Θα μπορούσαν ως οικογένεια να εκπροσωπούν την εθνική αστική τάξη, αν υπήρχε στην Ελλάδα! Πάντως ήταν κομμάτι από τον εσωτερικό κύκλο των λιγοστών βιομηχανικών οικογενειών που κυριαρχούσαν στην οικονομική ζωή. Τελικά πριν από λίγες ημέρες, η ναυαρχίδα των εταιρειών τους, η Χαλυβουργική έκλεισε επειδή δεν πλήρωσε οφειλές στη ΔΕΗ. Της έκοψαν το ρεύμα και μία από τις σημαντικότερες βιομηχανίες της χώρας, η πρώτη που είχε υψικάμινο για παραγωγή καλών προϊόντων χάλυβα, κατέληξε με ατιμωτικό τέλος. Η αλήθεια βέβαια είναι ότι εκτός από 32 εκατ. ευρώ που χρωστούσε στη ΔΕΗ, γιατί δεν πλήρωνε λογαριασμούς μερικά χρόνια, είχε και οφειλές πάνω από 434 εκατ. ευρώ στις τράπεζες.

Με καταγωγή από την Αρκαδία, η οικογένεια των Αγγελόπουλων εντασσόταν στην παράδοση ανθρώπων της βαριάς βιομηχανίας που μοιράζονταν κοινή καταγωγή: Αρκάδες. Οι Παπαλεξοπουλοι του ΤΙΤΑΝ, οι Στασινόπουλοι της ΒΙΟΧΑΛΚΟ, οι Μαρινόπουλοι της ΦΑΜΕΡ και φυσικά οι Αγγελόπουλοι ήταν πολλές δεκαετίες στυλοβάτες της ελληνικής βιομηχανίας ή, τουλάχιστον, ό,τι θεωρείται αυτή.

Η ιστορία τους είναι χαρακτηριστική της πορείας της ελληνικής οικονομίας, ίσως και της χώρας γενικότερα.

Υπάρχουν στην οικονομική ζωή από το 1925, όταν ιδρύεται η Χαλυβουργική από τους Θ. Αγγελόπουλο και τα παιδιά του, Δημήτρη, Παναγιώτη και Γιάννη, που ξεκίνησαν εμπόριο ειδών σιδήρου. Ο μεγαλύτερος αδελφός τους, Αγγελος, ακολούθησε πανεπιστημιακή σταδιοδρομία ως καθηγητής των Οικονομικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και κεντροαριστερός σύμμαχος του ΕΑΜ, χωρίς αυτό να είναι εμπόδιο στην εκτίμηση που του είχε ο Κ. Καραμανλής αργότερα.

Τα άλλα παιδιά, που ασχολούνται με το εμπόριο, αποφασίζουν να γίνουν βιομήχανοι και το 1932  δημιουργούν εργοστάσιο παραγωγής ειδών συρματουργίας, στην οδό Πειραιώς 197, με την επωνυμία «Ελληνικά Συρματουργεία Θ. Α. Αγγελόπουλος & Υιοί». Παράγουν σύρματα, πρώτη ύλη για γαλβανισμένα συρματοπλέγματα, καρφιά και πεταλόκαρφα που την εποχή εκείνη είναι είδος με μεγάλη κατανάλωση, αναγκαία τόσο για τα άλογα του στρατού όσο και ιδιωτών.

Οι δουλειές πάνε καλά και το 1938 εγκαθίστανται μικροί ηλεκτρικοί κλίβανοι των 6-8 τόνων οι οποίοι παράγουν χάλυβα, ο οποίος στη συνέχεια διαμορφώνεται στις τότε εγκαταστάσεις ελάστρων σε χάλυβα οπλισμού σκυροδέματος, δηλαδή σίδερα για μπετόν αρμέ. Η προσπάθεια σταματά με τον πόλεμο και την Κατοχή, λέει η επίσημη ιστορία της εταιρίας.

Ορισμένοι ιστορικοί ισχυρίζονται ότι ο πατριάρχης της οικογένειας, Θεόδωρος, συνεργάστηκε αρμονικά με τις αρχές Κατοχής, συμμετέχοντας στην κατασκευή σειράς οχυρωματικών έργων του γερμανικού στρατού Κατοχής – και μεταξύ αυτών, κατασκεύαζαν με σίδερο και ατσάλι συρματοπλέγματα για τους έλληνες ή άλλους αιχμαλώτους που συγκεντρώνονταν στα στρατόπεδα κράτησης. «Δεν είναι απαραιτήτως όλοι αυτοί μαυραγορίτες. Είναι όμως όλοι τους εκείνοι που δεν δίστασαν να συναλλαγούν με τις αρχές Κατοχής, αναλαμβάνοντας προμήθειες ή κατασκευές για λογαριασμό τους» γράφει ο ιστορικός Δ. Κούκουνας.

