Αν οι δημοσκοπήσεις είναι σωστές, το προβάδισμα στη Βρετανία του Εργατικού Κόμματος έναντι των κυβερνώντων Συντηρητικών είναι επί του παρόντος περισσότερες από 20 μονάδες και ο Κιρ Στάρμερ θα γίνει πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου μετά τις γενικές εκλογές της 4ης Ιουλίου.

Το βρετανικό κοινό έμαθε τον τελευταίο καιρό περισσότερα για τον χαρακτήρα αυτού του «κουμπωμένου», κεντροαριστερού δικηγόρου που ηγείται του κόμματος της αντιπολίτευσης. Εμαθαν, επίσης, το περίγραμμα των σχεδίων του για την κυβέρνηση αν και όχι με όσες λεπτομέρειες θα ήθελαν πολλοί.

«Αν θέλετε να κατανοήσετε την πολιτική του Στάρμερ, δείτε τη ζωή του πριν γίνει πολιτικός», είπε στο Politico ένα άτομο που γνωρίζει καλά τον 61χρονο.

Ο Στάρμερ γεννήθηκε στο Λονδίνο και σπούδασε σε ένα χρηματοδοτούμενο από το κράτος πρότυπο σχολείο στο πολιτικά συντηρητικό Σάρεϊ, στη νοτιοανατολική Αγγλία. Ο ίδιος περιγράφει συχνά την καταγωγή του, ζωγραφίζοντάς την με τα χρώματα της κατώτερης μεσαίας τάξης: Ο πατέρας του ήταν κατασκευαστής εργαλείων και η οικογένειά του έμενε σε τυπική διπλοκατοικία.

Τα παιδικά του χρόνια σημαδεύτηκαν από ένα οικογενειακό δράμα. Ο ψυχρός, απόμακρος πατέρας του Στάρμερ, ο Ρόντνεϊ, περνούσε το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου του φροντίζοντας τη μητέρα του, η οποία διαγνώστηκε με τη σπάνια αυτοάνοση πάθηση, την ασθένεια του Στιλ, όταν ο Κιρ ήταν μόλις 11 ετών. «Μετά βίας μπορούσε να περπατήσει στο μεγαλύτερο μέρος της ζωής της. Τελικά χρειάστηκε να ακρωτηριαστούν και τα δύο της πόδια», είχε πει ο Στάρμερ στο POLITICO, σε συνέντευξή του το 2019.

Αυτή η εμπειρία εξηγεί κατά κάποιο τρόπο τον αριστερό ζήλο της πρώιμης νομικής καριέρας του Στάρμερ. Εκπροσώπησε δύο οικολογικούς ακτιβιστές που στράφηκαν εναντίον των McDonalds σε μια περιβόητη νομική υπόθεση στις αρχές της δεκαετίας του 1990. Στη συνέχεια ειδικεύτηκε σε αμφισβητούμενες υποθέσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, πολεμώντας πάντα για τους αδύναμους. Οι πολιτικοί του αντίπαλοι τον κατηγορούν, εξ αιτίας αυτών των υποθέσεων ότι μάχεται υπέρ των τρομοκρατών. Οπως το έθεσε ο πρώην Διευθυντής Δημόσιας Εισαγγελίας (DPP) της Βρετανίας, Κεν ΜακΝτόναλντ, μιλώντας για τοιν Στάρμερ στο podcast Westminster Insider του POLITICO πέρυσι: «Εγινε δικηγόρος για να εκπροσωπεί τους ενοικιαστές και όχι τους ιδιοκτήτες».

Το 2008 ο Στάρμερ διαδέχθηκε τον ΜακΝτόναλντ ως Διευθυντής Δημόσιας Εισαγγελίας, κάνοντας μια εντυπωσιακή στροφή και από σταυροφόρος των ανθρωπίνων δικαιωμάτων έγινε βραχίονας του κατεστημένου. Αυτήν του την κληρονομιά προσπαθεί τώρα να εκμεταλλευτεί πεοβάλλοντας σταθερότητα στους ψηφοφόρους του κέντρου.

Μια παρόμοια αλλαγή, εντοπίζεται από πολλούς και στην πολιτική του στάση από τότε που έγινε ηγέτης των Εργατικών τον Απρίλιο του 2020.

Εχοντας μπει στο κοινοβούλιο το 2015, τον επόμενο χρόνο ο Στάρμερ έγινε σκιώδης υπουργός για το Brexit υπό τον Τζέρεμι Κόρμπιν. Ηταν πάντα προσεκτικός να μην επιτεθεί στον αριστερό ηγέτη, καθώς ο Κόρμπιν ήταν πολύ δημοφιλής ανάμεσα στα μέλη των Εργατικών. Ταυτόχρονα, όμως, ο Στάρμερ έκανε έκκληση, προσπερνώτας τον Κόρμπιν, στο ευρωφιλικό κομμάτι του κόμματός του, πιέζοντας για ένα δεύτερο δημοψήφισμα που θα μπορούσε να ανατρέψει την απόφαση του Ηνωμένου Βασιλείου να αποχωρήσει από την ΕΕ.

