Η ομιλία του στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ έχει προγραμματιστεί για την Παρασκευή. Και το ερώτημα, έτσι όπως το συμπυκνώνει στην Washington Post ο απεσταλμένος της εφημερίδας, είναι ένα: «Θα γίνει ο Ντόναλντ Τραμπ άνθρωπος του Νταβός;».

Πριν φτάσουμε στην απάντηση, θα χρειαστεί να γυρίσουμε έναν χρόνο πίσω, όταν τα πράγματα ήταν ελαφρώς διαφορετικά. Τότε, η παγκόσμια ελίτ έβλεπε με ανησυχία τον αμερικανό πρόεδρο και το σύνθημα «Πρώτα η Αμερική», ενώ άλλοι ηγέτες έσπευδαν να καλύψουν το κενό που θα άφηνε αυτό το νέο δόγμα – ποιος δεν θυμάται τα εγκώμια του κινέζου προέδρου Σι Τζιπίνγκ από το βήμα του φόρουμ στην ελεύθερη αγορά και την παγκοσμιοποίηση;

Αν και άνθρωπος του πλούτου ο ίδιος, ο Τραμπ είχε χτίσει την πολιτική του εικόνα πάνω στο αφήγημα της σύγκρουσης με τις «κατεστημένες ελίτ». Ηταν η εποχή που ο Στίβεν Μπάνον, ο ακροδεξιός σύμβουλος του Τραμπ που σήμερα έχει πέσει σε δυσμένεια, υποδείκνυε τους ιδεολογικούς αντιπάλους του προέδρου του με τον όρο «το πάρτι του Νταβός».

Η βασική επιχειρηματολογία εναντίον του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ προερχόταν από τον αμερικανό πολιτικολόγο που είχε κερδίσει φήμη με τη θεωρία της σύγκρουσης των πολιτισμών: τον Σάμιουελ Χάντινγκτον. Σε ένα δοκίμιό του, το 2004, ο Χάντινγκτον είχε εισαγάγει τον όρο «ο άνθρωπος του Νταβός» ως αντιπροσωπευτικό δείγμα της «κλίκας» που συγκεντρωνόταν στο ελβετικό θέρετρο.

«Χάρη στην διαρκώς αυξανόμενη παγκοσμιοποίηση της οικονομίας, έχει αναδυθεί μια νέα παγκόσμια ελίτ» έγραφε. Τους έλεγε και αλλιώς αυτούς τους ανθρώπους του Νταβός: «Χρυσά κολάρα» ή «κοσμοκράτες». Και σε αυτούς περιελάμβανε ακαδημαϊκούς, στελέχη διεθνών οργανισμών και πολυεθνικών, καθώς και τους ισχυρούς παίκτες της Σίλικον Βάλεϊ.

Ένα χαρακτηριστικό των ανθρώπων του Νταβός είναι για τον Χάντινγκτον ότι όχι μόνο δεν τους ενδιαφέρει η αποδοχή στις χώρες τους, αλλά και ότι βλέπουν τα σύνορα σαν ένα εμπόδιο που πάντως εξαφανίζεται σιγά σιγά. Και βλέπουν και τις εθνικές κυβερνήσεις ως υπολείμματα του παρελθόντος, η μόνη χρησιμότητα των οποίων είναι να διευκολύνουν το έργο της παγκόσμιας ελίτ.

Ο Τραμπ έχει αγκαλιάσει αυτή τη λογική – τουλάχιστον στη θεωρία. Αλλά οι «άνθρωποι του Νταβός» είναι πολύ πιο χαλαροί τώρα. Και είναι επειδή ο αμερικανός πρόεδρος δεν έχει κάνει σχεδόν τίποτε από αυτά που είχε υποσχεθεί. Κι έπειτα, υπενθύμιζε στους Financial Times ο Γκίντεον Ράχμαν, ένα φόρουμ που έχει στρώσει το κόκκινο χαλί στο παρελθόν για τον πρόεδρο του Ιράν δεν θα δυσκολευτεί να αντιμετωπίσει τον Ντόναλντ Τραμπ.

Φωτό: Κι αυτοί άνθρωποι του Νταβός είναι από μία άποψη. Πηγή: Reuters

Ηταν τον περασμένο χρόνο όταν η ψυχολόγος Τζούλιαν Χολτ Λάνσταντ κατέληξε στο συμπέρασμα έπειτα από μια μελέτη επί τριών εκατομμυρίων ατόμων ότι η μοναξιά σκοτώνει τουλάχιστον όσο η παχυσαρκία.

