Το μοντέλο της χρηματοδοτικής πολιτικής στο οποίο στηρίχθηκε το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Χρήμα έναντι μεταρρυθμίσεων» σχεδιάζει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να επεκτείνει και στους πόρους του Ταμείου Συνοχής.

Οπως μετέδωσε από τις Βρυξέλλες το Politico, ενδέχεται να χρειαστεί σύντομα τα κράτη-μέλη να επιτύχουν μεταρρυθμιστικούς στόχους σε αντάλλαγμα για το μερίδιό τους σε μεγάλο μέρος του προϋπολογισμού της Ενωσης.

Μέχρι τώρα το μεγαλύτερο μέρος της λεγόμενης χρηματοδότησης συνοχής, που ανήλθε στα τεράστιο ποσό των 392 δισ. ευρώ την περίοδο 2021-2027 και είχε ως στόχο να συμβάλει στην τόνωση της ανάπτυξης στις φτωχότερες περιφέρειες της Ευρώπης, καταβαλλόταν στη βάση προσυμφωνημένων κριτηρίων, χωρίς στο τέλος να ελέγχεται κανείς για την αποτελεσματικότητά τους.

Πλέον, ο σχεδιασμός, όπως σημειώνει το Politico, είναι το ζεστό χρήμα να καταβάλλεται ως «καρότο» στην εκπλήρωση των στόχων που συμφωνούνται μεταξύ της Επιτροπής και των κρατών-μελών κάθε χρόνο. 

Ολα αυτά αποκαλύπτονται, σύμφωνα με τον ιστότοπο, σε έγγραφο το οποίο υπέγραψαν οι 27 Επίτροποι της Κομισιόν την περασμένη Τετάρτη για την αλλαγή του τρόπου και των όρων χρηματοδότησης και κατανομής των ευρωπαικών κονδυλίων. «Υπάρχει ευρεία υποστήριξη για χρηματοδότηση βάσει απόδοσης» αναφέρει η Κομισιόν στο έγγραφο. Απομένει ακόμη να η επίσημη πρόταση. Μόλις γίνει αυτό, οι κυβερνήσεις θα πουν τη γνώμη τους.

Ουκρανία και Δυτικά Βαλκάνια άλλαξαν την ατζέντα

Η χρηματοδότηση της συνοχής αποτελεί μεγάλο μέρος του επταετούς προϋπολογισμού της ΕΕ, ύψους 1,2 τρισ. ευρώ, και στοχεύει στη μείωση του χάσματος μεταξύ πλουσιότερων και φτωχότερων περιφερειών. Ολες οι φτωχότερες χώρες της ΕΕ, εξηγεί το Politico, από την Πορτογαλία στα δυτικά έως την Ουγγαρία και τη Βουλγαρία στα ανατολικά, έχουν επωφεληθεί πάρα πολύ από τη χρηματοδότηση, η οποία επικεντρώνεται σε μεγάλο βαθμό στο περιβάλλον και τις υποδομές μεταφορών, όπως οι νέοι αυτοκινητόδρομοι.

Ο ιστότοπος τονίζει πως αυτή η σημαντική μεταρρύθμιση βρίσκεται τώρα στην ημερήσια διάταξη επειδή «στο πίσω μέρος του μυαλού τους» οι αξιωματούχοι της ΕΕ προετοιμάζονται για την πιθανή επέκταση της Ενωσης προς την Ουκρανία και τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων, όπου μεγάλο μέρος των μετρητών θα χρησιμοποιηθεί για να τις βοηθήσει να καλύψουν την τεράστια οικονομική απόσταση με τις άλλες χώρες της ΕΕ.

Τα τελευταία χρόνια η ΕΕ αγωνίστηκε να πείσει ορισμένα κράτη, ιδίως την Ουγγαρία και την Πολωνία, να τηρήσουν τα δημοκρατικά πρότυπα, και απέκλεισε κάποια χρηματοδότηση, αλλά σε πολύ περιορισμένο πλαίσιο. Πλέον, η εξάρτηση της χρηματοδότησης της συνοχής από τις μεταρρυθμίσεις, ήδη από την αρχή της ένταξης μιας χώρας θα μπορούσε να διευκολύνει τη παραμονή των κυβερνήσεων σε μια κατεύθυνση ευρωπαϊκής πολιτικής.

«Δεν θα είναι κάτι εύκολο»

«Οι νέοι όροι μπορεί να είναι μια λύση, αλλά στην πράξη είναι εξαιρετικά δύσκολο να εφαρμοστούν» δήλωσε ο Ζολτ Νταρβάς, παλιός γνώριμος των Ελλήνων από την εποχή των μνημονίων, ο οποίος εργάζεται στην πασίγνωστη δεξαμενή σκέψης Bruegel, στις Βρυξέλλες.

Ο ίδιος τόνισε ότι τα συστήματα που συνδέουν τις εκταμιεύσεις μετρητών με συγκεκριμένους στόχους ήταν δυσκίνητα, ενώ σταθερά οι Βόρειοι δεν βλέπουν με καλό μάτι τις δαπάνες συνοχής, καθώς αυτές κατευθύνονται κυρίως στον Νότο.

Σύμφωνα με το Politico, το νέο μοντέλο θα επεκτείνει σε όλες τις πληρωμές τους κανόνες που συνόδευσαν το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, που δημιουργήθηκε για να αμβλύνει τις οικονομικές επιπτώσεις από την πανδημία της Covid-19. Στο πλαίσιο αυτού του συστήματος οι Βρυξέλλες συνέδεσαν τις καταβολές μετρητών με την υιοθέτηση εσωτερικών μεταρρυθμίσεων και με ένα αυστηρό πλαίσιο ελέγχων. Βεβαίως, στην Ελλάδα έχουμε βιώσει το αυστηρότερο πλαίσιο ελέγχων, αυτών της τρόικας, στο πλαίσιο των μνημονίων την περασμένη δεκαετία. 

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News