Ηταν μια εβδομάδα καταιγιστικών εξελίξεων στο μέτωπο της Ουκρανίας, όπου τους τελευταίους μήνες τα πράγματα έδειχναν να έχουν «παγώσει». Ο αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν έδωσε άδεια στους Ουκρανούς να χρησιμοποιήσουν δυτικούς πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς εναντίον ρωσικού εδάφους. Ο ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν αντέδρασε υπογράφοντας νέο πυρηνικό πρωτόκολλο και «προειδοποίησε» εκτοξεύοντας υπερηχητικό πύραυλο, απειλώντας παράλληλα ότι όποια χώρα βοηθά την Ουκρανία είναι εν δυνάμει εχθρός του.
Το μεγάλο ερώτημα, αναφέρει το BBC είναι «τι θα κάνει μετά ο Πούτιν;».
«Θεωρούμε ότι δικαιούμαστε να χρησιμοποιήσουμε τα όπλα μας ενάντια στις στρατιωτικές εγκαταστάσεις εκείνων των χωρών που επιτρέπουν τη χρήση των όπλων τους εναντίον των δικών μας εγκαταστάσεων», είπε ο ρώσος πρόεδρος σε ομιλία του προς το έθνος, το βράδυ της Πέμπτης 21 Νοεμβρίου.
Αυτό ακούγεται εξαιρετικά απειλητικό, αλλά παραμένει άγνωστο κατά πόσον ο ρώσος πρόεδρος είναι έτοιμος να πραγματοποιήσει τις απειλές του. Οπως γράφει ο ανταποκριτής του BBC στη Μόσχα, Στιβ Ρόζενμπεργκ, «κανείς δεν ξέρει. Ισως ούτε καν ο ίδιος ο Πούτιν, κάτι που κάνει τα πράγματα ακόμα πιο σοβαρά».
Το μόνο που μπορεί να κάνει κάποιος αυτήν τη στιγμή, είναι να αναλύσει τα δεδομένα, προσπαθώντας να καταλήξει σε κάποιο σχετικά ασφαλές συμπέρασμα. Τα δεδομένα, λοιπόν, είναι ότι αυτήν την εβδομάδα το Κρεμλίνο κατηγόρησε τη «συλλογική Δύση» για κλιμάκωση του πολέμου στην Ουκρανία. Ομως, σχεδόν τρία χρόνια πολέμου στην Ουκρανία έχουν δείξει ότι ο Πούτιν είναι αυτός που υιοθετεί την κλιμάκωση ως μέσο για να επιτύχει τους στόχους του, εν προκειμένω τον έλεγχο της Ουκρανίας ή τουλάχιστον την επίτευξη ειρήνης με τους όρους της Ρωσίας.
Η εισβολή του Πούτιν στην Ουκρανία, η απόφασή του να κηρύξει τέσσερις ουκρανικές επαρχίες μέρος της Ρωσίας, η ανάπτυξη βορειοκορεατικών στρατευμάτων στην περιοχή του Κουρσκ, η απόφασή του την Πέμπτη να στοχεύσει την ουκρανική πόλη Ντνίπρο με έναν νέο υπερηχητικό βαλλιστικό πύραυλο μέσου βεληνεκούς. ακολουθούμενες από απειλές για πλήγμα στη Δύση, όλα αυτά είναι στιγμές κλιμάκωσης στη συγκεκριμένη σύγκρουση.
Το BBC σημειώνει ότι ο Πούτιν είναι σαν «ένα αυτοκίνητο χωρίς όπισθεν και χωρίς φρένα, που τρέχει στον αυτοκινητόδρομο, με το πεντάλ του γκαζιού κολλημένο στο πάτωμα». Δύσκολα θα επιβραδύνει ξαφνικά, ή θα προβεί σε αποκλιμάκωση της σύγκρουσης, ενόψει επιδρομών με πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς στην ίδια τη Ρωσία.
Η Ουκρανία θα προετοιμαστεί τώρα για περισσότερες ρωσικές επιθέσεις, ακόμη και βαρύτερους βομβαρδισμούς και οι δυτικές κυβερνήσεις θα αξιολογήσουν το επίπεδο απειλής υπό το φως των προειδοποιήσεων του Πούτιν.
