Νoέμβρης του 2016, το Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος διοργανώνει στον Φάρο του Κέντρου Πολιτισμού μια συνέντευξη Τύπου για τα 20 χρόνια λειτουργίας του. Η ώρα περνά, στελέχη του Ιδρύματος με επικεφαλής τον πρόεδρο Ανδρέα Δρακόπουλο τοποθετούνται, το κοινό κάνει ερωτήσεις, ώσπου από το βάθος σηκώνεται μια κυρία, με μαντήλι στο κεφάλι και με δυνατή φωνή και ύφος κάπως αυστηρό καλεί τον πρόεδρο του Ιδρύματος να ασχοληθεί με το Κέντρο Ανακούφισης Πόνου του Ιδρύματος Τζένη Καρέζη που κινδύνευε να κλείσει. Ηταν ίσως η πρώτη φορά σε δημόσια εμφάνιση που ο Ανδρέας Δρακόπουλος φάνηκε να σαστίζει. Εστω για ένα λεπτό, όσο χρειάστηκε για να μας συστήσει την δυναμική γυναίκα. «Ξέρετε, είναι η μητέρα μου» είπε και τα βλέμματα όλων διέσχισαν την απόσταση από το πρόσωπό του σε αυτό της μητέρας του με την αίσθηση ότι μόλις είδαμε μια μητρική επίπληξη.
Η απάντηση του Δρακόπουλου ήταν λιτή: «Θα πρέπει να υποβληθεί η σχετική αίτηση, να αξιολογηθεί για να κρίνουμε αν πρέπει να προχωρήσουμε σε δωρεά». Το περιστατικό είναι αντιπροσωπευτικό της προσωπικότητας του προέδρου του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος όπως διαμορφώνεται από τη δημόσια παρουσία του και τις πολυπληθείς εμφανίσεις, συνεντεύξεις, προσωπικές του συμμετοχές σε θέματα που αφορούν το Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος. Από το χαμογελαστό πρόσωπο του πλάι στον Αλέξη Τσίπρα όταν μπροστά τους ο Ευκλείδης Τσακαλώτος και η Χριστίνα Λαμπροπούλου (οικονομική διευθύντρια του Ιδρύματος) υπέγραφαν την παράδοση της μοναδικής μετοχής του ΚΠΙΣΝ στο υπουργείο Οικονομικών, μέχρι τη συμμετοχή του στον νυχτερινό μαραθώνιο του ΚΠΙΣΝ, ο Ανδρέας Δρακόπουλος είναι αυτό που οι αμερικανοί αποκαλούν blunt. Ευθύς, λέει αυτό ακριβώς που σκέφτεται, δεν κρύβει την ενόχληση, την οργή, την ικανοποίηση του, δεν διστάζει να καυτηριάσει, να είναι κυνικός ακόμα και να κάνει παρατήρηση στους δημοσιογράφους για κάποιες ερωτήσεις που επανέρχονται ξανά και ξανά.
Το δάνειό του από τον JFK
Το μεσημέρι της Δευτέρας, 26 Μαρτίου, βραβεύτηκε από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας με τον Μεγαλόσταυρο του Τάγματος της Τιμής για την προσφορά του ως πρόεδρος του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος. Δίπλα του είχε τα τρία παιδιά του και φωτογραφήθηκε μαζί τους –κάτι που επίσης σπάνια συμβαίνει- ενώ ο ίδιος εμφανίστηκε διαφορετικός σε σχέση με την εικόνα του που βλέπαμε την τελευταία εβδομάδα σε διάφορες εμφανίσεις του στην Ελλάδα. Είχε ξυρίσει τα πυκνά μακριά γένια του, φορούσε κοστούμι και γραβάτα. Εμφάνιση που αποφεύγει αφού συνήθως αγαπά τα τζιν, τα chaki παντελόνια, τα μακό μπλουζάκια και τα χαλαρά μπουφάν.
