Την περασμένη εβδομάδα ο αθλητικός (και όχι μόνο) κόσμος «συγκλονίστηκε» από μια συνέντευξη-ομολογία που έδωσε ο θρύλος της παγκόσμιας ποδηλασίας Λανς Άρμστρονγκ στην γνωστή παρουσιάστρια Όπρα Γουίνφρεϊ. Παραδέχτηκε ότι είχε κάνει χρήση απαγορευμένων ουσιών και μεθόδων (ερυθροποιητίνη, τεστοστερόνη και μεταγγίσεις αίματος μεταξύ άλλων)  κατά τη διάρκεια που μεσουρανούσε στο παγκόσμιο ποδηλατικό στερέωμα από το 1999 ως το 2005, κερδίζοντας 7 συνεχόμενες χρονιές τον γύρο της Γαλλίας. Αυτό το έκανε γιατί προηγουμένως η USADA, η Αμερικανική υπηρεσία αντιντόπινγκ, κάνοντας πολύ συστηματική δουλειά, τον είχε «δέσει» μέσω μαρτυριών πρώην συναθλητών του και άλλων στοιχείων. Ο Άρμστρονγκ δεν μπορούσε να ξεφύγει κι έτσι παραιτήθηκε από την υπεράσπισή του ενώπιον της σχετικής διαδικασίας με αποτέλεσμα να τιμωρηθεί ισόβια. Πάντως και το γεγονός ότι η ομολογία του δεν έγινε σε κάποια θεσμική διαδικασία απολογίας αλλά στο διασημότερο talk show απαντώντας στην Όπρα, είναι ενδεικτικό της ιδιοσυγκρασίας του αλλά και του show biz στο οποίο συμμετείχε.  

Ο Άρμστρονγκ δεν είναι μόνο ένα αθλητικό σύμβολο. Είναι ένας αθλητής που κέρδισε τη μάχη με τον καρκίνο (κάποιοι μάλιστα ισχυρίζονται ότι ο καρκίνος προέκυψε από την προγενέστερη  χρήση αναβολικών) κι έγινε το σύμβολο όλων αυτών των ανθρώπων που παλεύουν με την αρρώστια. Ήταν μάλιστα από τους βασικούς ιδρυτές της κίνησης LIVESTRONG, μια πρωτοβουλία στήριξης σε επιβιώσαντες του καρκίνου. Το LIVESTRONG αρκετοί μπορεί να το ξέρετε από τα περίφημα κίτρινα λαστιχένια βραχιολάκια που ήταν το σύμβολο αλληλεγγύης και υποστήριξης του σκοπού του. Ετσι λοιπόν ο Άρμστρονγκ έγινε το σύμβολο του κοινωνικά ευαίσθητου υπεραθλητή παράδειγμα και πρότυπο για χιλιάδες ανθρώπους. Για το λόγο αυτό η προχθεσινή του ομολογία στην Όπρα έχει πολλαπλό αντίκτυπο. Και σε κοινωνικό και σε αθλητικό επίπεδο. Σε αθλητικό επίπεδο μάλιστα ξεκίνησε και μια συζήτηση για το αν πρέπει να  αποκλεισθεί ή όχι από τους Ολυμπιακούς Αγώνες το άθλημα της ποδηλασίας! Υπερβολές που συναντάμε συνήθως μετά από τέτοιες περιπτώσεις.   

Κατά τη γνώμη μου ο Αρμστρονγκ είναι ένας σούπερ αθλητής. Αν δεν ντοπαριζόταν μπορεί να μην έβγαινε 7 φορές πρώτος στο γύρο της Γαλλίας αλλά θα έβγαινε 4ος, 5ος ή 10ος. Το μήνυμα που θα πέρναγε ως «ο άνθρωπος που νίκησε τον καρκίνο» και γύρισε να αγωνιστεί θα ήταν νομίζω τότε εξίσου δυνατό, ίσως δυνατότερο. Οι εξωπραγματικές πρωτιές που έφερε από την πρώτη στιγμή έκαναν πολλούς να συνοφρυωθούν. Το λάθος του ήταν, όπως στις περισσότερες παρόμοιες περιπτώσεις, η απληστία της πρωτιάς.

