«Το Nothing Box, το Κουτί του Τίποτα, κάνει κάτι. Αναβοσβήνει τα φωτάκια του και αυτό είναι όλο. Δοκιμάστε να το μοστράρετε στο γραφείο σας. Ολοι θα νομίζουν ότι έχετε στην κατοχή σας ένα κομπιούτερ ή ένα κατασκοπικό σύστημα… Κόστος 25,00 στερλίνες». 

Και όμως, αυτό το Κουτί του Τίποτα κατασκευής του Magic Alex (κατά κόσμον Γιάννη – Αλέξη Μάρδα) βρέθηκε στα χέρια του Τζον Λένον, ο οποίος φωτογραφήθηκε στο Λονδίνο μαζί του, λανσάροντάς το στους ακολούθους του. Ενα από τα επιτυχημένα τρικ του «γκουρού», όπως τον σύστησε ο Λένον στα άλλα Σκαθάρια, του αυτοδίδακτου εφευρέτη και λάτρη των γκάτζετ της τεχνολογίας (αν και μιλάμε για τη δεκαετία του ’60 οπότε τα εξελιγμένα ηλεκτρονικά βρίσκονταν μόνον στη σφαίρα της φαντασίας ή στα πλάνα των σκηνοθετών του κινηματογράφου).

Ο οποίος ακολούθησε τους Beatles, ως φίλος, κυρίως στο «Magical Mystery Tour» τους, τη συνέχεια του πρωτοποριακού «St. Peppers Lonely Hearts Club Band». Η ζωή και η καριέρα του Magic Alex είχε στηθεί με την ίδια… τεχνολογική λογική από τότε. Αναβόσβηνε τα φωτάκια της, θαμπώνοντας όσους συναντούσε στο διάβα της με τους διάσημους φίλους του Γιάννη – Αλέξη Μάρδα. «Επειδή ο Τζον (Λένον) μας τον σύστησε ως γκουρού, ίσως ο Magic Alex ένιωθε λίγο την πίεση να συμπεριφέρεται ως γκουρού», έλεγε αρκετά χρόνια μετά ο Πολ ΜακΚάρτνεϊ. «Εγώ δεν τον αντιμετώπισα έτσι, αλλά σαν έναν τύπο με ενδιαφέρουσες ιδέες». Και ο Τζον Λένον, επίσης αργότερα, όταν μιλούσε για τις τριβές ανάμεσα στα Σκαθάρια, έλεγε – χαριτολογώντας και λίγο – πως «έπειτα ήρθε ο Magic Alex και τα πράγματα πήγαν από το κακό στο χειρότερο».

Κανείς δεν μπορεί να πάρει όρκο ότι ο ξανθός τότε, το ’60, Magic Alex, που τραγουδούσε το «Walls Of Jericho» μέσα στο λεωφορείο του Magical Mystery Tour, με τους Beatles και τους τεχνικούς να τον συνοδεύουν σε λογική γκόσπελ (μάρτυρας και το σχετικό ταινιάκι του BBC, που αξιοποιεί και τα εκτός επίσημου υλικού του Magical Mystery Tour γυρίσματα) υπήρξε μάνατζερ των Σκαθαριών. Φίλος, με αρετές «γκουρού», ίσως. Πάντως, κανείς από τους τότε φίλους, με τους οποίους μίλησε το Protagon, δεν έχει να θυμηθεί ούτε μία πληρωμένη εργασία από τους Beatles. Τη συνοδεία του, τη χρήση των γκάτζετ του, που έπλαθε στο εργαστήρι του (στο 34 της Boston Place του Λονδίνου), με τίτλο Apple Electronics Ltd. και έμβλημα το μήλο, την πιστοποιούν και οι φίλοι και φωτογραφικό υλικό που κράτησε, σαν θησαυρό, ο Γιάννης – Αλέξης Μάρδας.