Ποιο θα μπορούσε να είναι λοιπόν το φάρμακο; Ο Σάιμον Κούπερ προτείνει από το ένθετο των Financial Times μια λύση: κι αν επιστρέφαμε στην εποχή του πολιτικού φανατισμού; Αν η πόλωση θεραπεύει την μοναξιά μας;  Στο κάτω – κάτω, τα στρατόπεδα είναι έτοιμα. Τυφλωμένοι οπαδοί του Τραμπ εναντίον των ορκισμένων αντιπάλων του, φανατισμένοι Brexiters εναντίον αδάμαστων Remainers, ή απλώς Somewheres εναντίον Anywheres αν θέλει να θυμηθεί κανείς το βιβλίο του Ντέιβιντ Γκούντχαρτ «Road to Somewhere».

«Ολοι διαμαρτύρονται – και δικαίως – για την πόλωση» γράφει ο Κούπερ. «Αλλά ξεχνάμε ότι έτσι μας δημιουργείται η αίσθηση ότι ανήκουμε κάπου κι ενώ οι κοινωνίες μας έχουν γίνει εξαιρετικά ατομικιστικές». Είναι αυτό που έλεγε ο Ζίγκμουντ Μπάουμαν: η «μοναξιά του οικουμενικού πολίτη». Και δεν είναι αυτό που συνέβαινε πενήντα χρόνια πριν, τότε που ήταν πολύ πιο απλό να ενταχθεί κανείς σε μια ομάδα – την οικογένεια, την εκκλησία, τη γειτονιά, το εργοστάσιο, το συνδικάτο.

Αλλά σήμερα; Σήμερα οι τέσσερις στους δέκα Αμερικανούς ζουν μόνοι.  Οι εκκλησίες αδειάζουν. Σε κομματικές συνεδριάσεις πάνε οι τρεις κι ο κούκος. Και για τους ηλικιωμένους τα πράγματα είναι ακόμη χειρότερα:  «Λέγεται συχνά ότι το Διαδίκτυο μας απομονώνει. Αλλά σήμερα οι πιο απομονωμένοι είναι οι ηλικιωμένοι που δεν έχουν επαφές με άλλους ούτε στα σόσιαλ μίντια».

Συμπέρασμα; Πλακώνομαι για τα πολιτικά άρα υπάρχω.

Φωτό: Μα είναι ζωή αυτή; Πηγή: FT Magazine

Αυτή τη φορά ήταν αρκετό το τρέιλερ της ταινίας. Ο τίτλος της είναι «Βηρυτός» και πρόκειται για ένα πολιτικό θρίλερ που υπογράφει ο Τόνι Γκίρλοϊ και πρωταγωνιστούν ο Τζον Χαμ και η Ρόζαμουντ Πάικ.

Αυτά τα δυόμισι λεπτά του διαφημιστικού της ταινίας ήταν αρκετά για να προκληθεί ένα κύμα οργής στον Λίβανο και τη Μέση Ανατολή. Όχι επειδή η ταινία γυρίστηκε στο Μαρόκο, παρά το γεγονός ότι το στόρι διαδραματίζεται στην Βηρυτό του 1982. Αλλά επειδή στο τρέιλερ ακούγεται η φωνή του πρωταγωνιστή να λέει: «Δυο χιλιάδες χρόνια από βεντέτες, διαμάχες και δολοφονίες… Καλωσήλθατε στη Βηρυτό».

«Η πόλη παρουσιάζεται σαν ένα θερμοκήπιο τρομοκρατίας, ιδρώτα και βαρβαρότητας» γράφει η National, εφημερίδα του Αμπού Ντάμπι, στο κύριο άρθρο της. «Εϊ Χόλιγουντ, τελείωνε με τα στερεότυπα για τους Αραβες» λέει από την πλευρά του και ο κριτικός του βρετανικού κινηματογραφικού περιοδικού Little White Lies.

Το περιοδικό υπενθυμίζει τους τέσσερις βασικούς μύθους που εξακολουθούν να κυριαρχούν στην ποπ κουλτούρα για τους Αραβες. Ο ένας λέει ότι είναι πάμπλουτοι, ο δεύτερος ότι είναι βάρβαροι και ακαλλιέργητοι, ο τρίτος ότι είναι σεξουαλικά μανιακοί και διεστραμμένοι με μια αδυναμία για τις λευκές γυναίκες που θέλουν να τις κάνουν σκλάβες και ο τέταρτος ότι αντλούν αμέτρητη ικανοποίηση από την τρομοκρατία.