Ας σταθούμε όμως σε τρία πράγματα για το ντόπινγκ με αφορμή την υπόθεση Αρμστρονγκ. Το πρώτο είναι ο λεγόμενος «ανταγωνισμός με ίσους όρους». Ο Άρμστρονγκ επικαλέσθηκε ότι ντοπαριζόταν για να ανταγωνίζεται τους αντιπάλους του με «ίσους όρους». Αυτό είναι ένα επιχείρημα που διακινείται πολύ από όλα τα κυκλώματα του ντόπινγκ. «Μάλλον ντοπάρονται και οι άλλοι, θα ντοπαριστώ κι εγώ». Ισονομία στην παρανομία όμως είναι κάτι το οξύμωρο. Επίσης, την ισονομία δεν την καθορίζει ο καθένας μόνος του, την καθορίζουν οι κανόνες (νόμοι) του παιχνιδιού. Για παράδειγμα οι κανόνες λένε ότι στην Άρση Βαρών θα ανταγωνιστείς με τους ομόβαρούς σου ή στην κωπηλασία ότι οι βάρκες θα είναι όλες ίδιες.  Αν θέλουμε να είμαστε ακριβείς, ανταγωνισμός με απόλυτα ίσους όρους στον αθλητισμό δεν υπάρχει, υπάρχει μόνο ο ανταγωνισμός με τους κανόνες του αθλήματος οι οποίοι προσπαθούν να εξασφαλίσουν μια σχετική ισονομία. Αν θέλουμε ανταγωνισμό με απόλυτα ίσους όρους σημαίνει να βάζουμε αθλητές που έχουν π.χ. όλοι ύψος 1.85 και κάνουν όλοι π.χ. 18 ώρες προπόνηση την εβδομάδα να ανταγωνίζονται μεταξύ τους (παρεμπιπτόντως,  τι ωραία που θα ήταν να έπαιζα μόνο με πολίστες που είναι κάτω από 1.75. Άρα δεν έπαιζα κι εγώ με «ίσους όρους»…). Αν το «ίσοι όροι» είναι υποκειμενικό κι εναπόκειται στην ερμηνεία του καθενός, τότε θα την «χάσουμε την μπάλα». Όχι μόνο στον αθλητισμό αλλά και γενικότερα…

Η αστοχία του συστήματος αντιντόπινγκ να πιάσει τον Αρμστρονγκ όταν μεσουρανούσε είναι το δεύτερο ζήτημα. Ο Αρμστρονγκ (όπως και η Μάριον Τζόουνς πριν μερικά χρόνια) ποτέ δεν πιάστηκε «στα πράσα», δηλαδή ποτέ δεν βρέθηκε θετικός σε κάποιον έλεγχο ντόπινγκ εντός κι εκτός αγώνων που του έγιναν. Το ντόπινγκ ήταν και είναι μπροστά από το αντιντόπινγκ, όμως η ψαλίδα αυτή τα τελευταία χρόνια φαίνεται να κλείνει. Οι διώκτες πλέον διαβάζουν καλά το μάθημά τους. Αυτό που θα μπορούσε να κάνει ο Αρμστρονγκ και ο κάθε Αρμστρονγκ ως εξιλέωση, είναι να προσφέρει τις υπηρεσίες του ώστε να κλείνει αυτή η ψαλίδα όλο και περισσότερο. Επίσης, αυτό που φαίνεται και από την περίπτωση Άρμστρονγκ είναι ότι πλέον τα ζητήματα αντιντόπινγκ δεν είναι μόνο «testing» αλλά πλέον και «intelligence» δηλαδή πληροφορίες, στοιχεία, μάρτυρες κάτι που παραπέμπει σε κατασκοπικές ταινίες. 

Τέλος, θα σταθώ στην δουλειά της USADA. Ο Άρμστρονγκ, το σύμβολο της Αμερικής, δεν πιάστηκε από τον WADA (Παγκόσμιος Οργανισμός Αντιντόπινγκ) ή τους Γάλλους που τον κυνηγούσαν σαν τρελοί  (αλλά δεν κατάφεραν ποτέ να αποδείξουν τίποτα). Πιάστηκε από την υπηρεσία της πατρίδας του, που με συστηματική δουλειά αποκαθήλωσε όχι όποιον κι όποιον, αλλά το σύμβολο της χώρας. Μπορούμε να κατηγορούμε για πολλά τους Αμερικάνους αλλά σε τέτοια θέματα ζηλεύω το γεγονός ότι «δεν καταλαβαίνουν Χριστό». Η υπόθεση Αρμστρονγκ δεν ήταν ένα αναπόφευκτο κακό που έσκασε στα χέρια τους κι έπρεπε να διαχειριστούν. Δεν προστάτεψαν τον θρύλο τους από τις κατηγορίες των Γάλλων κυρίως. Ήταν μια υπόθεση που οι ίδιοι την ανέδειξαν και την κυνήγησαν, με υπομονή κι επιμονή αν και είχαν πολλές δυνατότητες κουκουλώματος. Πάσα ομοιότητα με άλλες καταστάσεις που μπορεί να σας έρχονται στο μυαλό είναι τελείως συμπτωματική…

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News