Το πόσα εκατομμύρια πέρασαν από τα χέρια του, κανείς δεν μπορεί να το πει με βεβαιότητα. Αλλά ήταν πολλά. Πολύ περισσότερα από όσα μαρτυρά το άθροισμα των αποδοχών του στους συλλόγους όπου αγωνίστηκε, και των αμοιβών του από τους χορηγούς που εκμεταλλεύτηκαν εμπορικά το όνομα και την εικόνα του. Διότι ο Ντιέγκο Μαραντόνα πλούτισε, επίσης, από το αμαρτωλό χρήμα που έστρωσε στα πόδια του η ναπολιτάνικη Μαφία, αλλά και από τα πανάκριβα δώρα μεγιστάνων και προσωπικοτήτων που επιζητούσαν τη συναναστροφή του.
Θα περίμενε κανείς ότι οι κληρονόμοι του θα μοιράζονταν τον θησαυρό του Κροίσου, όμως ο «Ντιεγκίτο», που «έφυγε» πέρυσι τέτοια εποχή (25 Νοεμβρίου) μόλις στα 60 του χρόνια, πρόλαβε να κατασπαταλήσει το μεγαλύτερο μέρος της περιουσίας του, αλλά και να δημιουργήσει υπέρογκα χρέη. Για να αποπληρωθούν κάποια από αυτά, δικαστήριο της Αργεντινής διέταξε να «βγουν στο σφυρί» περιουσιακά του στοιχεία, σε δημοπρασία που θα πραγματοποιηθεί online στις 19 Δεκεμβρίου.
Πρόκειται για το σπίτι στο Μπουένος Αϊρες, που είχε αγοράσει για τους γονείς του, δύο αυτοκίνητα μάρκας BMW (το ένα, που φέρει την υπογραφή του χαραγμένη στο παρμπρίζ, θα έχει τιμή εκκίνησης τα 165.000 δολάρια), και μια ιδιόχειρη επιστολή του Φιντέλ Κάστρο, με την οποία τον καλωσόριζε στην Κούβα όταν ο παίκτης-θρύλος του παγκοσμίου ποδοσφαίρου είχε καταφύγει στο νησί της Καραϊβικής για να απεξαρτηθεί από τις ουσίες και το αλκοόλ.
Ο κατάλογος των διασημοτήτων του αθλητισμού που κέρδισαν εκατομμύρια στη διάρκεια της καριέρας τους, αλλά δεν κατάφεραν να τα διατηρήσουν, είναι μακρύς. Πολλοί από αυτούς αναγκάστηκαν να πουλήσουν ακόμη και τα μετάλλια ή τα τρόπαιά τους, κι άλλα προσωπικά τους αντικείμενα, για να επιζήσουν ή να γλιτώσουν τη φυλακή. Και αρκετοί πέθαναν πάμπτωχοι, γράφοντας τραγικό επίλογο στην άλλοτε παραμυθένια ζωή τους.
Ο Γκαρίντσα, ένας από τους σπουδαιότερους παίκτες που ανέδειξε το βραζιλιάνικο ποδόσφαιρο, ήταν ένας από αυτούς. Το πτώμα του βρέθηκε σε ένα σκοτεινό στενοσόκακο, τα ξημερώματα της 20ής Ιανουαρίου 1983. Ηταν μόλις 49 ετών. Θλιβερό τέλος είχε και ο Τζορτζ Μπεστ, που αποχαιρέτησε τη ζωή με τον παροιμιώδη αυτοσαρκασμό του: «Ξόδεψα το 90% των χρημάτων μου σε ποτά, κορίτσια και γρήγορα αυτοκίνητα. Τα υπόλοιπα απλώς τα σπατάλησα», είχε πει όταν βρέθηκε με ένα μπουκάλι μπίρα στο χέρι και δυο-τρεις στερλίνες στην τσέπη.
Κάποιοι έχουν ελαφρυντικά για την κατάντια τους. Η Ολγκα Κόρμπουτ, η θρυλική γυμνάστρια από τη Λευκορωσία που εδώ και 30 χρόνια ζει στην Αριζόνα των ΗΠΑ, το 2017 αναγκάστηκε να πουλήσει τα πέντε από τα έξι ολυμπιακά μετάλλια (το ένα της το έκλεψαν) που κατέκτησε στο Μόναχο (1972) και το Μόντρεαλ (1976), και διάφορα άλλα προσωπικά της αντικείμενα, έναντι 330.000 δολαρίων. «Τα μετάλλια έσωσαν την Κόρμπουτ από την πείνα», έγραψε χαιρέκακα το gazeta.ru, όμως το «σπουργίτι από το Μινσκ», όπως ήταν η προσωνυμία της μικροκαμωμένης αθλήτριας, είχε την ατυχία να πετύχει τους θριάμβους της με το εθνόσημο της (πρώην) Σοβιετικής Ενωσης. Μετακόμισε στη Δύση με μόνη της περιουσία τα μετάλλια και, φυσικά, τη φήμη της.
