«Υπάρχουν αριθμοί πιο ισχυροί ακόμη και από τον πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών», γράφει, πολύ εύστοχα, σε ανάλυσή του ο Φεντερίκο Φουμπίνι, αρθρογράφος της Corriere della Sera με ειδίκευση στα οικονομικά. Σημειώνει πως από την αρχή του τρέχοντος έτους οι χρηματαγορές στις ΗΠΑ απώλεσαν περίπου 5,7 τρισ. δολάρια σε αξία, ποσό υπερδιπλάσιο από το ΑΕΠ της Ιταλίας, το οποίο πέρυσι ανήλθε στα 2,37 τρισ. δολάρια: από τα ιστορικά υψηλά του Φεβρουαρίου έως τη βουτιά, πριν από δύο εβδομάδες, η απώλεια χρηματιστηριακής αξίας στις ΗΠΑ (δίχως να συνυπολογίζονται οι απώλειες στον υπόλοιπο κόσμο) ανήλθε στα 11,6 τρισ, δολάρια, ήτοι περίπου 10% του ΑΕΠ του πλανήτη.

Αγορές εναντίον Τραμπ

Ετσι εξηγείται η έκβαση του αγώνα που κήρυξε ο Ντόναλντ Τραμπ κατά του παγκόσμιου εμπορίου, ακόμη και εναντίον των δομών των οικονομικών θεσμών στην ίδια του την πατρίδα. Προς το παρόν το σκορ είναι «Αγορές: 4 – Τραμπ: 0», γράφει ο Φουμπίνι, σημειώνοντας, ωστόσο, πως το ματς, προφανώς, δεν έχει τελειώσει, ίσως να μην έχει ολοκληρωθεί ούτε καν το πρώτο ημίχρονο. «Αλλά ήδη, μέσα σε λίγες εβδομάδες, οι αγορές μετοχών, συναλλάγματος και τίτλων σταθερού εισοδήματος έχουν γονατίσει τέσσερις φορές τον πιο ισχυρό άνθρωπο στον κόσμο: υποχρέωσαν τον Τραμπ να προβεί σε μια άμεση και αναπάντεχη ξαφνική διόρθωση πορείας», συμπληρώνει ο ιταλός οικονομικός αναλυτής. «Για να γίνει αντιληπτό αυτό, αρκεί να δει κανείς το φιλμ των τελευταίων δύο εβδομάδων, αρχίζοντας από το τέλος, από τη συνάντηση του αμερικανού προέδρου με τους δημοσιογράφους [την Τρίτη 22α Απριλίου] στο Οβάλ Γραφείο, κατά την οποία καταγράφηκαν δύο αξιοσημείωτα πισωγυρίσματα».

Οι επιθέσεις στον Τζερόμ Πάουελ (της FED) και η οπισθοχώρηση

Το πρώτο αφορά την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ (Federal Reserve) και τον πειρασμό του Λευκού Οίκου να αποπειραθεί να αντικαταστήσει τον Τζερόμ Πάουελ, τον πρόεδρό της, με κάποιο πρόσωπο περισσότερο ελεγχόμενο από την εκτελεστική εξουσία.

Τις τελευταίες ημέρες ο αμερικανός πρόεδρος χαρακτήρισε τον Πάουελ ως «Mr. Too Late» και «Major Looser», προτρέποντάς τον, τουλάχιστον πιεστικά, να μειώσει τα επιτόκια. Επιπρόσθετα ο Τραμπ προσπάθησε να επιρρίψει σε εκείνον την ευθύνη για την αισθητή επιβράδυνση της αμερικανικής οικονομίας, εγείροντας την πιθανότητα απομάκρυνσης του, η οποία θα ήταν ιδιαίτερα συζητήσιμη από την άποψη της συνταγματικής νομιμότητας στις ΗΠΑ.

