Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η βασίλισσα της Αιγύπτου Κλεοπάτρα, είναι μια από τους πιο πολυσυζητημένες ηγετικές μορφές όλων των εποχών. Ακόμη και ο Σαίξπηρ έγραψε ένα έργο για εκείνη.

Εχουν, επίσης, γυριστεί πολλές ταινίες για την Κλεοπάτρα. Και πρόσφατα επανήλθε  στη δημοσιότητα με αφορμή μια αναμενόμενη  ταινία, που επανενώνει την ομάδα της «Wonder Woman», με πρωταγωνίστρια την Γκαλ Γκαντότ και την υπογραφή της Πάτι Τζένκινς.  Φυσικά όχι χωρίς κάποιες αντιδράσεις.

Η Γκαλ Γκαντότ θα υποδυθεί την Κλεοπάτρα, επαναλαμβάνοντας τον ρόλο, που είχε παίξει προηγουμένως η Βίβιαν Λι και η (πιο συζητημένη) Ελίζαμπεθ Τέιλορ. Οι αντιδράσεις (όπως σε πολλά πράγματα στις ημέρες μας, περιλαμβάνουν δικαιώματα ιστορίας, γεωπολιτικής και τέχνης) διακρίνονται από οργή και αγανάκτηση για το γεγονός ότι τον ρόλο υποδύεται μια ισραηλινή καλλονή και όχι κάποια αιγύπτια ηθοποιός.

 

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

 

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη Gal Gadot (@gal_gadot)

Γκαλ Γκαντότ, η λευκή ισραηλινή καλλονή που θα υποδυθεί την Κλεοπάτρα

Ωπα. Εδώ είμαστε. Μπορεί εδώ και 2000 χρόνια η Κλεοπάτρα να μνημονεύεται σαν Αιγύπτια, αλλά πόσο Αιγύπτια ήταν πραγματικά;

Ηταν και δεν ήταν. Στην πραγματικότητα εξαρτάται από το πώς επιλέγει κάποιος να ορίσει την εθνότητα και την εθνικότητα, γράφει στο Medium ο Πολ Κομπς, και μας δίνει ένα προσωπικό του παράδειγμα. Η γιαγιά του, λέει ο Κομπς, γεννήθηκε στη Μασαχουσέτη, άρα ήταν Αμερικανίδα. Αλλά οι γονείς της, οι γονείς των γονιών της και όλοι οι υπόλοιποι πρόγονοί της, εκατοντάδες χρόνια πίσω, ήταν Ιταλοί. Η γιαγιά ήταν Αμερικανίδα ως προς την εθνικότητα και Ιταλίδα ως προς την εθνότητα (πολιτιστικά επίσης, για μεγάλο μέρος της ζωής της).

Το ίδιο ισχύει και για την Κλεοπάτρα. Ως άμεση απόγονος των Πτολεμαίων, της δυναστείας, που κυβέρνησε την Αίγυπτο μετά τον θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου, το 323 π.Χ. οπότε το τεράστιο βασίλειό του μοιράστηκε.  Ο Πτολεμαίος, στρατηγός του Μεγάλου Αλεξάνδρου, καταγόταν  όπως και ο Αλέξανδρος, από το αρχαίο ελληνικό βασίλειο της Μακεδονίας.  Η Κλεοπάτρα γεννήθηκε σχεδόν 300 χρόνια αργότερα, το 69 π.Χ., και παρέμεινε εθνικά Μακεδόνισσα επειδή τα μέλη της βασιλικής οικογένειας παντρευόντουσαν μεταξύ τους.

Οπως συμβαίνει ιστορικά με όλες τις δυναστείες, αυτό γινόταν για να διατηρηθεί η «καθαρότητα» του αίματός τους. Επίσης, η βασιλική αυλή της Αιγύπτου διατηρούσε τη γλώσσα, τα ήθη και τα έθιμα του ελληνιστικού πολιτισμού, η βασιλεία της Κλεοπάτρας, μάλιστα, σηματοδοτεί το τέλος της ελληνιστικής και την αρχή της ρωμαϊκής περιόδου στην ανατολική Μεσόγειο. Τα περισσότερα μέλη της δυναστείας των Πτολεμαίων δεν είχαν επαφή με την αιγυπτιακή γλώσσα, διατήρησαν, ωστόσο, τις αιγυπτιακές παραδόεις των Φαραώ.

Η ίδια η Γκαλ Γκαντότ αναφέρθηκε σχετικά σε συνέντευξή της στο BBC Arabic στα τέλη του περασμένου έτους: «Πρώτα απ ‘όλα, εάν θέλετε να είστε πιστοί στα γεγονότα, η Κλεοπάτρα ήταν Μακεδόνισσα. Ψάχναμε για μια ηθοποιό από τη Μακεδονία, που να ταιριάζει στην Κλεοπάτρα. Δεν βρέθηκε και εγώ είχα μεγάλο πάθος με την Κλεοπάτρα», είπε. Πρόσθεσε επίσης: «Εχω φίλους από όλο τον κόσμο, είτε είναι Μουσουλμάνοι, Χριστιανοί, Καθολικοί, άθεοι Βουδιστές ή Εβραίοι… Οι άνθρωποι είναι άνθρωποι κι εγώ θέλω να τιμήσω την παρακαταθήκη της Κλεοπάτρας και αυτό το εκπληκτικό ιστορικό πρόσωπο που θαυμάζω τόσο πολύ».