«Είναι τόσο λάθος όσο να λέει κανείς ότι η μαύροι είναι τεμπέληδες, οι Ισπανοί βρώμικοι, οι εβραίοι φιλάργυροι και οι Ιταλοί μαφιόζοι». Στο μεταξύ έχει αρχίσει να κυκλοφορεί το hastag #BoycottBeirutMovie. Και αυτό που μένει να φανεί είναι εάν η ταινία θα κάνει πρεμιέρα στις 13 Απριλίου, την επέτειο δηλαδή της έναρξης του εμφυλίου στον Λίβανο το 1975.

Πραγματικά πανέξυπνοι αυτοί οι παραγωγοί.

Φωτό: Αυτός, αυτή και η καταστροφή. Πηγή: movieweb

Τσιτάροντας Νιλ Άρμστρονγκ, ήταν «ένα μικρό βήμα για τον άνθρωπο, ένα τεράστιο άλμα για την ανθρωπότητα» όταν το 1978 η NASA ανακοίνωσε ότι είχε προσλάβει την πρώτη γυναίκα, την Σάλι Ράιντ, για να την συμπεριλάβει στο πλήρωμα του διαστημικού λεωφορείου. Αλλά ήταν και η χρονιά κατά την οποία η NASA, για πρώτη φορά, ρώτησε τις υποψήφιες του μέλλοντος  τι θα ήθελαν να πάρουν στο διάστημα για το μακιγιάζ τους. «Οι μηχανικοί, με την απέραντη σοφία τους, σχεδίασαν ένα σετ μακιγιάζ… Μπορείτε να φανταστείτε μόνο τις συζητήσεις», λέει στο  Quartz με έναν υπαινιγμό ειρωνείας η Ράιντ.

«Το πρωτότυπο, το οποίο δεν χρησιμοποιήθηκε ποτέ, περιελάμβανε διάφορες  θήκες για τα αϊλάινερ, μάσκαρα, σκιά ματιών, λιπ-γκλος και  προϊόν αφαίρεσης μακιγιάζ.  Σχεδόν όλα τα προϊόντα, με λίγα λόγια, ήταν αφιερωμένα στα μάτια. Ήταν κάτι ελλιπές και όχι πολύ χρήσιμο». Για να γίνει μια απλή σύγκριση, τα σετ προσωπικής υγιεινής έγιναν ένας βασικός εξοπλισμός από τη δεκαετία του 1960, όταν οι αστροναύτες ήταν μόνο  άνδρες, και περιελάμβαναν πολλά άλλα πράγματα: λοσιόν, αποσμητικό, χτένα, ξυριστική μηχανή, οδοντόκρεμα, οδοντόβουρτσα και άλλα.

«Η πρόταση για μακιγιάζ δεν ήταν κατά βάθος εκτός τόπου και χρόνου: οι αστροναύτες έφερναν μαζί τους επιτραπέζια παιχνίδια και βιβλία για να απασχολούνται με κάτι και να διατηρούν ψηλά το ηθικό τους», συνεχίζει η Ράιντ. «Το παράξενο είναι ότι οι μηχανικοί της NASA σκέφτηκαν αυτοί για τις γυναίκες και δεν συνειδητοποίησαν – για παράδειγμα – ότι θα ήταν χρήσιμο να δημιουργηθεί χώρος για ενυδατική κρέμα παρά για βαρύ μακιγιάζ».

Σε συνέντευξη που έδωσε το 1983 στη φεμινίστρια Γκλόρια Στάινεμ, η Ράιντ θυμάται ότι τα μέσα ενημέρωσης ζήτησαν πολλές λεπτομέρειες σχετικά με το μακιγιάζ και «δεν ενδιαφέρθηκαν να μάθουν πόσο δύσκολη ήταν η διαχείριση του βραχίονα του διαστημικού λεωφορείου ή η ανάπτυξη δορυφόρων για την επικοινωνία».

Μια σεξιστική στάση που οι γυναίκες αστροναύτες εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν σήμερα. Το 2015, έξι ρωσίδες κοσμοναύτες ρωτήθηκαν πώς θα αντιμετώπιζαν μια διαστημική προσομοίωση οκτώ ημερών χωρίς μακιγιάζ και άνδρες. Μα να εκτοξευθεί ο σεξισμός ακόμη και στο Διάστημα;

Φωτό: Κάπως έτσι φαντάζονταν την Σάλι Ράιντ οι τεχνικοί της NASA. Πηγή: Shutterstock