Οι τρομοκρατικές επιθέσεις στις Βρυξέλλες ήρθαν σε μια στιγμή που η Ευρωπαϊκή Ενωση προσπαθούσε να συνέλθει από το μακελειό στο Παρίσι τον περασμένο Νοέμβριο ενώ είναι σε εξέλιξη ένας δύσκολος αγώνας δρόμου ώστε να επιλυθεί η προσφυγική κρίση, στην οποία κομβικό ρόλο έχει, μοιραία, η Ελλάδα.

Τρία εικοσιτετράωρα μετά την έναρξη της συμφωνίας μεταξύ ΕΕ-Τουρκίας, η ελληνική κυβέρνηση προσπαθεί να διαχειριστεί τους χιλιάδες πρόσφυγες και μετανάστες, όχι με ιδιαίτερη επιτυχία αφού σημειώθηκαν μέχρι και καβγάδες υπουργών (Τόσκας – Καμμένος) και, ταυτόχρονα, αναμένει την ανταπόκριση της Τουρκίας στα συμφωνηθέντα. Παράλληλα ανησυχεί σφόδρα για τις επιπτώσεις που θα έχει στη συμφωνία το τρομοκρατικό χτύπημα καθώς δυσχεραίνεται η διαχείριση της προσφυγικής κρίσης από την Αθήνα, τη στιγμή που ολοένα και περισσότερες χώρες εμφανίζονται απρόθυμες να δεχθούν πρόσφυγες.

Αυτό αναφέρει σε άρθρο του το αμερικανικό ειδησεογραφικό δίκτυο CNBC, σύμφωνα με το οποίο ο έλληνας πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον γενικό γραμματέα του NATO, Γενς Στόλτενμπεργκ, ώστε να διαμαρτυρηθεί για τα ιδιαίτερα φτωχά αποτελέσματα της επιχείρησης της Συμμαχίας στο Αιγαίο Πέλαγος για τον περιορισμό των προσφυγικών ροών. Κατά την άποψη του CNBC, ο κόσμος στην Ελλάδα έχει αρχίσει να ανησυχεί, ότι ακραίοι τζιχαντιστές ενδέχεται να περιλαμβάνονται στις τάξεις των προσφύγων και μεταναστών που βρίσκονται στην Ελλάδα, άποψη που έχει απορρίψει ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη, Νίκος Τόσκας. Το ειδησεογραφικό δίκτυο δεν παρέλειψε να επισημάνει τις περισσότερο έντονες εκ των αντιδράσεων στην Ελλάδα, απέναντι στις φονικές τρομοκρατικές επιθέσεις των Βρυξελλών, κάνοντας αναφορά στις απόψεις του Μητροπολίτη Καλαβρύτων και Αιγιαλείας Αμβροσίου, σύμφωνα με τον οποίο οι πρόσφυγες δεν είναι ευπρόσδεκτοι καθώς οι παραδόσεις και η θρησκεία τους είναι ασύμβατες με τον ελληνικό πληθυσμό.

Η άρνηση της Πολωνίας να δεχτεί πρόσφυγες

Μετά το μακελειό στη βελγική πρωτεύουσα, η Πολωνία ανακοίνωσε ότι αρνείται να φιλοξενήσει πρόσφυγες στο έδαφός της, όπως προβλέπεται στη συμφωνία ανακατανομής που υπέγραψε η ΕΕ με την Τουρκία. Η ανακοίνωση έγινε από την πρωθυπουργό Μπεάτα Σίντλο, όπως μετέδωσε το Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων. «Υστερα από όσα συνέβησαν στις Βρυξέλλες, δεν είναι δυνατόν αυτή τη στιγμή να πούμε ότι είμαστε σύμφωνοι να δεχτούμε οποιαδήποτε ομάδα μεταναστών», δήλωσε η Σίντλο στο ιδιωτικό κανάλι Superstacja. Ως σήμερα, η Πολωνία είχε δεσμευθεί να φιλοξενήσει 7.000 πρόσφυγες, όπως είχε υπογράψει η προηγούμενη πρωθυπουργός Εύα Κόπατς.

