Θα αποτελέσει η Σύνοδος Κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους στη Λιθουανία, στις 11 Ιουλίου, σημείο καμπής για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις; Θα ανοίξουν ξανά οι δίαυλοι του διαλόγου Αθήνας – Αγκυρας στη νέα σελίδα των διμερών σχέσεων μετά τη θριαμβευτική επανεκλογή Ερντογάν – του μακροβιότερου ηγέτη στην Ιστορία του τουρκικού κράτους που θα το οδηγήσει στη δεύτερη εκατονταετηρίδα της στις 29 Οκτωβρίου;
Πόσο καθοριστικός θα είναι και για τα ελληνοτουρκικά ο επαναπροσδιορισμός –που θεωρείται βέβαιος από την πλειονότητα των αναλυτών– των σχέσεων της Τουρκίας με τη Δύση;
Με δεδομένη την ενίσχυση των δυνάμεων των ακραίων εθνικιστών στην Τουρκία, η επόμενη ημέρα μόνο εύκολη δεν δείχνει, καθώς ο «αιώνας της Τουρκίας» που σήμανε στην πανηγυρική ομιλία του στην Αγκυρα ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και οι δηλώσεις τόσο από τον ίδιο, όσα και από κορυφαία στελέχη της (προηγούμενης) κυβέρνησής του, όπως ο αψύς Σουλεϊμάν Σοϊλού κατά των Αμερικανών και της διοίκησης Μπάιντεν, δείχνουν ότι τα αμερικανικά σχέδια για τη νέα αρχιτεκτονική ασφαλείας στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και τη Μέση Ανατολή, μάλλον δεν θα ευοδωθούν.
Ζητήματα όπως η εκκρεμότητα της ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ και η πώληση των αμερικανικών F-16 στην Αγκυρα δεν αποκλείεται να μπουν ξανά στη λογική ενός παζαριού ισορροπιών – στη λογική δηλαδή ότι η Τουρκία δεν κάνει τίποτα χωρίς ανταλλάγματα. Και ανάμεσά τους, δίχως αμφιβολία, μπορούν να βρεθούν και οι σχέσεις με την Ελλάδα.
Στο πλαίσιο αυτό, ο Ερντογάν ενδέχεται να παρουσιαστεί ως ο επισπεύδων, επιδιώκοντας ο ίδιος μία συνάντηση του με τον Κυριάκο Μητσοτάκη (σε περίπτωση που εκλεγεί και πάλι Πρωθυπουργός στις εκλογές του Ιουνίου) στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους, αλλά και να πείσει τους Συμμάχους ότι είναι η Τουρκία που είναι πρόθυμη για επανέναρξη συνομιλιών, τις οποίες όμως απορρίπτει η Ελλάδα.
Ωστόσο, όπως είναι διακηρυγμένο από την Αθήνα – και παρά τις απειλές του μάλλον απερχόμενου, όπως όλα δείχνουν στη γείτονα, υπουργού Εξωτερικών της Τουρκίας, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, ότι η μη επίλυση όλων των «διαφορών» (πληθυντικός) θα οδηγήσει σε επιστροφή στην ένταση– μια εφ’ όλης της ύλης διαπραγμάτευση δεν συζητείται καν από την ελληνική πλευρά.
«Εάν δεν μπορούμε να κάνουμε σημαντική πρόοδο, πρέπει τουλάχιστον να αναγνωρίζουμε ότι δεν είναι απαραίτητο να υπάρχουν συνεχείς προκλήσεις, που να μας βάζουν σε ένα μόνιμο καθεστώς έντασης. Το μόνο θέμα που μπορούμε να συζητήσουμε με την Τουρκία και ενδεχομένως να πηγαίναμε και στη Χάγη, είναι η οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών, δηλαδή ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας. Ολα τα άλλα ζητήματα δεν μπορούν να συζητηθούν, απλά. Είναι εκτός ατζέντας και το θέμα της αποστρατιωτικοποίησης και προφανώς όλα τα ζητήματα που αφορούν την ελληνική κυριαρχία στα νησιά του Αιγαίου. Είναι κάτι που η Τουρκία πρέπει να το αντιληφθεί, αλλιώς πολύ απλά δεν θα μπορέσουμε να προχωρήσουμε», είχε ξεκαθαρίσει ο Κυριάκος Μητσοτάκης σε συνέντευξή του, 24 ώρες πριν από την επανεκλογή Ερντογάν.
