κατεστημένου) Εθνικού Συναγερμού, που κέρδισε περίπου το ένα τρίτο των ψήφων.

«Αυτή ήταν ξεκάθαρα μια ψήφος διαμαρτυρίας με στόχο τον Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος απάντησε με τον ίδιο τρόπο: προκήρυξε πρόωρες βουλευτικές εκλογές, οι οποίες θα αναγκάσουν τους γάλλους ψηφοφόρους να αποφασίσουν αν θέλουν πραγματικά τη Λεπέν, όχι απλώς για να τους εκπροσωπεί στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, αλλά για να κυβερνά τη χώρα. Στοιχηματίζει πως όχι (…) Εάν κάνει λάθος, η Λεπέν θα μπορούσε να κερδίσει την πρωθυπουργία αλλά θα υποχρεούνταν να μοιραστεί την εξουσία με τον Μακρόν, ο οποίος θα είχε τρία χρόνια για να της κάνει τον βίο αβίωτο. Εάν έχει δίκιο (η Λεπέν), θα χάσει ξανά, όπως έχει χάσει πολλές φορές στο παρελθόν» συνοψίζει η αρθρογράφος του The Atlantic.

Οσον αφορά, όμως, την κατάσταση σχεδόν παντού αλλού στην Ευρώπη, οι πηχυαίοι και ανησυχητικοί τίτλοι των αγγλοαμερικανικών ΜΜΕ δεν ανταποκρίνονταν στην πραγματικότητα.

Η Απλμπαουμ αναφέρεται καταρχάς στη θετή πατρίδα της, την Πολωνία, όπου το ακροδεξιό πρώην κυβερνών κόμμα ήρθε δεύτερο για πρώτη φορά μετά από μια δεκαετία, νικημένο από το κεντροδεξιό νυν κυβερνών κόμμα (στην κυβέρνηση του οποίου υπηρετεί και ο σύζυγος της Απλμπαουμ, Ράντεκ Σικόρσκι, ως υπουργός Εξωτερικών).

Στην Ουγγαρία, μια νέα, κινηματική Κεντροδεξιά στέρησε απροσδόκητα ψήφους από το αυταρχικό κυβερνών κόμμα Fidesz του Βίκτορ Oρμπαν. Συγχρόνως, στη Σλοβακία, στην Ολλανδία, ακόμη και σε Ιταλία (της πρωθυπουργού Τζόρτζια Μελόνι) και Γαλλία, η Κεντροαριστερά τα πήγε καλύτερα σε σχέση με τις προηγούμενες εκλογές.

Στη Γερμανία, είναι αλήθεια ότι τα αποτελέσματα ήταν σίγουρα απογοητευτικά για τον τρικομματικό κυβερνητικό συνασπισμό, αλλά η ακροδεξιά Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD), που μαστίζεται από σκάνδαλα που τη συνδέουν με ρωσικά κεφάλαια και ναζιστικές καταβολές, δεν τα πήγε τόσο καλά (16%), τουλάχιστον όσο αναμενόταν πριν από λίγους μήνες.

«Δεν θέλω να υποβαθμίσω την απειλή του AfD, με τη δηλητηριώδη ρητορική του και τους οικονομικούς δεσμούς του με τη Ρωσία, ή την απειλή του αδελφού του Κόμματος Ελευθερίας της Αυστρίας (FPO), το οποίο κέρδισε την πρώτη θέση με πολύ μικρή διαφορά. Αλλά οι πραγματικοί νικητές στη Γερμανία ήταν οι κεντροδεξιοί Χριστιανοδημοκράτες, οι οποίοι δεν είναι ούτε φιλοναζί ούτε φιλορώσοι. Αντιθέτως, υποστηρίζουν εδώ και μήνες ότι ο γερμανός καγκελάριος Ολαφ Σολτς πρέπει να κάνει περισσότερα για να βοηθήσει την Ουκρανία, όχι λιγότερα» γράφει η Απλμπαουμ.

Στρέφοντας την προσοχή της στις ΗΠΑ, σημειώνει πως «για τους Αμερικανούς το μήνυμα από αυτές τις εκλογές είναι ανησυχητικό και απροσδόκητο, αλλά όχι λόγω των όσων συμβαίνουν στην Ευρώπη».

