Ας παραδεχτούμε από την αρχή κάτι: Εχουμε ξαναδεί την Ακρόπολη της Αθήνας μέσα σε τόσο γκρι; Εχουμε δει τον Ιερό Βράχο, τον Παρθενώνα με τόσο «τσιμέντο» γύρω; Νομίζω πως συμφωνούμε: η απάντηση είναι όχι.

Αρα, ξεκινάμε από αυτό. Από το γεγονός ότι με τους νέους «τσιμεντένιους» διαδρόμους ενοχλείται, θίγεται, όπως θέλετε πείτε το, το εθιμικό μας. Αυτό που έχουμε συνηθίσει τόσα χρόνια.

Το επισήμανε, άλλωστε, σαφώς στην ανακοίνωσή του και ο περίφημος γνώστης της Ακρόπολης, ο καθηγητής Μανόλης Κορρές: «Τέτοια έργα, παρά την επιστημονική ορθότητα και την κοινωνική χρησιμότητά τους, συνεπάγονται και απώλειες συναισθηματικής, κυρίως, φύσεως: εν προκειμένω, κάτι από την παλαιά ρομαντική εικόνα που πάντοτε θα συντηρώ στις αναμνήσεις μου (με ανάμεικτα αισθήματα) θα χαθεί».

Και είναι αυτές οι νέες «γκρι» ογκώδεις διαδρομές «τμήμα της μελέτης για την αποκατάσταση των εδαφών του αρχαίου ιερού, του ακαδημαϊκού και προέδρου της Επιτροπής Συντήρησης Μνημείων Ακροπόλεως κ. Μανόλη Κορρέ», όπως το θέτει το υπουργείο.

Ακόμη και ο αρχιτέκτονας και στοχαστής Δημήτρης Πικιώνης, που έπλασε τα περί την Ακρόπολη μονοπάτια, δούλεψε, πάντως, «με τις αρχές του σεβασμού στη φύση και τη “σεμνότητα της κλίμακας”, εκμεταλλευόμενος αρχαία σπαράγματα, δημιουργώντας ένα έργο-σύμβολο για την ελληνική ταυτότητα». Δεν φαίνεται να εζήλωσαν πολλοί, σήμερα, τη δόξα του.

Ιδού, λοιπόν, η ενόχληση. Και η ουσία της. Οπως και η ουσία και ο λόγος των αντιδράσεων στις νέες διαδρομές.

Πάμε παρακάτω. Σε μια σειρά από αλήθειες και παροράματα:

Οι διάδρομοι, που στρώθηκαν με τσιμέντο εκείνης της εποχής, το 1976, από τον αείμνηστο αναστηλωτή της Ακρόπολης Ιωάννη Τραυλό, χρειάζονται ανανέωση; Χρειάζονται, λοιπόν.

Χρειάζονται νέοι, πιο φιλικοί και πιο ακίνδυνοι, διάδρομοι για τα άτομα με ειδικές ανάγκες, όπως λέει το υπουργείο Πολιτισμού; Φυσικά, χρειάζονται. Οχι, όμως, μόνον για τα ΑμεΑ. Για όλους. Γιατί και να μην είναι ΑμεΑ, κινδυνεύουν να γίνουν.

«Η διαδρομή των ΑμεΑ ήταν πρόσχημα. Στην πραγματικότητα κάνουν μια μείζονα παρέμβαση στην Ακρόπολη, χωρίς μάλιστα τις απαιτούμενες άδειες», υποστηρίζει η πρόεδρος του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων, Δέσποινα Κουτσούμπα.

Ο Ιερός Βράχος γλιστράει; Γλιστράει πλέον πολύ. Και οι φθαρμένες από τον χρόνο –και όχι μόνον– διαδρομές. Που «βλέπουν» το αμμοχάλικό τους να διαλύεται στα εξ ων συνετέθη. Και τα χαλίκια να λειτουργούν πλέον ως επικίνδυνες… τροχαλίες, σε κάθε βήμα.

«Αυτοί οι διάδρομοι δεν είναι για ΑμεΑ, είναι για όλους», συμφωνεί η πρόεδρος του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων. «Δεν είναι κακό να πεις, θέλω να φτιάξω για όλους διαδρομές. Ομως, αυτό χρειάζεται άλλες εγκρίσεις. Η Ακρόπολη είναι μνημείο UNESCO. Πήραμε έγκριση για μια τόσο μεγάλη παρέμβαση στην αισθητική του χώρου; Οχι».

Χρειάζεται το τσιμέντο; Μα, δεν είναι παρά κατά 12% αρχιτεκτονικό τσιμέντο, λέει το υπουργείο Πολιτισμού. «Το τελικό αποτέλεσμα θα είναι τεχνητός λίθος, αντίστοιχος με τα υλικά που χρησιμοποιούνται για τη συμπλήρωση των μνημείων», λέει το υπουργείο. Ομως, αν και έχουμε ακόμη, λοιπόν, μια εργοταξιακή εικόνα, φαίνεται πολύ… τσιμέντο.

Ενισχύθηκαν σε πλάτος οι παλιές φθαρμένες διαδρομές; Και, κυρίως, πολύ αισθητά, σε ύψος; Αν ενισχύθηκαν, λέει; «Γκουμούτσες», που λέει και η αγοραία λέξη. Γι’ αυτό και ενοχλείται τόσο πολύ το θυμικό. Οσο και να το ειρωνευτείς αυτό, επικοινωνιακά, είναι μια ανθρώπινη, απτή αλήθεια.