«Εάν τον θέλω εκτός, θα φύγει πολύ γρήγορα, πιστέψτε με», είχε πει πριν από λίγες ημέρες ο Τραμπ, αναφερθείς στον επικεφαλής της FED. Και την περασμένη Παρασκευή, ο διευθυντής του Οικονομικού Συμβουλίου των ΗΠΑ Κέβιν Χάσετ, είχε προσθέσει, όσον αφορά την πιθανότητα απομάκρυνσης του αμερικανού κεντρικού τραπεζίτη, πως «ο πρόεδρος και η ομάδα του θα συνεχίσουν να εξετάζουν αυτό το ζήτημα». Το βράδυ της Τρίτης, όμως, άλλαξαν τα δεδομένα, με τον Τραμπ να επαναλαμβάνει τρεις φορές πως «δεν σκοπεύω να τον απολύσω», απαντώντας σε σχετική ερώτηση δημοσιογράφου.

Οσον αφορά το γιατί, οι απειλές για την ανεξαρτησία της κεντρικής τράπεζας προκάλεσαν μια φυγή κεφαλαίων από τις ΗΠΑ και από το δολάριο, εκτοξεύοντας, συγχρόνως, τη ζήτηση για χρυσό (άνω των 3.500 δολαρίων ανά ουγγιά την Τρίτη), καθώς οι επενδυτές έσπευσαν να αμφισβητήσουν τον ρόλο του δολαρίου ως κυρίαρχου νομίσματος στο διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα.

Η αλλαγή στάσης απέναντι στην Κίνα

Το δεύτερο πισωγύρισμα του Τραμπ αφορά την Κίνα και τους ανήκουστους δασμούς ύψους 145% που κατέληξε να επιβάλει ο στις κινεζικές εισαγωγές. Ωστόσο την Τρίτη ο Τραμπ άλλαξε τροπάριο, δηλώνοντας πως «οι δασμοί θα μειωθούν αισθητά, αν και δεν θα είναι μηδενικοί». Ο Φεντερίκο Φουμπίνι δεν παραλείπει να αναφέρει πως δεν υπήρξαν ανοίγματα από την πλευρά του Πεκίνου, παρά μόνο περαιτέρω αντίποινα, με τους κινεζικούς δασμούς στα προϊόντα που εισάγονται από τις Ηνωμένες Πολιτείες να αυξάνονται στο 125%.

Περισσότερο, όμως, από τη σκληρή γραμμή της Κίνας, ενδέχεται να ήταν η σκληρή γραμμή των αγορών αυτή που ανάγκασε τον Ντόναλντ Τραμπ να οπισθοχωρήσει, όπως, άλλωστε, είχε ήδη κάνει τουλάχιστον δύο φορές κατά τη διάρκεια του τρέχοντος μήνα. Την 9η Απριλίου, ο αμερικανός πρόεδρος προέβη (μετά από μια εφιαλτική εβδομάδα στα χρηματιστήρια όλου του κόσμου) στην «αναστολή» της επιβολής των «ανταποδοτικών» δασμών σε 184 χώρες για διάστημα τριών μηνών. Και την 11η Απριλίου αποφάσισε να εξαιρέσει από τους υπερ-δασμούς κατά της Κίνας τα ηλεκτρονικά προϊόντα ευρείας κατανάλωσης, καθώς μέσα σε μόλις τρεις ημέρες η μετοχή της Apple απώλεσε σχεδόν το 20% της αξίας της με σχεδόν 640 δισεκατομμύρια δολάρια να γίνονται καπνός.

Το μάθημα για την Ευρώπη

Κάπως έτσι, τέσσερις φορές μέσα σε δύο εβδομάδες, ο Τραμπ προκάλεσε τις αγορές αλλά αναγκάστηκε να υποχωρήσει γρήγορα, εξαιτίας, φυσικά, και της τεράστιας πίεσης που του ασκήθηκε, ιδιωτικά, στις ΗΠΑ από μεγάλα οικονομικά συμφέροντα και τις Big Tech. «Το καραβάνι του προέδρου κινείται γρήγορα, αλλά συνεχίζει να παρεκκλίνει της πορείας του, παρασυρόμενο από δυνάμεις που δεν είχε υπολογίσει. Για την Ευρώπη, η οποία ετοιμάζεται να διαπραγματευτεί μαζί του για τους δασμούς, αυτό είναι κάτι που πρέπει να ληφθεί υπόψη», γράφει ο Φεντερίκο Φουμπίνι.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News