«ΝΑΤΟ – Το Χρονικό της Φρίκης». Αυτός είναι ο τίτλος μίας ιδιότυπης έκθεσης η οποία αφότου φιλοξενήθηκε για περισσότερο από ένα μήνα στο Μουσείο Σύγχρονης Ιστορίας της Μόσχας πρόκειται να περιοδεύσει σε ολόκληρη τη Ρωσία. Κατά την είσοδό τους στον εκθεσιακό χώρο, οι λιγοστοί επισκέπτες εισέρχονταν σε μια σκοτεινή αίθουσα όπου κυριαρχούσε αρχικά ο απειλητικός ήχος πολεμικών αεροσκαφών που πλησιάζουν και στη συνέχεια ο ήχος βομβών που πέφτουν, αναφέρει στην ανταπόκρισή του από τη Μόσχα ο Μάρκο Ιμαρίζιο της Corriere della Sera.

«Επισκεφθήκαμε την έκθεση δύο φορές και πραγματικά δεν υπήρχαν πολλά να δούμε», γράφει. Ξεχώρισε, όμως, μεταξύ των εκθεμάτων, μέσα σε μία βιτρίνα, ένα μαύρο κράνος με ναζιστικά σύμβολα και δίπλα το «λάβαρο» του Τάγματος Αζόφ («μονάδα του ουκρανικού στρατού που χρησιμοποιεί εναντίον των στρατιωτών μας τα όπλα που παρέχονται από την Βορειοατλαντική Συμμαχία», σύμφωνα με τους διοργανωτές), μία αμερικανική σημαία.

Στους τοίχους ήταν κρεμασμένες φωτογραφίες της Χιροσίμα και του Ναγκασάκι, μετά την ισοπέδωσή τους από τους Αμερικανούς (αν και το ΝΑΤΟ δεν είχε ακόμη ιδρυθεί), φωτογραφίες φλεγόμενων πολυκατοικιών στο Βελιγράδι και στην Καμπούλ, φωτογραφίες μικρών παιδιών που κλαίνε απαρηγόρητα κάτω από μια σημαία της Ευρωπαϊκής Ενωσης.   

Ο Ιμαρίζιο γράφει πως θα μπορούσε να γίνει λόγος για μια «αυτοσχέδια πρωτοβουλία» με στόχο την πώρωση της κοινής γνώμης στο πλαίσιο της «ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης» του Κρεμλίνου στην Ουκρανία. Αντιθέτως θεωρεί πως πρόκειται για ένα «σημείο των καιρών», με τους ρωσικούς ισχυρισμούς κατά της Δύσης να αναδιατυπώνονται με ολοένα πιο αρνητική χροιά, σε σημείο να παρομοιάζεται η ναζιστική Γερμανία με το ΝΑΤΟ. Οι διοργανωτές ανέφεραν πως η έκθεση πρόκειται να αναπαραχθεί σε ολόκληρη τη Ρωσία, έπειτα από σχετική πρόταση των αρμόδιων αρχών, ενώ εξετάζεται και το ενδεχόμενο στη συνέχεια να καταστεί μόνιμη.

Ο ρόλος του Μεντβέντεφ

«Οπότε έχει μικρή σημασία το ότι ο Ντμίτρι Μεντβέντεφ αποτελεί εδώ και καιρό ντροπή για το Κρεμλίνο», σημειώνει ο ανταποκριτής της Corriere. Τι σχέση, έχει, όμως, με την έκθεση ο πρώην πρόεδρος και πρώην πρωθυπουργός της Ρωσίας και νυν αντιπρόεδρος του ρωσικού Συμβουλίου Ασφαλείας, ο οποίος την Τρίτη αποκάλυψε μέσω ανάρτησής του στο Telegram: «Μισώ τους Δυτικούς… θέλω να τους εξαφανίσω…Είναι καθάρματα»; Και γιατί αποτελεί ντροπή για το Κρεμλίνο;

Ο Ιμαρίζιο μας πληροφορεί πως τη Δευτέρα, μία ημέρα πριν ο Μεντβέντεφ καταφερθεί με παραληρηματικό τρόπο κατά των «έκφυλων» και «μπάσταρδων» Δυτικών, ένα ανώνυμο κανάλι στο Telegram, που εδώ και μήνες δημοσιεύει ανεπιβεβαίωτες ειδήσεις όσον αφορά την ρωσική πολιτική, μετέδωσε πως ο ίδιος ο Πούτιν εξετάζει, πλέον, το ενδεχόμενο οριστικής εξόδου του πρώην προστατευόμενού του από την κεντρική σκηνή, παρά τις προσπάθειες του τελευταίου να ανακτήσει τη χαμένη του ισχύ, υποδυόμενος το «αδιάλλακτο γεράκι».

Στη Μόσχα εικάζεται ήδη πως ο επόμενος αναγκαστικός προορισμός του θα μπορούσε να είναι η πρεσβεία της Ρωσίας σε κάποια πρωτεύουσα της Νοτιοανατολικής Ασίας. Ομως ο Μεντβέντεφ καλείται πρώτα να υποδυθεί μέχρι τέλους τον «ρόλο του αποδιοπομπαίου τράγου» για την αναπόφευκτη (λόγω των δυτικών κυρώσεων) μείωση της δημοτικότητας της Ενωμένης Ρωσίας, του κόμματος του Πούτιν, πρόεδρος του οποίου είναι ο Μεντβέντεφ. 

