Κατάφερε να κάνει κάτι που θα ονειρευόταν κάθε εξτρεμιστής: να φτάσει έξω από την πόρτα της Ντάουνινγκ Στριτ 10, της πρωθυπουργικής κατοικίας στο Λονδίνο, ξεπερνώντας τείχη, κάγκελα και πάνοπλους φρουρούς. Και κατάφερε να φτάσει στην καρδιά της εξουσίας παρά το γεγονός ότι κούτσαινε από το ένα πόδι.

Ισως, γράφει η Repubblica, να ήταν και μια επίδειξη πνεύματος. Γιατί λίγο πριν από την απρόσκλητη αλεπού είχε επισκεφθεί την Τερέζα Μέι ο υπουργός Διεθνούς Εμπορίου Λίαμ Φόξ, δηλαδή ένας άνθρωπος του οποίου το επίθετο σημαίνει στα αγγλικά «αλεπού». Ίσως, πάλι, να ήταν απολύτως φυσιολογικό να συμβεί. Γιατί οι αλεπούδες στο Λονδίνο αλλά και κάθε άλλη μικρή και μεγάλη πόλη της Βρετανίας, είναι παντού.

Σύμφωνα με μια πρόσφατη στατιστική, ο πληθυσμός τους φτάνει τις 150.000 μόνο στις πόλεις – αριθμός που έχει υπερτετραπλασιαστεί σε σχέση με είκοσι χρόνια πριν. Ως προς την πυκνότητα, προηγείται το Μπέρνμουθ με 23 αλεπούδες ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο και ακολουθούν το Λονδίνο με 18, το Μπρίστολ με 16 και του Νιούκαστλ με 10.

Η αιτία αυτής της έντονης αστικοποίησης βρίσκεται στην αφθονία των πάρκων και των κήπων, αλλά και στους κάδους των απορριμμάτων όπου οι αλεπούδες μπορούν να βρουν εύκολα τροφή αντί να κυνηγάνε ποντίκια, πουλιά ή, να θυμηθούμε τον Αίσωπο, το τυρί του κόρακα.

Η συγκατοίκηση, πάντως, δεν είναι πάντα εύκολη. Δεν είναι απλό δηλαδή να πας σπίτι σου και να ανακαλύψεις κάτω από το κρεβάτι σου ένα αλεπουδάκι, όπως είχε συμβεί στη Ρέιτσελ Σιλβέστερ, δημοσιογράφο των Times. Αλλά μήπως είναι απλό να κόβει βόλτες μία αλεπού έξω από το υποτιθέμενα καλύτερα φυλασσόμενο μέρος του Λονδίνου;

Φωτό: Τι ιστορία  θα σκάρωνε ο Αίσωπος ε; Πηγή: Reuters/Hannah McKay

Εντάξει, δεν το πέταξε κάτω κανείς σαν τον «Φύλακα» του Παλαιού Φαλήρου. Αλλά κρίνοντας από τις αντιδράσεις, και το «Μπουκέτο από Τουλίπες», γλυπτό με το οποίο ο αμερικάνος εικαστικός Τζεφ Κουνς αποτίνει φόρο τιμής στα θύματα των τρομοκρατικών επιθέσεων του 2015 στο Παρίσι, θα μπορούσε να έχει την ίδια τύχη. Γιατί το έργο του δεν το θέλει κανένας.

Το ύψους έντεκα μέτρων γλυπτό απεικονίζει ένα χέρι που κρατά μια δέσμη από έντεκα τουλίπες –  λείπει το δωδέκατο λουλούδι που υποτίθεται ότι αντιπροσωπεύει εκείνους που έχασαν τη ζωή τους.  Το γλυπτό σχεδιάστηκε από τον καλλιτέχνη κατόπιν παραγγελίας της πρώην πρεσβευτού των ΗΠΑ Τζέιν Χάρτλεϊ, η οποία ήθελε  με αυτόν τον τρόπο να υπογραμμίσει την στήριξη της χώρας της στη Γαλλία.

