Τις επόμενες ημέρες, παράλληλα με το πένθος για την εκδημία του Πάπα Φραγκίσκου, στα ενδότερα του Βατικανού θα εξελιχθεί μια άγρια μάχη, όχι μόνο για τη διαδοχή του, αλλά και για το ίδιο το μέλλον της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας.

Υπάρχουν περισσότεροι από 250 καρδινάλιοι, αλλά όσοι είναι άνω των 80 ετών δεν μπορούν να λάβουν μέρος στο κονκλάβιο που θα εκλέξει τον επόμενο ποντίφικα. Οι 135 καρδινάλιοι που μπορούν, έχουν ήδη αρχίσει να φτάνουν στη Ρώμη, εν όψει της κηδείας, το προσεχές Σάββατο, αλλά κυρίως εν όψει της εκλογής του διαδόχου του Φραγκίσκου.

Στα 12 χρόνια από τότε που αναδείχτηκε σε προκαθήμενο της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας, ο Φραγκίσκος διόρισε περίπου 110 από τους καρδιναλίους, απλώνοντας την επιρροή του σε όλο τον κόσμο. Ορισμένοι παρατηρητές του Βατικανού λένε ότι δημιούργησε ένα κονκλάβιο έτοιμο να ψηφίσει υπέρ ενός διαδόχου που πιθανόν θα συνεχίσει το έργο του.

«Οι διορισμοί αυτοί καθιστούν δύσκολη την εκλογή ενός “αντι-Φραγκίσκου”», σημείωσε, μιλώντας στον βρετανικό Guardian, ο Γιάκοπο Σκαραμούτζι, δημοσιογράφος του Βατικανού στην εφημερίδα La Repubblica και συγγραφέας του βιβλίου «Tango Vaticano. La Chiesa al Tempo di Francesco» (Το Τανγκό του Βατικανού. Η Εκκλησία στην Εποχή του Φραγκίσκου).

«Ομως αυτό δεν σημαίνει ότι η ομάδα είναι ομόφωνη και συνεκτική ή ότι έχει τις ίδιες ιδέες. Σχεδόν όλοι οι καρδινάλιοι που έχει επιλέξει ο Φραγκίσκος είναι πάστορες από μεγάλες επισκοπές σε όλο τον κόσμο». Ανάμεσά τους υπήρχαν και συντηρητικοί αλλά και προοδευτικοί, συμπλήρωσε ο ιταλός δημοσιογράφος.

Για παράδειγμα, ο γερμανός καρδινάλιος Γκέρχαρντ Λούντβιχ Μούλερ, τον οποίον διόρισε ο Φραγκίσκος, συγκρούστηκε με τον ποντίφικα για πολλά ζητήματα, συμπεριλαμβανομένου του διατάγματος για να καθοριστεί η ευλογία των γκέι ζευγαριών ως «αίρεση».

Από τη στιγμή που εξελέγη, ο Φραγκίσκος, ιησουίτης στο τάγμα, εξόργισε τους συντηρητικούς και τους παραδοσιακούς, με ένα νέο στιλ παπισμού, το οποίο περιλάμβανε λιτό βίο και μηνύματα συμπόνιας και ανεκτικότητας, μια συμπεριφορά που συνιστούσε πρόκληση για τα προνόμια της ηγεσίας της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας.

Στις δημόσιες δηλώσεις του, παρατήρησε ο Guardian, ο Φραγκίσκος υποστήριξε τους φτωχούς και τους περιθωριοποιημένους, επέκρινε τον αντίκτυπο του παγκόσμιου καπιταλισμού στις ζωές των ανθρώπων, ζήτησε δράση για την κλιματική κρίση και κάλεσε σε συμπόνια προς τους μετανάστες και τους πρόσφυγες.

Στον ίδιο τον περίκλειστο κόσμο του Βατικανού, ο Φραγκίσκος υπήρξε μια ξεχωριστή φιγούρα. Ενώ οι προκάτοχοί του προτιμούσαν τις κόκκινες δερμάτινες παντόφλες και τις κάπες με στολισμένη ερμίνα, εκείνος προτιμούσε τα αθλητικά παπούτσια και ένα απλό λευκό ράσο. Ενώ οι παλαιότεροι προκαθήμενοι της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας έμεναν στο πολυτελές παπικό διαμέρισμα, ο Φραγκίσκος επέλεξε να ζήσει στον απλό ξενώνα Santa Marta και να τρώει σε μια καφετέρια self-service.

Για μεγάλο μέρος της θητείας του Φραγκίσκου, τους συντηρητικούς που του εναντιώθηκαν εκπροσωπούσε ο προκάτοχός του. Ο Βενέδικτος ΙΣτ’ είχε υποσχεθεί να παραμείνει «μακριά από τον κόσμο» μετά την παραίτησή του από τον παπικό θρόνο, το 2013 -ήταν ο πρώτος πάπας που παραιτήθηκε εδώ και 600 χρόνια- αλλά παρέμεινε στο Βατικανό, κάνοντας συναντήσεις, δίνοντας συνεντεύξεις, γράφοντας βιβλία και άρθρα και εκφράζοντας απόψεις που έρχονταν σε πλήρη αντίθεση με εκείνες του Φραγκίσκου.