Απλώς, φαίνεται ότι στα τέσσερα χρόνια της παρέας του με τους Beatles και της συνάφειάς του ως «γκουρού», όπως τον είχε συστήσει ο Τζον Λένον, ενθουσιασμένος από κάθε μυαλό που έπαιρνε στροφές, ο Ελληνας, που κατά τη σελίδα του στο facebook, είχε σπουδάσει στο Πειραματικό Σχολείο του Πανεπιστημίου Αθηνών και στη Σχολή Μωραΐτη, είχε καταφέρει να εκπορθήσει τα… Τείχη της Ιεριχούς των σταρ της brit pop. Και εκπορθώντας τα να αξιοποιήσει θαυμαστά τη συνάφειά του σε έναν μύθο – προσοχή: όχι μύθευμα, αλλά αλήθεια – που τον ακολούθησε σαν φωτοστέφανο ως την ώρα που άφησε την τελευταία του πνοή τις προάλλες στο σπίτι του στο Κολωνάκι.

Με όσους φίλους και γνωστούς ή πρωταγωνιστές εκείνης της «χρυσής εποχής» (και για την Ελλάδα και για το διεθνές τζετ σετ ή τη σόουμπιζ) και αν μιλήσαμε, κανείς δεν ήταν σε θέση να δώσει στοιχεία για τις πραγματικές καταβολές, το ουσιαστικό επάγγελμα και την πηγή εσόδων του Magic Alex των Beatles. Μαζί τους μπορεί να έστησε τον όμιλο Apple Cors, με στούντιο δισκογράφησης, μπουτίκ και την εταιρεία παραγωγής ταινιών Apple Films, αλλά κανείς δεν μπορεί να πιστοποιήσει τους όρους αυτής της σύμπραξης, ούτε καν τον τρόπο με τον οποίο ο Γιάννης – Αλέξης Μάρδας αποχώρησε ύστερα από τέσσερα χρόνια, σιωπηλά. Πάντως έχει καταγραφτεί ότι το εγχείρημα στοίχισε τελικά στους Beatles κάπου 300.000 στερλίνες.

Ηξεραν πολλοί ότι είχε στην κατοχή του πολύτιμα memorabilia των Beatles και κυρίως του πολύ φίλου του Τζον Λένον, όπως την κιθάρα και ένα κράνος μοτοσικλέτας, αλλά κανείς δεν μπορεί να εξηγήσει πώς τα κρατούσε τόσα χρόνια δίχως να τα εξαργυρώσει σε ποσά που εκτιμάται ότι έφταναν στα πέντε εκατομμύρια λίρες. Προφανώς, καταλήγουν όλοι, είχε τον τρόπο του και δίχως την εξαργύρωση.

Δεν είναι κρυφή η ιστορία με το περιοδικό Rolling Stone, που πλησίασε το Μάρδα, κοντά στα τέλη του ’60, ζητώντας του να μεσολαβήσει στην αγορά των δικαιωμάτων, προς δημοσίευση, του ημερολογίου του Τζον Λένον. Το εντυπωσιακό είναι ότι ο Λένον δεν κρατούσε ημερολόγιο. Με βάση όμως την προσφορά και την προοπτική τα έσοδα να πάνε σε φιλανθρωπικούς σκοπούς, ο Μagic Alex τον έπεισε να ξεκινήσει ένα ημερολόγιο και να υπογράψει συμφωνία ενός εκατομμυρίου δολαρίων για τα δικαιώματα δημοσίευσής του. Οπερ και εγένετο. Μόνον που ο Λένον, όπως αποκάλυπτε ο Γιάννης – Αλέξης Μάρδας αργότερα, κατέγραψε (από την 3η Ιανουαρίου 1969) απλώς: «Ξύπνησα το πρωί. Είδα τηλεόραση. Ηπια τσάι. Συνουσιάστηκα με τη γυναίκα μου. Έπεσα για ύπνο». Και άλλα ανάλογα. Η συμφωνία όμως, κατά τον ίδιο το Μάρδα πάντα, είχε υπογραφτεί, η δημοσίευση μπορεί να μην έγινε, αλλά τα χρήματα κατέληξαν στους φιλανθρωπικούς σκοπούς.

