Θεωρητικά είναι δικαίωμα και υποχρέωση των βουλευτών –και των κυβερνητικών– να προτείνουν, να ρωτούν, να ασκούν, αυτό που λέμε, κοινοβουλευτικό έλεγχο. Αυτή άλλωστε ήταν και επί της αρχής η απάντηση του κυβερνητικού εκπροσώπου Παύλου Μαρινάκη όταν κλήθηκε, σε τηλεοπτική του συνέντευξη τον ΣΚΑΪ την Τετάρτη, να σχολιάσει την ερώτηση που κατέθεσαν 11 βουλευτές της ΝΔ προς τον υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομίας για τα «κόκκινα δάνεια»: είπε ο κ. Μαρινάκης ότι «δουλειά των βουλευτών είναι να κάνουν ερωτήσεις -και πολύ καλά κάνουν και κάνουν ερωτήσεις- και δουλειά των υπουργών είναι να απαντάνε στις ερωτήσεις» –και έτσι έκλεισε, θεωρητικά, τη συζήτηση περί «γαλάζιου αντάρτικου».

Ο ίδιος όμως έσπευσε και να προσθέσει με νόημα ότι η κυβέρνηση της ΝΔ έχει περάσει νόμο για τη ρύθμιση των κόκκινων δανείων που ψηφίστηκε «απ’ όλους τους βουλευτές», δηλαδή και από τους «11» που κατέθεσαν την επίμαχη ερώτηση. Μια ερώτηση η οποία, σε κάθε περίπτωση, έφερε το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών στην αμήχανη θέση να βρίσκεται σε άμυνα και να ακούει γκρίνιες από κυβερνητικούς βουλευτές περί ανάγκης επαναφοράς των βασικών διατάξεων του απενεργοποιημένου «Νόμου Κατσέλη» κλπ. Και εδώ εντοπίζεται ένα δευτερογενές πολιτικό ζήτημα, καθώς φαίνεται να έχει γεννηθεί εντός της κυβερνητικής παράταξης μια ομαδοποίηση βουλευτών που ασκούν ένα είδος αντιπολίτευσης.

Οπως φάνηκε από την απάντηση του κ. Μαρινάκη υπάρχει μια διάθεση του Μεγάρου Μαξίμου να κρατηθούν χαμηλοί τόνοι, αλλά και να σταλούν σαφή και προειδοποιητικά μηνύματα προς συγκεκριμένα μέλη της Κοινοβουλευτικής Ομάδας της ΝΔ, που βγαίνουν εκτός γραμμής και εν προκειμένω ξαφνικά θυμήθηκαν τα «κόκκινα δάνεια», ενώ οι ίδιοι έχουν ψηφίσει τον σχετικό νόμο.

Εξάλλου, οι 11 «γαλάζιοι» που υπέγραψαν την ερώτηση δεν είναι και άγνωστοι στο κομματικό σύμπαν της ΝΔ. Είναι οι: Φωτεινή Αραμπατζή, Γιώργος Βλάχος, Βασίλης Γιόγακας, Θανάσης Δαβάκης, Νικήτας Κακλαμάνης, Άννα Καραμανλή, Θεόδωρος Καράογλου, Χρήστος Μπουκώρος, Μάριος Σαλμάς, Ευριπίδης Στυλιανίδης και Μάξιμος Χαρακόπουλος. Oι περισσότεροι εξ αυτών θεωρείται πως κοιτάνε προς τη λεγόμενη «λαϊκή Δεξιά» και, εκτός των άλλων, είχαν ταχθεί κατά του γάμου των ομόφυλων ζευγαριών που έφερε προς ψήφιση η κυβέρνηση.

Είναι αυτό μια ομαδοποίηση με χαρακτηριστικά εσωκομματικής αντιπολίτευσης; Σίγουρα υπάρχουν κοινά χαρακτηριστικά: πολλοί εξ αυτών θεωρούνται βουλευτές της επιρροής του πρώην πρωθυπουργού και πρώην προέδρου της ΝΔ, Αντώνη Σαμαρά.

Οι ίδιοι διαμηνύουν εμμέσως και ο καθένας ξεχωριστά, όχι ως ομάδα, ότι σκοπός δεν είναι να κάνουν «αντάρτικο» αλλά να «βοηθούν» την κυβέρνηση να είναι πιο αποτελεσματική, ότι καλύπτουν το κενό που δημιουργεί η έλλειψη αντιπολίτευσης και ότι η ερώτηση διατηρεί τον «φιλολαϊκό χαρακτήρα της ΝΔ» –υπονοούν δηλαδή ότι υπάρχει έλλειμμα «φιλολαϊκότητας» στο κυβερνών κόμμα και αναγνωρίζουν τον εαυτό τους ως ένα είδος αντιπολίτευσης. Διόλου τυχαία τις θέσεις τους έσπευσε να υιοθετήσει ο ΣΥΡΙΖΑ, ενώ ο Κυριάκος Βελόπουλος, της Ελληνικής Λύσης, τους ζήτησε να ρίξουν την κυβέρνηση!

