Στη διάρκεια ενός 2023 που έχει πολλές πιθανότητες να καταστεί η πιο θερμή χρονιά που έχει καταγραφεί ποτέ, η Βρετανία βίωσε ήδη τον πιο καυτό Ιούνιο στην ιστορία της. Οι θερμοκρασίες στον Ατλαντικό σημείωσαν ρεκόρ όλων των εποχών, όντας υψηλότερες από τον μέσο όρο κατά 1,1°C, έως και 5 βαθμούς ανοικτά της Ιρλανδίας.

Ενα κύμα καύσωνα πλήττει εδώ και δύο εβδομάδες τον Νότο των ΗΠΑ με θερμοκρασίες έως και 46 βαθμούς. Στην Κίνα τελείωσε ο ανώμαλος καύσωνας του Ιουνίου, αλλά οι πλημμύρες που τον ακολούθησαν άφησαν αστέγους 10.000 ανθρώπους. Εν τω μεταξύ, μετά τον Καναδά, η Σιβηρία άρχισε να καίγεται επίσης και ο κυβερνήτης της Γιακουτίας κήρυξε κατάσταση έκτακτης ανάγκης.

Ομως σε αυτά τα ακραία καιρικά φαινόμενα που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή προστίθεται και ένα άλλο, φυσικό: το Ελ Νίνιο. Το «θερμό κύμα» που προκαλεί περιοδικά άνοδο της θερμοκρασίας του Ειρηνικού Ωκεανού κατά αρκετούς βαθμούς επιστρέφει ύστερα από επτά χρόνια απουσίας. Η ανακοίνωση εκδόθηκε από τον Παγκόσμιο Μετεωρολογικό Οργανισμό (WMO).

Παρότι οι πιο συγκεκριμένες επιπτώσεις στον πλανήτη θα αρχίσουν να γίνονται αισθητές από το φθινόπωρο, ο συνδυασμός της επιστροφής του Ελ Νίνιο με την υπερθέρμανση του πλανήτη θα μπορούσαν να έχουν πολύ σοβαρές συνέπειες. Καταρχάς θα καταστεί πιο δύσκολη η επίτευξη του στόχου της μη ανόδου της μέσης παγκόσμιας θερμοκρασίας παραπάνω από 1,5°C, όπως υπογραμμίζει σε ρεπορτάζ της η Ελενα Ντούζι της La Repubblica.

«Η έναρξη του Ελ Νίνιο θα αυξήσει σημαντικά την πιθανότητα να σπάσουν ρεκόρ θερμοκρασίας και να σημειωθεί περισσότερη ακραία ζέστη σε πολλά μέρη του κόσμου και στους ωκεανούς», δήλωσε ο Πέτερι Ταάλας, γενικός γραμματέας του Παγκόσμιου Μετεωρολογικού Οργανισμού. Η ανακοίνωση για το Ελ Νίνιο «είναι ένα μήνυμα προς τις κυβερνήσεις όλου του κόσμου να αρχίσουν τις προετοιμασίες για τον περιορισμό των επιπτώσεων στην υγεία μας, τα οικοσυστήματα και τις οικονομίες μας. Τα συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης και η προληπτική δράση έναντι των ακραίων καιρικών φαινομένων που έχουν συσχετιστεί με αυτό το μείζον κλιματικό φαινόμενο είναι ζωτικής σημασίας για την προστασία ζωών και εισοδημάτων», προσέθεσε ο φινλανδός μετεωρολόγος.

Τελευταία φορά το φαινόμενο Ελ Νίνιο εκδηλώθηκε το 2016 και ήταν ιδιαιτέρως έντονο, με αποτέλεσμα να καταγραφεί εκείνη η χρονιά ως η θερμότερη όλων των εποχών. Η εμφάνιση του Ελ Νίνιο έχει ως συνέπεια τη σημαντική αύξηση των βροχοπτώσεων στη Λατινική Αμερική, στο νότιο κομμάτι των ΗΠΑ, στο Κέρας της Αφρικής και στην Κεντρική Ασία.

Αντιθέτως, σφοδρά κύματα καύσωνα και ξηρασίες συχνά πλήττουν την Ανατολική Αυστραλία, τη Νότια Ασία και την Κεντρική Αμερική. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Μετεωρολογικό Οργανισμό υπάρχει 90% πιθανότητα να συνεχιστεί το φαινόμενο αυτό μέχρι το τέλος του 2023, με μέτρια ή και υψηλότερη ένταση.

Παρότι αρκετές πτυχές του παραμένουν ασαφείς, η επιστροφή του Ελ Νίνιο σίγουρα δεν αποτελεί καλή είδηση για το κλίμα. «Το 90% της περίσσειας ενέργειας που συσσωρεύει ο πλανήτης λόγω της κλιματικής αλλαγής συγκρατείται από τις θάλασσες», ανέφερε, μιλώντας στη Repubblica, ο Σάντρο Κάρνιελ, ωκεανογράφος στο Εθνικό Κέντρο Ερευνών της Ιταλίας. «Πρόκειται για μια τεράστια ποσότητα ενέργειας, την οποία, ωστόσο, σε φυσιολογικούς καιρούς αντιλαμβανόμαστε ελάχιστα», συμπλήρωσε.

Το Ελ Νίνιο, που προκαλείται από μια ιδιαίτερη ανάμειξη βαθέων και επιφανειακών υδάτων στον Ειρηνικό, προκαλεί την απελευθέρωση μέρους αυτής της ενέργειας στην ατμόσφαιρα. Για έναν πλανήτη που έχει ήδη πυρετό λόγω της υπερθέρμανσης, η διαχείριση των επιπτώσεων θα μπορούσε να καταστεί δύσκολη.

«Για έναν πλανήτη ήδη σε κρίση, είναι ένα επιπλέον φορτίο που θα θέλαμε να αποφύγουμε. Ωστόσο, γνωρίζαμε ότι αργά ή γρήγορα θα ερχόταν. Αντί να μας εκπλήσσει, θα πρέπει να λάβουμε συγκεκριμένα μέτρα για τον περιορισμό της συγκέντρωσης αερίων του θερμοκηπίου. Γιατί το μέλλον μας, είτε το θέλουμε είτε όχι, είναι σε μεγάλο βαθμό γραμμένο στους ωκεανούς», εξήγησε ο ιταλός επιστήμονας.

Από το 2020, ο πλανήτης βρισκόταν υπό την επήρεια μιας ασυνήθιστα μακράς Λα Νίνια –πρόκειται για το ψυχρό αντίθετο του Ελ Νίνιο– που τερματίστηκε νωρίτερα φέτος. Ωστόσο, όπως επισήμανε ο ΟΗΕ, τα τελευταία οκτώ χρόνια ήταν τα θερμότερα που έχουν καταγραφεί ποτέ, παρά την πολυετή επίδραση της Λα Νίνια. Χωρίς αυτό το καιρικό φαινόμενο, η κατάσταση θα μπορούσε να ήταν ακόμη χειρότερη.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News