Το ελληνικό κοινό γνώρισε την πολυβραβευμένη αυστραλή χορεύτρια και χορογράφο Λούσι Γκέριν το 2013 όταν κατά τη διάρκεια της περιοδείας της στην Ευρώπη άνοιξε το Φεστιβάλ Αθηνών με το «Untrained», μια παράσταση βασισμένη στην απλή ιδέα της συνάντησης επί σκηνής δύο επαγγελματιών χορευτών με δύο ερασιτέχνες χωρίς χορευτική παιδεία, που προσπαθούν να τους μιμηθούν, με αποτέλεσμα να αναδυθούν στοιχεία της προσωπικότητάς τους αλλά και οι επιρροές του αμερικανικού μεταμοντέρνου χορού της δεκαετίας του 1960.

Και τώρα η Γκέριν παρουσιάζει στο Λονδίνο το βραβευμένο ντουέτο «Split», όπου οι δυο χορεύτριες, η Λίλιαν Στάινερ και η Ασλεϊ ΜακΛέλαν, αρχίζουν να κινούνται ταυτόχρονα, πανομοιότυπα, ενώ η μία από αυτές φοράει γκρι μπλούζα και φούστα, και η άλλη απολύτως τίποτα. Φαίνεται σαν πρόκληση, αλλά δεν είναι αυτό που θέλει να πει το έργο.

Στην πραγματικότητα, το να αφήσει τη μία από τις δύο ερμηνεύτριες γυμνή ήρθε σαν δεύτερη σκέψη, γράφει ο Guardian. Αρχικά, η Γκέριν σκέφτηκε ότι αφού οι χορεύτριες θα έκαναν ακριβώς τις ίδιες κινήσεις, θα μπορούσαν να φοράνε και τα ίδια ρούχα. Αλλά όταν σχεδίασε τα κοστούμια, συνειδητοποίησε ότι δεν ήταν σωστό. Καθώς το έργο εξελισσόταν στο στούντιο της στη Μελβούρνη, η χορογράφος άρχισε να βλέπει τις δύο χορεύτριες σαν τις δύο πλευρές του ίδιου προσώπου. Δοκίμασε διάφορους τρόπους: έντυσε τη μία με ολόσωμη φόρμα και την άλλη με ρούχα γραφείου μέχρι που κατέληξε στην ιδέα του γυμνού.

«Οταν ρώτησα τη χορεύτρια Λίλιαν Στάινερ, απλά ξέσπασε σε γέλια, ελαφρώς υστερικά, νομίζω» λέει η Γκέριν, «Αλλά είπε, “αν αυτό είναι το σωστό για τη δουλειά τότε θέλω να το δοκιμάσω”. Οταν κλείσαμε τις κουρτίνες και το δοκιμάσαμε, φάνηκε να ενισχύει την ιδέα του δημόσιου και ιδιωτικού εαυτού που σκεφτόμουν. Και επειδή η Λίλιαν δεν ντρέπεται καθόλου, ένιωθε απλά ότι έκανε τη δουλειά της σαν χορεύτρια, δεν είχε να κάνει με θυματοποίηση ή σεξουαλικότητα, ήταν μια ισχυρή δήλωση για ένα γυναικείο σώμα, για αυτό μου άρεσε πολύ».

Η Γκέριν παραδέχεται ότι το γυμνό στη σκηνή είναι «φορτισμένο» και «ως το πρόσωπο που έχει την εξουσία» αισθάνθηκε άβολα ζητώντας από τη Λίλιαν Στάινερ να το κάνει. Αλλά από τη στιγμή που το συνήθισε, η χορεύτρια απολαμβάνει την αίσθηση.

Για το κοινό, το αποτέλεσμα είναι εντυπωσιακό. Μετά από μερικά λεπτά δεν βλέπει πια κανείς την γύμνια, αλλά την καθαρή γεωμετρία των γυμνών άκρων και τα κενά ανάμεσα στις δύο χορεύτριες. Ακόμη και όταν οι κινήσεις τους ταιριάζουν, υπάρχουν διάφορα είδη δυνητικών ιστοριών και παιχνιδιών εξουσίας, που εκτυλίσσονται στη σκηνή.

