Στα βήματα του Αποστόλου Παύλου. Στους μυκηναϊκούς δρόμους. Στα κάστρα της Δυτικής, κυρίως Ελλάδας. Στο δρόμο προς τη Δύση, με αφετηρία την αρχαία Ολυμπία. Φανταστείτε τα όλα αυτά σαν μια σειρά από έξι «ειδικές» διαδρομές. Σαν ένα πρόγραμμα που όχι μόνον περιλαμβάνει, αλλά και αναδεικνύει και συντηρεί ή αποκαθιστά τα ανάλογα μνημεία.

Αυτό, βέβαια, πιθανότατα στο μέλλον. Καθώς όλες αυτές οι πολιτιστικές διαδρομές είναι, αυτή τη στιγμή, η πρόταση του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού για ενίσχυση από το Ταμείο Ανάκαμψης. Με συνολικό κόστος κάπου 45 εκατ. ευρώ και κάλυψη του (επιπλέον) ΦΠΑ από κρατικούς πόρους – ήτοι, συνολικά λίγο πάνω από τα 60 εκατ.

Η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη θεώρησε πως θα αδικηθεί η εν λόγω «σημαντική πρόταση», αν απαντούσε σε εκτός του συγκεκριμένου θέματος ερωτήσεις, εξ ου και τις απέκλεισε. Aπάντησε μόνον ότι τα μουσεία σε όλη τη χώρα, αλλά και οι τρεις όροφοι της «νέας» Εθνικής Πινακοθήκης είναι έτοιμοι να ανοίξουν από τις 14 Μαΐου, με το πράσινο φως που έδωσε η Eπιτροπή Λοιμωξιολόγων.

Κοιτώντας τον χάρτη με τις προτεινόμενες προς χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης διαδρομές, μπορεί κάποιος να παρατηρήσει ότι μπορεί να αφορούν 18 περιφέρειες, όπως είπε η Λίνα Μενδώνη, όμως το βάρος πέφτει κυρίως… αριστερά. Άρα, κυρίως στην Πελοπόννησο και την Ήπειρο, με έμφαση στη Νικόπολη, που περιμένει – όπως πρόσθεσε – να εντάξει τα μνημεία της στο χάρτη της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς και «αυτό θέλουμε να το στηρίξουμε».

Υπάρχουν έργα και στη Δυτική Στερεά Ελλάδα και στον ελληνικό Βορρά (με συχνές αναφορές στην Αμφίπολη Σερρών, κυρίως στη διαδρομή για τα βήματα του Αποστόλου Παύλου), όμως η ενίσχυση και οι δουλειές σε τοπικά – προφανώς – εργατικά χέρια, αν και όταν εγκριθεί η πρόταση του ΥΠΠΟΑ από το Ταμείο Ανάκαμψης, πηγαίνει κυρίως στα δυτικά και νότια του ελλαδικού χώρου.

Όλα αυτά εφόσον, τελικά εγκριθεί, το εν λόγω πρόγραμμα, το οποίο περιλαμβάνει και την ενεργειακή αναβάθμιση μουσείων και ψηφιακό πρόγραμμα ανάδειξης και πληροφόρησης. Τα δε έργα θα ενταχθούν, αν και μόλις εγκριθούν – κατά το χρονοδιάγραμμα – κατά 70% το 2022 και κατά 30% το 2023.

H υπουργός Πολιτισμού εξήγησε:

«Οι πολιτιστικές διαδρομές, είναι  γνωστό αυτό από το 1987, γενικά  από τη δεκαετία του ’80 που  άρχισε να υιοθετείται σε ευρωπαϊκό  επίπεδο ο όρος, ότι έχουν μία  αναπτυξιακή δυναμική έντονη. Σχεδιάζονται  κατά μήκος σύγχρονων αυτοκινητόδρομων  που διασχίζουν την χώρα, και  συνδέουν περιοχές, πόλεις και  αγροτικές περιοχές, πλούσιες σε  αρχαιολογικούς χώρους, ιστορικούς  τόπους και μνημεία, σύγχρονα  πολιτιστικά ή τουριστικά αξιοθέατα, και ειδυλλιακά φυσικά τοπία. Ένα ισορροπημένο μείγμα θέσεων  σε κάθε διαδρομή έχει διαμορφωθεί με σκοπό να ενισχυθούν οι λιγότερο ευνοημένοι από πλευράς επισκεψιμότητας αρχαιολογικοί χώροι, η ενοποίηση μεμονωμένων θέσεων σε ολοκληρωμένες διαδρομές δημιουργεί οικονομίες κλίμακας, και δίνει τη δυνατότητα να επικοινωνηθούν σε ευρύτερες ομάδες δυνητικών επισκεπτών αρχαιολογικοί χώροι και μνημεία που θα ήταν πρακτικά αδύνατον να γίνουν γνωστά πέρα από τα στενά όρια της περιοχής τους.

