Το καλοκαίρι του 2017, μια αντιπροσωπεία επισκεπτών από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα πέταξε στη βρετανική πόλη του Ρέντινγκ. Δεν είχαν έρθει για περιήγηση στα αξιοθέατα, αλλά για να ανακαλύψουν την πρόοδο επιστημόνων του τοπικού πανεπιστημίου πάνω στον έλεγχο του καιρού.
Νωρίτερα εκείνο το έτος, το Πανεπιστήμιο του Ρέντινγκ είχε λάβει μερίδιο ύψους 1,5 εκατ. δολαρίων (1,4 εκατ. ευρώ) από ένα ταμείο 5 εκατ. δολαρίων (4,7 εκατ. ευρώ) που διατέθηκε από το Ερευνητικό Πρόγραμμα των ΗΑΕ για την Επιστήμη Ενίσχυσης της Βροχής – ένα πρόγραμμα που σχεδιάστηκε κυριολεκτικά για να παράγει βροχή.
Μπορεί οι Βρετανοί να προτιμούσαν οι επιστήμονές τους να βρουν τρόπο να σταματήσουν τις αφόρητες βροχές στο νησί, αλλά τα Εμιράτα έχουν το αντίθετο πρόβλημα. Οπότε η πενταμελής ομάδα του τμήματος μετεωρολογίας του Ρέντινγκ εξέταζε πώς ο ψεκασμός ηλεκτρικού φορτίου στα σύννεφα θα μπορούσε να προκαλέσει βροχή σε περιοχές με ελάχιστες βροχοπτώσεις.
Η ιδέα η ανθρωπότητα να το παίξει Θεός για να επηρεάζει τον καιρό δεν είναι καινούργια, επισημαίνει ρεπορτάζ της Telegraph. Ηδη, στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και αλλού χρησιμοποιείται μια παλαιότερη τεχνολογία «διασποράς σύννεφων» – μια πρακτική που περιλαμβάνει τον χειρισμό των υπαρχόντων νεφών για την αύξηση της βροχόπτωσης.
Σε γενικές γραμμές περιλαμβάνει τη διάδοση λεπτών σωματιδίων, όπως ιωδιούχο άργυρο, αλάτι ή ξηρό πάγο, στα σύννεφα, για να βοηθήσει τους υδρατμούς να συμπυκνωθούν και να μετατραπούν σε βροχή. Το σχέδιο που αναπτύσσεται από τους επιστήμονες του Ρέντινγκ –και είναι σε θέση να βοηθήσει ξηρές περιοχές της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής– περιλαμβάνει τη χρήση drones για την απελευθέρωση ηλεκτρικού φορτίου στα σύννεφα.
Αν και ακούγεται σαν σκηνή από την ταινία επιστημονικής φαντασίας «The Avengers», προηγούμενες εκδοχές του προγράμματος υπάρχουν ήδη από τη δεκαετία του 1940, με τα ΗΑΕ να χρησιμοποιούν εκτεταμένα την τεχνική της σποράς σύννεφων από τις αρχές της δεκαετίας του 2000. Αλλά μετά τις καταστροφικές πλημμύρες στο Ντουμπάι, το σχέδιο έκανε πολλούς να αναρωτηθούν αν μια πιθανή χρήση της τεχνολογίας στα ΗΑΕ ήταν υπεύθυνη για τη νεροποντή στο Ντουμπάι.
Η σύντομη απάντηση είναι «όχι», δεν θα μπορούσε η διασπορά νεφών να προκαλέσει τον καταποντισμό του Ντουμπάι. Αλλωστε δεν υπάρχει τεχνολογία που να είναι σε θέση να δημιουργήσει αυτό το είδος βροχοπτώσεων, παρότι τα Εμιράτα διαθέτουν ένα ενεργό επιχειρησιακό πρόγραμμα διασποράς νεφών.