Καζάνι που βράζει η Ειδομένη

Στο εσωτερικό της χώρας, ένα βήμα πριν από την έκρηξη βρίσκεται ο πρόχειρος καταυλισμός στην Ειδομένη, με 12.000 πρόσφυγες και μετανάστες να συνεχίζουν να διαβιούν υπό άθλιες συνθήκες, ενώ από την Τρίτη τίθεται και θέμα σίτισής τους. Μάλιστα, ο υπουργός Υγείας Ανδρέας Ξανθός, ο οποίος επισκέφτηκε την Τετάρτη την περιοχή, την περιέγραψε ως τον «ορισμό της ανθρωπιστικής κρίσης».

Ο υπουργός χαρακτήρισε «πολύ προβληματικές» τις συνθήκες διαβίωσης, στέγης, διατροφής και ατομικής υγιεινής, τονίζοντας ότι χρειάζεται ένα άλλο επίπεδο οργάνωσης και συντονισμού.

Την Τρίτη, οι περισσότερες ΜΚΟ που δραστηριοποιούνται στην Ειδομένη σταμάτησαν τις δραστηριότητές τους επικαλούμενες ζητήματα ασφαλείας, με αποτέλεσμα να μη μοιραστεί το συσσίτιο και να δοθεί μόνο γάλα. Από το πρωί της Τετάρτης οι άνθρωποι που βρίσκονταν στην ατελείωτη ουρά για ένα πιάτο φαΐ είχαν να αντιμετωπίσουν και τη διαρκή βροχή. Αργά το απόγευμα της Τετάρτης έγινε γνωστό πως οι ΜΚΟ θα επέστρεφαν στον καταυλισμό.

Το θέμα της σίτισης στην Ειδομένη έγινε «μπαλάκι» και προκάλεσε ένταση μεταξύ του αναπληρωτή υπουργού Προστασίας του Πολίτη Νίκου Τόσκα και του υπουργού Εθνικής Αμυνας Πάνου Καμμένου.

Ο κ. Τόσκας είπε στον Alpha ότι ο στρατός θα αναλάβει στην περιοχή τη σίτιση προσφύγων και μεταναστών με τον Πάνο Καμμένο να του απαντά -εμμέσως πλην σαφώς- στον ΑΝΤ1, ότι «οι ένοπλες δυνάμεις δεν είναι υπηρεσία τροφοδοσίας τροφίμων» και ότι ανέλαβαν ένα έργο συγκεκριμένο, να φτιάξουν τις υποδομές άμεσα και να οργανώσουν τη λειτουργία τους. «Ο στρατός ανέλαβε την τροφοδοσία σε οργανωμένα κέντρα φιλοξενίας και η Ειδομένη δεν είναι οργανωμένο κέντρο. Ο στρατός δεν πρόκειται να εμπλακεί», ξεκαθάρισε ο κ. Καμμένος. Αργά το βράδυ έγινε γνωστό ότι οι δύο άντρες είχαν τηλεφωνική επικοινωνία ώστε να λυθεί η «παρεξήγηση».

Το κυβερνητικό αλαλούμ είχε αρχίσει από τη δήλωση (της Τρίτης) του αν. υπουργού Μεταναστευτικής Πολιτικής Γ. Μουζάλα στον Alpha ότι δεν μπορεί να εγγυηθεί ότι δεν θα πεθάνουν παιδιά την Ειδομένη, προσθέτοντας ωστόσο πως θα γίνει κάθε προσπάθεια για να μη συμβεί αυτό.

Οι Γιατροί του Κόσμου εκφράζουν φόβους ότι τις επόμενες μέρες είναι πολύ πιθανό να γεμίσει η περιοχή από μαυραγορίτες και να παίρνουν τρόφιμα μόνο εκείνοι που θα μπορούν να πληρώσουν.

Ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη Νίκος Τόσκας άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο να υπάρξει παρέμβαση της αστυνομίας, σε περιορισμένη κλίμακα, στην Ειδομένη. «Στην Ειδομένη δεν είναι καλή η κατάσταση. Πρέπει να εκτονωθεί. Δεν φτιάξαμε εγκαταστάσεις στην Ειδομένη για να μη δημιουργήσουμε μία κατάσταση τύπου Καλαί. Φτιάξαμε υποδομές για την υποστήριξή τους. Ηδη έχουν αρχίσει να καταλαβαίνουν ότι θα πρέπει να πάνε στα κέντρα φιλοξενίας. Δεν είναι ρεαλιστική η διάλυση 13.000 ανθρώπων, πολλοί εκ των οποίων είναι γυναίκες και παιδιά. Οι συνθήκες χάους και βίας δεν δημιουργούνται από μόνες τους. Πράγματι υπάρχει πρόβλημα. Μπορεί να υπάρξουν αστυνομικές παρεμβάσεις σε περιορισμένη κλίμακα, αλλά όχι βία. Μπορεί να εφαρμοστεί η πειθώ. Όσοι βρίσκονται στα κέντρα, τους ενημερώνουμε ότι υπάρχουν δύο δρόμοι. Είτε η αίτηση ασύλου, είτε η επιστροφή στην Τουρκία».

Ανάλογη κατάσταση παρατηρείται και στον Πειραιά όπου είναι καθημερινές οι εκδηλώσεις διαμαρτυρίας προσφύγων και μεταναστών που βρίσκονται στο μεγαλύτερο λιμάνι της χώρας, ενώ το πρωί της Τετάρτης όσοι μεταφέρθηκαν από τα νησιά με πλοία αρνήθηκαν να μπουν στα πούλμαν και να μεταφερθούν σε κέντρο προσωρινής διαμονής στην Πιερία.

Σε κλείσιμο και της εθνικής οδού Θεσσαλονίκης – Κιλκίς προχώρησαν πρόσφυγες την Τετάρτη, σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τα κλειστά σύνορα. Μια ομάδα προσφύγων, από αυτούς που νωρίτερα είχαν προχωρήσει σε αποκλεισμό της αερογέφυρας Πολυκάστρου Κιλκίς, έκλεισε επίσης και τα δύο ρεύματα κυκλοφορίας της εθνικής οδού. Ο πολύωρος αποκλεισμός του ΠΑΘΕ προκάλεσε προς στιγμήν ένταση μεταξύ οδηγών φορτηγών και προσφύγων – μεταναστών αλλά και μεταξύ των ίδιων των διαμαρτυρόμενων, καθώς κάποιοι ήθελαν να επιτρέψουν τη διέλευση για 5-10 λεπτά, χωρίς ωστόσο να εισακουστούν από τους υπόλοιπους. Το συγκεντρωμένο πλήθος δήλωνε αποφασισμένο να απέχει από τροφή και νερό έως ότου ανοίξουν τα σύνορα, ενώ είχε στήσει ακόμη και κάποιες σκηνές πάνω σε διάφορα σημεία του αποκλεισμένου δρόμου.

Υπενθυμίζουμε ότι ερωτηθείς την Τρίτη για την κατάσταση στην Ειδομένη, ο κ. Μουζάλας ανέφερε: «Φοβόμαστε για θανάτους, όχι μόνο στην Ειδομένη. Είχαμε θανάτους στο Αιγαίο, είχαμε βίαιους θανάτους στην πορεία των προσφύγων προς τη Γερμανία στα Βαλκάνια». Ο υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής εκτίμησε επίσης ότι, βάσει του χειρότερου σεναρίου, ο πρόσφυγες και μετανάστες στην Ελλάδα θα πλησιάσουν τις 100.000 χιλιάδες.

Σχεδόν το ένα τέταρτο, δηλαδή μόλις 396 αστυνομικοί από τους 1.500 που ζητούσε η FRONTEX έχουν διατεθεί από τα κράτη της ΕΕ, αλλά και αυτά που είναι συνδεδεμένα με τον χώρο Σένγκεν -Ισλανδία, Ελβετία, Νορβηγία, Λιχτενστάιν- για να ενισχυθεί η Ελλάδα στη διαχείριση της μεταναστευτικής κρίσης, όπως ανακοίνωσε σήμερα Τετάρτη ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός για τη Διαχείριση της Επιχειρησιακής Συνεργασίας στα Εξωτερικά Σύνορα των Κρατών Μελών της ΕΕ.

