Με φιλόφρονα διάθεση και εξαιρετική προβολή η Τεχεράνη υποδέχθηκε το απόγευμα της  Τρίτης 19 Ιουλίου τον Βλαντίμιρ Πούτιν. Ο ρώσος πρόεδρος μετέβη στο Ιράν με σκοπό το deal με τους μουλάδες σε γεωπολιτικά ζητήματα, στα οποία οι Αμερικανοί περιλαμβάνουν και την αγοραπωλησία drones που θα πολεμήσουν στην Ουκρανία. Η παρουσία στην ιρανική πρωτεύουσα και του τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ενός ηγέτη ΝΑΤΟϊκής χώρας μεν, ισλαμικού φρονήματος δε, δίνει στο μίτινγκ ιδιαίτερο χαρακτήρα. Η πρόφαση για τον εισοδισμό του Ερντογάν στο ραντεβού δύο εχθρών των ΗΠΑ είναι η συζήτηση του Συριακού – ενός θέματος μείζονος γεωπολιτικής σημασίας, από την εξέλιξη του οποίου η Τουρκία καρπώθηκε οφέλη εις βάρος φιλοδυτικών Κούρδων. Φυσικά, πτυχές του Ουκρανικού περιλαμβάνονται στην ατζέντα.

Τα σιτάρια και οι… Κούρδοι

Ο Ερντογάν, ο οποίος προσπάθησε να πλασαριστεί σαν μεσολαβητής μεταξύ Μόσχας και Κιέβου, ελπίζει να αξιοποιήσει την πρόοδο που σημειώθηκε την περασμένη εβδομάδα, όταν Ρώσοι και Ουκρανοί συμφώνησαν στα προκαταρκτικά μέτρα για τις αποστολές σιτηρών μέσω ουκρανικών λιμένων. Πέρα από την πρωτοβουλία αυτή, στον ρωσο-ουκρανικό πόλεμο η Τουρκία έχει ενεργό ανάμειξη καθώς πωλεί drones στο Κίεβο. Σημειωτέον ότι τα συμφέροντα της Τουρκίας συγκρούονται με τα συμφέροντα της Ρωσίας και στο Συριακό. Ο Ερντογάν επικαλείται την «κουρδική τρομοκρατία» για να εισβάλει στη Συρία. Αν το διαπράξει, θα βρεθεί σε τροχιά σύγκρουσης με τους Ρώσους αλλά και με τους Ιρανούς, οι οποίοι είναι σύμμαχοι του σύρου προέδρου Μπασάρ αλ-Ασαντ. Οι Ρώσοι διαθέτουν στη Συρία ναυτική βάση στην Ταρτούς και άλλες δυνάμεις.

Διπλή ανησυχία ή ευκαιρία;

Οι διεθνείς αναλυτές υπογραμμίζουν τη διπλή αμερικανική ανησυχία για την επίσκεψη Ερντογάν στο Ιράν. Στην Ουάσινγκτον υπάρχει η εκτίμηση ότι ο σουνίτης τούρκος πρόεδρος φαίνεται να επιθυμεί το σαμποτάρισμα της προσπάθειας των Δυτικών δυνάμεων να απομονώσουν τους σιίτες μουλάδες. Επίσης, ότι αντικειμενικά ο Ερντογάν θα σπάσει λόγω και έργω το ατσάλινο ΝΑΤΟϊκό μέτωπο εναντίον του Πούτιν. Ωστόσο υπάρχει και μία άλλη οπτική στις ΗΠΑ. Ο Ερντογάν, λένε ορισμένοι, είναι ο μοναδικός δίαυλος διπλωματικής επικοινωνίας της Δύσης με τη ρωσική πλευρά – οπότε καλό θα ήταν, ισχυρίζονται οι ίδιοι, οι ΗΠΑ να ενισχύσουν τις προσπάθειες του Τούρκου, ξεκινώντας από τα σιτάρια (και κατόπιν βλέποντας και κάνοντας). Για τους αναλυτές αυτής της λογικής η συνάντηση Πούτιν-Ερντογάν επί ιρανικού εδάφους είναι μεν ρίσκο, ταυτόχρονα όμως και μία ευκαιρία.

Περιφερειακή αναμέτρηση 

Η επίσκεψη Πούτιν στο Ιράν είναι εντυπωσιακή από πλευράς συγκυρίας, αφού κατά κάποιον τρόπο «συμπληρώνει» το πρόσφατο ταξίδι του Τζο Μπάιντεν στη Μέση Ανατολή. Ως γνωστόν, ο αμερικανός πρόεδρος επισκέφθηκε το Ισραήλ, τα κατεχόμενα της Παλαιστίνης και τη Σαουδική Αραβία προσπαθώντας να δημιουργήσει καινούργιους αντι-ιρανικούς πόλους. Το ταξίδι Πούτιν αντικρούει τη συγκεκριμένη αμερικανική τακτική, διεκδικώντας θέση στο παιχνίδι των περιφερειακών συμμαχιών από τις οποίες εξαρτώνται ευρύτερα ζητήματα κυριαρχίας. Ως κράτη, η Ρωσία και το Ιράν έχουν ένα κοινό σημείο που τα ενώνει: υφίστανται και τα δύο αμερικανικές κυρώσεις. Η σημασία που αποδίδει ο Πούτιν στο ταξίδι του αποδεικνύεται και από το γεγονός ότι συνιστά τη δεύτερη έξοδό του από τη Ρωσία σε καιρό πολέμου (τον Ιούνιο είχε επισκεφθεί το Τατζικιστάν και το Τουρκμενιστάν).

Ενεργειακό ρωσο-ιρανικό deal

Στο πλαίσιο των τριμερών συνομιλιών της Τεχεράνης, η ιρανική εταιρεία πετρελαίου NIOC και η ρωσική εταιρεία παραγωγής φυσικού αερίου Gazprom υπέγραψαν την Τρίτη 19 Ιουλίου μνημόνιο αξίας 40 δισ. δολαρίων. Η Gazprom θα βοηθήσει τη NIOC στην ανάπτυξη δύο κοιτασμάτων φυσικού αερίου και έξι κοιτασμάτων πετρελαίου. Η Gazprom θα συμμετάσχει επίσης στην ολοκλήρωση έργων υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) και στην κατασκευή αγωγών εξαγωγής φυσικού αερίου. Το Ιράν έχει το δεύτερο μεγαλύτερο απόθεμα πετρελαίου στον κόσμο μετά τη Ρωσία.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News