Το σύνταγμα της Ισπανίας υπόσχεται να εξασφαλίσει την ποιότητα ζωής για todos los españoles – για όλους τους Ισπανούς. Καλά ως εδώ; Καλά. Τίποτα μεμπτό.

Υπάρχει ωστόσο ένα πρόβλημα: ορισμένες Ισπανίδες αισθάνονται ότι μένουν ξεκρέμαστες από τη γλώσσα που χρησιμοποιείται στα νομικά κείμενα της χώρας τους. Για τον λόγο αυτό, η νέα αναπληρωτής πρωθυπουργός και υπουργός Ισότητας της Ισπανίας Κάρμεν Κάλβο έχει αρχίσει το δύσκολο έργο να καταστήσει το ισπανικό Σύνταγμα πιο ισότιμο για όλους όσον αφορά το φύλο.

Το θέμα της -όπως και των προαναφερθεισών Ισπανίδων- εδράζεται σε μια ιδιοτροπία της ισπανικής γλώσσας η οποία χρησιμοποιεί το αρσενικό γένος για να αναφέρεται σε ομάδες ανδρών και γυναικών. Στην περίπτωση λοιπόν ενός μεικτού γκρουπ εργαζομένων, αποτελούμενου από άντρες και γυναίκες, στη γλώσσα θα επικρατήσει το αρσενικό και όχι το θηλυκό. Και αυτό είναι κάτι που, για λόγους ισονομίας, πρέπει να αλλάξει.

Ολο και περισσότεροι αριστεροί πολιτικοί όπως η Κάλβο θεωρούν ότι πρόκειται για μια απλή σύμβαση που ωστόσο καταφέρνει να καθιστά τις γυναίκες αόρατες. Γι’ αυτό και στις μεταξύ τους πολιτικές συζητήσεις, πολλοί αριστεροί Ισπανοί χρησιμοποιούν στις περιπτώσεις αυτές, για λόγους πολιτικής ευπρέπειας, αμφότερα τα γένη, ώστε να μη θεωρηθούν σεξιστές.

«Εχουμε ένα αρσενικό Σύνταγμα» δήλωσε η Κάλβο στην Επιτροπή Ισότητας της χώρας την περασμένη εβδομάδα. «Είναι απαραίτητο να αρχίσουμε να χρησιμοποιούμε ένα νομικό κείμενο που να περιλαμβάνει και τις γυναίκες».

Είναι ένα ζήτημα που, σημειώνουν ισπανικά και διεθνή ΜΜΕ όπως το quartz , αντικατοπτρίζει την ήδη ξεκάθαρη αριστερίζουσα επιρροή του κυβερνώντος Σοσιαλιστικού Κόμματος του Πέδρο Σάντσεθ.

Πριν από λίγες ημέρες, η κυβέρνησή ζήτησε από τη Real Academia Española ή RAE -το θεσμικό όργανο που έχει επιφορτιστεί με τη διασφάλιση της σταθερότητας της ισπανικής γλώσσας- να διερευνήσει τι θα χρειαστεί προκειμένου να γίνουν όλες οι απαραίτητες τροποποιήσεις του Συντάγματος προς αυτή την κατεύθυνση.

Η πρόταση αυτή δεν φάνηκε και τόσο καλή ιδέα στην RAE που έχει από καιρό αντιταχθεί σε τέτοιες ριζικές αλλαγές, θεωρώντας πως «οι προτεινόμενες αλλαγές που αφορούν την ισότητα των δύο φύλων είναι ασυνεπείς και δεν θα μπορούσαν να εφαρμοστούν πλήρως στον ισπανικό προφορικό λόγο».

Ο διευθυντής της RAE, Ντάριο Βιγιανουέβα, απέρριψε την ιδέα της Κάλβο, λέγοντας σε συνέντευξή του στην εφημερίδα El País ότι το πραγματικό πρόβλημα είναι «ότι συγχέουμε τη γραμματική με τον ανδρικό σοβινισμό».

Μάλιστα, ο επιφανής λογοτέχνης και μέλος της RAE, Αρτούρο Πέρεζ Ρεβέρτε, δήλωσε ότι θα παραιτηθεί από την οργάνωση αν συμφωνήσει να προβεί σε οποιεσδήποτε αλλαγές στη βάση της ουδετερότητας ως προς το φύλο.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η El País έχει σημειώσει επανειλημμένα ότι «η RAE είναι ένα από τα θεσμικά εκείνα όργανα που εκνευρίζει περισσότερο τις φεμινίστριες». Επιπλέον, μόνο οκτώ από τα 44 μέλη της είναι γυναίκες…

Ορισμένες από τις λύσεις που προτείνονται από την Κάλβο δεν θα έπρεπε να είναι τόσο αμφιλεγόμενες. Για παράδειγμα, οι γλωσσολόγοι προτείνουν το Σύνταγμα να χρησιμοποιεί την έκφραση «ο ισπανικός πληθυσμός» (la población española) αντί του todos los españoles («όλοι οι Ισπανοί» αλλά στο αρσενικό του γένος).

Η αλήθεια είναι όμως, υποστηρίζει το δημοσίευμα, πως η προτεινόμενη γενική λύση για όλα τα συλλογικά ουσιαστικά –που είναι να χρησιμοποιηθεί τόσο το αρσενικό όσο και το θηλυκό γένος- είναι τουλάχιστον ατυχής, διότι «προσβάλλει τα αυτιά» των συντηρητικών μελών της RAE.

Η αλλαγή αυτή λοιπόν μπορεί κάλλιστα να καθυστερήσει, καθώς υπάρχει η αντίσταση από τη RAE αλλά και το γεγονός ότι η νέα κυβέρνηση πρέπει να αντιμετωπίσει πιο επείγοντα και πιεστικά προβλήματα, όπως να κρατάει ταυτόχρονα ευχαριστημένη και ικανοποιημένη τόσο την πλευρά των καταλανών εθνικιστών όσο και του ακροαριστερού κόμματος των Podemos, που αμφότεροι βοήθησαν το κόμμα να ρίξει τον Ραχόι και να ανέλθει στην εξουσία.

Ωστόσο, κανείς δεν μπορεί να απορρίψει το γεγονός πως υπάρχει ήδη κάποιου είδους λαϊκή υποστήριξη για μια, τρόπον τινά, μελλοντική «φυλετική ουδετερότητα» της ισπανικής γλώσσας. Μια αλλαγή, ωστόσο, που θα μείνει προσώρας «παγωμένη»…

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News