«Το “Μπουκέτο από Τουλίπες” δημιουργήθηκε ως σύμβολο μνήμης, αισιοδοξίας, αλλά και επούλωσης για να ξεπεραστούν τα τραύματα από τα τρομακτικά γεγονότα που συνέβησαν στο Παρίσι πριν από ένα χρόνο», είχε αναφέρει ο δημιουργός σε μια ανακοίνωση Τύπου το 2016. Η  Noirmontartproductions, που ιδρύθηκε από τους Ζερόμ και Εμανουέλ ντε Νουαρμόν και εκπροσωπεί τον Κουνς στο Παρίσι, πρότεινε να τοποθετηθεί το γλυπτό στον χώρο έξω από το Παλέ ντε Τοκιό και από το Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης.

Η δήμαρχος του Παρισιού Αν Ινταλγκό πρότεινε και άλλα σημεία για την εγκατάσταση του γλυπτού -όπως το πάρκο του Πασί ή την Βιλέτ- αλλά ο Κουνς ήταν ανένδοτος. «Κανένας άλλος τόπος δεν έχει τον ίδιο συμβολισμό και αυτό είναι ένα θαυμάσιο δώρο από τις ΗΠΑ στη Γαλλία» επιμένει η Εμανουέλ ντε Νουαρμόν μιλώντας στην Art Newspaper.

Άλλοι οι επικριτές είναι πολλοί. Και λένε ότι το δώρο είναι και επιδεικτικό και αυτοαναφορικό, ενώ πολλοί γάλλοι καλλιτέχνες δηλώνουν πως θα ήταν ανεπίτρεπτο να στηθεί έξω από το φημισμένο κέντρο τέχνης και το μουσείο.

Την τελική απόφαση θα λάβει το γαλλικό υπουργείο Πολιτισμού, στο οποίο ανήκει και η διαχείριση του Παλέ ντε Τοκιό. Κι αν πει το «ναι»; Θα μπορούσαν να εμφανιστούν ένα βράδυ κάτι τύποι με ένα φορτηγό και να το ρίξουν; Τίποτε δεν αποκλείεται πια.

Φωτό: Πετυχημένο, πάντως, δεν το λες. Πηγή: The Art Newspaper

Επί πολλά χρόνια οι καταναλωτές των πλούσιων χωρών είχαν τον τρόπο να ξεφορτώνονται χωρίς ενοχές τα παλιά τους ρούχα. Σε έναν θεάρεστο και κερδοφόρο κύκλο, γράφει το Bloomberg, ένα παγκόσμιο δίκτυο εμπόρων συλλέγει αυτά τα ενδύματα,  τα αξιολογεί και τα μεταφέρει σε όλο τον κόσμο για να ανακυκλωθούν, να φορεθούν ξανά ή να μετατραπούν σε κουρέλια για γέμισμα.

Τώρα, αυτός ο κύκλος καταρρέει. Οι τάσεις της μόδας επιταχύνονται, τα καινούρια ρούχα γίνονται τόσο φθηνά όσο εκείνα που έχουν χρησιμοποιηθεί, και οι φτωχές χώρες γυρίζουν τις πλάτες τους στο εμπόριο μεταχειρισμένων. Συμπέρασμα; Εάν δεν αλλάξει ο τρόπος παραγωγής και εμπορίας ρούχων, θα μπορούσαμε να ζήσουμε (ακόμη μία) περιβαλλοντική καταστροφή.

Μεταξύ 2000 και 2015, η παγκόσμια παραγωγή ρουχισμού διπλασιάστηκε, ενώ ο μέσος όρος των φορών που ένα ρούχο φορέθηκε πριν πεταχτεί μειώθηκε κατά 36%. Στην Κίνα, μειώθηκε κατά 70%. Η κυριαρχία της «γρήγορης μόδας» δημιουργεί έτσι ένα ζοφερό σενάριο: Η παλίρροια των ενδυμάτων από δεύτερο χέρι συνεχίζει να αυξάνεται ακόμη και όταν οι αγορές για επαναχρησιμοποίηση τους εξαφανίζονται. Από περιβαλλοντική άποψη, το πρόβλημα είναι τεράστιο.

