Στραμμένα στη Βενεζουέλα παραμένουν τα βλέμματα της διεθνούς εξωτερικής πολιτικής, καθώς τόσο ο Νικολάς Μαδούρο όσο και ο Χουάν Γκουαϊντό υποστηρίζουν ότι είναι πρόεδροι της χώρας -ο δεύτερος μέχρι να γίνουν νέες εκλογές- και κανείς δεν φαίνεται διατεθειμένος να υποχωρήσει.

Ο Μαδούρο, πριν δύο εβδομάδες ξεκίνησε τη δεύτερη θητεία του στην προεδρία μετά τη νίκη του στις εκλογές, οι οποίες αμφισβητούνται για την εγκυρότητά τους. Εχει όμως, στο πλευρό του τον στρατό της χώρας.

Από την άλλη, ο Γκουαϊντό, φαίνεται πως έχει τη στήριξη μεγάλου μέρους του λαού, καθώς και πολλών χωρών, αλλά όχι τον έλεγχο στο εσωτερικό της Βενεζουέλας.

Τι μέλλει γενέσθαι λοιπόν, για τη χώρα των 32 εκατ. πολιτών, τρία από τα οποία έχουν διαφύγει στο εξωτερικό, τα τελευταία χρόνια;

Ο Μαδούρο παραμένει στην εξουσία, αλλά για πόσο ακόμα;

Ο Μαδούρο έχει ξεπεράσει με επιτυχία δύο προηγούμενες κρίσεις που είχαν στόχο την ανατροπή του από την προεδρία. Μετά από μαζικές διαδηλώσεις το 2014, συνέλαβε τους ηγέτες της αντιπολίτευσης, ανάμεσά τους και τον Λεοπόλντο Λόπεζ, που βρίσκεται ακόμα σε κατ’οίκον περιορισμό.

Και το 2017, ο Μαδούρο αγνόησε τη βουλή, η οποία πέρασε στα χέρια της αντιπολίτευσης και «έπνιξε στο αίμα» τις μαζικές διαδηλώσεις. Εκατόν είκοσι άτομα σκοτώθηκαν και εκατοντάδες τραυματίστηκαν. Παρά την κατακραυγή από το εξωτερικό, ο διάδοχος του Ούγκο Τσάβεζ παρέμεινε στη θέση του.

Αυτή όμως, η προσέγγιση, δεν φαίνεται πια τόσο εφικτή, καθώς ο Μαδούρο έχει μεν τη στήριξη της Ρωσίας, της Κούβας και της Τουρκίας (και του… Αλέξη Τσίπρα), αλλά δεκάδες κράτη, ανάμεσά τους και το μεγαλύτερο μέρος της Λατινικής Αμερικής, είναι εναντίον του.

Στον στρατό της χώρας, τα ανώτατα στελέχη παραμένουν πιστά στον πρόεδρό τους, όμως χαμηλόβαθμοι αξιωματούχοι έχουν ήδη λιποτακτήσει. Το Σαββατοκύριακο, ο στρατιωτικός ακόλουθος της Βενεζουέλας στην πρεσβεία της στην Ουάσινγκτον, έγινε ο πλέον υψηλόβαθμος αξιωματούχος, που άλλαξε στρατόπεδο. Το ίδιο έκανε και ο πρόξενος της χώρας στο Μαϊάμι.

Οι στρατιωτικοί υποφέρουν κι αυτοί από την οικονομική κρίση, όμως ο Μαδούρο έχει ανταμείψει υψηλόβαθμα στελέχη με θέσεις στην κυβέρνηση και την κρατική εταιρεία πετρελαίων, εναντίον της οποίας, οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν κυρώσεις.

Για να επιβιώσει της νέας κρίσης, ο Μαδούρο, πρέπει να κρατήσει τους στρατιωτικούς στο πλευρό του, αλλά πρέπει να βρει και τρόπο να τους πληρώνει.

Ο Μαδούρο αντικαθίσταται από άλλον πολιτικό ή από στρατιωτικό μετά από πραξικόπημα

Αλλο πιθανό σενάριο, είναι ένα στρατιωτικό πραξικόπημα, το οποίο θα άφηνε στη θέση του Νικολάς Μαδούρο έναν στρατηγό ή έναν πολιτικό από την παράταξή του. Κάτι τέτοιο, απλά θα συνέχιζε την υπάρχουσα τάξη πραγμάτων, όπως αναφέρει η Guardian.

Σε μία τέτοια περίπτωση, πιθανοί διάδοχοι από τον στρατιωτικό χώρο θα ήταν το «δεξί χέρι» του προέδρου, Ντιοσντάντο Καμπέλο ή ο υπουργός Αμυνας Βλαντίμιρ Παντρίνο Λόπεζ, οι οποίοι έχουν τη στήριξη του στρατού αλλά δεν είναι αρεστοί στον λαό. Από τους πολιτικούς, υποψήφιοι θα ήταν η αντιπρόεδρος Ντέλσι Ροντρίγκεζ ή ο Τάρεκ Ελ Αϊσάμι. Και οι δύο θεωρούνται ανεπιθύμητοι από κυβερνήσεις άλλων χωρών.