Τι συμβαίνει, δηλαδή, στην Ευρώπη; Κορυφαίες πολιτικές προσωπικότητες της Ακροδεξιάς ανά την ήπειρο –περιλαμβανομένων της ιταλίδας πρωθυπουργού Τζόρτζια Μελόνι, το κόμμα της οποίας αναδύθηκε από το φασιστικό κίνημα του Μουσολίνι, της Μαρίν Λεπέν, της οποίας οι ρίζες στην πραγματικότητα βρίσκονται στη Γαλλία του Βισί, και του Γκερτ Βίλντερς στην Ολλανδία, ο οποίος κάποτε χαρακτήριζε το Κοινοβούλιο της χώρας του «φτιαχτό»– σημειώνουν σημαντικές επιτυχίες, ακριβώς επειδή άρχισαν να στρέφονται προς το Κέντρο, να προσπαθούν να ακούγονται λιγότερο ακραίοι, να εγκαταλείπουν προηγούμενες ενστάσεις και να αποδέχονται υπάρχουσες συμμαχίες, όπως η Ευρωπαϊκή Ενωση και το ΝΑΤΟ.

«Μιλούν πολύ για τη μετανάστευση και τον πληθωρισμό, αλλά το ίδιο κάνουν και τα παραδοσιακά κόμματα. Οι στόχοι τους μπορεί στην πραγματικότητα να είναι πιο ριζοσπαστικοί –η Λεπέν μπορεί κάλλιστα να σχεδιάζει να υπονομεύσει το γαλλικό πολιτικό σύστημα, εάν επικρατήσει, και δεν πιστεύω ότι έκοψε τους δεσμούς της με τη Ρωσία– αλλά τα καταφέρνουν, αποκρύπτοντας αυτόν τον ριζοσπαστισμό από τους ψηφοφόρους» εξηγεί η Απλμπαουμ, υποστηρίζοντας –και προειδοποιώντας– ότι ο Ντόναλντ Τραμπ «δεν είναι σαν αυτούς».

Γιατί ο πρώην και πιθανώς μελλοντικός πρόεδρος των ΗΠΑ ούτε το Κέντρο προσεγγίζει ούτε προσπαθεί να φαίνεται λιγότερο συγκρουσιακός ούτε επιδιώκει να αγκαλιάσει τις υπάρχουσες συμμαχίες. Αντιθέτως, «σχεδόν καθημερινά ακούγεται πιο ακραίος, πιο απρόβλεπτος και πιο επικίνδυνος. Η Μελόνι δεν ενέπνευσε τους οπαδούς της να μπλοκάρουν την επικύρωση των αποτελεσμάτων των εκλογών. Η Λεπέν δεν παραληρεί για τιμωρία και εκδίκηση».

Και ο Γκερτ Βίλντερς συμφώνησε να μετάσχει σε μια κυβέρνηση συνασπισμού (κάτι που σημαίνει ότι μπορεί να συμβιβαστεί με άλλους πολιτικούς ηγέτες), ενώ υποσχέθηκε επίσης να «βάλει στον πάγο» την περιβόητη εχθρότητά του προς τους μουσουλμάνους. Ακόμη και ο Βίκτορ Ορμπαν, ο οποίος έκανε τα πάντα για να υπονομεύσει τους θεσμούς προς όφελός του, «δεν καυχιέται ανοιχτά ότι θέλει να είναι ένας αυταρχικός ηγέτης. Ο Τραμπ το κάνει. Οι άνθρωποι γύρω του δηλώνουν, επίσης ανοιχτά, ότι θέλουν να καταστρέψουν την αμερικανική δημοκρατία. Τίποτε από όλα αυτά δεν φαίνεται να τον ζημιώνει, με τους ψηφοφόρους να δείχνουν πως επικροτούν αυτόν τον καταστροφικό, ριζοσπαστικό εξτρεμισμό, ή τουλάχιστον ότι δεν τους ενοχλεί» σημειώνει η Απλμπαουμ.

«Τα κλισέ των αμερικανικών μέσων ενημέρωσης για την Ευρώπη είναι λανθασμένα. Στην πραγματικότητα, η ευρωπαϊκή Ακροδεξιά σε ορισμένα μέρη ενισχύεται, όμως σε άλλα αποδυναμώνεται. Και δεν “κινδυνεύουμε” να ακολουθήσουμε τους ευρωπαίους ψηφοφόρους προς μια εξτρεμιστική κατεύθυνση, γιατί τους έχουμε ήδη προσπεράσει. Εάν ο Τραμπ κερδίσει τον Νοέμβριο, η Αμερική θα μπορούσε να ριζοσπαστικοποιήσει την Ευρώπη, όχι η Ευρώπη την Αμερική» καταλήγει.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News