Επρόκειτο να ολοκληρωθεί το πρωί της Τρίτης στις 11:00 (9:00 ώρα Ελλάδας), ωστόσο η COP28, η Σύνοδος των Ηνωμένων Εθνών για το Κλίμα, που φέτος διεξήχθη στο Ντουμπάι, οδηγήθηκε σε παράταση καθώς οι πετρελαιοπαραγωγές χώρες, με πρώτη και πιο μαχητική τη Σαουδική Αραβία, επιμένουν να απορρίπτουν οποιαδήποτε αναφορά περί ρητής δέσμευσης κατάργησης των ορυκτών καυσίμων.  

Το κλίμα στη σύνοδο ήταν ήδη τεταμένο από την αρχή σχεδόν, αλλά κατέστη εκρηκτικό το απόγευμα της Δευτέρας, όταν παρουσιάστηκε ένα προσχέδιο συμφωνίας στο οποίο γινόταν μεν λόγος για μείωση της παγκόσμιας παραγωγής ορυκτών καυσίμων, αλλά χαρακτηρίστηκε από πολλούς ως «εξαιρετικά ανεπαρκές» και «ασυνάρτητο», κάθε άλλο παρά κατάλληλο για την αποτροπή της κλιματικής κατάρρευσης.  

Το κείμενο που υποβλήθηκε από την προεδρία της συνόδου έγινε δεκτό με ανησυχία και οργή από πολλούς ειδικούς για το κλίμα και πολιτικούς – αν και κάποιοι επαίνεσαν συγκεκριμένα σημεία του προσχέδιου, περιλαμβανομένης της πρώτης αναφοράς σε ένα παρόμοιο κείμενο περί μείωσης της παραγωγής ορυκτών καυσίμων.    

Ομως το γεγονός ότι δεν υπήρχε ούτε μία ρητή και δεσμευτική αναφορά στην σταδιακή κατάργηση των ορυκτών καυσίμων, η οποία κρίνεται απαραίτητη ούτως ώστε να περιοριστεί η υπερθέρμανση του πλανήτη στους 1,5 βαθμούς Κελσίου, προκάλεσε την έντονη αντίδραση κρατών του Ειρηνικού και της Ευρωπαϊκής Ενωσης, μεταξύ άλλων, ενώ και οι ΗΠΑ τάχθηκαν υπέρ της σύνταξης ενός πιο δεσμευτικού κειμένου.    

Ο Σέντρικ Σούστερ, υπουργός Περιβάλλοντος της Σαμόα και πρόεδρος της Συμμαχίας Μικρών Νησιωτικών Κρατών, δήλωσε χαρακτηριστικά ότι «δεν θα υπογράψουμε το πιστοποιητικό θανάτου μας. Δεν μπορούμε να υπογράψουμε κείμενο που δεν εμπεριέχει ισχυρές δεσμεύσεις για τη σταδιακή κατάργηση των ορυκτών καυσίμων».    

Ενα νέο προσχέδιο συμφωνίας αναμένεται να παρουσιαστεί τις επόμενες ώρες από τον σουλτάνο Αλ Τζαμπέρ, τον πρόεδρο της COP28 (ο οποίος όμως είναι ταυτόχρονα υπουργός Καινοτομίας της κυβέρνησης των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων και διευθύνων σύμβουλος της Adnoc, της εθνικής εταιρείας πετρελαίου της χώρας). 

Ωστόσο, το ενδεχόμενο να υιοθετηθεί ένα ιστορικό κείμενο, ανήμερα μάλιστα της όγδοης επετείου της Συμφωνίας του Παρισιού, στο οποίο θα γίνεται λόγος για σταδιακή κατάργηση (phase out) των ορυκτών καυσίμων, θεωρείται πλέον ελάχιστα πιθανό.   

Οσον αφορά τον ιδιαίτερο ρόλο που φέρεται να διαδραμάτισε σε αυτό το πλαίσιο η Σαουδική Αραβία, δηλαδή ο μεγαλύτερος εξαγωγέας πετρελαίου στον κόσμο, η θέση του Ριάντ είναι γνωστή. Οπως εξηγεί σε ανταπόκρισή του από το Ντουμπάι ο Λούκα Φραϊόλι της La Repubblica, οι Σαουδάραβες επικεντρώνονται πρωτίστως στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και στις τεχνολογίες δέσμευσης και αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα που παράγεται από την καύση των ορυκτών καυσίμων. Ζήτημα, ωστόσο, αποτελεί το ότι οι εν λόγω τεχνολογίες εξακολουθούν να είναι ακριβές αλλά και αναποτελεσματικές, τουλάχιστον σε σχέση με την έκταση της κρίσης και το μέγεθος της απειλής που καλείται να αντιμετωπίσει η ανθρωπότητα.  

«Το Ριάντ εργάστηκε σίγουρα για την ενίσχυση του μετώπου των πετρελαιοπαραγωγών χωρών, αρχίζοντας από το Ιράν, το Ιράκ, τη Ρωσία και το Κουβέιτ. Ο νυν γενικός γραμματέας του ΟΠΕΚ, Χάιθαμ Αλ-Γκάις, ο οποίος την περασμένη εβδομάδα έγραψε στους ηγέτες των 13 κρατών-μελών του Οργανισμού καλώντας τους να ορθώσουν ένα τείχος, είναι πρώην υπουργός Εξωτερικών του Κουβέιτ. Μόλις δύο ημέρες νωρίτερα, στις 4 Δεκεμβρίου, ο υπουργός Ενέργειας της Σαουδικής Αραβίας, πρίγκιπας Αμπντουλαζίζ μπιν Σαλμάν, είχε πει σε τηλεοπτική συνέντευξή του ότι “το βασίλειο δεν θα δεχτεί κείμενο με αίτημα περί σταδιακής κατάργησης των ορυκτών καυσίμων”» συνοψίζει ο ιταλός απεσταλμένος στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (τα οποία επίσης οφείλουν τον πλούτο τους στις εξαγωγές πετρελαίου).  

Τα έσοδα από τις εξαγωγές πετρελαίου είναι πραγματικά ιλιγγιώδη –το Ριάντ, για παράδειγμα, το 2021 εισέπραξε σχεδόν 140 δισ. δολάρια– και αυτό αναπόφευκτα θέτει σε δίλημμα και άλλα κράτη, όπως ο Καναδάς, οι ΗΠΑ αλλά και η Βραζιλία, όπου το 2025 πρόκειται να διεξαχθεί η COP30, μετά την COP29 που θα φιλοξενηθεί στο επίσης πετρελαιοπαραγωγό Αζερμπαϊτζάν.  

Μετά την επανεκλογή του, πέρυσι τον Οκτώβριο, στην προεδρία της Βραζιλίας, ο Λούλα ντα Σίλβα έγινε δεκτός στην COP27 που διεξήχθη τον επόμενο μήνα στο Σαρμ ελ Σέιχ ωσάν ήρωας, επειδή είχε επικρατήσει του Ζαΐρ Μπολσονάρο, γνωστού αρνητή της κλιματικής αλλαγής. Επειτα από μόλις 12 μήνες, ωστόσο, ακριβώς τις ημέρες πριν την έναρξη της COP28 στο Ντουμπάι, η Βραζιλία ανακοίνωσε ότι πρόκειται να ενταχθεί στον ΟΠΕΚ+. 

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News