Στην ομιλία του επανέλαβε μια φράση που φαίνεται ότι αγαπά να χρησιμοποιεί. Μια φάση δάνειο από τoν JFK, τον αμερικανό πρόεδρο που έλεγε: «Μη ρωτάς τι μπορεί να κάνει η χώρα σου για εσένα, αλλά εσύ για τη χώρα σου». Αυτό είναι το μότο της αποστολής που μοιάζει να τον χαρακτηρίζει μέσω του ρόλου του στο Ιδρυμα, αλλά και μέσω των προσωπικών δωρεών που έχει κατά καιρούς κάνει. Καθώς ο Σπύρος και ο Φίλιππος Νιάρχος, οι γιοι του μεγιστάνα δεν εμφανίζονται συχνά στις δράσεις του Ιδρύματος (αν και πάντα παρευρίσκονται, τουλάχιστον ένας εκ των δύο, στο θερινό συνέδριο του Ιδρύματος στην Αθήνα) ο Ανδρέας Δρακόπουλος έχει γίνει το πρόσωπο του Ιδρύματος. Εχει όμως και τον απόλυτο έλεγχο και την πλήρη εικόνα για όσα συμβαίνουν.
Οι ρυθμοί εργασίας στο Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος στην Βασιλίσσης Σοφίας, απέναντι από την αμερικανική πρεσβεία, από γοργοί γίνονται φρενήρεις κάθε μέρα γύρω στις 5 το απόγευμα όταν αρχίζουν οι συνεχείς επικοινωνίες με τη Νέα Υόρκη, που έχει πια ξυπνήσει. Δηλαδή με τα γραφεία του Ιδρύματος στη Νέα Υόρκη όπου και ζει και εργάζεται ο Ανδρέας Δρακόπουλος. Οι τηλεδιασκέψεις είναι διαρκείς, ενώ ήδη από τις 8 το πρωί ώρα Νέας Υόρκης αρχίζει να απαντά σε e-mail και να παίρνει τηλεφωνήματα.
To ATM δεν λειτουργεί
Απαιτητικός από τους συνεργάτες του αλλά και δοτικός: δεν είναι τυχαίο ότι από τις λίγες φορές που έχει φανεί να συγκινείται δημοσίως είναι όταν μιλάει για τους εργαζόμενους του Ιδρύματος και τους ευχαριστεί, πάντα αναφέροντας σε όσο το δυνατόν περισσότερα ονόματα.
Δεν είναι λίγοι αυτοί βέβαια που έχουν δει τον θυμό του και έχουν βρεθεί αντιμέτωποι με τελεσίγραφα. Αλλωστε δεν δίστασε να πει τη γνώμη του ακόμη και για την «εκλεκτική, κλειστή κάστα των ελλήνων εφοπλιστών», όπως έγραψε το περιοδικό Time όταν φιλοξένησε συνέντευξή του στην οποία κατακεραύνωσε το 1% των πλουσίων και ισχυρών της Ελλάδας για το γεγονός ότι δεν προσφέρουν όσα πρέπει στην Ελλάδα κυρίως αυτή την εποχή που κλυδωνίζεται από την κρίση. Παρά το γεγονός ότι οι περισσότεροι από αυτούς ήταν συμμαθητές του στο Κολέγιο Αθηνών…
Από την άλλη, δεν είναι λίγες οι φορές που επαναλαμβάνει κοφτά: «το Ιδρυμα δεν είναι ΑΤΜ». Επιμένει ότι μόνο μετά από αυστηρό έλεγχο, διαρκή και με σαφή κριτήρια γίνονται οι δωρεές ενώ οι δωρεοδόχοι παρακολουθούνται στενά για την εφαρμογή των συμφωνηθέντων. Δεν είναι τυχαίο ότι πριν από περίπου δυο χρόνια αποσύρθηκε η δωρεά 3 εκατομμυρίων ευρώ προς το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης αφού, βάσει χρονοδιαγράμματος, δεν είχαν τηρηθεί τα προαπαιτούμενα (η δωρεά βρίσκεται στη φάση της επαναξιολόγησης αφού κατατέθηκαν εκ νέου τα απαραίτητα στοιχεία για την ενεργοποίησή της). Και με τον γνωστό ευθύ τρόπο του δεν δίστασε να πει πρόσφατα, μπροστά στην υπουργό Πολιτισμού Λυδία Κονιόρδου: «το ΕΜΣΤ κινδυνεύει να σαπίσει» αν δεν λειτουργήσει πλήρως.
