Οσμή ενός γιγάντιου σκανδάλου σε ένα ευγενές αλλά βαθιά εμπορευματοποιημένο άθλημα, το τένις, φέρνουν οι αποκαλύψεις για έρευνες που την τελευταία δεκαετία έχουν εντοπίσει αρκετούς κορυφαίους παίκτες συνδέονται με στοιχηματικούς φορείς και, κατά συνέπεια, να υπάρχουν υποψίες για στήσιμο παιχνιδιών. Τα συγκεκριμένα παιχνίδια ήταν σε μεγάλες διοργανώσεις, ακόμα και το κορυφαίο τουρνουά του Γουίμπλεντον.

Η έρευνα του BBC και του Buzzfeed εστιάζει σε εσωτερικά εμπιστευτικά έγγραφα της Ενωσης Επαγγελματιών Παικτών Τένις, τα οποία παραδόθηκαν στα δύο μέσα από ανώνυμους παράγοντες του αθλήματος.

Παράλληλα έγινε και εκτεταμένη στατιστική ανάλυση σε 26.000 αγώνες, η οποία προσπάθησε να εντοπίσει περιπτώσεις όπου παίκτες έχαναν συχνά ενώ είχαν παιχτεί μεγάλα στοιχήματα. Από την ανάλυση βρέθηκαν 15 τέτοιοι παίκτες – και οι πιθανότητες να είχαν τόσο κακή επίδοση ήταν λιγότερες από 1 στις 1.000.

Το ρεπορτάζ δεν αναφέρει ονομαστικά κανέναν αθλητή (το Buzzfeed επισημαίνει ότι η έρευνα αφορά άνδρες), αλλά περιορίζει τον κατάλογο των προσώπων στον πυρήνα των αποκαλύψεων. Στους 16 για τους οποίους έγιναν έρευνες περιλαμβάνονται και αθλητές οι οποίοι υπήρξαν νικητές μονών και διπλών σε τελικούς των τουρνουά Γκραν Σλαμ (Γουίμπλεντον, Ρολάν Γκαρός, Αμερικανικό Οπεν και Αυστραλιανό Οπεν που άρχισε σήμερα). Αυτοί οι ύποποτοι συστηματικά έχαναν παιχνίδια στα οποία είχαν παιχτεί μεγάλα στοιχήματα για την ήττα των αθλητών.

«Είχαμε μία καλή ευκαιρία να το ξεριζώσουμε όλο αυτό από τη ρίζα, να τους τυλίξουμε σε μια κόλλα χαρτί», λέει παράγοντας του χώρου. Οι καταγγελίες όμως δεν οδήγησαν σε πειθαρχικά μέτρα

Η «Μονάδα για την Ακεραιότητα στο Τένις» (Tennis Integrity Unit), όπως ονομάζεται η εσωτερική επιτροπή στην Ενωση Παικτών που διερευνά τέτοιου τύπου καταγγελίες, την τελευταία δεκαετία αποκαλύπτεται ότι έχει εντοπίσει 16 περιπτώσεις κορυφαίων παικτών (δηλαδή παικτών στους 50 καλύτερους σύμφωνα με την κατάταξη), οι οποίοι την έχουν επανειλημμένα απασχολήσει με την υποψία ότι σκόπιμα έχασαν παιχνίδια. Ωστόσο όλοι συνέχισαν να αγωνίζονται γιατί δεν προέκυψε κάτι εναντίον τους.

Οι πρώτες έρευνες έγιναν το 2007 και αφορούσαν τον τότε τέταρτο της παγκόσμιας κατάταξης, ρώσο τενίστα Νικολάι Νταβιντένκο, και τον αργεντινό συνάδελφό του, Μάρτιν Αργουέλο, για τους οποίους υπήρχαν υποψίες στησίματος ενός αγώνα μεταξύ τους στην Πολωνία. (Υποψίες για άλλους παίκτες υπήρχαν ακόμα και από το 2003, γράφει το BBC). Και οι δύο απαλλάχτηκαν, αλλά η υπόθεση έγινε αφορμή για μια ευρύτερη εξέταση των διασυνδέσεων ανάμεσα σε παράγοντες του στοιχήματος από τη Ρωσία, τη βόρεια Ιταλία και τη Σικελία. Αυτοί ακριβώς οι παράγοντες θεωρείται ότι κέρδιζαν εκατοντάδες χιλιάδες λίρες από στημένα παιχνίδια, τρία από τα οποία έγιναν στο Γουίμπλεντον, το κορυφαίο ίσως τουρνουά του αθλήματος.

Στη συνέχεια, έκθεση του 2008 ανέφερε ότι 28 παίκτες που σχετίζονταν με ύποπτα τα παιχνίδια πρέπει να ερευνηθούν περισσότερο, αλλά δεν υπήρξε περαιτέρω συνέχεια. Εκεί υποδεικνύονταν ότι ενέχονται στοιχηματικοί φορείς στην Ιταλία και τη Ρωσία.