Αυτή είναι μία ακόμη ιστορία του μύθου – είπαμε: όχι μύθευμα – που έστησε ο Magic Alex γύρω από τη συνάφειά του με τους Beatles. Πέρα από αυτές τις μεμονωμένες ιστορίες όμως, πουθενά και από κανέναν δεν αποδεικνύεται μάνατζερ των Beatles. Και όπως όλη η ζωή του, περιστοιχισμένη συνήθως από σταρ της εποχής εκείνης, μέχρι και το ’80, παραμένει ένα μεγάλο Αίνιγμα, ανοιχτό σε ερμηνείες. Μόνον που αυτές οι ερμηνείες έχουν τον κίνδυνο να γίνουν με τα μέτρα της εποχής μας. Και με τα μέτρα ενός διαφορετικού, μάλλον νεόπλουτου και απαγορευτικά απρόσιτου τζετ σετ. Και της αντίστοιχης σόουμπιζ. Που θέλει τη Μαντόνα να πλέει με πανάκριβη θαλαμηγό ανοιχτά, κάπου στο Αιγαίο, περιστοιχισμένη από σωματοφύλακες και δικούς της, παντελώς απρόσιτη σε οποιονδήποτε. Τότε, οι σταρ της σόουμπιζ και του τζετ σετ ήταν προσιτοί άνθρωποι, όπως το θέτουν στο Protagon όσοι συναγελάστηκαν μαζί τους, σε μια εποχή που η Ελλάδα ήταν γοητευτικός προορισμός με προοπτική. «Το τζετ σετ τότε δεν ήταν στηριγμένο στο χρήμα, αλλά στο πόσο ενδιαφέρον άνθρωπος ήσουν», όπως το συνοψίζει ο Μιχάλης Μανιάτης, μετέπειτα (1982) παραγωγός και πρωταγωνιστής της θρυλικής σήμερα ταινίας «Αγγελος» του Γιώργου Κατακουζηνού.

Για να καταλάβουμε τις συνθήκες που έδωσαν στον Magic Alex τη δυνατότητα να περιβάλλει την προσωπικότητά του με τη λάμψη τόσων σταρ της «χρυσής εποχής» και να την κουβαλήσει αυτή τη λάμψη, σαν αποσκευή βαριά και βαρύτιμη, ως το τέλος, πρέπει να δούμε μερικές εικόνες της εποχής. Η Σοφία Λόρεν κυκλοφορεί ξυπόλητη και ασυνόδευτη στην Μύκονο του ‘70, παρέα με την Κάντις Μπέργκεν και τη Σοράγια. Στα στενά της Υδρας κυκλοφορεί η Μελίνα Μερκούρη με ανάλαφρο ένδυμα θαλάσσης, επίσης ασυνόδευτη. Σε κάποια βράχια της Ύδρας ο Λέοναρντ Κοέν με την Σουζάν απλώνουν ένα παρεό για να απιθώσουν ντολμαδάκια και κεφτεδάκια – το κολατσιό τους μετά το μπάνιο. Ο Κατ Στίβενς (και αργότερα Γιουσούφ Ισλάμ) έπαιζε με την κιθάρα του το «Moonshadow» στα 20ά γενέθλια του σπουδαστή τότε Μιχάλη Μανιάτη. Και ο Μπίλι Μπο – αργότερα – κυκλοφορούσε με ένα παρεό σε παραλία της Πάτμου, τρώγοντας, νωχελικά, σουβλάκια.