»Το πρότυπο των διαδρομών  εισάγει ένα νέο παράδειγμα  στη διαχείριση του πολιτιστικού  αποθέματος της χώρας, καθώς η  λειτουργία των αρχαιολογικών  χώρων μετασχηματίζεται από ανταγωνιστική  σε συνεργατική. Μέσα από κάθε  διαδρομή ομάδες αρχαιολογικών  χώρων συντάσσονται με κοινές  δράσεις προώθησης, διεκδικώντας  μερίδιο από το μεγαλύτερο  τουριστικό κεφάλαιο. Θα λέγαμε, δηλαδή, πιο απλά, από την τουριστική  πίτα διεκδικούν μεγαλύτερο μέρος.

»Ο βασικός στόχος του έργου  είναι να αναπτυχθεί ο Πολιτιστικός  Τουρισμός με ισόρροπο τρόπο  σε όλες της Περιφέρειας της  Χώρας. Για το λόγο αυτό έχει  εν πολλοίς εξαιρεθεί η Αττική, η οποία συγκεντρώνει το 44,7% των  επισκεπτών Αττική χώρων και το 46,5% των επισκεπτών των μουσείων σε επίπεδο επικράτειας. Οι Πολιτιστικές Διαδρομές στοχεύουν στην αναδιοργάνωση, αποκέντρωση, διασπορά και ανακατανομή της τουριστικής κίνησης και την προώθηση μιας πιο ομοιόμορφης, ισορροπημένης και βιώσιμης τοπικής και περιφερειακής οικονομικής ανάπτυξης».

Ποιες είναι και τι υπηρετούν, σύμφωνα με το υπουργείο

Οι Πολιτιστικές Διαδρομές έχουν συνήθως κοινά χαρακτηριστικά:

• Διαθέτουν ένα κεντρικό θέμα / συνεκτικό στοιχείο
• Καλύπτουν μια προσδιορισμένη χωρικά περιοχή
• Διαθέτουν μια αναγνωρίσιμη «ταυτότητα» και ιδιαίτερη επωνυμία (brand)

Οι Πολιτιστικές Διαδρομές έχουν συνήθως και κοινούς στόχους:

• Την προσέλκυση επισκεπτών στη συγκεκριμένη περιοχή
• Την επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου
• Τη δημιουργία αναπτυξιακών προϋποθέσεων και ευκαιριών για τις επιχειρήσεις και τους παραγωγούς προϊόντων και υπηρεσιών που δραστηριοποιούνται στην συγκεκριμένη διαδρομή
• Την προσέλκυση νέων επενδύσεων
• Την τόνωση της τοπικής οικονομίας και κοινωνίας
• Την εξασφάλιση πόρων για τη συντήρηση των πολιτιστικών υποδομών που συνδέονται με αυτές (αρχαιολογικών χώρων και μνημείων, ιστορικών τόπων, πολιτιστικών κτηρίων, περιοχών ιδιαίτερου φυσικού κάλους)

 

 

Διαδρομή «Στα Βήματα του Αποστόλου Παύλου» – Έργα επί μνημείων

• Αμφίπολη: Συντήρηση Ξύλινης Γέφυρας

• Θεσσαλονίκη: Αγία Σοφία (ενεργειακή αναβάθμιση και ανάδειξη περιβάλλοντος χώρου)

• Θεσσαλονίκη: Παναγία Χαλκέων (αποκατάσταση Ι.Ν. και περιβάλλοντος χώρου, συντήρηση ζωγραφικού και γλυπτού διακόσμου)

• Θεσσαλονίκη: Αχειροποίητος (αναβάθμιση της ενεργειακής απόδοσης και των μέτρων ασφάλειας, βελτίωση της πρόσβασης και διαμόρφωση – ανάδειξη του άμεσου περιβάλλοντος χώρου)

• Βέροια: Στερέωση, αποκατάσταση, ανάδειξη Ι.Ν. Αγίας Άννας, Ι.Ν. Χριστού Παντοκράτορα, Μπέη Χαμάμ