Την επόμενη χρονιά, το 2009, σημειώνει το BBC, στο άθλημα εισήχθησαν νέοι κανονισμοί κατά της διαφθοράς, αλλά δεν υπήρξαν αναδρομικά κατηγορίες, μετά από νομική σύσταση.

Και πάλι, τα επόμενα χρόνια υπήρχαν νέες καταγγελίες για μεγάλους παίκτες, αλλά η TIU επίσης δεν τιμώρησε πειθαρχικά κανένα. Επιπλέον, η TIU το 2015 έγινε αποδέκτης καταγγελιών από εποπτικά όργανο του χώρου του στοιχήματος, της European Sports Security Association, για πάνω από 50 ύποπτα παιχνίδια.

Αυτά δεν σημαίνουν ότι η έρευνα σταματά: η TIU έχει τιμωρήσει την τελευταία διετία επτά παίκτες –όλοι κάτω από τους 200 πρώτους σε κατάταξη- και έναν παράγοντα με ποινές εξάμηνου μέχρι και ισόβιου αποκλεισμού. Αυτοί οι τρόπον τινά μικρομεσαίοι της παγκόσμιας κατάταξης κερδίζουν σχετικά λίγα χρήματα (από τα οποία απομένουν ακόμα λιγότερα αν αφαιρεθούν όλα τα έξοδα που έχουν) και ενδεχομένως είναι περισσότερο επιρρεπείς σε διαφθορά. Για τους μεγαλύτερους παίκτες το ποσό της δωροδοκίας μπορεί να έφτανε ή να περνούσε και τις 50.000 δολάρια (45.000 ευρώ) ανά αγώνα.

«Δεν γίνονται αυτά»

Σε μια από τις πρώτες αντιδράσεις στην υπόθεση, ο Νόβακ Τζόκοβιτς, από τους κορυφαίους παίκτες των τελευταίων ετών και νούμερο ένα αυτή τη στιγμή, υποστήριξε ότι τα στημένα παιχνίδια δεν είναι τόσο διαδεδομένη τακτική στις κορυφαίες διοργανώσεις. «Από όσα γνωρίζω, δεν υπάρχουν πραγματικές αποδείξεις, αυτά είναι εικασίες» για στημένα ματς σε κορυφαίες διοργανώσεις, αν και θεώρησε πιθανό να συμβαίνουν σε χαμηλότερα επίπεδα: «Μπορεί ναι, μπορεί και όχι, αλλά δεν είμαι αρμόδιος να μιλήσω για αυτά, δίνω τη γνώμη μου».

Είπε ακόμη ότι ο ίδιος απέρριψε 110.00 λίρες για να χάσει σκόπιμα σε παιχνίδι στην αρχή της καριέρας του, το 2007. «Με προσέγγισαν μέσα από ανθρώπους με τους οποίους εργαζόμουν μαζί. Φυσικά, τα πετάξαμε αμέσως τα λεφτά, δεν έφτασαν καν σε εμένα».

Και η Σερένα Γουίλιαμς, από τις κορυφαίες τενίστριες των τελευταίων ετών δήλωσε σχετικά ότι «αν συμβαίνουν αυτά [δηλαδή, τα στημένα μας] δεν το γνωρίζω».

Το τένις δεν έχει πρόβλημα γιατί οι παράγοντές του δεν θέλουν να έχει, υποστηρίζουν όσοι καταλογίζουν έλλειψη θέλησης να λυθεί το θέμα των στημένων παιχνιδιών

Ενας από τους ελεγκτές που μιλά στο BBC λέει ότι τα στοιχεία ήταν ισχυρά απέναντι σε κάποιους τουλάχιστον από τους παίκτες που ενέχονται και μιλά για μια «χαμένη ευκαιρία»: «Είχαν μια πολύ καλή ευκαιρία να το ξεριζώσουν όλο αυτό από τη ρίζα, να τους τυλίξουμε σε μια κόλλα χαρτί». Άλλος παράγοντας σημειώνει ότι υπάρχει μια τάση φαινόμενα αυτού του τύπου να ερευνώνται όσο το δυνατόν πιο διακριτικά.

Η TIU τονίζει ότι έχει πολιτική μηδενικής ανοχής κατά τις διαφθοράς που σχετίζεται με το στοίχημα. Ωστόσο με μόλις πέντε άτομα πλήρους απασχόλησης προσωπικό ο χρόνος και οι πόροι μάλλον δεν επαρκούν.

Περισσότερο όμως, λένε οι άνθρωποι που διενέργησαν τους αδιέξοδους ελέγχους λείπει η θέληση: «Το τένις δεν έχει πρόβλημα γιατί (οι παράγοντές του) δεν θέλουν να έχει».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News