Οι «11» στην ερώτησή τους προς τον Κωστή Χατζηδάκη ανέφεραν: «Η μεταβίβαση των δανείων εκ μέρους των πιστωτικών ιδρυμάτων έλυσε το χρόνιο πρόβλημα των μη εξυπηρετούμενων δανείων για τις τράπεζες. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, δάνεια ύψους 86,96 δισ. ευρώ βρίσκονται πλέον σε funds. Ωστόσο, το ίδιο δεν συνέβη με τους δανειολήπτες, οι οποίοι έχοντας απέναντι τους πλέον κερδοσκοπικές ιδιωτικές επιχειρήσεις με έδρα εκτός Ελλάδας και όχι τις εγχώριες τράπεζες βρίσκονται αντιμέτωποι με τον κίνδυνο του πλειστηριασμού της περιουσίας τους και κυρίως της κατοικίας τους που δείχνει να είναι η βασική προτεραιότητα των funds για την απόκτηση κερδών».

Το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, πάντως, έσπευσε να βάλει τα πράγματα στη θέση τους απαντώντας άμεσα –για πρώτη φορά υπήξε απάντηση υπουργού σε ερώτηση βουλευτών μέσα σε ένα 24ωρο. Και ήταν μια απάντηση που υπενθύμισε στους ερωτώντες βουλευτές ότι ουσιαστικά τα μισά που ζητούν έχουν ήδη γίνει και ότι οι υπόλοιπες αιτιάσεις τους δεν βγάζουν και τόσο νόημα.

Σε γραπτή του απάντηση αναφέρεται αρχικά ότι το «υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, με προσοχή εξετάζει κάθε ερώτημα, πρόταση και διαμαρτυρία σε σχέση με την οικονομική πολιτική» και προσθέτει για να ηρεμήσει τις αντιδράσεις και να εκτονώσει την κατάσταση ότι «ο δημοκρατικός διάλογος και πολύ περισσότερο, η κοινοβουλευτική διαδικασία, είναι ιδιαίτερης αξίας και μπορούν να διευκρινίσουν και να βελτιώσουν και πολιτικές».

Από το 40% το 2019, τα κόκκινα δάνεια έπεσαν στο 7,5%

Σε ό,τι αφορά τα στοιχεία τονίζεται ότι η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας παρέλαβε το 2019 μια άνευ προηγουμένου κατάσταση -όχι μόνο για τα εθνικά, αλλά και για τα ευρωπαϊκά δεδομένα- σε σχέση με τα κόκκινα δάνεια ως αποτέλεσμα της δεκαετούς κρίσης που προηγήθηκε. «Θέτοντας αμέσως το ζήτημα σε προτεραιότητα υιοθέτησε μια σειρά πρωτοβουλιών (όπως ήταν οι νόμοι 4738/2020, 4818/2021, 4912/2022, 5024/2023, 5043/2023, 5072/2023) , για το ζήτημα αυτό μετά από διαβούλευση με τους κοινωνικούς φορείς, με υιοθέτηση καλών διεθνών πρακτικών και με στήριξη από την Κοινοβουλευτική Ομάδα της Νέας Δημοκρατίας. Χάρη σε αυτές τις πρωτοβουλίες, το ποσοστό των κόκκινων δανείων στις τράπεζες που ξεπερνούσε το 40% το 2019, περιορίστηκε σε 7,5% το 2024», επισημαίνεται.

Σύμφωνα, δε, με το υπουργείο Οικονομικών το 2019, τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια ανέρχονταν σε 92,2 δισ. ευρώ, ενώ το 2024 στο α’ τρίμηνο, τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια προς Τράπεζες και Servicers έχουν μειωθεί σε 70,4 δισ. ευρώ. Το 2019 τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια ήταν περίπου στο 50% του συνολικού ύψους των δανείων της οικονομίας, ενώ σήμερα το ποσοστό αυτό έχει πέσει σημαντικά, στο 32%.

