Το θεσμικό του βάρος στην πολιτική κρίση που έχει ξεσπάσει στη χώρα έριξε ο πρόεδρος της Πολωνίας Αντρέι Ντούντα, ο οποίος ανακοίνωσε ότι θα ασκήσει βέτο στον αμφιλεγόμενο νόμο με τον οποίο η κυβέρνηση επρόκειτο να διορίσει τα μέλη του Ανώτατου Δικαστηρίου.

«Σαν πρόεδρος, αισθάνομαι ότι αυτός ο νόμος δεν θα ενισχύσει το αίσθημα δικαιοσύνης», τόνισε ο Ντούντα σε τηλεοπτικό διάγγελμα το πρωί της Δευτέρας.

Οι νόμοι που ψηφίστηκαν από το Κοινοβούλιο της Πολωνίας χρειάζονται την έγκριση του προέδρου της χώρας για να τεθούν σε ισχύ. Εδώ όμως επενέβη ο πρόεδρος Ντούντα, ασκώντας βέτο.

Ενας από τους νόμους έδινε στη δυνατότητα στον υπουργό Δικαιοσύνης, ο οποίος έχει και καθήκοντα γενικού εισαγγελέα, να διορίζει τους ανώτατους δικαστές. Οπως διευκρίνισε στο διάγγελμα ο πρόεδρος, ο γενικός εισαγγελέας δεν πρέπει να έχει αυτό το δικαίωμα και για τον λόγο αυτό μπλοκάρει τον νόμο.

«Θα ασκήσω βέτο στους νόμους για το Ανώτατο Δικαστήριο και το Εθνικό Δικαστικό Συμβούλιο ώστε να μην γίνουν μέρος του νομικού συστήματος της Πολωνίας», τόνισε.

Για την ακρίβεια, όπως σημειώνει το politico.eu, ο νόμος αναθεωρεί το καθεστώς λειτουργίας του Εθνικού Δικαστικού Συμβουλίου, δηλαδή του σώματος που διορίζει τους δικαστές. Η θητεία των 15 μελών του Συμβουλίου τερματίζεται και το Κοινοβούλιο, στο οποίο πλειοψηφεί το κυβερνών κόμμα, θα μπορεί να διορίσει τους αντικαταστάτες τους.

Επιπλέον, άλλος νόμος θα οδηγούσε σε άμεση συνταξιοδότηση τα μέλη του Ανώτατου Δικαστηρίου (πλην όσων είχαν διοριστεί από τον υπουργό Δικαιοσύνης Ζμπίγκνιου Ζιόμπρο) ενώ θα άλλαζαν και οι προϋποθέσεις επιλογής των μελών του Δικαστηρίου.

Είχαν προηγηθεί το Σαββατοκύριακο μεγάλες διαδηλώσεις στη Βαρσοβία και σε άλλες πόλεις της χώρας κατά τις οποίες εκατοντάδες χιλιάδες Πολωνοί κατέβηκαν στο δρόμο σε διαμαρτυρία για τις αποφάσεις και τις ενέργειες της κυβέρνησης.

Πέρα από την πίεση από το εσωτερικό της χώρας, οι νόμοι έφεραν την συντηρητική κυβέρνηση της χώρας  σε πορεία σύγκρουσης με την ΕΕ. Σε υψηλούς τόνους ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και πρώην πρωθυπουργός της Πολωνίας Ντόναλντ Τουσκ είχε προειδοποιήσει για ένα «μαύρο σενάριο το οποίο θα οδηγούσε στην περιθωριοποίηση της Πολωνίας στην ΕΕ». Η Κομισιόν από την πλευρά της προειδοποιούσε και αυτή για κυρώσεις.

Το κυβερνών Κόμμα του Νόμου και της Δικαιοσύνης είχε απορρίψει τους ισχυρισμούς ότι η νομοθεσία είναι ένα βήμα προς ένα περισσότερο συγκεντρωτικό καθεστώς.

Την περασμένη εβδομάδα, σε άλλη παρέμβασή του και πριν οι νόμοι έλθουν στο Κοινοβούλιο όπου και ψηφίστηκαν, ο Αντρέι Ντούντα είχε προσπαθήσει -χωρίς επιτυχία- να βρεθεί έδαφος για συμβιβασμό.

Ο Guardian σημειώνει ότι είναι η πρώτη φορά που ο πρόεδρος Ντούντα διαφωνεί ανοιχτά με τον πρόεδρο του κυβερνώντος κόμματος (και πρώην πρωθυπουργό της χώρας) Γιάροσλαβ Κατσίνσκι. Ο Ντούντα γενικά συντάσσεται με το Κόμμα, ενώ είχε υποστηρίξει την ατζέντα του κόμματος μετά την εκλογή του στο ύπατο αξίωμα το 2015, σημειώνει η βρετανική εφημερίδα.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News