Ο ίδιος ο κ. Μητσοτάκης έχει δηλώσει ότι εφόσον βρεθεί ξανά στο τιμόνι της χώρας, θα επιδιώξει να συναντήσει τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Είτε στο Βίλνιους στις 11 και 12 Ιουλίου, είτε τον Σεπτέμβριο στο πλαίσιο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη.
«Δεν έχω αυταπάτες. Σε κάθε περίπτωση, εφόσον ο ελληνικός λαός με εμπιστευθεί και εκπροσωπήσω τη χώρα στη σύνοδο του ΝΑΤΟ, θα επιδιώξω και συνάντηση με τον κ. Ερντογάν. Είναι πραγματικά σημαντικό ότι για πολλούς μήνες είχαμε μειωμένη δραστηριότητα στο Αιγαίο. Εχουμε συναντηθεί πολλές φορές. Θα είναι και ευκαιρία να θέσω το πλαίσιο. Εχουμε μια διαφορά, της οριοθέτησης των θαλασσίων ζωνών και της υφαλοκρηπίδας», επανέλαβε σε συνέντευξη του στο Mega.
Και καθώς θα συμπληρώνονται περισσότεροι από επτά μήνες «νηνεμίας» στο Αιγαίο χάρη την πλήρη αποχή από κάθε είδους μεγάλη στρατιωτική δραστηριότητα στο Αιγαίο μέχρι και τις 15 Σεπτεμβρίου (όταν δηλαδή λήγει και το επίσημο τρίμηνο μορατόριουμ Παπούλια – Γιλμάζ), ξεκαθάρισε ότι δεν τρέφει αυταπάτες: «Ξέρω ότι δεν αλλάζουν οι πολιτικές των χωρών (…) το ότι διαφωνούμε όμως δεν σημαίνει ότι πρέπει να είμαστε στα πρόθυρα ενός θερμού επεισοδίου».
Ως προς το χρονοδιάγραμμα της επανεκκίνησης του ελληνοτουρκικού διαλόγου, στο ρεπορτάζ του για την «Καθημερινή», ο Βασίλης Νέδος αναφέρει ότι μετά τις 25 Ιουνίου αναμένεται να αναζητηθεί η επανάληψη της διαδικασίας συζητήσεων για τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (ΜΟΕ) σε επίπεδο υπουργείων Εθνικής Αμυνας, με τις διερευνητικές επαφές και τον πολιτικό διάλογο σε επίπεδο υπουργείων Εξωτερικών να ακολουθούν.
Στο δημοσίευμα της «Καθημερινής» γίνεται επίσης αναφορά στην αμερικανική εκτίμηση ότι με βάση τα υφιστάμενα χαρακτηριστικά της κατάστασης στα Ελληνοτουρκικά, είναι δυνατόν να δημιουργηθεί έδαφος για κάποια συνεργασία στον τομέα της ενέργειας και, μάλιστα, στο πλέον ανώδυνο σκέλος, δηλαδή τη μεταφορά υγροποιημένου φυσικού αερίου σε τερματικά τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Τουρκία.
Η μορφή της αμερικανικής πρωτοβουλίας, σημειώνεται, δεν είναι ακριβής, ωστόσο φαίνεται να μετατίθεται προς το τέλος του θέρους, αν όχι στις αρχές του φθινοπώρου.
Κατά την ίδια πάντα πηγή, πρόσωπα τα οποία εξ ορισμού και αρμοδιοτήτων θα εμπλακούν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, εκτιμάται ότι θα είναι ο υφυπουργός Εξωτερικών αρμόδιος για θέματα Ενεργειακών Πόρων, και τέως πρέσβης των ΗΠΑ στην Αθήνα, Τζέφρι Πάιατ, αλλά και ο Aμος Χόκσταϊν, ειδικός συντονιστής για τις Παγκόσμιες Υποδομές και την ενεργειακή ασφάλεια υπό τον πρόεδρο Τζο Μπάιντεν.
Ετοιμότητα προκειμένου να διευκολύνουν τις ελληνοτουρκικές επαφές έχουν εκφράσει και οι Γερμανοί, με πληροφορίες να αναφέρουν ότι σε ρόλο «διαμεσολαβητή» θα μπορούσε αν βρεθεί και η πρώην καγκελάριος Ανγκελα Μέρκελ, σε μια συνολική προσπάθεια και για την ενεργοποίηση του ενδιαφέροντος για το Κυπριακό.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News