H εκλογή του, πριν από έξι χρόνια, είχε γεμίσει ελπίδες όχι μόνο τους Καναδούς, αλλά τον κόσμο· τουλάχιστον το φιλελεύθερο και μη λαϊκιστικό τμήμα του. Τώρα όμως ο χαρισματικός Τζάστιν Τριντό ακροβατεί σε ένα λεπτό σκοινί: εκατομμύρια Καναδοί προσέρχονται στις κάλπες –στη Νέα Γη και στο Λαμπραντόρ, στις ακτές του Ατλαντικού η ψηφοφορία θα αρχίσει τις 08:30 (τοπική ώρα· 14:00 ώρα Ελλάδος), για να κρίνουν αν θα δώσουν μια τρίτη πρωθυπουργική στον φιλελεύθερο Τζάστιν Τριντό ή θα προτιμήσουν τον κεντροδεξιό Εριν Ο’ Τουλ.

Είναι μια ασυνήθιστα αμφίρροπη εκλογή, καθώς καμία δημοσκόπηση δεν μπόρεσε να προβλέψει νικητή και ίσως είναι δύσκολο αυτό να συμβεί μέχρι τα ξημερώματα της Τρίτης (ώρα Ελλάδος) όταν κλείσουν οι κάλπες στη Βρετανική Κολομβία, επαρχία στις ακτές του Ειρηνικού.

Ηταν επίσης μια εκλογή εκτός προγράμματος: Ηταν ο 50χρονος πια Τριντό αυτός που αποφάσισε να προκηρύξει πρόωρες εκλογές στα μέσα Αυγούστου, προκειμένου να ανακτήσει την κοινοβουλευτική πλειοψηφία που έχασε δύο χρόνια πριν.

Η προεκλογική εκστρατεία-αστραπή έκλεισε όπως άρχισε: με ομιλία του πρωθυπουργού, που ζήτησε από τους Καναδούς να του δώσουν νέα ισχυρή εντολή για να κυβερνήσει τη χώρα και να τη βγάλει από την κρίση της πανδημίας του κορονοϊού.

Σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, κινδυνεύει να χάσει το στοίχημα. Η φθορά της εξουσίας είναι πια αισθητή και η «Τριντομανία» του 2015 –ο όρος «Trudeaumania» πρωτοεμφανίστηκε το 1968, όταν ο θρυλικός Πιερ Τριντό, πατέρας του Τζάστιν, εξελέγη αυτός πρώτη φορά πρωθυπουργός· και αναβίωσε με τον γιο του πριν από έξι χρόνια– φαντάζει παραδόξως πολύ μακρινή για τους Καναδούς: οι πολίτες έχουν κουραστεί από την πανδημία και ανησυχούν για τις επιπτώσεις στην οικονομία και τη βιομηχανία από τις ευθύνες που έχει αναλάβει η χώρα στο πλαίσιο της αντιμετώπισης της Κλιματικής Αλλαγής.

Ετσι, ο Τζάστιν Τριντό έχει οροφή το 31% των προθέσεων ψήφου και ισοψηφεί πρακτικά με τον κυριότερο αντίπαλό του, τον συντηρητικό Εριν Ο’ Τουλ, μέχρι πρότινος άγνωστο στο ευρύ κοινό.

Προς νέα κυβέρνηση μειοψηφίας;

Οπως το 2019, το «σχεδόν απόλυτο σασπένς» οδηγεί αναλυτές να προειδοποιούν ότι η εξασφάλιση της πλειοψηφίας στο κοινοβούλιο θα είναι «πολύ περίπλοκο» να επιτευχθεί από όποιον κι αν αναδειχθεί νικητής.

Είναι «δύσκολο να φανταστεί κανείς πιο αμφίρροπη κούρσα», είπε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Φελίξ Ματιέ, καθηγητής πολιτικής επιστήμης στο Πανεπιστήμιο του Γουίνιπεγκ.

