Οι έμπειροι ηθοποιοί και σκηνοθέτες του θεάτρου λένε ότι το παιδικό κοινό είναι το πιο δύσκολο απ’ όλα. Και έχουν απόλυτο δίκιο. Δύσκολα καταφέρνεις να κερδίσεις την απόλυτη αφοσίωση των παιδιών κατά τη διάρκεια μίας παράστασης. Η προσοχή τους αποσπάται πολύ εύκολα και η ενεργητικότητά τους είναι σχεδόν αδύνατο να τιθασσευτεί και να περιοριστεί στα στενά όρια ενός θεατρικού καθίσματος. Το πρωί της Κυριακής 21 Οκτωβρίου 2018 πάντως, καθισμένη στο θεωρείο της Εναλλακτικής Σκηνής της Εθνικής Λυρικής Σκηνής στο Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος, συνειδητοποίησα ότι είχα πάρα πολύ καιρό να βρίσκομαι ανάμεσα σε ένα τόσο μαγεμένο και απολύτως αφοσιωμένο κοινό παιδικής παράστασης.

«Το αηδόνι του αυτοκράτορα» είναι το ρηξικέλευθο μουσικό παραμύθι που έγραψε η Λένα Πλάτωνος βασισμένη στο ομώνυμο παραμύθι του Χανς Κρίστιαν Αντερσεν. Οπως είχε πει η ίδια η δημιουργός, το έργο της αυτό «δεν παρουσιάστηκε ποτέ ζωντανά, λόγω τεχνικών δυσκολιών και της οπερατικής δομής του».

Η κατάλληλη στιγμή λοιπόν, και η ιδανικότερη συγκυρία, μπορεί να άργησε, αλλά επιτέλους έφτασε. Σε συνεργασία με το Διεθνές Φεστιβάλ και Αγορά Κινουμένων Σχεδίων Animasyros και με τη χορηγία από τον Ομιλο ΕΛΠΕ (Ελληνικά Πετρέλαια), το ηλεκτρονικό σύμπαν της Πλάτωνος θα συναντά ως τις 9 Ιανουαρίου του 2019, τον συναρπαστικό κόσμο της κινούμενης εικόνας, σε μία όπερα για παιδιά και νέους.

Πάνω στο σκηνικό-καμβά, εναλλάσσονται με εντυπωσιακή ταχύτητα και ακρίβεια βιντεοπροβολές, που κάνουν τους ερμηνευτές να θυμίζουν καρτουνίστικους ήρωες που ζουν και υπάρχουν κάπου, κάπως, κάποτε, στην Κίνα.

Το παραμύθι, είναι γνωστό σε όλους: ο αυτοκράτορας της Κίνας είναι μελαγχολικός και πάσχει από αφόρητη μοναξιά, ως τη στιγμή που θα ακούσει για πρώτη φορά το μαγευτικό τραγούδι ενός αηδονιού που ζει ελεύθερο στο δάσος. Οταν ο αυτοκράτορας θα του προτείνει να ζήσει για πάντα στο παλάτι μέσα σε ένα χρυσό κλουβί, εκείνο θα αρνηθεί. Ως θλιβερό υποκατάστατο, κάποιος καταφερτζής αυλικός θα του πασάρει ένα ηλεκτρονικό αηδόνι, που αρχικά τον ξεγελάει με το μονότονο τραγούδι του, όχι όμως για πολύ. Η ομορφιά της ελεύθερης έκφρασης, έξω από τους ασφυκτικούς κανόνες, στο τέλος θα θριαμβεύσει.

Υπέροχες οι φωνές των ερμηνευτών και σε συνδυασμό με τις καρτουνίστικες αναφορές και προβολές, άφησαν μικρούς και μεγάλους θεατές με το στόμα ανοιχτό. Ο κήπος του παλατιού, ο έναστρος ουρανός με τα χιλιάδες φωτεινά «λαμπάκια» του, το πλήθος στο παλάτι που ακούει μαγεμένο το τραγούδι του αηδονιού, η πανδαισία σχημάτων και χρωμάτων που αναβλύζει κάθε φορά που το αηδόνι κελαηδάει, όλα παρελαύνουν μπροστά από τα θαμπωμένα μάτια του, που δεν χορταίνουν να κοιτάζουν.