Οι επιστήμονες του Ρέντινγκ, με επικεφαλής τον καθηγητή Ζιλ Χάρισον, αναπτύσσουν εν τω μεταξύ μια διαφορετική τεχνική, στην οποία εφαρμόζεται ένα ηλεκτρικό φορτίο για να κάνει τα σταγονίδια να κολλήσουν μεταξύ τους και να μεγαλώσουν τόσο γρήγορα ώστε να πέσουν ως βροχή. Η τεχνολογία που έχει αναπτύξει ο Χάρισον και η ομάδα του έχει δοκιμαστεί στην αγγλική ύπαιθρο.
Το 2020, στη φάρμα του πανεπιστημίου, στο κοντινό χωριό Σόνινγκ, ένα πρώτο πείραμα πραγματοποιήθηκε από την ομάδα του Ρέντινγκ, μαζί με μηχανολόγους και ηλεκτρολόγους μηχανικούς από το Πανεπιστήμιο του Μπαθ, κατά τη διάρκεια του οποίου ηλεκτρικό φορτίο απελευθερώθηκε στην ομίχλη, με τη χρήση συσκευών εκπομπών ηλεκτρισμού.
Το επόμενο έτος έγιναν περαιτέρω δοκιμές σε μια άλλη φάρμα κοντά στον πύργο Κάρι, στο Σόμερσετ. Εκεί, πάνω από ένα κατάφυτο τοπίο που σπάνια ταλαιπωρείται από την ξηρασία, μη επανδρωμένα εναέρια οχήματα με ειδικά ανεπτυγμένες συσκευές εκπομπής φορτίου που μπορούν να απελευθερώσουν θετικά ή αρνητικά ιόντα, εκτοξεύθηκαν σε έναν άλλο ομιχλώδη ουρανό.
Ηταν ένα πρώτο βήμα του πειράματος. Οι δοκιμαστικές πτήσεις έδειξαν ότι το μέγεθος των σταγονιδίων της ομίχλης θα μπορούσε να αλλάξει με τη φόρτιση, πράγμα που σημαίνει ότι είναι, ίσως, δυνατό να χρησιμοποιηθεί για να επηρεάσει τις σταγόνες των σύννεφων – επομένως και τις βροχοπτώσεις. Το σημαντικό με τη φόρτιση σταγονιδίων ή σωματιδίων είναι ότι μπορεί να λειτουργήσει ενισχυτικά στην υπάρχουσα τεχνική της διασποράς νεφών.
Σύμφωνα με τα Ηνωμένα Εθνη, περίπου 2,3 δισ. άνθρωποι ζουν σε χώρες που πλήττονται από ξηρασία παγκοσμίως, ενώ 3,2 δισ. ζουν σε γεωργικές περιοχές με μεγάλες διακοπές παροχής νερού ή με λειψυδρία. Οι ερευνητές του Ρέντινγκ ελπίζουν ότι η έρευνά τους θα μπορούσε να οδηγήσει στην αποφυγή μελλοντικών συγκρούσεων για το νερό σε αυτές τις περιοχές, παρέχοντας αρκετό για τις ανάγκες ενός διαρκώς αυξανόμενου πληθυσμού.
Το ηλεκτρικό φορτίο που χρησιμοποιείται στην έρευνα της ομάδας του Ρέντινγκ δεν διανέμει κανένα υλικό στο περιβάλλον και, καθώς τα drones που χρησιμοποιούνται για την απελευθέρωση του φορτίου λειτουργούν με μπαταρία, δεν δημιουργείται ρύπανση από την προώθηση των μη επανδρωμένων αεροσκαφών. Το φορτίο που απελευθερώνεται εξαφανίζεται φυσικά, γεγονός που καθιστά τη μέθοδο απολύτως οικολογική.
Η τεχνολογία που έχουν αναπτύξει οι ερευνητές του Ρέντινγκ δεν έχει ακόμη τεθεί σε επιχειρησιακή χρήση. Στα ΗΑΕ, πάντως, ελπίζουν ότι η καινοτομία θα μπορούσε να βοηθήσει το κράτος να προωθήσει τις δικές του καλλιέργειες και να παράξει γλυκό νερό. Υπάρχει, βέβαια, πάντα ένα θεμελιώδες πρόβλημα: πώς μπορεί να γίνει σπορά νεφών σε περιοχές όπου δεν υπάρχουν καθόλου σύννεφα;
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News