Μετά την απελευθέρωση αρχίζει νέα επιχειρηματική δραστηριοποίηση και δημιουργείται η  εταιρεία η οποία είναι γνωστή ως ΧΑΛΥΒΟΥΡΓΙΚΗ A.E. Είναι η περίοδος του Σχεδίου Μάρσαλ, που χρηματοδοτείται από τις ΗΠΑ για την ανάπτυξη της κατεστραμμένης Ευρώπης, ενώ η Ελλάδα συνεχίζει να ταλαιπωρείται από τον εμφύλιο πόλεμο.

Για διάφορους λόγους, τα κεφάλαια από το Σχέδιο Μάρσαλ για τη δημιουργία βιομηχανιών δόθηκαν με μορφή δανείων σε «υπάρχουσες» βιομηχανίες.  Σχέδια για τη δημιουργία νέων μονάδων παραγωγής ηλεκτρισμού δεν εφαρμόστηκαν τελικά, και οι μονάδες ρεύματος που χρηματοδοτήθηκαν ήταν μόλις το 1/5 των αρχικών σχεδίων. Επικράτησε η ιδέα να ενισχυθούν υπάρχουσες επιχειρήσεις. Στην πράξη ήταν κοινό μυστικό ότι τα δάνεια αυτά ήταν «δανεικά και αγύριστα». Επίσης στην πράξη περιορίστηκε ο αριθμός των εταιρειών που  ωφελήθηκαν.

Από αυτά τα χρήματα, το 60% περίπου δόθηκε σε επτά μόνο βιομηχανίες.

Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε εκτός από τις βιομηχανίες τσιμέντων και στις εταιρείες του ομίλου Μποδοσάκη, στη Χαλυβουργική και σε τρεις ακόμη μεταλλουργικές εταιρείες. Οι εταιρείες αυτές, ενώ δεσμεύτηκαν εγγράφως ότι θα τηρήσουν ορισμένες προϋποθέσεις σε σχέση με το ύψος των τιμών των προϊόντων τους, την αξιοποίηση ανάλογου ποσού ιδίων κεφαλαίων και την έγκαιρη εξυπηρέτηση του δανείου τους, πολύ λίγο ανταποκρίθηκαν στις υποχρεώσεις αυτές, ενώ εμφάνισαν διογκωμένους λογαριασμούς κόστους εγκαταστάσεων δείχνοντας ότι έκαναν επενδύσεις..

Οπως είχε επισημάνει τότε ο Γ. Καρτάλης, υπουργός Συντονισμού το 1952, από 1.047 βιομηχανίες της εποχής, οι 10 πήραν από τις πιστώσεις του Σχεδίου Μάρσαλ, ύψους 450 δισ. δραχμών, τα 273 δισ.!  Αλλα 200 εκατομμύρια μοιράστηκαν σε 50 βιομηχανικές και εμπορικές επιχειρήσεις. Τίποτα από τα ποσά αυτά δεν επιστράφηκε, και έτσι δημιουργήθηκαν τα «νέα τζάκια» μεταξύ των οποίων και οι Αγγελόπουλοι,

Το 1951 οι δραστηριότητες μεταφέρονται στην Ελευσίνα και το 1953 αρχίζει η λειτουργία ηλεκτρικών κλιβάνων των 20 τόνων. Το 1958 εγκαθίσταται κλίβανος Siemens Martin των 40 τόνων, ενώ διακόπτεται η λειτουργία των μικρών κλιβάνων της οδού Πειραιώς.
Προς το τέλος της δεκαετίας του ‘50 οι απαιτήσεις της αγοράς σε χάλυβα αυξάνονται με την εντατική ανοικοδόμηση της χώρας και αρχίζουν να παρουσιάζονται προβλήματα, γιατί δέκα χρόνια μετά τον Εμφύλιο, τα παλιοσίδερα (scrap), που αποτελούν την πρώτη ύλη για την παραγωγή του χάλυβα, αρχίζουν να σπανίζουν. Ούτε η εισαγωγή είναι εφικτή, γιατί το ίδιο φαινόμενο παρατηρείται και στην ευρωπαϊκή και στη διεθνή αγορά.

Τότε μπαίνει σε εφαρμογή το σχέδιο καθετοποίησης της παραγωγής. Ετσι το 1961 θεμελιώνεται η πρώτη υψικάμινος στη χώρα. Δύο χρόνια αργότερα αποπερατώνεται η πρώτη και ταυτόχρονα ξεκινάει η κατασκευή της δεύτερης υψικαμίνου.