Το τεράστιο κομμάτι που καλείται «ασφάλεια»

«Μετά την έκκληση που είχε απευθύνει η FRONTEX την Παρασκευή οι χώρες μέλη προσέφεραν μέχρι στιγμής 396 αστυνομικούς από τους 1.500 που είχαν ζητηθεί. Η FRONTEX έχει επίσης δεχθεί προσφορές που φέρνουν στους 47 τους ειδικούς στην επανεισδοχή (προσφύγων και μεταναστών) από τους 50 που είχε ζητήσει ο Οργανισμός». Αυτό ανέφερε ο εκτελεστικός διευθυντής του Οργανισμού, Φαμπρίς Λεγκερί, σύμφωνα με μια ανακοίνωση που δόθηκε στη δημοσιότητα στη Βαρσοβία. «Προτρέπω τις άλλες χώρες μέλη να στείλουν ακόμη περισσότερους αστυνομικούς, για να υποστηρίξουμε την επανεισδοχή από την Τουρκία, όπως συμφωνήθηκε με το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο», επέμεινε.

Την ανάγκη αποτελεσματικότερων ελέγχων στα εξωτερικά σύνορα, μετά και τις αιματηρές επιθέσεις στις Βρυξέλλες, επισήμανε ο Δημήτρης Αβραμόπουλος κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου που παραχώρησε αργά το μεσημέριτης Τετάρτης, από κοινού με την αντιπρόεδρο της Επιτροπής, αρμόδιας για θέματα Ανθρώπινου Δυναμικού των Ευρωπαϊκών Οργάνων, Κρισταλίνας Γκεοργκίεβα. Ο κ. Αβραμόπουλος υπογράμμισε επίσης ότι μετά τη συνάντηση που είχε με τον υπουργό Εσωτερικών του Βελγίου, Γιαν Γιαμπόν, πρότεινε άμεση αντίδραση και έκτακτη συνεδρίαση των υπουργών Εσωτερικών της ΕΕ μέσα στις επόμενες δύο ημέρες. Ο Επίτροπος Μετανάστευσης και Εσωτερικών Υποθέσεων, τόνισε ακόμη ότι οι τρομοκρατικές επιθέσεις στις Βρυξέλλες αποδεικνύουν ότι χρειάζεται συντονισμός μεταξύ των συστημάτων πληροφοριών και ανταλλαγή πληροφοριών σε επίπεδο μυστικών υπηρεσιών. Αυτό είπε, επιβεβαιώνεται από το γεγονός ότι οι δράστες ήταν ήδη γνωστοί στην αστυνομία.

Περίπου την ίδια στιγμή, ένας από τους υπόπτους για τις επιθέσεις στις Βρυξέλλες είχε συλληφθεί στην Τουρκία τον Ιούνιο του 2015 και απελαθεί στο Βέλγιο, με επισήμανση ότι πρόκειται για τζιχαντιστή, ανέφερε ο τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν. Οι Αρχές του Βελγίου τον απελευθέρωσαν παρά τις τουρκικές προειδοποιήσεις, τόνισε ο πρόεδρος της Τουρκίας. H τουρκική Προεδρία ανέφερε ότι πρόκειται για τον Μπραχίμ Ελ Μπακράουϊ και η σύλληψή του είχε γίνει στα σύνορα της Συρίας με την Τουρκία, στο Γκαζιάντεπ.

Ο Δημήτρης Αβραμόπουλος, πάντως, ανέφερε ότι η Σένγκεν δεν είναι πρόβλημα, αλλά πρόσθεσε ότι δεν μπορούμε να μιλάμε για ασφαλή χώρο εσωτερικής διακίνησης πολιτών, αν δεν υπάρχει σωστός έλεγχος στα εξωτερικά σύνορα. Γι’ αυτό, είπε ο ίδιος, «η Επιτροπή προτείνει ελέγχους για όλους όσους μπαίνουν στην ΕΕ».