Επίσης, μία τέτοια λύση, δεν θα γινόταν δεκτή από την αντιπολίτευση, η οποία επιθυμεί την αποκατάσταση της δημοκρατίας.

Κι αν δεν δοθεί πολιτική λύση, ενέχει ο κίνδυνος ένοπλης αντίδρασης, σε μία γωνιά του πλανήτη, όπου κάτι τέτοιο δεν θεωρείται απίθανο.

Οποιος κι αν είναι ο διάδοχος πάντως, αν δεν καταφέρει να βελτιώσει την οικονομία, οι κάτοικοι της Βενεζουέλας θα συνεχίσουν να φεύγουν στο εξωτερικό, συμβάλλοντας στην αποσταθεροποίηση της περιοχής.

Επιστροφή στη δημοκρατία

Η επιστροφή στη δημοκρατία θα ήταν η ευκολότερη έξοδος από την κρίση, όμως η λύση αυτή δεν συμφέρει τον Μαδούρο, που θα έχανε την εξουσία.

Ακόμα κι αν συμφωνήσει να φύγει, θα απαιτήσει αμνηστία για τον ίδιο, αλλά και για χιλιάδες αξιωματούχους του στρατού και του Δημοσίου, που τον στήριξαν.

Ο Γκουαϊντό έχει υποσχεθεί αμνηστία στα μέλη των ενόπλων δυνάμεων, «που είναι έτοιμοι να βρεθούν στο πλευρό του συντάγματος για να ανακτηθεί η δημοκρατική τάξη».

Υπάρχουν και πρακτικοί λόγοι για την παροχή αμνηστίας, καθώς θα προκαλούσε χάος η δίωξη δεκάδων χιλιάδων ανθρώπων και οι δίκες τους. Αμνηστία δόθηκε και στους αριστερούς αντάρτες των επαναστατικών ενόπλων δυνάμεων της Κολομβίας, το 2016.

Σε αυτή την περίπτωση πάντως, ο Μαδούρο θα πρέπει να φύγει από τη χώρα, και δεν είναι σίγουρο ποια κυβέρνηση θα τον έκανε δεκτό.

Πόλεμος

Ο Μαδούρο ανέκαθεν χρέωνε τα δεινά της χώρας στον «οικονομικό πόλεμο» που έχουν εξαπολύσει εδώ και δεκαετίες οι ΗΠΑ κατά της Βενεζουέλας. Είναι κάτι που τον έχει βοηθήσει να συσπειρώσει στο πλευρό του τους στρατηγούς.

Οι εξελίξεις των τελευταίων ημερών όμως, θα μπορούσαν να προκαλέσουν πολεμική σύγκρουση ανάμεσα στις δύο χώρες, σύμφωνα με τους αναλυτές.

Η κρίση στη Βενεζουέλα είναι η αιτία του μεγαλύτερου μεταναστευτικού κύματος στη σύγχρονη ιστορία της Λατινικής Αμερικής και οι γειτονικές της χώρες «καίγονται» να σταματήσει η έξοδος.

«Αν όμως, συνεχιστεί η φυγή των κατοίκων της Βενεζουέλας, θα αυξηθεί η πίεση για ένα πολεμικό χτύπημα. Κι αυτό είναι κάτι που όλες οι πλευρές πρέπει να αποφύγουν», λέει ο Φιλ Γκάνσον, πολιτικός σύμβουλος στο Καράκας.

Προς το παρόν, αυτό το σενάριο φαντάζει ακόμα μακρινό. Ομως, λογικά, τα δεξιά καθεστώτα της Βραζιλίας και της Κολομβίας θα συμμετείχαν σε έναν στρατιωτικό συνασπισμό κατά του Μαδούρο με επικεφαλής τις ΗΠΑ.

Τυχόν πόλεμος, ο πρώτος στη Νότια Αμερική εδώ και 80 χρόνια, θα ήταν ιδιαίτερα αιματηρός και καταστροφικός για την περιοχή. Πριν λίγες μέρες, αμερικανοί δημοσιογράφοι πρόσεξαν τη φράση «5.000 στρατιώτες στην Κολομβία» στο μπλοκάκι του Τζον Μπόλτον, σύμβουλου του Ντόναλντ Τραμπ σε ζητήματα εθνικής ασφάλειας, κάτι που ανησύχησε πολλούς.

«Πιστεύω ότι ο Μπόλτον μπλόφαρε, αλλά αν όχι, τα στρατεύματα αυτά θα μπορούσαν να αποτελέσουν τη βάση για την ανάπτυξη μεγαλύτερης δύναμης στην περιοχή», λέει ο Ανταμ Αϊσακσον, αναλυτής σε οργανισμό για την προώθηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Λατινική Αμερική, με έδρα την Ουάσινγκτον.

«Από κει και πέρα όλα είναι πιθανά. Ενας πόλεμος ανάμεσα στην Κολομβία και τη Βενεζουέλα θα ήταν καταστροφικός. Και οι δύο χώρες διαθέτουν ισχυρή αεροπορική δύναμη και η σύρραξη δεν θα περιοριζόταν στα σύνορα», προβλέπει ο ίδιος.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News