Τον Δεκέμβριο του 2019, μετά την παραίτηση του Κόρμπιν που ακολούθησε τη χειρότερη ήττα των Εργατικών σε γενικές εκλογές εδώ και σχεδόν έναν αιώνα, ο Στάρμερ είπε ότι το κόμμα του δεν πρέπει να «στραφεί υπερβολικά» προς το κέντρο.

Οι επικριτές του στα αριστερά λένε όμως, σύμφωνα με το POLITICO, ότι έκανε ακριβώς αυτό από τότε που κέρδισε την ηγεσία, εγκαταλείποντας γρήγορα τις «10 υποσχέσεις» που έδωσε στα μέλη κατά τη διάρκεια της εκστρατείας του.

Η αριστερά του κόμματος έχει από τότε περιθωριοποιηθεί περαιτέρω μέσω των επιλογών υποψηφίων, που κατευθύνεται από μια κεντρική κομματική μηχανή που βρίσκεται τώρα υπό τον έλεγχο του Στάρμερ. Και ο ίδιος ο Κόρμπιν τέθηκε σε αναστολή λόγω σχολίων που έκανε σχετικά με την κλίμακα του αντισημιτισμού εντός των Εργατικών υπό την ηγεσία του. Ο Στάρμερ ορκίζεται ότι το πρώην αφεντικό του -και «φίλος» του- δεν θα επιστρέψει ποτέ.

Η άνοδός του στην κορυφή δεν ήταν τυχαία. Για δύο χρόνια προτού διεκδικήσει την ηγεσία, ο Στάρμερ άρχισε να διοργανώνει μυστικές προπαρασκευαστικές συναντήσεις κάθε Δευτέρα με έμπιστους φίλους και βοηθούς.

Ο ίδιος δεν απολογείται για το μονοπάτι που έχει ακολουθήσει, λέγοντας ότι άλλαξε «τρομερά» το κόμμα του από την εποχή του Κόρμπιν και κατέστρεψε τον αντισημιτισμό μέσα σε αυτό. Στους συμμάχους του, αυτές οι αλλαγές δείχνουν μια μοναξιά που θαυμάζουν. Λένε ότι επικεντρώθηκε, βήμα προς βήμα, στο να κερδίσει το κόμμα του, μετά τη χώρα και μετά να την κυβερνήσει και ότι κάθε βήμα θα είναι διαφορετικό από αυτό που προηγήθηκε.

«Είναι ενστικτωδώς ψηφοφόρος των Εργατικών, αλλά δεν είναι εγγενώς Εργατικός», είπε στο POLITICO άτομο που τον γνωρίζει. Ο Στάρμερ δεν έχει τη δική του κλίκα βουλευτών και έχει προσλάβει δημόσιους υπαλλήλους σε βασικές πολιτικές θέσεις, συμπεριλαμβανομένης της πανίσχυρης αρχηγού του επιτελείου του, Σου Γκρέι. Προτιμά να εργάζεται στα κεντρικά γραφεία των Εργατικών από το κοινοβούλιο και δεν αισθάνεται άνετα στο διάσημο μπαρ στη βεράντα του κοινοβουλίου. «Οι φίλοι του είναι πραγματικοί φίλοι, οι άνθρωποι με τους οποίους παίζει ποδόσφαιρο, δεν βλέπει το κοινοβούλιο ως κοινωνικό κλαμπ», λέει πηγή από το κοινωνικό περιβάλλον του.

Το δημόσιο στιλ του Στάρμερ είναι μεθοδικό, συχνά σε σημείο που χαρακτηρίζεται «στεγνό». Προσπαθεί να εξελιχθεί αναλύοντας διαρκώς τις επιδόσεις του· η ομάδα του συνήθιζε να παρακολουθεί βίντεο από τις ερωτήσεις του στον πρωθυπουργό, την εβδομαδιαία σύγκρουσή του με τον Σούνακ, σταματώντας την προβολή για να επισημάνει τι είχε κάνει καλά και πού μπορούσαν να γίνουν βελτιώσεις.

Ο προσεκτικός πραγματισμός του επεκτείνεται και στην εξωτερική πολιτική, όπου, σε αντίθεση με τον αριστερό προκάτοχό του, ο Στάρμερ συχνά αντικατοπτρίζει την κυβερνητική γραμμή. Ο Στάρμερ θα ήθελε μια στενότερη σχέση με την ΕΕ. Ωστόσο, έχει υποστηρίξει τα χτυπήματα στην Υεμένη και στα ιρανικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη που εκτοξεύτηκαν προς το Ισραήλ και -έχοντας χαρακτηρίσει τις δηλώσεις του Ντόναλντ Τραμπ «αποκρουστικές» το 2016- λέει τώρα ότι μια κυβέρνηση των Εργατικών θα συνεργαστεί με όποιον κερδίσει τον Λευκό Οίκο τον Νοέμβριο.