Ο ιστορικός Μάικλ Γκραντ μας το θυμίζει, εξάλλου, στο βιβλίο του «Από τον Αλέξανδρο στην Κλεοπάτρα: Ο Ελληνιστικός Κόσμος», όπου γράφει: «Η Κλεοπάτρα θα είχε περιγράψει τον εαυτό της ως Ελληνίδα. Όποια και αν ήταν τα φυλετικά συστατικά των Μακεδόνων προγόνων της, η γλώσσα της, όπως και η δική τους, ήταν η ελληνική, καθώς και όλη η παιδεία και ο πολιτισμός της».

Είναι πιθανό ότι στις φλέβες των Πτολεμαίων κυλούσε επίσης  λίγο περσικό αίμα από την προαιγυπτιακή εποχή τους, αλλά δεν υπάρχουν στοιχεία ότι η Κλεοπάτρα ήταν Αιγύπτια, εθνικά ή φυλετικά.

Αυτό που πρέπει να σημειωθεί, ωστόσο, είναι ότι η Κλεοπάτρα προσπάθησε να σπάσει το σερί 300 χρόνων στην παράδοση των προγόνων της, που απέφευγαν κάθε τι αιγυπτιακό. Μεταξύ άλλων, ήταν η πρώτη βασίλισσα της δυναστείας των Πτολεμαίων που έμαθε Αιγυπτιακά (ήταν μία από τις δέκα γλώσσες που μιλούσε).

 

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

 

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη Gal Gadot (@gal_gadot)

Προβάροντας τη στολή 

Θα ήταν ικανοποιημένοι, άραγε, όσοι αντιτίθενται στο να παίξει τον ρόλο της Κλεοπάτρας η Γκαντότ, αν στη θέση της είχε βρεθεί μια ιστορικά ακριβής ηθοποιός από την (ελληνική) Μακεδονία; Πιθανότατα όχι, καθώς οι περισσότεροι ήθελαν να υποδυθεί την Κλεοπάτρα μια Αιγύπτια ηθοποιός (κάτι που ιστορικά θα ήταν εξίσου ανακριβές).

Η αλήθεια είναι ότι ποτέ δεν μπορείς να τους έχεις όλους ευχαριστημένους. Η Γκαντότ μίλησε και γι’ αυτό στη συνέντευξή της στο BBC, λέγοντας ότι άλλοι σκηνοθέτες και ηθοποιοί μπορούν να προσαρμόσουν κινηματογραφικά την Κλεοπάτρα στη δική τους άποψη  εάν έχουν κάποιο πρόβλημα με την ερμηνεία της: «Ξέρετε, οποιοσδήποτε μπορεί να κάνει αυτήν την ταινία, οποιοσδήποτε μπορεί να προχωρήσει και να τη γυρίσει. Είμαι πολύ παθιασμένη που θα κάνω κι εγώ τη δική μου», είπε.

«Προσωπικά», γράφει ο Πολ Κομπς στο Medium, «θέλω απλώς να δω μια υπέροχη ταινία για την Κλεοπάτρα και αν η Γκαλ Γκαντότ παίζει τη θρυλική βασίλισσα επειδή δεν βρέθηκε μια ιστορικά ακριβής ηθοποιός, δεν έχω πρόβλημα. Δεν πρόκειται για τραβηγμένη επιλογή, όπως όταν ο Τζον Γουέιν έπαιξε τον Τζένγκις Χαν, στην ταινία “Ο Δαίμων της Ασίας” “The Conqueror” του 1956».

Τελικά, ένας σπουδαίος ηθοποιός μπορεί να μεταμορφώσει έναν ρόλο ακόμα κι αν η ιστορία δεν είναι ακριβώς σωστή. Σκεφτείτε για παράδειγμα τον Τζορτζ Ουάσινγκτον. Από τη μια έχουμε την (λευκή) απεικόνισή του στο χαρτονόμισμα του δολαρίου. Και από την άλλη έναν μαύρο ηθοποιό, τον Κρίστοφερ Τζάκσον, που ερμήνευσε με εκπληκτικό τρόπο τον Ουάσινγκτον στο μιούζικαλ « Hamilton» του Λιν-Μανουέλ Μιράντα. Ισως καλύτερα από οποιονδήποτε άλλο ποτέ. Πράγμα που δείχνει τη δύναμη μιας ταινίας, όταν γίνεται σωστά, να φτάνει σε εμάς με απροσδόκητους τρόπους.

Μακάρι λοιπόν και η Γκαλ Γκαντότ να καταφέρει να κάνει το ίδιο με την Κλεοπάτρα της.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News