Ως και την Κυριακή ο Τζάστιν Τριντό συνέχιζε την εκστρατεία του, εμφανιζόμενος σε Ανατολή και Δύση. Τις τελευταίες ημέρες, καλούσε τους ψηφοφόρους να ψηφίσουν στρατηγικά, επιχειρηματολογώντας ότι η επάνοδος των συντηρητικών στην εξουσία θα ήταν συνώνυμο της οπισθοδρόμησης για τον Καναδά, ειδικά όσον αφορά το ζήτημα της κλιματικής αλλαγής.

Ο Εριν Ο’ Τουλ, που μίλησε την Κυριακή στο Τορόντο, όπου είναι υποψήφιος, υποσχέθηκε στους Καναδούς ανανέωση. Εκανε προεκλογική εκστρατεία στραμμένη αποφασιστικά στο κέντρο.

Οι περίπου 27 εκατομμύρια Καναδοί 18 ετών και άνω που έχουν δικαίωμα ψήφου καλούνται να αναδείξουν τους 338 βουλευτές της Βουλής των Κοινοτήτων.

Αν κανένα από τα δύο μεγάλα κόμματα που εναλλάσσονται στην εξουσία από το 1867 δεν είναι σε θέση να εξασφαλίσει την πλειοψηφία των εδρών του κοινοβουλίου, ο νικητής θα χρειαστεί να σχηματίσει κυβέρνηση μειοψηφίας.

Σε αυτή την περίπτωση ο μελλοντικός πρωθυπουργός –Φιλελεύθερος ή Συντηρητικός– θα είναι υποχρεωμένος να επιδιώκει συνεργασία με μικρότερα κόμματα για να κυβερνά στην Οτάβα.

Οπως το Νέο Δημοκρατικό Κόμμα (ΝΔΚ) του Τζάγκμιτ Σινγκ, που πιστώνεται περί το 20% των προθέσεων ψήφου. Ή το περιβόητο Μπλοκ Κεμπεκουά, η αυτονομιστική παράταξη υπό τον Ιβ-Φρανσουά Μπλανσέ, που φάνηκε να ανακάμπτει κάπως στο τέλος της προεκλογικής εκστρατείας έπειτα από μια πολεμική για τη θέση του γαλλόφωνου Κεμπέκ στην καναδική ομοσπονδία.

Αλλοτε μεγάλο κόμμα, οι Πράσινοι της Αναμι Πολ δυσκολεύονται να περάσουν στους πολίτες το μήνυμά τους για την κλιματική κρίση, αγωνίζονται για την ίδια την επιβίωσή τους εξαιτίας των προβλημάτων ενότητας, εικόνας, χρηματοδότησης.

Το σενάριο «αντιγραφή και επικόλληση» μοιάζει πιθανό σε αυτές τις πρόωρες εκλογές, σύμφωνα με αρκετούς σχολιαστές.

«Στην αρχή, το ερώτημα ήταν εάν οι Φιλελεύθεροι αξίζουν να έχουν κυβέρνηση πλειοψηφίας. Τώρα, το ερώτημα είναι αν αξίζουν να παραμείνουν στην εξουσία», συνοψίζει ο Ντανιέλ Μπελάντ, καθηγητής του Πανεπιστημίου ΜακΓκιλ.

Ισως χρειαστεί υπομονή το βράδυ της Δευτέρας, καθώς υπάρχει πιθανότητα το όνομα του νικητή να μην ανακοινωθεί την ημέρα της ψηφοφορίας, σημειώνει ο οργανισμός που έχει αναλάβει τη διεξαγωγή της. Πολλοί Καναδοί ψήφισαν δι’ αλληλογραφίας και αυτό σημαίνει ότι η έκβαση θα είναι ακόμη πιο αμφίρροπη σε ορισμένες περιφέρειες.

«Ολα θα εξαρτηθούν από τον αριθμό των εκλογικών περιφερειών όπου οι αναμετρήσεις θα είναι αμφίρροπες», εκτίμησε η πολιτική επιστήμων Ζενεβιέβ Τελιέ, σύμφωνα με την οποία αρκετοί Καναδοί διερωτώνται τις τελευταίες εβδομάδες για την «ηγετική ικανότητα του Τζάστιν Τριντό».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News