«Αυξάνοντας διαρκώς τα επιτόκια, οι κεντρικές τράπεζες έχουν ακολουθήσει τον πιο σύντομο δρόμο προς την ύφεση» είπε ο Τζόζεφ Στίγκλιτς στη Repubblica, η οποία του ζήτησε να σχολιάσει την απόφαση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας να αυξήσει τα επιτόκια κατά 0,5%, αλλά και την ασαφή δήλωση της προέδρου της, Κριστίν Λαγκάρντ, περί «πολύ δρόμου μπροστά μας», η οποία υπαινίσσεται ότι οι αυξήσεις επιτοκίων θα συνεχιστούν «λόγω εμμένοντος πληθωρισμού».

Ο νομπελίστας αμερικανός οικονομολόγος, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια, είπε ξεκάθαρα: «Δεν καταπολεμάται ο πληθωρισμός έτσι, μάλλον οι παραγωγικές και περιβαλλοντικές επενδύσεις πρέπει να ενθαρρύνονται». Ταυτόχρονα, δήλωσε ότι δεν αιφνιδιάστηκε από τις αποφάσεις του ιερατείου του ευρώ: «Δεν με εκπλήσσει καθόλου που η ΕΚΤ αύξησε τα επιτόκια κατά μισή μονάδα αγνοώντας τη χρηματοπιστωτική καταιγίδα, για την οποία η απότομη αύξηση των επιτοκίων φέρει και αυτή ευθύνη».

Οι Ιταλοί σχολίασαν από πλευράς τους ότι ο Στίγκλιτς «δεν υπήρξε ποτέ τρυφερός προς το κυρίαρχο ρεύμα στη Δύση, ακόμη και την εποχή που ήταν επικεφαλής οικονομολόγος της Παγκόσμιας Τράπεζας ή επικεφαλής των οικονομικών συμβούλων του προέδρου των ΗΠΑ Μπιλ Κλίντον». Αυτή τη φορά, όμως, έγραψαν, είναι πιο βέβαιος από κάθε άλλη φορά για το δίκιο του: «Δεν θα κουραστώ να το επαναλαμβάνω. Οι αυξήσεις των επιτοκίων είναι ο πιο λάθος τρόπος για την καταπολέμηση του πληθωρισμού και ο πιο σίγουρος τρόπος για την ύφεση».

Στην ερώτηση «εφόσον η κυκλοφορία χρήματος προκαλεί πληθωρισμό, πώς αλλιώς την περιορίζουμε;», ο  Στίγκλιτς είπε ότι η πληθωριστική κρίση είναι αποτέλεσμα μιας δεκαετίας μηδενικών επιτοκίων και νομισματικής πολιτικής διευκολύνσεων, τόσο στις ΗΠΑ όσο και στην ΕΕ, και ότι σε αυτό το πλαίσιο ζήσαμε επικίνδυνες οικονομικές περιπέτειες. Ωστόσο, «ο πληθωρισμός καταπολεμάται με εντελώς διαφορετικές μεθόδους».

Ο ίδιος θεωρεί επιβραδυντικούς για τον πληθωρισμό παράγοντες τη μείωση της δραστηριότητας, τόσο λόγω πανδημίας όσο και λόγω Ουκρανικού, η οποία δημιουργεί τις κατάλληλες συνθήκες «για την ενθάρρυνση ορθολογικών παραγωγικών επενδύσεων ικανών να προκαλέσουν αισιοδοξία, όπως είναι οι περιβαλλοντικές».

Το λάθος του Τραμπ και η hi tech

Οταν ρωτήθηκε για τις αναμενόμενες αποφάσεις της αμερικανικής κεντρικής τράπεζας, της FED, ο Στίγκλιτς έδωσε την εξής απάντηση: «Κατά μία έννοια, η ΕΚΤ ήταν υποχρεωμένη να αυξήσει τα επιτόκια ώστε να μειώσει το χάσμα με τις ΗΠΑ, επομένως να συγκρατήσει τις αυξήσεις του δολαρίου. Η FED θα αυξήσει τα επιτόκια, μάλλον κατά 0,25%, δηλαδή στο μισό από το αναμενόμενο, και αυτό είναι από μόνο του κάτι. Η FED δεν συγχωρεί τα λάθη στο ρυθμιστικό και εποπτικό σύστημα», εννοώντας ότι κάποιοι δεν επέβαλαν αυστηρά stress tests στις μικρομεσαίες τράπεζες των ΗΠΑ, και έτσι είχαμε τις χρεοκοπίες των τελευταίων ημερών.

Από πολιτικής απόψεως, ο Στίγκλιτς χρέωσε την απορρύθμιση του αμερικανικού συστήματος ελέγχου των τραπεζών στη διακυβέρνηση Τραμπ. Ακριβέστερα, στην απόφαση για μεταβίβαση της εποπτείας σε περιφερειακές αρχές ελέγχου. Υποστήριξε ότι τα περιφερειακά εργαλεία, όπως του Σαν Φρανσίσκο, που είναι υπεύθυνο για τη Silicon Valley, δεν είναι της ίδιας ικανότητας και αξίας με τα κεντρικά της FED, στην Ουάσινγκτον.

Τέλος, για το αμερικανικό φαινόμενο της κατάρρευσης των τραπεζών που διασυνδέονται με τις υψηλές τεχνολογίες ο Στίγκλιτς είπε ότι δεν είναι τυχαίο το γεγονός πως η κρίση ξέσπασε στο έδαφος της hi tech: «Συνέβη επειδή η τεχνολογία έχει λειτουργήσει ως κινητήρια δύναμη, επιτρέπουσα τη μεταφορά μεγάλων κεφαλαίων μέσω Ιντερνετ και σε πραγματικό χρόνο. Αυτό είναι πέραν παντός ελέγχου. Και για αυτόν τον λόγο απαιτείται πολλαπλή επαγρύπνηση».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News