Η «αντιπολίτευση» στον Φραγκίσκο δεν έσβησε μετά τον θάνατο του Βενέδικτου, την παραμονή της Πρωτοχρονιάς του 2022, ή μετά τον θάνατο -μόλις 10 ημέρες αργότερα- του καρδινάλιου Τζορτζ Πελ, ο οποίος περιέγραψε τον παπισμό του Φραγκίσκου ως «καταστροφή».

♦ Διαβάστε: Ποιος θα είναι ο νέος Πάπας;

Ο Φραγκίσκος έκανε κατά καιρούς καυστικές αναφορές στους εχθρούς του. Στην αυτοβιογραφία του, «Hope» (Ελπίδα), που δημοσιεύτηκε τον Ιανουάριο, έγραψε ότι μια ένδειξη για την κατάσταση του μυαλού των επικριτών του ήταν ο επιδεικτικός τρόπος που ντύνονταν: «Αυτοί οι τρόποι ντυσίματος μερικές φορές κρύβουν ψυχική ανισορροπία, συναισθηματική απόκλιση, δυσκολίες συμπεριφοράς, ένα προσωπικό πρόβλημα που μπορεί να εκμεταλλευτεί κανείς», έγραψε.

Οι συντηρητικοί, σημείωσε πάλι ο Guardian, εξοργίστηκαν από την άμβλυνση της στάσης της εκκλησίας απέναντι στους διαζευγμένους και ξαναπαντρεμένους Καθολικούς, καθώς επετράπη σε ορισμένους από αυτούς να λάβουν τη θεία κοινωνία. Εξοργίζοντας όσους πιστεύουν ότι το διαζύγιο είναι αμαρτία, η κίνηση ώθησε μια ομάδα συντηρητικών κληρικών να κατηγορήσουν τον Φραγκίσκο για αίρεση.

Η κατηγορία της αίρεσης επαναλήφθηκε σε μια ανοιχτή επιστολή 20 σελίδων, το 2019, που υπογράφηκε από εξέχοντες ιερείς και μελετητές ως απάντηση στη «συσσωρευμένη βλάβη που προκλήθηκε από τα λόγια και τις πράξεις του πάπα Φραγκίσκου εδώ και πολλά χρόνια, που οδήγησαν σε μια από τις χειρότερες κρίσεις στην ιστορία της Καθολικής Εκκλησίας».

Ο κορυφαίος μεταξύ των επικριτών του ήταν ο αμερικανός καρδινάλιος Ρέιμοντ Μπερκ, ο οποίος αντιμάχεται τη στάση του Πάπα για τα δικαιώματα των ομοφυλοφίλων και τα ζητήματα κοινωνικής δικαιοσύνης και ο οποίος, όπως και ο Μούλερ, ευθυγραμμίζεται με τις απόψεις του Ντόναλντ Τραμπ. Ο Φραγκίσκος περιθωριοποίησε τον Μπερκ, αφαιρώντας του ακόμη και τον μισθό του και το επιδοτούμενο από το Βατικανό διαμέρισμα στο οποίο έμενε. Ομως, ο Μπερκ εξακολουθεί να είναι δημοφιλής μεταξύ των συντηρητικών αμερικανών ρωμαιοκαθολικών.

Ο καρδινάλιος Ρόμπερτ Σάρα αναδείχθηκε ως άλλος μεγάλος αντίπαλος του Φραγκίσκου, τον Ιανουάριο του 2020, δημοσιεύοντας ένα βιβλίο από κοινού με τον Βενέδικτο ΙΣτ’, το οποίο υπερασπιζόταν την κληρική αγαμία τη στιγμή που ο Φραγκίσκος σκεφτόταν τη χαλάρωση των κανόνων. Ο καρδινάλιος της Γουινέας έχει επίσης καταφερθεί κατά του Ισλάμ, των μεταναστών, των ομοφυλόφιλων και του ρόλου των γυναικών.

Αρκετές μεταβλητές θα επηρεάσουν την έκβαση του κονκλαβίου, ιδιαίτερα η παγκόσμια πολιτική.

«Τραμπ, Κίνα, εθνικισμός: Αυτές είναι μεταβλητές που κατά κάποιο τρόπο θα μετρήσουν», είπε ο Σκαραμούτζι στον Guardian. «Επίσης, ίσως υπάρχει η επιθυμία για κάποιον πάπα πιο παραδοσιακό και λιγότερο χαρισματικό από τον Φραγκίσκο. Πολλά πράγματα μπορούν να παίξουν ρόλο τη στιγμή της ψηφοφορίας, η οποία μπορεί να γείρει προς μια πιο προοδευτική ή προς μια πιο συντηρητική επιλογή».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News