Αλλοι, όπως ο Μπόρις Μπέκερ, δεν έχουν καμία δικαιολογία. Στα 19 του είχε, ήδη, κατακτήσει το Γουίμπλεντον δύο φορές (1985, 1986) και ήταν πλούσιος. Μέχρι το 1999, που αποσύρθηκε από τα κορτ, εκτιμάται ότι κέρδισε από το τένις –από έπαθλα και χορηγίες– πάνω από 50 εκατομμύρια δολάρια. Κι όμως, το 2017 κήρυξε πτώχευση. Ο «Μπουμ – Μπουμ», «εθνικός ήρωας» των Γερμανών, είδε όλες τις επενδύσεις του (Sportgate, New Food AG, Boris Becker εμπορία αυτοκινήτων, Boris Becker TV, ουρανοξύστης στο Ντουμπάι κ.λπ.) να ναυαγούν, η μία μετά την άλλη, ενώ μέχρι τα 50 του εξακολουθούσε να ζει «βασιλικά». Το 2019 αναγκάστηκε να πουλήσει 82 προσωπικά του αντικείμενα (τρόπαια, ρακέτες και πανάκριβα ρολόγια) για να συγκεντρώσει 765.000 ευρώ. «Είναι θλιβερό, να γράφεις για τον κατήφορο ενός ανθρώπου που τον είχαν φιλήσει οι νεράιδες», σχολίασε η Bild.
Υπάρχουν και χειρότερα. Ο Εβάντερ Χόλιφιλντ «κατάφερε» να ξοδέψει πάνω από 200 εκατομμύρια δολάρια – όλα όσα είχε κερδίσει στα ρινγκ. Είχε αγοράσει μια βίλα 109 δωματίων στην Ατλάντα, την οποία δεν μπόρεσε να αποπληρώσει, η αλυσίδα εστιατορίων με το όνομά του και η δισκογραφική του εταιρεία «Real Deal Records» δεν πήγαν καλά, και τα υπόλοιπα τα πλήρωσε σε διαζύγια και διατροφές. Είχε έξι συζύγους και 11 παιδιά. Στα τέλη του 2012 πούλησε ακόμη και τα γάντια που φορούσε στον περίφημο αγώνα στον οποίο ο Μάικ Τάισον τον είχε δαγκώσει στο αυτί, κόβοντας ένα κομμάτι του (1997). Την πτώχευσή του την αντιμετώπισε με χιούμορ: «Κάποτε ήμουν πλούσιος και ανόητος, τώρα είμαι φτωχός, αλλά σοφός».
Αλλά και ο Τάισον είχε την ίδια, κακή τύχη. Αν και κέρδισε πάνω από 300 εκατ. δολάρια από τη μυθική του καριέρα στο μποξ, το 2003 έκανε αίτηση πτώχευσης, επειδή δεν είχε να πληρώσει ένα χρέος 27 εκατομμυρίων δολαρίων στην Εφορία. Στην περίπτωσή του έφταιγε η «μεγάλη ζωή», όπως έγραψαν οι Νew York Τimes. Ξόδεψε όλα του τα χρήματα σε κοσμήματα, λιμουζίνες και σιβηρικές τίγρεις.
Το φαινόμενο της χρεοκοπίας των σούπερ σταρ των σπορ είναι πολύ συνηθισμένο στο ΝΒΑ. Ερευνα του Sports Illustrated πριν από επτά χρόνια είχε καταδείξει ότι το 60% των παικτών χάνουν την περιουσία που απέκτησαν από το μπάσκετ μέσα σε πέντε χρόνια από τη στιγμή που θα αποχωρήσουν από την ενεργό δράση. Στο NFL (αμερικανικό φούτμπολ) τα πράγματα είναι ακόμη χειρότερα. Ο Αλεν Αϊβερσον, 11 φορές All-Star του NBA, είχε δηλώσει σε δικαστήριο, το 2012, ότι δεν είχε χρήματα… ούτε για τσίζμπεργκερ. Τρία χρόνια νωρίτερα είχε εισπράξει από τους Ντιτρόιτ Πίστονς 20 εκατ. δολάρια για τη σεζόν 2008-2009. Αλλά ήταν τόσο σπάταλος, ώστε στα ταξίδια του αγόραζε καινούργια ρούχα, για να μην κουβαλάει βαλίτσες…
Οι λανθασμένες επενδυτικές επιλογές είναι η υπ’ αριθμόν ένα αιτία για την οικονομική καταστροφή των αθλητών. Μέχρι τα 30, τα 35, ή τα 40 τους, ασχολούνται μόνο με το άθλημά τους – δεν γνωρίζουν τίποτα πέρα από αυτό. Μόλις αποσυρθούν από τη δράση, είναι αρκετά πλούσιοι, αλλά και αρκετά αφελείς, ώστε να εξαπατηθούν από τους «αετονύχηδες» ή να στήσουν μια επιχείρηση με αντικείμενο που δεν γνωρίζουν. Οι αλόγιστες σπατάλες βρίσκονται στο Νο 2 της λίστας. Ακολουθεί ο τζόγος. Το 2006 ο Τσαρλς Μπάρκλεϊ παραδέχτηκε ότι είχε χάσει πάνω από 10 εκατ. δολάρια σε τυχερά παιχνίδια.
Τέλος, οι χωρισμοί. Που, ιδίως στις ΗΠΑ, κοστίζουν πολύ ακριβά. Ετσι «την πάτησε» ο Κένι Αντερσον, που πήρε τρία διαζύγια και έπρεπε να πληρώνει διατροφές για επτά παιδιά, ή ο Τζέισον Κάφεϊ, που έκανε 10 παιδιά με οκτώ γυναίκες.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News