Το βέβαιο είναι ότι οι επιθέσεις στις Βρυξέλλες έχουν τρομοκρατήσει την Ευρώπη, αφού οι τζιχαντιστές πέτυχαν ένα ισχυρό πλήγμα και επανέφεραν ξανά τη συζήτηση για το τέλος της ζώνης Σένγκεν. Η συνθήκη απειλείται πλέον σοβαρά και η ελεύθερη κυκλοφορία των πολιτών της ΕΕ, αν και είναι ένα θεμελιώδες δικαίωμά τους, αμφισβητείται έντονα και κανείς δεν μπορεί να εγγυηθεί ότι θα συνεχίσει να ισχύει στο άμεσο μέλλον. Η αντίδραση των ευρωπαϊκών χωρών μετά το τρομοκρατικό χτύπημα στις Βρυξέλλες ήταν η ενεργοποίηση δρακόντειων μέτρων ασφαλείας στο εσωτερικό τους, αλλά και αυξημένες περιπολίες στα σύνορά τους. Τα πρώτα σημάδια είναι ορατά από τη στάση χωρών, όπως η Γαλλία, η Ιταλία, η Γερμανία, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Ολλανδία έχουν ενισχύσει τους ελέγχους στα σύνορά τους και ενώ έχουν ακυρωθεί ακόμα και δρομολόγια τρένων από και προς το Βέλγιο. Μάλιστα η Ολλανδία και η Γαλλία έκλεισαν χθες Τρίτη τα σύνορά τους με το Βέλγιο και προχωρούσαν σε εξονυχιστικούς ελέγχους. Ο Φρανσουά Ολάντ έστειλε 1.600 αστυνομικούς στα σύνορά της Γαλλίας με το Βέλγιο. Υπάρχει «επείγουσα ανάγκη να ενισχυθεί ο έλεγχος των εξωτερικών συνόρων» της ΕΕ, δήλωσε την Τετάρτη ο γάλλος πρωθυπουργός Μανουέλ Βαλς

Θα ανοίξει νέος γύρος συζητήσεων για τη Ζώνη Σένγκεν;

Το Stratfor τονίζει σε ανάλυσή του ότι οι τρομοκρατικές επιθέσεις στις Βρυξέλλες έρχονται σε μια στιγμή που η ΕΕ κλονίζεται από τις επιθέσεις στο Παρίσι τον περασμένο Νοέμβριο και διεξάγει έναν αγώνα δρόμου για να επιλύσει τη μεταναστευτική κρίση. Στην ανάλυσή του το αμερικανικό think tank προσθέτει πως ακόμη πιο σημαντικό είναι το γεγονός ότι οι επιθέσεις αυτές σημειώνονται σε μια περίοδο που οι εθνικιστικές δυνάμεις θέτουν μια σοβαρή πρόκληση σε αρχές-κλειδιά του ηπειρωτικού μπλοκ, μεταξύ αυτών την ελευθερία κυκλοφορίας των εργαζομένων και τη Συνθήκη του Σένγκεν που καταργούσε τους συνοριακούς ελέγχους ανάμεσα σε αρκετά κράτη-μέλη. Η ατμόσφαιρα φόβου και καχυποψίας -που είναι βέβαιο ότι θα ακολουθήσει- θα επιδεινώσει αυτές τις κοινωνικές, πολιτικές και οικονομικές κρίσεις, εκτιμά το Stratfor. Σύμφωνα με το think tank, η πρώτη συνέπεια των επιθέσεων στις Βρυξέλλες θα είναι ένας νέος γύρος συζητήσεων για τους συνοριακούς ελέγχους στην ΕΕ και ειδικότερα στη ζώνη Σένγκεν.

Το μόνο βέβαιο, αυτή τη στιγμή, είναι πως το ωστικό κύμα των Βρυξελλών χτυπά κατάκαρδα τους πρόσφυγες της Ευρώπης.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News