«Το μυστικό με το φαγητό είναι ότι πρόκειται για μια διαδικασία που μας ταπεινώνει. Κι αυτό μας αρέσει, ναι, μας αρέσει. Ολοι έχουμε μέσα μας κάτι τέτοιο». Πυρετικό το κείμενο της σπουδαίας ποιήτριας Μαρίας Λαϊνά, ανελέητο καθώς με αφορμή το φαγητό σε βάζει να αναμετρηθείς με τις πιο σκοτεινές σου πτυχές. Αυτό το κείμενο, «Το Φαγητό» (εκδόσεις Αγρα), ανεβαίνει για πρώτη φορά στο θέατρο σε σκηνοθεσία Δημήτρη Λιόλιου, μέσα σε περίπου 60 λεπτά απόλυτης πυκνότητας, υψηλής θερμοκρασίας. Τα πάντα ακροβατούν, αυτά που αντιλαμβάνεσαι να υπονοούνται σε κάνουν να ιδρώνεις και να παγώνεις μαζί καθώς μπροστά σου ο Σταύρος Λιλικάκης και ο Δημήτρης Λιόλιος σε διαρκή, συμπαγή ροή γίνονται οι λέξεις της Λαϊνά.

«Αν ήθελα θα τα έπαιρνα όλα, αλλά κάνοντας έτσι θα έχανα αυτό. Την ηδονή όταν έχεις μόνο αυτό. Μόνο ένα και συγκεντρώνεσαι. Μόνο εσύ και μόνο αυτό. Ετσι. Ετσι, δεν με πειράζει να κρατηθώ. Να αρκεστώ σε ένα». Παρακολουθώ την πρόβα της παράστασης που κάνει πρεμιέρα στο γκαράζ του Ιδρύματος Κακογιάννη τη Δευτέρα 5 Νοεμβρίου και θα ανεβαίνει Δευτέρες και Τρίτες στις 21.30. Η πρώτη σκηνοθεσία του Δημήτρη Λιόλιου, οριακά τριάντα χρονών και αυτός και ο Λιλικάκης και όμως βλέπω ξεκάθαρα την βαθιά, εντατική, εξαντλητική σχεδόν δουλειά που έχει γίνει. Εχει επενδυθεί χρόνος και μόχθος εδώ είναι προφανές, καθώς οι δυο τους κυριαρχούν απόλυτα στη σκηνή, σε μια διαρκή χορογραφία ανασών και λέξεων μεταξύ τους, ένα παιχνίδι επιβολής με εναλλαγές που κρατούν το κοινό σε διαρκή εγρήγορση και έκπληξη.

Σκέφτομαι αυτό που μου έλεγε η αντιπροέδρος και γενική διευθύντρια του Ιδρύματος Κακογιάννη Ξένια Καλδάρα, ότι ο διεθνής μας σκηνοθέτης δημιούργησε το Ιδρυμα ακριβώς για να δώσει την ευκαιρία σε νέους ταλαντούχους δημιουργούς να αναδειχθούν. Είναι προφανές ότι στο γκαράζ του Κακογιάννης αυτή η συνθήκη υπηρετείται απόλυτα. Αλλά με συνθήκες όχι νεότητας αλλά αυστηρού επαγγελματισμού και συνέπειας. Το «Φαγητό» είναι ένα έργο που έχει στη ρίζα του κάτι το σκοτεινό, το αιρετικό, το μύχιο, που όποιος δεν έχει διαβάσει το κείμενο θα κληθεί να το ανακαλύψει με τρόπο ιδιαιτέρως έντονο στην παράσταση (δεν θα κάνω spoiler).

Εβλεπα στην πρόβα τους πρωταγωνιστές σαν σε ρινγκ: ο ένας επιτιθέμενος, νάρκισσος, αλαζονικός, ρωμαλέος. Ο άλλος στριμωγμένος στα σχοινιά να μονολογεί για την αγάπη που είναι σπουδαιότερη από τον έρωτα, να μνημονεύει εκείνη, πρόσωπο παγωμένο στη δική του αναπόδραστη νιρβάνα. Και αστραπιαία, ο ρωμαλέος να γίνεται θύμα, να γίνεται έρμαιο του στριμωγμένου, της έκρηξής του, της εξομολόγησης, της αδηφάγας κυριαρχίας του. Το φαγητό, ο έρωτας, η κυριαρχία, ο θάνατος, ο αφανισμός και ξανά η τροφή, η ηδονή και η απόρριψη, και το άγνωστο, το οικείο και το ανείπωτο. Ρυπές από τη σκηνή και τους Λιόλιο και Λιλικάκη. Δεν βλέπεις αίμα, σάρκες. Είναι όμως εκεί.

Ακόμα και τα κοστούμια που υπογράφει ο Απόστολος Μητρόπουλος, γίνονται σημεία στίξης στο κείμενο της Λαϊνά. Ρούχα ως γλυπτικές εγκαταστάσεις: μια κατασκευή μέσα από το πουκάμισο προκειμένου μια καμπαρντίνα να αιωρείται στην πλάτη του Λιλικάκη. Λες κι ένας αόρατος «άλλος» τον ακουμπά στην πλάτη, τα χνώτα τους να μπερδεύονται και καθώς κινείται στον χώρο η καμπαρντίνα διαγράφει τη δική της κίνηση. Η σκιά αυτού που λείπει. Και από την άλλη, το δερμάτινο μπουφάν με τα μανίκια να κρέμονται έξω από τα χέρια που φορά ο Λιόλιος. Τα χέρια γυμνά, τα χέρια που έχουν κάνει την πιο αποκρουστική και ταυτόχρονα την πιο βαθιά ερωτική πράξη σε αυτή που αποκαλούσε αγάπη μου – και η τροφή εδώ, αλλιώς.

Διαρκώς στη σκηνή βρίσκεται ο μουσικός Αλέξανδρος Κυριακάκης που έχει γράψει την μουσική της παράστασης, χαραμάδες που τραβάνε απαλά το δέρμα του κειμένου για να δούμε καλύτερα, πιο βαθιά την σάρκα. Όταν τελειώνει αυτό το ρόλερ κόστερ συναισθημάτων, εντάσεων, θέσεων όπου το φαγητό και η εξουσία είναι οι όροι του παιχνιδιού, θες απλά να το δεις ξανά. Να αναζητήσεις το κείμενο της Λαϊνά και να βάλεις τον ίδιο σου τον εαυτό στη θέση του Ένα ή του Αλλου. Ή μήπως στη θέση αυτής που αγαπήθηκε τόσο χωρίς να ανήκει. Τόσο που έπρεπε να γίνει δική του με κάθε τρόπο. «Ηρεμα τώρα, είπα. Ηρεμα γιατί τα κατάφερες χωρίς να κουραστείς. Είναι δικιάς ου και είναι τώρα και είναι ακόμα ζεστή και όλα περνάνε από το χέρι σου. Τώρα. Τι θα κάνω τώρα; Τι θα κάνω; Αγάπη μου»

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News