Ακόμη και πριν από το τηλεοπτικό του διάγγελμα, υπήρχαν φόβοι στη Δύση για μια έξαρση του υβριδικού ρωσικού πολέμου. Τον περασμένο μήνα, ο επικεφαλής της βρετανικής υπηρεσίας εξωτερικών πληροφοριών, MI5, προειδοποίησε ότι η ρωσική στρατιωτική υπηρεσία πληροφοριών είχε εμπλακεί σε μια εκστρατεία που είχε στόχο να «δημιουργήσει χάος στους βρετανικούς και ευρωπαϊκούς δρόμους». «Εχουμε δει εμπρησμούς, δολιοφθορές και άλλα», πρόσθεσε.
Επίσης, τον Ιούνιο, ο Πούτιν υπονόησε ότι η Μόσχα θα μπορούσε να εξοπλίσει τους αντιπάλους της Δύσης εάν επιτρεπόταν στην Ουκρανία να χτυπήσει βαθιά στη Ρωσία με δυτικούς πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς.
«Πιστεύουμε ότι αν κάποιος σκέφτεται ότι μπορεί να προμηθεύσει τέτοια όπλα σε μια εμπόλεμη ζώνη για να χτυπήσει το έδαφός μας και να μας δημιουργήσει προβλήματα», είπε, «γιατί να μην μπορούμε να προμηθεύσουμε τα όπλα μας της ίδιας κατηγορίας σε εκείνους στον κόσμο που θα στοχεύουν ευαίσθητες εγκαταστάσεις των χωρών που το κάνουν αυτό στη Ρωσία;».
Η πυρηνική απειλή
«Θα χρησιμοποιούσε ο Πούτιν πυρηνικά όπλα στον πόλεμο της Ουκρανίας;». Αυτή είναι η πιο σημαντική ερώτηση, καθώς θα άλλαζε τελείως όχι μόνο τον πόλεμο, αλλά και το πρόσωπο του κόσμου.
Ο ρώσος πρόεδρος δεν είναι ξεκάθαρος, αναφέρει το BBC. Ανακοινώνοντας την έναρξη της «ειδικής στρατιωτικής του επιχείρησης», της ευρείας κλίμακας εισβολής στην Ουκρανία, είχε προειδοποιήσει «εκείνους που μπορεί να μπουν στον πειρασμό να παρέμβουν από το εξωτερικό».
«Οποιος προσπαθήσει να σταθεί εμπόδιο στο δρόμο μας ή να δημιουργήσει απειλές για τη χώρα και τον λαό μας», είχε πει ο επικεφαλής του Κρεμλίνου, «πρέπει να γνωρίζει ότι η Ρωσία θα απαντήσει αμέσως. Και οι συνέπειες θα είναι τέτοιες που δεν έχετε δει ποτέ σε ολόκληρη την Ιστορία σας».
Οι δυτικοί ηγέτες γενικά δεν θεώρησαν ότι ο Πούτιν εννοούσε ότι θα άρχιζε να βομβαρδίζει με πυρηνικά. Από την έναρξη του πολέμου οι δυτικές κυβερνήσεις έχουν περάσει αρκετές ρωσικές «κόκκινες γραμμές», παρέχοντας στην Ουκρανία άρματα μάχης, προηγμένα συστήματα πυραύλων και στη συνέχεια μαχητικά αεροσκάφη F-16. Οι «συνέπειες» με τις οποίες απειλούσε το Κρεμλίνο δεν επήλθαν ποτέ.
Τον Σεπτέμβριο ο Πούτιν ανακοίνωσε ότι κατεβάζει τον πήχη για τη χρήση πυρηνικών όπλων και το σχετικό διάταγμα δημοσιεύτηκε αυτή την εβδομάδα. Ηταν μια ξεκάθαρη προειδοποίηση προς την Ευρώπη και την Αμερική να μην επιτρέψουν επιθέσεις πυραύλων μεγαλύτερου βεληνεκούς σε ρωσικό έδαφος. Τώρα, όμως, και αυτή η κόκκινη γραμμή έχει ξεπεραστεί. Στην ομιλία του προς το έθνος, ο Πούτιν επιβεβαίωσε δυτικές αναφορές ότι η Ουκρανία είχε εκτοξεύσει πυραύλους ATACM που προμήθευσαν οι ΗΠΑ και πυραύλους Storm Shadow βρετανικής κατασκευής σε στόχους εντός της Ρωσίας.
Νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, όταν η ταμπλόιντ Moskovsky Komsomolets, που είναι φιλική στο Κρεμλίνο, ρώτησε έναν απόστρατο αντιστράτηγο πώς θα έπρεπε να απαντήσει η Ρωσία στην επίθεση με ATACM στην περιοχή του Μπριάνσκ, εκείνος απάντησε:
«Η έναρξη του Τρίτου Παγκοσμίου Πολέμου λόγω χτυπημάτων σε μια αποθήκη όπλων στην περιοχή του Μπριάνσκ θα ήταν πιθανώς κοντόφθαλμη».
Θα ήταν παρήγορο να σκεφτεί κανείς ότι το Κρεμλίνο συμμερίζεται αυτήν την άποψη, γράφει το BBC. Ομως, η ομιλία του Βλαντίμιρ Πούτιν προς το έθνος δεν ήταν καθόλου διαφωτιστική ως προς αυτό.
Το μήνυμά του προς τους υποστηρικτές της Ουκρανίας στη Δύση φάνηκε να είναι «αυτή είναι μια κόκκινη γραμμή την οποία σας προκαλώ στα σοβαρά να περάσετε».
«Ακόμη και ο Πούτιν δεν ξέρει αν μπορεί να χρησιμοποιήσει πυρηνικό όπλο ή δεν μπορεί. Εξαρτάται από τα συναισθήματά του», είπε πρόσφατα στο BBC ο αρθρογράφος της Novaya Gazeta, Αντρέι Κολέσνικοφ. «Ξέρουμε ότι είναι ένας πολύ παρορμητικός άνθρωπος. Η απόφαση να ξεκινήσει την εισβολή ήταν επίσης μια παρορμητική κίνηση. Γι’ αυτό πρέπει να λάβουμε σοβαρά υπόψη την αλλαγή του πυρηνικού δόγματος. Κάποιοι πιστεύουν ότι ο φόβος του πολέμου πρέπει να επιστρέψει και θα αποτρέπει και τις δύο πλευρές, αλλά είναι επίσης ένα εργαλείο κλιμάκωσης. Πρέπει να παραδεχτούμε ότι ο Πούτιν, υπό ορισμένες συνθήκες, μπορεί να χρησιμοποιήσει τουλάχιστον ένα τακτικό πυρηνικό όπλο στο πλαίσιο ενός περιορισμένου πυρηνικού πολέμου. Δεν θα λύσει το πρόβλημα. Αλλά θα είναι η αρχή μιας αυτοκτονικής κλιμάκωσης για ολόκληρο τον κόσμο».
Τα τακτικά πυρηνικά όπλα είναι μικρές πυρηνικές κεφαλές που προορίζονται για χρήση στο πεδίο της μάχης ή για περιορισμένο χτύπημα.
Ο παράγοντας Τραμπ
Ο Βλαντίμιρ Πούτιν μπορεί να ενεργήσει με βάση το συναίσθημα. Είναι επίσης ξεκάθαρο ότι αντιδρά στη δυσαρέσκεια της Δύσης και φαίνεται αποφασισμένος να μην υποχωρήσει. Ξέρει, όμως, ότι ο κόσμος θα μπορούσε σύντομα να είναι πολύ διαφορετικός.
Σε δύο μήνες ο Τζο Μπάιντεν θα είναι εκτός Λευκού Οίκου και ο Ντόναλντ Τραμπ θα βρίσκεται στη θέση του. Ο Τραμπ έχει εκφράσει σκεπτικισμό σχετικά με τη στρατιωτική βοήθεια των ΗΠΑ προς την Ουκρανία και έχει ασκήσει σφοδρή κριτική στο ΝΑΤΟ. Είπε επίσης πρόσφατα ότι η διαπραγμάτευση με τον Βλαντίμιρ Πούτιν θα ήταν «έξυπνη κίνηση», θυμίζει το BBC.
Λογικά, όλα αυτά είναι «μουσική στα αυτιά του Πούτιν». Παρά τις πρόσφατες απειλές και προειδοποιήσεις, το Κρεμλίνο μπορεί να αποφασίσει ενάντια σε μια μεγάλη κλιμάκωση αυτή τη στιγμή, αν έχει υπολογίσει ότι ο Ντόναλντ Τραμπ θα βοηθήσει να τερματιστεί ο πόλεμος με όρους ευεργετικούς για τη Ρωσία.
Εάν ανατραπεί αυτός ο υπολογισμός, θα μπορούσε να αλλάξει και η απάντηση της Μόσχας.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News