Από τις πιο δυνατές στιγμές της παράστασης, ο εικαστικός τρόπος με τον οποίο αποδίδεται η επίσκεψη-απειλή του Θανάτου στον αυτοκράτορα. Απόκοσμα, ασπρόμαυρα τούνελ που σου δίνουν την αίσθηση ότι πέφτεις με δύναμη από κάπου, χωρίς να ξέρεις πού ακριβώς θα καταλήξεις. Κάποιοι μπορεί να σκεφτούν ότι μία τέτοια σκηνή ίσως να είναι «ακατάλληλη» για μικρούς θεατές. Στην πραγματικότητα όμως, όπως πολύ σωστά έλεγε ο Χανς Κρίστιαν Αντερσεν κάθε φορά που του ασκούσαν κριτική για τα σκοτεινά του παραμύθια: «Τα παιδιά γοητεύονται από το σκοτάδι, ίσως επειδή προέρχονται από αυτό και δεν έχουν μεσολαβήσει πολλά χρόνια ώστε να το ξεχάσουν, όπως παθαίνει κανείς μεγαλώνοντας. Οι μεγάλοι το φοβούνται, οι μικροί το βλέπουν σαν παιχνίδι».

Απολαυστική και η σκηνή κατά την οποία δύο τεχνικοί-γιατροί προσπαθούν να επαναφέρουν το ηλεκτρονικό αηδόνι που χάλασε, επειδή ο αυτοκράτορας το έβαζε να τραγουδήσει πατώντας το «Play» ξανά και ξανά: χρησιμοποιώντας ορολογία τεχνικών υπολογιστών, αποτελεί ένα έξυπνο σχόλιο για το πόσο ψηφιακή έχει καταντήσει η ζωή μας, κόντρα στην ελεύθερη βούληση.

Οι συντελεστές καταχειροκροτήθηκαν στην υπόκλιση και, λίγο αργότερα στο φουαγέ, έβλεπες τριγύρω σου μόνο χαμογελαστά πρόσωπα μικρών και μεγάλων.

Ενας μπαμπάς, φεύγοντας από το Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος με την κορούλα του, προσπάθησε να της εκμαιεύσει τις πρώτες εντυπώσεις: «Ποιο πιστεύεις ότι ήταν το ηθικό δίδαγμα της παράστασης;» τη ρώτησε, κι εκείνη, αφού το σκέφτηκε για λίγο, του απάντησε: «Να τραγουδάμε ελεύθερα και να μην κλείνουμε αυτούς που αγαπάμε σε κλουβί». Δεν θα μπορούσε να το πει καλύτερα.

Info:

Εναλλακτική σκηνή Εθνικής Λυρικής Σκηνής Κέντρο Πολιτισμού Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος
Πρωινές παραστάσεις – Ωρα έναρξης: 11.00: 23/10, 4,6,8,11,13,14,15,18,22,13, 29/11. 2,3,4,5,8,9 /1/2019
Απογευματινές παραστάσεις – Ωρα έναρξης: 18.30: 1 και 8 Δεκεμβρίου 2018
Σκηνοθεσία: Κατερίνα Πετσατώδη
Ενορχήστρωση: Λένα Πλάτωνος, Στέργιος Τσιρλιάγκος
Λιμπρέτο: Γιώργος Βολουδάκης
Animation: Ειρήνη Βιανέλλη
Video mapping: Μιχάλης Κλουκίνας
Ερμηνεύουν: Νίκος Κοτενίδης, Γιώργος Ρούπας, Δημήτρης Ναλμπάντης, Μαριλένα Στριφτόμπολα, Γιάννης Φίλιας, Νίκη Χαζιράκη.
Αφήγηση: Μαρία Σκουλά

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News