Την επόμενη φορά που θα ακούσετε από πολιτικό να λέει ότι «ο Πολιτισμός είναι η βαριά βιομηχανία αυτής της χώρας», να τον ρωτήσετε και τι ακριβώς γνωρίζει για τα κυλικεία των αρχαιολογικών χώρων. Την ίδια ερώτηση μπορείτε να απευθύνετε και σε εκείνον που θα σας πει ότι η έλλειψη πόρων δεν επιτρέπει προσλήψεις στους αρχαιολογικούς χώρους προκειμένου να παραμείνουν συνέχεια ανοιχτοί.

Το Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων και Απαλλοτριώσεων (με το χαριτωμένο ακρωνύμιο ΤΑΠΑ), διαχειρίζεται τα κυλικεία και τα εστιατόρια των αρχαιολογικών χώρων και των μουσείων της χώρας. Το έσοδο, από την εκμίσθωσή τους σε ιδιώτες, διατίθεται στη βελτίωση των υποδομών σε αρχαιολογικούς χώρους που υποδέχονται εκατομμύρια επισκέπτες κάθε χρόνο.

Έτσι νομίζετε. Αλλά δεν είναι έτσι.

Το ΤΑΠΑ σήμερα διαχειρίζεται 76 κυλικεία-εστιατόρια σε όλη τη χώρα. Λειτουργούν μόνο 22. Τα υπόλοιπα 54 είναι κενά. Το Δημόσιο δεν χάνει, απλώς, έσοδα. Επιβαρύνεται και με τη συντήρηση των άδειων χώρων.

Στις 19 Δεκεμβρίου 2018, το Σώμα Επιθεωρητών Δημόσιας Διοίκησης απέστειλε στο ΤΑΠΑ ένα επείγον εμπιστευτικό έγγραφο που βρίσκεται και στη διάθεση του Protagon. Οι επιθεωρητές ζητούν να μάθουν τα αυτονότητα: για ποιο λόγο τα κυλικεία παραμένουν κλειστά και το Δημόσιο υφίσταται μία σημαντική απώλεια εσόδων;

Οι διαπιστώσεις που κάνουν είναι ως και εξοργιστικές:

Τη διετία 2016-2017 τα εν λειτουργία αναψυκτήρια ήταν 35 και τα κενά 44. Το 2017 λειτουργούσαν 24 αναψυκτήρια, ενώ 56 ήταν κενά.

Το Νοέμβριο του 2018 ο συνολικός αριθμός αναψυκτηρίων ήταν 76, λειτουργούσαν 22, αλλά μόλις δύο είχαν ενεργές συμβάσεις.

Από τα 56 κενά αναψυκτήρια, τα 29 δεν λειτούργησαν ποτέ, παραμένουν κλειστά για πάνω από δέκα χρόνια! Σε αρχαιολογικούς χώρους όπως οι Μυκήνες, ο Μυστράς και η Δωδώνη δεν λειτουργεί κυλικείο, δεν διατίθεται ούτε ένα μπουκάλι νερό. Οι Μυκήνες δέχονται μισό εκατομμύριο επισκέπτες τον χρόνο…

Την περίοδο 2016-2017, το ΤΑΠΑ προκήρυξε τέσσερις διαγωνισμούς για τη μίσθωση αναψυκτηρίων. Και οι τέσσερις κηρύχθηκαν άγονοι. Οι επιθεωρητές Δημόσιας Διοίκησης εκτιμούν ότι αυτό έγινε επειδή στις προκηρύξεις περιλαμβάνονται ασταθή ή και αλλοπρόσαλλα κριτήρια. Το κυριότερο; Ο διαγωνισμός απαιτούσε ενιαία μίσθωση όλων, από έναν μισθωτή, αποκλείοντας φυσικά πρόσωπα και μικρές επιχειρήσεις.

Είναι εμφανές ότι κάτι δεν πάει καλά με τα μισθώματα. Το κυλικείο στο Ακρωτήρι της Σαντορίνης, με 236.836 επισκέψεις τον χρόνο, είχε ενοίκιο 11.451 ευρώ τον μήνα, δύο χιλιάδες ευρώ υψηλότερο από το μίσθωμα στο αρχαιολογικό μουσείου Ηρακλείου που υποδέχεται διπλάσιους επισκέπτες. Ο αρχαιολογικός χώρος της Ολυμπίας δέχεται μισό εκατομμύριο επισκέπτες τον χρόνο. Το ενοίκιο του κυλικείου είναι 3.163 ευρώ. Στη Βεργίνα, που πηγαίνουν 180.000 επισκέπτες, το ενοίκιο είναι 481,74 ευρώ…

Ταυτόχρονα εντοπίζονται σημαντικές καθυστερήσεις, ειδικά όταν πρόκειται να εξετασθούν καθυστερήσεις στην καταβολή μισθωμάτων και να αναληφθούν πρωτοβουλίες για τη διεκδίκησή τους.

Για ποιο λόγο συμβαίνουν όλα αυτά; Δεν επισημαίνεται στο έγγραφο, αλλά είναι γνωστό στους διαδρόμους του υπουργείου Πολιτισμού: από τη μία είναι η προχειρότητα, ο ερασιτεχνισμός και η διαχρονική ανικανότητα. Και από την άλλη είναι τα μικρά και μεγάλα ρουσφέτια. Όταν απέναντι από τον αρχαιολογικό χώρο λειτουργεί ταβέρνα, είναι πολλοί οι τοπικοί παράγοντες που θα πιέσουν για να μη λειτουργήσει το κυλικείο.

Θα είχε ενδιαφέρον να υπολογιστεί το συνολικό ύψος των απωλειών για το Δημόσιο την τελευταία δεκαετία. Και είναι να απορείς που ο υφυπουργός Πολιτισμού Κωνσταντίνος Στρατής βλέπει το θέμα και δεν κάνει απολύτως τίποτα. Ο ίδιος δεν έχει χρηματίσει, απλώς, μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του ΤΑΠΑ. Η φωνή του, όπως λέγεται, ακουγόταν πιο δυνατά από όλες στις συνεδριάσεις του Συμβουλίου. Και να πεις ότι δεν ξέρει από δουλειές; Μια χαρά ξέρει. Μπορεί να είναι αρχαιολόγος, αλλά έχει υπάρξει τεχνικός συνεργάτης του Γιάννη Δραγασάκη στα «κόκκινα δάνεια» και σύμβουλος του Γιώργου Σταθάκη σε θέματα ενέργειας. Τα βρίσκει τόσο δύσκολα με τα κυλικεία;

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News