«Αυτές τις εικόνες τις οικειοποιήθηκε ωραία (με την καλή έννοια) ο Αλέξης», μου εκμυστηρεύθηκε ένας από εκείνους που φιλοξενούνταν επί χρόνια στο περίφημο «ανάκτορο», κατά τους ντόπιους, που είχε αγοράσει από τον πάμπλουτο αμερικανό αρχιτέκτονα (ή, μάλλον, και αρχιτέκτονα) Αλαν Τζόουνς ο Γιάννης – Αλέξης Μάρδας. Από τους φίλους ή έστω γνωστούς, που συνεισέφεραν στο κείμενο που διαβάζετε, αλλά ζήτησαν επίμονα να διατηρηθεί η ανωνυμία τους. Φιλόξενος και χαρισματικός είναι οι δύο χαρακτηρισμοί στους οποίους συγκλίνουν οι αφηγήσεις όλων. Αλλά και απόμακρος από τον πολύ κόσμο. Και ιδιότροπος, με την καλή έννοια. Για παράδειγμα, δεν άφηνε κανέναν να διασχίσει την πόρτα του «Στρατηγείου» του, ενός μεγάλου δωματίου στο ογκώδες «ανάκτορο» της Υδρας, με περίοπτη θέση στο νησί (πουλήθηκε το 2009), στο οποίο έπλαθε τις εφευρέσεις του, άγνωστο για ποιον, περιστοιχισμένος από το… Τίποτα. Ή, μάλλον, τα Κουτιά του Τίποτα. Καθώς δεν είχε καν προσωπικό.

Κανείς δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα αν γεννήθηκε στον Πειραιά ή στη Λάρισα, αν σπούδασε κάτι παραπέρα και αν είχε τόσο μεγάλη περιουσία που να του επιτρέπει μέχρι το τέλος να ζει άνετα και μέσα σε αρκετά και μεγάλα σπίτια (όπως το «ανάκτορο» της Υδρας, στο οποίο έκανε για χρόνια τις διακοπές της η φίλη του Μάρδα, Τζόαν Κόλλινς), δίχως καν να εξαργυρώνει τα πολύτιμα memorabilia των Beatles που είχε στην κατοχή του. Ούτε καν τα γλυπτά φωτιστικά του, τα Κinetic light sculptures, που πιστοποιημένα εξέθεσε στο Λονδίνο και προκάλεσαν το ενδιαφέρον του Ιαν Στιούαρτ (αείμνηστου chief μέχρι το 1963, όταν απομακρύνθηκε, και πιανίστα) των Rolling Stones, οι οποίοι τα χρησιμοποίησαν σε περιοδεία τους στις αρχές του ’60. Από τον Στιούαρτ γνώρισε άλλωστε ο Magic Alex τον Τζον Λένον και εκείνος με τη σειρά του τον γνώρισε στα «παιδιά από το Λίβερπουλ» για να γράψουν μαζί για τέσσερα χρόνια κοινή (φιλική, όπως φαίνεται) ιστορία, με άξονα και τις εφευρέσεις του, όπως το Nothing Box.

Ενα άλλο χαρακτηριστικό που αποδίδουν στον Magic Alex, στα χρόνια που ακολούθησαν τις ημέρες του με τους Beatles, ήταν ότι ήθελε να τον ερωτεύονται οι γυναίκες. Και ο μύθος του βοηθούσε σε αυτό. Δεν παίρνει όμως κανείς όρκο ότι τα πράγματα είχαν συγκεκριμένη κατάληξη. Μια αναλογία που θυμίζει τον Μόρισεϊ, που γοητευόταν και μόνον να… γοητεύει γύρω του.

Το αίνιγμα με το όνομα Γιάννης – Αλέξης Μάρδας ή Magic Alex και τον τρόπο που αξιοποίησε τελικά την συνάφειά του με το διεθνές τζετ σετ και τους –τότε– σταρ της σόουμπιζ ίσως κατάφερε να συνοψίσει ένας ξένος φίλος του (ή γνωστός του, αν θέλετε) σε μια φράση: «He was a self-made star without an audience». Ηταν ένας αυτοδημιούργητος σταρ δίχως κοινό. Ισως αυτή είναι η μόνη λύση και η μόνη απάντηση στο μεγάλο ερωτηματικό που συνοδεύει και μετά το τέλος του τον Magic Alex.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News