Η στάση του Στάρμερ στην εξωτερική πολιτική τού έχει προκαλέσει προβλήματα με τη δική του εκλογική βάση. Μια κακώς διατυπωμένη απάντηση μετά τις επιθέσεις της Χαμάς της 7ης Οκτωβρίου, στην οποία υποστήριξε ότι το Ισραήλ είχε το δικαίωμα να διακόψει την παροχή ρεύματος και νερού στη Γάζα, κατέστρεψε σοβαρά τις σχέσεις με μουσουλμάνους και φιλοπαλαιστίνιους ψηφοφόρους. Αργότερα διευκρίνισε τις παρατηρήσεις του και έκτοτε ζήτησε κατάπαυση του πυρός.

Οι βοηθοί του τώρα προσπαθούν να παρουσιάσουν στο κοινό τον πιο χαλαρό, ανθρώπινο Στάρμερ. Την περασμένη εβδομάδα ξεκίνησε τα «πρώτα του βήματα» για την κυβέρνηση, ένα σετ δεσμεύσεων που θυμίζει τις εκλογές του 1997, τις οποίες κέρδισαν οι Εργατικοί, με τα μανίκια του πουκάμισου σηκωμένα και ένα στιλ ομιλίας με μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση.

Αλλά όσον αφορά την πολιτική, οι λεπτομέρειες δεν έχουν ακόμη χαραχθεί. Τα έξι «πρώτα βήματά» του ήταν απλώς μια επιλογή από ασαφείς υποσχέσεις για την οικονομία, την ενέργεια, το Εθνικό Σύστημα Υγείας, το έγκλημα και τις ευκαιρίες απασχόλησης. Οι πάλαι ποτέ ριζοσπαστικές πολιτικές για τις πράσινες επενδύσεις και τη συνταγματική μεταρρύθμιση έχουν αποδυναμωθεί. Τα συνδικάτα φοβούνται ότι μια τολμηρή σειρά προτάσεων για την ενίσχυση των δικαιωμάτων των εργαζομένων θα αποδυναμωθεί επίσης, προτού εγγραφούν στη νομοθεσία.

Αυτή είναι εν μέρει φυσική επιφυλακτικότητα από ένα κόμμα που έχει υποστεί τέσσερις διαδοχικές εκλογικές ήττες. Οι πληγές από τις εκλογές του 2010, όταν η κυβέρνηση των Εργατικών κατηγορήθηκε από τους Συντηρητικούς και τους ψηφοφόρους για την πρόσφατη οικονομική κρίση, εξακολουθούν να είναι βαθιές. Ο Στάρμερ δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο μελλοντικών αυξήσεων φόρων υπό το Εργατικό Κόμμα. Χωρίς αυτές, το περιθώριό του να βελτιώσει τις δημόσιες υπηρεσίες θα είναι σοβαρά περιορισμένο.

Αλλά σε άλλους τομείς, οι υποστηρικτές του Στάρμερ πιστεύουν ότι δείχνει έναν ήσυχο ριζοσπαστισμό. Οπως γράφε το POLITICO, έχει υποσχεθεί 1,5 εκατομμύριο νέα σπίτια σε πέντε χρόνια, συμπεριλαμβανομένης της πράσινης ζώνης. Η δέσμευση για απαλλαγή από τις εκπομπές άνθρακα ολόκληρου του δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας της Βρετανίας έως το 2030 είναι τόσο τολμηρή που φαίνεται σχεδόν αδύνατο να εκπληρωθεί.

Με την Ντάουνινγκ Στριτ να είναι πλέον σε απόσταση αναπνοής, ο Στάρμερ ένωσε με επιτυχία την πλειονότητα του άλλοτε διχασμένου κόμματός του. Μιλάει συχνά και με τους δύο εν ζωή πρώην πρωθυπουργούς των Εργατικών, τον Τόνι Μπλερ και τον Γκόρντον Μπράουν. Κανένας από τους δύο, όμως, δεν παίρνει όσα θέλει, με τον Μπλερ να πιέζει για νέες τεχνολογίες όπως η τεχνητή νοημοσύνη και τον Μπράουν να ζητά από τον Στάρμερ να είναι πιο γενναιόδωρος στα επιδόματα πρόνοιας.

Προς το παρόν, το μήνυμα της προεκλογικής του εκστρατείας είναι απλό: είναι ώρα για αλλαγή, μετά από 14 χρόνια «χάους» των Τόρις. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι από μονο του αυτό το απλό μήνυμα μπορεί να είναι αρκετό για να τον δούμε στην Ντάουνινγκ Στριτ τον Ιούλιο.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News