O Τζέημς Γουάτσον σε συνεργασία με τον Φράνσις Κρικ προκάλεσαν τεκτονικές αλλαγές και εξελίξεις στην επιστήμη όταν ανακοίνωσαν το 1953 ότι ανακάλυψαν την δομή του DNA. Εννέα χρόνια αργότερα στους δύο επιστήμονες απονεμήθηκε το Νομπέλ Ιατρικής. Ο Γουάτσον γεννήθηκε στο Σικάγο το 1928 και αρχικά σπούδασε ζωολογία στο Πανεπιστήμιο του Ιλλινόις. Αφού πήρε διδακτορικό πραγματοποίησε μεταδιδακτορικό στη χημεία στην Κοπεγχάγη. Στη συνέχεια εργάστηκε στο εργαστήριο Καβέντις στο Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ, όπου και γνώρισε τον μελλοντικό συνεργάτη του, τον Φράνσις Κρικ. Από το 1956 μέχρι το 1976, ο Γουάτσον ήταν διδακτικό προσωπικό στο τμήμα βιολογίας του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ, κάνοντας έρευνα στη μοριακή βιολογία. Από το 1968, ο Γουάτσον ήταν διευθυντής στο περίφημο εργαστήριο Cold Spring Harbor Laboratory (CSHL) στο Λονγκ Άιλαντ. Στο CSHL, άλλαξε το επίκεντρο της έρευνάς του στη μελέτη του καρκίνου, ενώ παράλληλα το έκανε παγκόσμιο ηγετικό κέντρο στη μοριακή βιολογία. Το 1994 έγινε πρόεδρος, θέση στην οποία παρέμεινε για 10 χρόνια και στη συνέχεια ανέλαβε εκεί την θέση του πρύτανη.
Ομως πριν από περίπου 20 έτη ο Γουάτσον άρχισε να αιφνιδιάζει όχι μόνο την επιστημονική κοινότητα αλλά την παγκόσμια κοινή γνώμη διατυπώνοντας κατά καιρούς διαφόρων ειδών απόψεις που κινούνταν στην σφαίρα του ρατσισμού, του σεξισμού και της ομοφοβίας. Σε συνεντεύξεις του και δημόσιες ομιλίες του έχει υποστηρίξει ότι είναι δικαίωμα των γυναικών να κάνουν άμβλωση εάν προκύπτει από μια γενετική ανάλυση του εμβρύου ότι το παιδί έχει προδιάθεση ομοφυλοφιλίας. Ανάμεσα στα άλλα έχει πει ότι οι πιο σκουρόχρωμοι άντρες έχουν πιο έντονη λίμπιντο από τους λευκούς επιχειρηματολογώντας με ευφυολογήματα του τύπου «Για αυτό ακούτε συνέχεια για λατίνους εραστές. Εχετε ακούσει ποτέ για Αγγλο εραστή; Μόνο για “Αγγλο Ασθενή”»… Εχει πει επίσης ότι «σε ένα βαθμό ο αντισημιτισμός είναι δικαιολογημένος».
Ομως η θέση του που προκάλεσε σάλο είναι ότι οι λευκοί υπερέχουν νοητικά σε σχέση με τους μαύρους. Για να υποστηρίξει την θέση του έριξε στο τραπέζι ένα ακόμη ευφυολόγημα αναφέροντας ότι απόδειξη για αυτό που λέει μπορεί να προκύψει από μια έρευνα ανάμεσα σε εργοδότες που έχουν μαύρους εργαζομένους οι οποίοι όπως υποστηρίζει ο Γουάτσον θα επιβεβαιώσουν ότι οι μαύροι υστερούν νοητικά.
Η θέση του αυτό προκάλεσε την απομόνωση του από την διεθνή επιστημονική κοινότητα. Ανάμεσα στα άλλα υποχρεώθηκε να παραιτηθεί από τις θέσεις τις οποίες κατείχε και το 2014 έφθασε στο σημείο να πουλήσει και το χρυσό μετάλλιο του Νόμπελ. Να σημειωθεί ότι Γουάτσον και Κρικ βασίστηκαν σε ερευνητικό έργο της βρετανίδας βιοφυσικού και κρυσταλλογράφου Ρόζαλιντ Φράνκλιν και πλανάται διαχρονικά το ζήτημα αν οι δύο επιστήμονες πήγαν ένα βήμα παρακάτω την έρευνα της και έκαναν εκείνοι την μεγάλη ανακάλυψη ή αν απλά οικειοποιήθηκαν τις έρευνες της δεδομένου ότι εκείνη την εποχή οι γυναίκες επιστήμονες δεν μπορούσαν να προβάλλουν και πολύ περισσότερο να κατοχυρώσουν εύκολα ερευνητικό έργο.
Η ατίμωση
Το μεγάλο αμερικανικό τηλεοπτικό δίκτυο PBS πραγματοποίησε ένα ντοκιμαντέρ αφιερωμένο στην ζωή του 91 ετών επιστήμονα ο οποίος αυτή την στιγμή αναρρώνει από τροχαίο ατύχημα σε οίκο ευγηρίας. Οπως αναφέρει σε δημοσίευμα του ο Independent ο Γουάτσον εμφανίζεται στο ντοκιμαντέρ και επιμένει στην ορθότητα των απόψεων του. Οι συντελεστές του ντοκιμαντέρ ρώτησαν τον Γουάτσον αν οι αντιδράσεις που υπήρξαν από όσα έχει πει τον έκαναν να ξανασκεφτεί ορισμένες από τις απόψεις του και αν έχει αλλάξει γνώμη. Η απάντηση του δεν αφήνει κανένα περιθώριο παρερμηνείας. «Οχι δεν έχω αλλάξει γνώμη. Κατά μέσο όρο οι λευκοί έχουν υψηλότερα ποσοστά επιτυχίας σε τεστ νοημοσύνης από τους μαύρους. Εκτιμώ ότι αίτια είναι γενετικά» αναφέρει ο Γουάτσον.
«Οι απόψεις του δρ. Γουάτσον είναι αξιοκατάκριτες, δεν υποστηρίζονται από την επιστήμη και με κανένα τρόπο δεν αντιπροσωπεύουν τις απόψεις του Εργαστηρίου Cold Spring Harbor, των διδασκόντων του, του προσωπικού του ή των φοιτητών του. Το Εργαστήριο καταδικάζει την κατάχρηση της επιστήμης για τη δικαιολόγηση της προκατάληψης», αναφέρει η σχετική ανακοίνωση. Υπάρχουν πάντως και κάποιοι που ισχυρίζονται ότι ο Γουάτσον βρίσκεται σε μια κατάσταση όπου δεν έχει πλέον επίγνωση του τι κάνει, του τι λέει και του τι συμβαίνει γύρω του και άρα ίσως δεν θα έπρεπε να λαμβάνονται και πολύ σοβαρά υπόψη τα όσα υποστηρίζει. Ο Γουάτσον έχει δύο γιούς ο ένας εκ των οποίων πάσχει από σχιζοφρένεια
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News