Πέρα από τη γύμνια, η πραγματική ιδέα του «Split» -ήρθε στο μυαλό της Γκέριν την ώρα που έκανε ντους- βασίζεται σε μια πραγματικά απλή ιδέα. Μετά τα πρώτα 20 λεπτά, οι χορεύτριες διχοτομούν τη σκηνή, τοποθετώντας αυτοκόλλητες ταινίες που περιορίζουν την περιοχή μέσα στην οποία κινούνται κατά το ήμισι. Δέκα λεπτά αργότερα, μειώνουν πάλι τη σκηνή στο μισό, το κάνουν και πάλι μετά από πέντε λεπτά και ούτω καθεξής, μέχρις ότου οι δυο τους κολλήσουν σε μια γωνία, με ελάχιστο χώρο για τέσσερα πόδια. Ο χώρος γίνεται ολοένα και πιο κλειστοφοβικός και οι αρχικά αρμονικές κινήσεις τους όλο και πιο ακανόνιστες.

Η Γκέριν περίμενε ότι το αποτέλεσμα θα ήταν «στεγνό, απρόσωπο, αφηρημένο και γεωμετρικό», αλλά στην πραγματικότητα «είναι μια δομή πολύ πιο ποιητική και υποβλητική από ό,τι φαντάστηκα» λέει, «Είχα κάποια πολύ διαφορετικά και πολύ έντονα σχόλια από το κοινό για την ιδέα του περιορισμού του χώρου και του χρόνου. Οτι ήταν όπως όταν πεθαίνει ο σύντροφος κάποιου, τέτοια πράγματα πολύ προσωπικά».

Η απλότητα της δομής και η αναγνωσιμότητά της φαίνεται ότι απελευθερώνουν το κοινό. «Για πολλούς ανθρώπους, αυτή η καθαρότητα τους κάνει να αισθάνονται άνετα, αισθάνονται ασφαλείς και κάνουν άλλες σκέψεις, που τις προκαλεί ο χορός» λέει η Γκέριν. «Βρίσκω ότι μερικές φορές οι άνθρωποι είναι πολύ μπερδεμένοι από τον σύγχρονο χορό και αναρωτιούνται συχνά: “τι είναι αυτό;” Αλλά κάτι στο πλαίσιο του “Split” φάνηκε να τους επιτρέπει να νιώσουν τον χορό».

Η Γκέριν ασχολείται με τον χορό εδώ και 20 χρόνια, αλλά ελάχιστα έργα της έχουν παρουσιαστεί στο Ηνωμένο Βασίλειο και στην Ευρώπη γενικά. Το 2014 συνεργάστηκε με τη σκηνοθέτιδα Κάρι Κράκνελ, σε μια πειραγμένη εκδοχή της «Μήδειας» του Εθνικού Θεάτρου της Αγγλίας, που μεταδόθηκε απευθείας από το Λονδίνο στην Αίθουσα Αλεξάνδρα Τριάντη του Μεγάρου Μουσικής, και του «Μάκβεθ» στο Young Vic, ενώ επίσης «αποδόμησε» χορευτικά τον Μάκβεθ στην παράσταση «Tomorrow», της διάσημης βρετανικής ομάδας χορού Rambert.

Αλλά αυτά τα έργα δεν είναι τυπικές δουλειές του δικού της μπαλέτου. Ενα μεγάλο μέρος της χορευτικής καριέρας της η Γκέριν το έζησε στη Νέα Υόρκη, υπό την επιρροή των μεταμοντέρνων χορογράφων του Judson Dance Theater. Στη συνέχεια, πέρασε από τον μεταμοντέρνο χορό στον χορό ως εννοιολογικό όχημα, και από την εστίαση στη φυσική τεχνική σε χορευτές που δεν πάνε πια όλοι μαζί καθημερινά σε ομαδικά μαθήματα. Στην Αυστραλία, λέει, οι άνθρωποι επιστρέφουν στην τάξη πρόθυμοι να κινηθούν, αν και οι χορευτές εργάζονται περισσότερο στον φορητό υπολογιστή τους, λέει γελώντας, αφού φαίνεται ότι ούτε ο χορός μπορεί να ξεφύγει από τη στροφή προς τον ψηφιακό κόσμο.

Η Γκέριν εκτιμά τη σημασία του να «σκέπτεται κανείς μέσω του σώματος», το «να σηκωθεί και να το κάνει». Οι πειραματισμοί της δεν καταλήγουν όλοι στη σκηνή. Τις πρώτες εβδομάδες του «Split», για παράδειγμα, είχαν στις πρόβες ένα μεγάλο ρολό σελοφάν και χορεύτριες μέσα σε πλαστικές σακούλες που μάθαιναν πολλά πράγματα από τα κινούμενα σχέδια στο YouTube, όπως ο Μπαγκς Μπάνι. Αλλά τελικά επέστρεψε στα θεμελιώδη της χορογραφίας: στον χώρο, στον χρόνο, στην κίνηση και το σώμα στην πιο πλήρη μορφή του.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News