Παράλληλα ετοιμάζεται το χαλυβουργείο, όπου ο παραγόμενος στις υψικαμίνους χυτοσίδηρος μετατρέπεται με την εμφύσηση καθαρού οξυγόνου σε χάλυβα. Η ανάγκη χρήσης καθαρού οξυγόνου οδηγεί και στην εγκατάσταση 3 μονάδων παραγωγής του αερίου αυτού, παραγωγικής ικανότητας 7.500 – 8.000 κυβικών μέτρων την ώρα. Στις 27 Ιουνίου 1963 αρχίζει η παραγωγή χυτοσιδήρου και χάλυβα από σιδηρομετάλλευμα.

Την περίοδο 1963-1975 ακολουθεί και η δεύτερη υψικάμινος, η οποία ανεβάζει τη συνολική δυναμικότητα σε πάνω από 1 εκατομμύριο τόνους χυτοσιδήρου τον χρόνο, ενώ ολοκληρώνεται η εγκατάσταση και μπαίνουν σε λειτουργική διαδικασία μία μονάδα παραγωγής κοκ για τις ανάγκες της υψικαμίνου και μία μονάδα ελασματουργείου για την παραγωγή θερμής και ψυχρής έλασης χαλυβδοφύλλων σε ρόλους και φύλλα.

Από το 1977 αρχίζει και η παράλληλη λειτουργία της νέας μονάδας τριών ηλεκτρικών κλιβάνων των 100 τόνων. Το 1981-1982 ολοκληρώνεται η εγκατάσταση μιας νέας υπερσύγχρονης μονάδας παραγωγής χαλυβδοφύλλων ψυχρής έλασης σε ρόλους και φύλλα.

Ο Δημήτρης Αγγελόπουλος, που θεωρείται «μυαλό» και ο πραγματικός αρχηγός της επιχειρηματικής δραστηριότητας, δολοφονείται το 1986 από την 17Ν. Οι εταιρείες ανήκουν πλέον στον Παναγιώτη, τα παιδιά του οποίου, Θεόδωρος και Κωνσταντίνος, αρχίζουν σκληρό πόλεμο με έπαθλο την πατρική περιουσία. Ο Θεόδωρος, παντρεμένος με τη Γιάννα Δασκαλάκη, κάποτε βουλευτή της ΝΔ και μετά τον γάμο τους πρόεδρο της επιτροπής διοργάνωσης των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας, συμβιβάζεται τελικά με τον αδελφό του Κωνσταντίνο, η υγεία του οποίου είχε αρχίσει να επιδεινώνεται από μια σπάνια ασθένεια των μυών. Στον συμβιβασμό ο Κωνσταντίνος κρατά τις επενδύσεις στην Ελλάδα και ο αδελφός του τις επενδύσεις στο εξωτερικό και κυρίως την ισχυρή παρουσία στη ναυτιλία.

Το παράδοξο είναι τώρα οι γιοι του Κωνσταντίνου, οι Παναγιώτης και Γιώργος, στρέφονται κατά του πατέρα τους διεκδικώντας τη διαχείριση της περιουσίας ισχυριζόμενοι ότι ο πατέρας τους για λόγους υγείας είναι ανίκανος να ασκήσει τα καθήκοντα αυτά.

Στο μεταξύ η χαλυβουργία ως δραστηριότητα μετατοπίζεται κυρίως στην Ασία όπου η ενέργεια είναι φθηνή, οι ευαισθησίες για την προστασία του περιβάλλοντος περιορισμένες. Ταυτόχρονα η ανάπτυξη στην περιοχή είναι ραγδαία, τόσο με την ανοικοδόμηση όσο και με τη βιομηχανική δραστηριότητα πρώτη ύλη της οποίας είναι ο χάλυβας.

Στην Ελλάδα της κρίσης, η ενέργεια που απαιτείται έχει πενταπλάσιο κόστος από τις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες και πολλαπλάσιο από την Ασία, η οικοδομική δραστηριότητα είναι σχεδόν μηδενική και οι πιθανότητα εξαγωγών ανύπαρκτη. Για αυτό η Χαλυβουργική σταμάτησε να λειτουργεί και είναι απλά έκταση γης που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για άλλες χρήσεις. Πότε; Οταν θα συμβιβαστούν οι μέτοχοι που εχθρεύονται ανοικτά ο ένας τον άλλο, όταν θα βρουν κοινή γλώσσα συνεννόησης οι τράπεζες, η ΔΕΗ κι άλλοι πιστωτές. Κάποτε.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News