Ήδη, η κλωστοϋφαντουργία μετρά περισσότερες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου απ’ ότι όλες οι διεθνείς πτήσεις και θαλάσσιες μεταφορές μαζί. Πού θα φτάσει το πράγμα έπειτα από αυτήν την εξέλιξη;

Τα καλά νέα είναι ότι κανείς δεν έχει μεγαλύτερο κίνητρο να αντιμετωπίσει αυτό το πρόβλημα από την ίδια τη βιομηχανία. Γιατί με την αύξηση των θερμοκρασιών και την εντατικοποίηση της ξηρασίας, η κλιματική αλλαγή θα μπορούσε να μειώσει σημαντικά τις αποδόσεις του βαμβακιού και έτσι να καταστήσει την παραγωγή ενδυμάτων λιγότερο προβλέψιμη και πολύ πιο ακριβή.

Μια λύση, λοιπόν. Και γρήγορα.

Φωτό: Μην το πετάξεις, φόρα το.  Πηγή: Shutterstock

Αξίζει να φανταστεί κανείς τη σκηνή: 1967, στην γκαλερί Βζπόλτσεντσα της Βαρσοβίας, ο επισκέπτης βλέπει έναν λαβύρινθο από ξύλινα τελάρα, στα οποία είναι κρεμασμένες τεράστιες φωτογραφίες με γυμνά σώματα, ακέφαλα και στην πιο φυσική τους στάση. Ενας ανεμιστήρας στο πάτωμα δίνει σε αυτά τα σώματα μια σχεδόν ονειρική κίνηση.

Η εγκατάσταση λέγεται «Εικονοσφαίρα» και την υπογράφει ο Ζμπίγκνιεφ Ντλούμπακ, φωτογράφος, ζωγράφος και θεωρητικός της τέχνης που, όπως γράφει η Libération, «είχε την τύχη να βρεθεί στην καρδιά δυο «μικροεπαναστάσεων  της τέχνης». Η πρώτη ήταν το 1948, η δεύτερη το 1967, όταν η «εννοιολογική τέχνη» έκανε τα πρώτα της βήματα στην Πολωνία.

Αυτή η δεύτερη μικροεπανάσταση του Ντλούμπακ εκτίθεται στο ίδρυμα Ανρί Καρτιέ Μπρεσόν, στο Παρίσι. Και μαζί της εκτίθεται και ένα κομμάτι της ευρωπαϊκής Ιστορίας: Γεννημένος τον Απρίλιο του 1921 στην κεντρική Πολωνία, ο Ντλούμπακ οργανώνεται νεαρός στη σοσιαλιστική νεολαία. Το όνειρό του είναι να γίνει ζωγράφος. Αλλά ο πόλεμος τον βρίσκει εξοπλισμένο με μια φωτογραφική μηχανή να αποτυπώνει τον αντιστασιακό αγώνα.

Συλλαμβάνεται τη δέκατη ημέρα της εξέγερσης της Βαρσοβίας, στην οποία συμμετέχει και μεταφέρεται πρώτα στο στρατόπεδο του Αουσβιτς κι έπειτα σε εκείνο του Μαουτχάουζεν. Σχεδιάζει στα κρυφά, το πάθος του μάλιστα τον οδηγεί στο σημείο να οργανώσει μια έκθεση.

Γλιτώνει από τα στρατόπεδα όπως και από μια φυματίωση και το 1948, στα 27 του χρόνια, εκθέτει για πρώτη φορά στη Βαρσοβία. Υποχρεωμένος να υπηρετήσει το δόγμα του σοσιαλιστικού ρεαλισμού και έχοντας εντρυφήσει στις αρχές του διαλεκτικού υλισμού, θα πει πράγματα όπως ότι «η μοντέρνα τέχνη είναι ένα τρακτέρ που πρέπει να καλλιεργεί ένα έργο θετικό και δημιουργικό».

Το έργο του, σχολιάζει η Libé, είναι χίλιες φορές καλύτερο από τις αγροτικές του κοινοτοπίες. Ο ίδιος, πάντως, θιασώτης της ελευθερίας της φόρμας, θα σταματήσει την φωτογραφία. Μέχρι εκείνη τη μαγική στιγμή στην γκαλερί Βζπόλτσεντσα της Βαρσοβίας.