Μια βουτιά στην Καραϊβική μπορεί να μας οδηγήσει να ανακαλύψουμε το κλίμα του παρελθόντος. Με καταδύσεις τους στις ακτές του Πουέρτο Ρίκο, αναζητώντας κοραλλιογενή σφουγγάρια ικανά να ζουν επί αιώνες, Πορτορικανοί και Αυστραλοί ερευνητές έχουν ανακατασκευάσει τις θερμοκρασίες του νερού από τον 18ο αιώνα έως σήμερα, έγραψε η Repubblica.
Η ανακάλυψή τους, που δημοσιεύθηκε στο Nature Climate Change, είναι ότι η υπερθέρμανση του πλανήτη ξεκίνησε 80 χρόνια νωρίτερα από ό,τι πιστεύαμε, γύρω στο 1860. Λαμβάνοντας υπ’ όψιν τα πρώτα στάδια της βιομηχανικής επανάστασης, ο πλανήτης είχε ήδη θερμανθεί κατά 1,7 βαθμό, πολύ πέρα από την «κόκκινη γραμμή» που έθεσαν οι συμφωνίες του Παρισιού του 2015, δηλαδή τον 1,5 βαθμό. Και μέχρι το τέλος της δεκαετίας, σύμφωνα με ερευνητές, θα φτάσουμε στο όριο των δύο βαθμών, κινούμενοι προς τους 2,5 βαθμούς το 2035.
Ο τίτλος που έδωσε το επιστημονικό περιοδικό στη μελέτη είναι «Τα σφουγγάρια δείχνουν ότι οι θερμοκρασίες έχουν ήδη ξεπεράσει τον 1,5 βαθμό». Πέρα από τον τίτλο, οι αυστραλοί ερευνητές εκμεταλλεύονται μια ενδιαφέρουσα μέθοδο για να μελετήσουν την ιστορία του κλίματος του πλανήτη και τους παράγοντες που το επηρεάζουν, εξερευνώντας μια εποχή κατά την οποία οι μετρήσεις σε στεριά και σε θάλασσα ήταν ασταθείς.
Τα σφουγγάρια του είδους Ceratoporella, αιωνόβια και υπεραιωνόβια κοραλλιογενή σφουγγάρια, μαζεύτηκαν από βάθος μεταξύ 30 και 90 μ., όπου οι θερμοκρασίες του νερού είναι μάλλον σταθερές. Το χαρακτηριστικό τους είναι ότι η χημική σύστασή τους ποικίλλει ανάλογα με τη θερμότητα. Οσο πιο ζεστή είναι η θάλασσα, τόσο πιο πλούσια και η δομή τους σε ασβέστιο. Οσο πιο κρύα είναι η θάλασσα, τόσο μεγαλύτερο είναι το ποσοστό του στροντίου.
Φέρνοντας τα σφουγγάρια στο εργαστήριο, με τα μεγαλύτερης ηλικίας να είναι 300 ετών, οι ερευνητές του Πανεπιστημίου Δυτικής Αυστραλίας ανακατασκεύασαν το κλίμα του παρελθόντος. Οι θερμοκρασίες της θάλασσας παρέμειναν σταθερές μεταξύ 1700 και 1790. Στη συνέχεια έπεσαν λόγω μιας σειράς ηφαιστειακών εκρήξεων. Η πιο σημαντική ήταν εκείνη του Tambora, στην Ινδονησία, το 1815: η πιο βίαιη έκρηξη που έχει καταγραφεί ποτέ, που γέμισε τον ουρανό με στάχτη τόσο πολλή, ώστε το 1816 έγινε έτος χωρίς καλοκαίρι. Τα αποτελέσματα αυτά εξαντλήθηκαν γύρω στο 1840.
Είκοσι χρόνια αργότερα, τα σφουγγάρια άρχισαν να δείχνουν τα πρώτα σημάδια αύξησης της θερμοκρασίας, η οποία έγινε εμφανής το 1870, αρκετές δεκαετίες πριν από την έναρξη των άμεσων μετρήσεων. Μέχρι τα τέλη του 20ού αιώνα, γη και θάλασσες ζεσταίνονται μαζί. Τα τελευταία 20 χρόνια η στεριά φαίνεται να έχει διπλάσια αύξηση θερμοκρασίας από εκείνη των ωκεανών. Και αυτό είναι το μήνυμα από το παρελθόν. Μας έρχεται από τον βυθό της θάλασσας, άρα πρέπει να μας ανησυχήσει περισσότερο.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News