Εως το φθινόπωρο ο αντίκτυπος των δυτικών κυρώσεων θα έχει καταστεί βαρύς για τους περισσότερους πολίτες της Ρωσίας και κάποιος θα πρέπει να θυσιαστεί, ούτως ώστε να μετριαστεί η αναμενόμενη λαϊκή δυσφορία. Τη θέση του «θα μπορούσε να καταλάβει μία γυναίκα. Ενδεχομένως η μικρότερη κόρη του Πούτιν, η Κατερίνα Τιχόνοβα που αδημονεί να αποκτήσει ένα μέλλον στην πολιτική», αναφέρει ο Ιμαρίζιο. 

Ωστόσο παρότι έχει πέσει σε δυσμένεια ο Μεντβέντεφ, τα λόγια μίσους που εκστόμισε κατά της Δύσης, έχουν ολοένα μεγαλύτερη σημασία στη Ρωσία. «Αν και ασύνδετες μεταξύ τους, οι φράσεις του Μεντβέντεφ δίνουν φωνή σε ένα ολοένα και πιο διαδεδομένο συναίσθημα, το οποίο έχει εμποτίσει ολόκληρο το σύστημα εξουσίας του Πούτιν», εξηγεί ο ιταλός δημοσιογράφος, διερωτώμενος πόσο ακόμη θα μπορούσε να εκτραχυνθεί αυτή η ψυχροπολεμική ρητορική.

«Αυτή τη φορά δεν θα οπισθοχωρήσουμε. Οι ψηφοφόροι μας είναι οι πρώτοι που μας ζήτησαν να δημιουργήσουμε μια Μεγάλη Ρωσία με την Ουκρανία και τους Λευκορώσους συμμάχους μας. Μόνο έτσι θα μπορέσουμε να καταστούμε βάση ενός εναλλακτικού πόλου από τον δυτικό», ανέφερε σχετικά ο Πιοτρ Τολστόι, βουλευτής της Ενωμένης Ρωσίας και αναπληρωτής εκπρόσωπος Τύπου της Δούμας.    

Ο Αλεξέι Φενένκο, κάτοχος της έδρας Διεθνούς Ασφάλειας στο Πανεπιστήμιο Λομονόσοφ της Μόσχας, προέβη σε μια πιο δομημένη ανάλυση. «Κάθε μεγάλη στρατιωτική σύγκρουση αλλάζει, δίχως απαραίτητα να την καταστρέφει, την παγκόσμια τάξη. Οι εχθρικές δηλώσεις κατά τη Δύσης συμβάλλουν στην αναδιαμόρφωση της μαζικής συνείδησης. Στο τέλος ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος θα καταλήξει να γίνεται αντιληπτός από τους Ρώσους ως η πιο ακραία δοκιμασία τους. Η ειδική στρατιωτική επιχείρηση θα μνημονεύεται όχι ως μια τοπική σύγκρουση, αλλά ως ο τελευταίος πόλεμος στον οποίο η Ομοσπονδία μας πολέμησε ενάντια σε όλες τις άλλες μεγάλες δυνάμεις. Μόνοι μας, εναντία στον εχθρικό κόσμο. Αρχίζοντας από την Ουκρανία, η οποία παρουσιάζεται ως παραφυάδα των άλλων δυνάμεων και όπου τα γεγονότα του 2022 θα καταστούν με τη σειρά τους εθνικός μύθος με τον οποίο θα μεγαλώσουν ολόκληρες γενιές που θα ονειρεύονται να εκδικηθούν τη Ρωσία. Οποια και εάν είναι η κατάληξη, για εμάς θα είναι μία ηρωική αφήγηση», εξήγησε ο ρώσος ακαδημαϊκός.  

Σύμφωνα με τον απόστρατο συνταγματάρχη Αντρέι Σαμάνοφ, πρώην διοικητή των αερομεταφερόμενων δυνάμεων της Ρωσίας και νυν πρόεδρο της Επιτροπής Αμυνας του ρωσικού κοινοβουλίου, σε αυτό το πλαίσιο ο πιο καθοριστικός παράγοντας είναι ο χρόνος. Παρότι τάσσεται υπέρ του πολέμου στην Ουκρανία, υποστηρίζει πως «θα χρειαστούν χρόνια για να πειστεί ο λαός μας για την ορθότητα αυτού που κάνουμε. Η Ουκρανία δεν είναι ένας εχθρός που να δικαιολογεί ό,τι συμβαίνει και θα χρειαστεί τουλάχιστον μία δεκαετία για να αποστρατιωτικοποιηθεί το Κίεβο. Είναι απαραίτητος ένας μεγαλύτερος, πιο τρομερός εχθρός», και αυτός ο εχθρός είναι οι ΗΠΑ, η ΕΕ, η Βρετανία, η Δύση στο σύνολό της. Για αυτό έχουν ιδιαίτερη σημασία οι οργισμένες δηλώσεις του Μεντβέντεφ, για αυτό η έκθεση όσον αφορά τη βαναυσότητα του ΝΑΤΟ θα περιοδεύσει σε ολόκληρη τη Ρωσία.