Ισως εδώ έρχεται γάντι η παλιά ρήση περί της γυναίκας του Καίσαρα, που δεν πρέπει μόνον να είναι τίμια, αλλά και να φαίνεται τίμια. Και ο νοών νοείτω.

Πάμε (και) παρακάτω. Εχουμε, με τα χρόνια, «ξεθεμελιώσει» τον Ιερό Βράχο; Ναι, είναι αλήθεια. Οι γνωρίζοντες θα σας πουν ότι οι Αθηναίοι της εποχής του Περικλή δεν έβλεπαν τα θεμέλια του Παρθενώνα όπως τα βλέπουμε σήμερα. Αλλά μόλις το πρώτο σκαλοπάτι.

Μας φέρνει ο τσιμεντένιος –ενοχλητικός για το θυμικό μας– όγκος πιο κοντά στην εικόνα εκείνη των αρχαίων ημών προγόνων; Μας φέρνει. Καθώς «ψηλώνει» τις διαδρομές. Βέβαια, τότε, ο Βράχος ήταν καλυμμένος από χώμα. Κι έτσι δεν γλιστρούσε…

Μας χρειάζονται τόσο ενισχυμένες «τσιμεντένιες» διαδρομές στην Ακρόπολη, πέραν της χρήσης των ΑμεΑ; «Στην Ακρόπολη εκτελείται το συστηματικό έργο συντήρησης και αναστήλωσης των μνημείων, το οποίο απαιτεί τη μεταφορά υλικών και μαρμάρων έως 10 τόνων, με βαρέα οχήματα», λέει το υπουργείο.

Μα, οι γνώστες των έργων συντήρησης λένε ότι το Ερέχθειο –το πιο βαρύ έργο– έχει ήδη αναστηλωθεί. Και από τον Παρθενώνα μένει μόνον η δυτική πλευρά. Η «μπροστινή». Των Προπυλαίων. Είναι τόσο «βαρέα» τα υπολειπόμενα έργα, που να απαιτούν και τόσο «βαρέα οχήματα»;

Και πάμε, μετά το εθιμικό μας και τα τεχνικά, πάμε και παρακάτω. Στα δεδομένα στα οποία βασίζονται οι αντιδράσεις περί «τσιμέντου στην Ακρόπολη».

Συμπίπτει αυτό το έργο του υπουργείου Πολιτισμού με την πολυσυζητημένη «μεταφορά» και όχι διατήρηση των σημαντικών αρχαιοτήτων και δρόμων που αποκάλυψαν οι εργασίες για το Μετρό, κάτω από την οδό Βενιζέλου της Θεσσαλονίκης; Αν συμπίπτει, λέει; Στις 6 Νοεμβρίου θα αποφανθεί το Συμβούλιο της Επικρατείας επί της υπόθεσης – προσφυγής.

Μπορεί η στάση του υπουργείου απέναντι στα πολύτιμα αρχαία της Θεσσαλονίκης, μαζί με τις ογκώδεις «τσιμεντένιες» διαδρομές στην Ακρόπολη να φαντάζουν σαν στερεότυπη στρατηγική στο μυαλό κάποιων; Οχι, λέτε;

Μπορεί η μήνις για εκείνα τα αρχαία, που έχει ξεσηκώσει τη Θεσσαλονίκη, να «ανεβάζει» σε άλλη πίστα και το θέμα της Ακρόπολης; Μπορεί, μπορεί.

Μπορεί η ανάμιξη του Μανόλη Κορρέ και στην υπόθεση των αρχαίων της Βενιζέλου – και πάλι υπέρ των θέσεων του υπουργείου Πολιτισμού– να κάνει κάποιους να κωφεύουν απέναντι στις απόψεις του (και) στην περίπτωση της Ακρόπολης; Ο Μανόλης Κορρές μπορεί να είναι κάτι σαν «τοτέμ» για την αρχαιολογία στην Ακρόπολη της Αθήνας, αλλά εξακολουθεί να είναι και άνθρωπος.

Μια και μιλούσαμε για στερεότυπα: Μπορεί κάποιοι, με στερεοτυπική άποψη για τα ιδρύματα, να βάλουν στην ίδια κόντρα και το γεγονός ότι μια σειρά από μελέτες στην Ακρόπολη χρηματοδοτούνται (και, άρα κατά τη γνώμη τους, ελέγχονται) από το Ιδρυμα Ωνάση; Μελέτες του Ιδρύματος αφορούν, πράγματι, πέρα από τις «τσιμεντένιες» διαδρομές, τον νέο φωτισμό των μνημείων της Ακρόπολης, τον νέο ανελκυστήρα για ΑμεΑ και τη «μελέτη τρωτότητας και ασφάλειας των μνημείων της Ακρόπολης και της ευρύτερης περιοχής της».

Ολα αυτά βάζουν πολλά «ναι μεν, αλλά» στην κόντρα, στη συζήτηση αν θέλετε, περί «τσιμεντοποίησης της Ακρόπολης». Συν οι μεσονύκτιες, βιαστικές, ανακοινώσεις για το έργο, με στόχο την «ευαισθησία πολιτών».

Ακόμη και αν τα παραβλέψουμε όλα, τεχνικά, πολιτικά, στερεότυπα, καταλήγουμε πάλι στην αρχή: μπορεί, στ’ αλήθεια, κάποιος ελαφρά τη καρδία να πει στο εθιμικό μας… «τσιμέντο να γίνει»;

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News