Το προσκύνημα και η κατραπακιά
Η τελευταία του επίσκεψη στην Ελλάδα, την προηγούμενη εβδομάδα, ήταν από τις πλέον μεγάλες σε διάρκεια. Επισκέφθηκε τον πρωθυπουργό (με γραβάτα ξανά) για να υπογράψει μνημόνιο συνεργασίας για την δωρεά των 200 και πλέον εκατομμυρίων ευρώ στον τομέα της Υγείας. Ταξίδεψε μαζί με τον καλό του φίλο και στενό συνεργάτη πλέον αρχιτέκτονα-σταρ Ρέντσο Πιάνο την Κομοτηνή και στην Αλεξανδρούπολη όπου θα ανεγερθούν αντίστοιχα Γενικό Νοσοκομείο και Νοσοκομείο Παίδων σε σχέδια του Πιάνο.
Αλλά έκανε και ένα προσκύνημα με πολλούς συμβολισμούς: βρέθηκε στον τάφο του Σταύρου Νιάρχου που έφυγε από τη ζωή πριν από 22 χρόνια και στο μνημείο που έχει στηθεί για τον εξάδελφό του, τον Κωνσταντίνο Νιάρχο, βενιαμίν της οικογένειας, που πέθανε πριν από 19 χρόνια λίγο μετά την ανάβασή του στο Εβερεστ, όπου πρώτος είχε αναρτήσει την ελληνική σημαία.
Συχνός επισκέπτης στην Ελλάδα λόγω του Ιδρύματος, η βάση του παραμένει στη Νέα Υόρκη και στην Ελλάδα έχει μόνο ακίνητη περιουσία για την οποία υποβάλλει ΕΝΦΙΑ που ο ίδιος σε συνέντευξή του έχει χαρακτηρίσει «κατραπακιά. Είμαι τυχερός γιατί έχω τα χρήματα για να πληρώσω όμως το ποσό είναι τρελό!».
Από την Ελλάδα έφυγε 18 ετών για να σπουδάσει οικονομικά στη Σχολή Διοίκησης Επιχειρήσεων Wharton, στο Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια. Αμέσως άρχισε να εργάζεται στις επιχειρήσεις του θείου του Σταύρου Νιάρχου που τον αντιμετώπιζε πάντα σαν παιδί του. Το έδειξε μάλιστα, αφού στην τελευταία διαθήκη που άφησε, τον συμπεριέλαβε.
Ποια είναι ακριβώς η σχέση του με την οικογένεια Νιάρχου; Είναι γιος του Κωνσταντίνου Δρακόπουλου και της Ελένης Μερκάτη. Από την πλευρά του πατέρα του κατάγεται από την οικογένεια Νιάρχου και είναι εγγονός της Μαρίας Νιάρχου, αδελφής του εφοπλιστή Σταύρου Νιάρχου, ενώ από την πλευρά της μητέρας του κατάγεται από την παλαιά ζακυνθινή οικογένεια Μερκάτη και είναι δισέγγονος του Αλέξανδρου Μερκάτη, κτηματία και αυλάρχη του βασιλιά Κωνσταντίνου.
Είναι μέλος σε πλήθος Διοικητικών Συμβουλίων κυρίως στις ΗΠΑ: του Πανεπιστημίου Rockefeller, καθώς και του Πανεπιστημίου Johns Hopkins, όπου είναι επίσης μέλος της Συμβουλευτικής Επιτροπής του Ινστιτούτου Βιοηθικής Berman. Επιπλέον, είναι μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Ινστιτούτου Διεθνών Οικονομικών Peterson, καθώς και του Κέντρου Στρατηγικών και Διεθνών Σπουδών (CSIS), στην Ουάσιγκτον, D.C. Επίσης, είναι μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Dalton School, στη Νέα Υόρκη. Είναι, τέλος, επίτιμο μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Δημόσιας Βιβλιοθήκης της Νέας Υόρκης, του οποίου διετέλεσε ενεργό μέλος κατά την περίοδο 2003-2010.
Σύμφωνα με την ιστοσελίδα του Ιδρύματος, ο Ανδρέας Δρακόπουλος έχει στηρίξει επί σειρά ετών πληθώρα πρωτοβουλιών μέσα από προσωπικές δωρεές του, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στην ενίσχυση έργων και προγραμμάτων, κυρίως στους τομείς της Παιδείας, των Τεχνών, του Πολιτισμού και της Υγείας. Έχει υποστηρίξει, μεταξύ άλλων, τη δημιουργία του Dracopoulos iDeas Lab στο CSIS, καθώς και τη λειτουργία του Ινστιτούτου Βιοηθικής Berman στο Πανεπιστήμιο Johns Hopkins, ενώ συνεχίζει να συμβάλει στο έργο οργανισμών που διακρίνονται για την κοινωνική προσφορά τους.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News