«Η βελτίωση αυτή είναι πολύ σημαντική και αναγνωρίζεται από όλους τους διεθνείς οργανισμούς που ασχολούνται με την οικονομία. Μετά τις εκλογές του 2023, η κυβέρνηση, με τη στήριξη της Βουλής, ενίσχυσε ακόμη περισσότερο το σχετικό οπλοστάσιό της με διάφορες επιπλέον πρωτοβουλίες μεταξύ των οποίων ήταν οι νέες υποχρεώσεις που επιβλήθηκαν στους servicers και η ενίσχυση του εξωδικαστικού μηχανισμού -όπου διευρύνθηκε η περίμετρός του, κατέστη κατ’ ουσίαν υποχρεωτικός για όλους προς όφελος των ευάλωτων συμπολιτών μας, καθώς επίσης υποχρεωτικός και ευνοϊκότερος για τα άτομα με αναπηρία). Ως αποτέλεσμα, οι ρυθμίσεις του εξωδικαστικού μηχανισμού κινούνται πλέον σε επίπεδα ιστορικού υψηλού. Τον Αύγουστο του 2024 συνολικά καταγράφονται πλέον, 22.214 επιτυχείς ρυθμίσεις για αρχικές οφειλές ύψους 7,52 δισ. ευρώ, ενώ σε σχέση με τον Αύγουστο του 2023, έχει καταγραφεί αύξηση των ρυθμίσεων κατά +50,36%. Ακόμη περισσότερο, υπενθυμίζεται πως το 2019, οι αντίστοιχες ρυθμίσεις το εξωδικαστικού μηχανισμού κυμαίνονταν σε απογοητευτικά επίπεδα των μόλις 2.200 ρυθμίσεων, συνολικά», υπογραμμίζεται.

Παράλληλα, το υπ. Οικονομικών συμπληρώνει:

«Σε σχέση με τα επιμέρους ερωτήματα της κοινοβουλευτικής Ερώτησης, παρατίθεται λεπτομερής απάντηση της αρμόδιας Γενικής Γραμματείας. Σημειώνεται εδώ ότι διάφορες από τις προτάσεις της Ερώτησης ήδη εφαρμόζονται (όπως π.χ. η δημοσίευση στατιστικών στοιχείων, η προδικασία πριν την επιβολή κατάσχεσης, η υποχρεωτική λειτουργία πλατφόρμας προσωποποιημένης ενημέρωσης για τους δανειολήπτες). Η Ερώτηση, όμως, δίνει τη δυνατότητα στο Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών να υπενθυμίσει αυτές τις πολιτικές, προκειμένου να τις πληροφορηθούν όσοι δανειολήπτες δεν τις γνωρίζουν.

»Άλλες, επίσης, προτάσεις που έχουν ως πυρήνα την επιστροφή σε βασικές αρχές του λεγόμενου “Νόμου Κατσέλη” (όπως π.χ. ο μη αντικειμενικός προσδιορισμός του χρήζοντος προστασίας δανειολήπτη και οι καθυστερήσεις στη συζήτηση της υπόθεσης από τα δικαστήρια), θα παραγνώριζαν ή θα επανέφεραν τις στρεβλώσεις που η πείρα απέδειξε πως ορισμένες από αυτές τις ρυθμίσεις, προκάλεσαν σε όλο το σύστημα. Σε αρκετές μάλιστα περιπτώσεις, θα έβλαπταν τους δανειολήπτες, διότι θα τους επιβάρυναν με περισσότερους τόκους. Η προστασία της κατοικίας των πραγματικά ευάλωτων είναι κοινή προτεραιότητα όλων μας.

»Το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών διεξήγε πρόσφατα σχετική ενημερωτική εκστρατεία, προκειμένου όλοι οι ενδιαφερόμενοι δανειολήπτες να γνωρίζουν τα δικαιώματά τους. Η αντιμετώπιση αυτού του κρίσιμου ζητήματος είναι προτεραιότητα της κυβέρνησης – όχι μόνον σε θεωρητικό επίπεδο, αλλά με σειρά πρωτοβουλιών, οι οποίες περιγράφονται αναλυτικά στην απάντηση της αρμόδιας Γενικής Γραμματέως. Στην ίδια απάντηση, παρατίθενται σε μεγάλη έκταση, στοιχεία για όλους τους προβληματισμούς των συναδέλφων βουλευτών, οι οποίοι συντελούν στο να διευκρινιστεί περαιτέρω το κοινωνικό αυτό ζήτημα».

Από την πλευρά της η Γενική Γραμματέας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, Θεώνη Αλαμπάση, αναφέρει πως από το 2019 το Ληξιπρόθεσμο Ιδιωτικό Χρέος ως % του συνολικού Ιδιωτικού Χρέους έχει παρουσιάσει σημαντική μείωση σχεδόν 10 ποσοστιαίων μονάδων. Επιπλέον επισημαίνει ότι όλοι οι δανειολήπτες/οφειλέτες, έχουν τη δυνατότητα να αντιμετωπίσουν όλα τα χρέη τους και να αποφύγουν κατασχέσεις και πλειστηριασμούς, μέσω των προστατευτικών διατάξεων του νέου νόμου με αποτέλεσμα να μπορούν να τύχουν ρύθμισης ή απαλλαγής από τις οφειλές τους.

♦ Διαβάστε αναλυτικά εδώ την απάντηση της κυρίας Αλαμπάση στους «11».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News