Μία ιδιότυπη προεκλογική περίοδος έχει αρχίσει στις τάξεις του ΝΑΤΟ περίπου ένα χρόνο πριν λήξει η θητεία του γενικού γραμματέα Γενς Στόλτενμπεργκ, ο οποίος αισίως θα κλείσει οκταετία στο ύπατο αξίωμα.

Η Βορειοατλαντική Συμμαχία, επτά και πλέον δεκαετίες από την ίδρυση της, ίσως χρειαστεί να στείλει ένα μήνυμα πού θα δείξει ότι το κατά τον Εμανουέλ Μακρόν «εγκεφαλικά νεκρό» ΝΑΤΟ είναι ακόμη υπολογίσιμο.

Αυτό το μήνυμα μπορεί να είναι διπλό, αφενός με  τον ορισμό μίας γυναίκας για πρώτη φορά στην ιστορία της Συμμαχίας στη θέση της γενικής γραμματέως και, αφετέρου, την επιλογή ενός προσώπου από την Ανατολική Ευρώπη, ένα έμμεσο αλλά ισχυρό μήνυμα προς την πλευρά της Μόσχας.

Υπάρχουν ήδη, όπως σημειώνει το Politico,  τρία πρόσωπα που θα μπορούσαν να συνδυάσουν αυτές τις ιδιότητες. Είναι η Κολίντα Γκράμπαρ-Κιτάροβιτς, πρώην πρόεδρος της Κροατίας, η Ντάλια Γκριμπαουσκάιτε, πρώην πρόεδρος της Λιθουανίας και η νυν πρόεδρος της Εσθονίας Κέρστι Κάλιουλαϊντ.

Η Γκράμπαρ-Κιτάροβιτς έχει εντυπωσιακό βιογραφικό: ήταν από το 2015 έως το 2020 η πρώτη γυναίκα πρόεδρος της Κροατίας,  ενώ έχει εμπειρία από το ΝΑΤΟ, καθώς από το 2011 στο 2014 ήταν βοηθός γενική γραμματέας για θέματα δημόσιας διπλωματίας – επίσης η πρώτη γυναίκα που καταλάμβανε αυτή τη θέση στη Συμμαχία.

Έχει θητεύσει ακόμα σε κυβερνητικές θέσεις στην Κροατία, μεταξύ τους και το υπουργείο Εξωτερικών. Νωρίτερα, υπήρξε και πρεσβευτής της Κροατίας στις Ηνωμένες Πολιτείες από το 2008 ως το 2011, έχοντας αποκτήσει ισχυρές διασυνδέσεις στην Ουάσινγκτον, οι οποίες θα παίξουν το ρόλο τους στην απόφαση για τον γραμματέα.

Πάντως κηλίδα στην πολιτική της καριέρα θεωρείται η στροφή προς τα ακροδεξιά που έκανε το 2019 κατά την αποτυχημένη προσπάθεια να εκλεγεί εκ νέου πρόεδρος. Την είχε παρασύρει προς τα δεξιά ένας λαϊκιστής αντίπαλος, για να χάσει τελικά από τον κεντροαριστερό Ζόραν Μιλάνοβιτς.

Η Κάλιουλαϊντ, αν και με όχι τόσο εντυπωσιακό βιογραφικό, έχει υπέρ της το ότι η χώρα της εκπληρώνει τον στόχο του ΝΑΤΟ για αμυντικές δαπάνες άνω του 2% του ΑΕΠ (στόχο που παρεμπιπτόντως εκπληρώνει και η Ελλάδα).

Από την άλλη πλευρά, η επιλογή της Γκριμπαουσκάιτε, θα μπορούσε να εκληφθεί σαν ένα υπερβολικά εχθρικό μήνυμα προς τη Ρωσία  την ώρα που ο πρόεδρος των ΗΠΑ προσπαθεί να σταθεροποιήσει εκ νέου τις σχέσεις ανάμεσα στη Ρωσία και τη Δύση. Το ίδιο μήνυμα θα μπορούσε να στείλει η επιλογή γενικού γραμματέα από τη Ρουμανία, η οποία είναι και αυτή συνεπής στις υποχρεώσεις για τις αμυντικές δαπάνες.

ΤΟ ΝΑΤΟ γενικά προτιμά να ορίζει γενικό γραμματέα κάποιον πρώην αρχηγό  κράτους ή κυβέρνησης, προσόν που έχουν και οι τρεις πιθανές υποψήφιες, αλλά ακόμη και η Τερέζα Μέι, η πρώην πρωθυπουργός της Βρετανίας.

Η τελευταία θα μπορούσε μάλιστα να είναι μία δυνατή υποψηφιότητα, η οποία θα δείξει ότι το Λονδίνο εξακολουθεί να έχει επιρροή στην Ευρώπη ακόμα και μετά το Brexit – αν και δεν είναι πιθανό ότι θα βρει πολλούς συμμάχους μέσα στο ΝΑΤΟ όπου σχεδόν όλα τα μέλη είναι και μέλη της ΕΕ ή υποψήφια προς ένταξη. Το μειονέκτημα της βρετανίδας πρώην πρωθυπουργού είναι πάντως ότι οι δεξιότητες της σε θέματα ηγεσίας και επικοινωνίας,  όπως φάνηκε την περίοδο των διαπραγματεύσεων για το Brexit, μάλλον υπολείπονταν αυτών που θα χρειαζόταν το ΝΑΤO.

Η Ιταλία θα μπορούσε να είναι άλλη μία χώρα που θα μπορούσε να διεκδικήσει το ύπατο αξίωμα, είτε με την πρώην επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Φεντερίκα Μονγκερίνι, είτε με τον πρώην πρωθυπουργό Ενρίκο Λέτα.

Ο πρωθυπουργός της Ολλανδίας Μαρκ Ρούτε και η πρώην πρωθυπουργός του Βελγίου και νυν υπουργός Εξωτερικών Σοφί Βιλμές  είναι άλλα δύο από τα πιθανά ονόματα.

Το όνομα του νέου γραμματέα ανακοινωθεί, σε κάθε περίπτωση, στη σύνοδο που θα γίνει στη Μαδρίτη στα τέλη της άνοιξης ή τις αρχές του καλοκαιριού του 2022.

Ως τότε η μάχη επιρροής ανάμεσα στους τέσσερις μεγάλους (ΗΠΑ, Βρετανία, Γαλλία, Γερμανία) θα συνεχίζεται παρασκηνιακά, δεδομένου ότι πρέπει να αντικατασταθούν και άλλοι υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι πέραν του γενικού γραμματέα. Σε αυτές τις περιπτώσεις κάθε ένας από τους μεγάλους θα έχει τις δικές του αντιρρήσεις και βέτο. Για παράδειγμα, σημειώνει το Politico, η Γαλλία μάλλον θα αντιταχθεί να περάσει στην Τουρκία κάποια από τις υψηλές θέσεις.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News