• Νικόπολη: Συντήρηση Ψηφιδωτών της Βασιλικής Α΄ Δουμετίου, και της Βασιλικής Δ΄

• Νικόπολη: Αποκατάσταση Πύλης Βασιλικής Β΄ Αλκίσωνος

Διαδρομή «Πολιτιστική Εγνατία Οδός» – Έργα επί μνημείων

• Ροδόπη: Συντήρηση και αποκατάσταση περίκεντρου ναού Μαξιμιανούπολης

• Θεσσαλονίκη: Αποκατάσταση του λουτρού Μπέη Χαμάμ (“Λουτρά Παράδεισος”)

• Θεσσαλονίκη: Συντήρηση Παλαιολόγειων τοιχογραφιών μνημείων UNESCO (Αγία Αικατερίνη, Άγιος Νικόλαος Ορφανός, Προφήτης Ηλίας)

• Θεσσαλονίκη: Εργασίες ανάδειξης περιβάλλοντος χώρου στη Ροτόντα (Μνημείο UNESCO)

• Καστοριά: Αποκατάσταση Ι. Ν. Ταξιαρχών Μητροπόλεως και συντήρηση των τοιχογραφιών του

• Καστοριά: Συντήρηση τοιχογραφιών Ιεράς Μονής Παναγίας Μαυριώτισσας

• Καστοριά: Στερέωση, αποκατάσταση και συντήρηση Κουρσούμ τζαμί

• Αλμωπία Πέλλας: Συντήρηση, αποκατάσταση και ανάδειξη του βυζαντινού κάστρου των Μογλενών (Χρυσής)

• Ιωάννινα: Στερέωση, αποκατάσταση και συντήρηση Τζαμιού Καλούτσιανης

Διαδρομή «Ο δρόμος προς τη Δύση. Από τον Όμηρο στον Θερβάντες» – Έργα επί μνημείων

• Ολυμπία: Αποκατάσταση – στερέωση Θερμών Λεωνιδαίου

• Ολυμπία: Αποκατάσταση και Συντήρηση συγκροτήματος Νότιων Θερμών

• Ολυμπία:  Αποκατάσταση και συντήρησης παλαιοχριστιανικής Βασιλικής (εργαστήριο Φειδία)

• Νικόπολη: Εργασίες αποκατάστασης Παλατίου (οίκου Γεωργίου Εκδίκου) και άμεσου περιβάλλοντος χώρου του

• Ναύπακτος: Στερέωση και αποκατάσταση κεντρικού τμήματος του Ενετικού Λιμένα

• Κέρκυρα: Στερέωση και αποκατάσταση του Προμαχώνα Martinengo στο Παλαιό Φρούριο της Κέρκυρας

Διαδρομή «Μνημειακά έργα Κυκλώπων και ανθρώπων κατά τη Μυκηναϊκή εποχή (2η χιλιετία π.Χ.)» – Έργα επί μνημείων

• Βοιωτία: Αποκατάσταση νότιας πύλης και τμήματος τείχους εκατέρωθεν αυτής στη μυκηναϊκή ακρόπολη του Γλα

• Αργολίδα: Εργασίες ανάδειξης θολωτού τάφου Ατρέως στις Μυκήνες

• Αργολίδα: Μυκηναϊκό οδικό δίκτυο – μυκηναϊκές γέφυρες στο Ν. Αργολίδας (Καζάρμα, Αρκαδικό, Γαλούσι, Μυκήνες)

• Μεσσηνία – Ηλεία: Θολωτοί τάφοι στο βασίλειο του Νέστορος

• Μεσσηνία: Ανάδειξη αρχαιολογικού χώρου Περιστεριάς

Διαδρομή «Δίκτυο κάστρων: Από το Βυζάντιο στην Οθωμανοκρατία» – Έργα επί μνημείων

• Μεσσηνία: Στερέωση βραχωδών πρανών και αποκατάσταση προμαχώνα στο Κάστρο Κορώνης

• Μεσσηνία: Στερέωση και αποκατάσταση του Κάστρου Μεθώνης

• Άστρος Κυνουρίας: Στερέωση και αποκατάσταση Κάστρου Παράλιου Άστρους

• Πάτρα: Στερέωση και Αποκατάσταση του ΝΔ ενετικού κυκλικού προμαχώνα του κάστρου Πάτρας

• Ζάκυνθος: Αποκατάσταση και ανάδειξη κτηρίων στο εσωτερικό του κάστρου της Ζακύνθου

• Άμεσες σωστικές επεμβάσεις και στερεωτικές εργασίες για την αποκατάσταση των βλαβών στο κάστρο της Κιάφας

 

 

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News