Σύμφωνα με τη Wikipedia, το εκρανοπλάνο είναι ένα όχημα που μοιάζει με αεροπλάνο, αλλά η λειτουργία του βασίζεται αποκλειστικά στην αρχή της επίδρασης του εδάφους. Τα συγκεκριμένα οχήματα πετούν πάνω από οποιαδήποτε επίπεδη επιφάνεια, αλλά το ύψος πτήσης τους πάνω από το έδαφος εξαρτάται από το μέγεθος του κάθε οχήματος.

Τα σκάφη αυτά αρχικά κατασκευάστηκαν και εξελίχθηκαν από τη Σοβιετική Ενωση ως στρατιωτικά μεταγωγικά υψηλών ταχυτήτων και οι βάσεις τους βρίσκονταν κυρίως στις ακτές της Κασπίας και της Μαύρης Θάλασσας. Το μεγαλύτερο από αυτά μπορούσε να μεταφέρει πάνω από 100 τόνους φορτίου στη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου.

Ενα τέτοιο εκρανοπλάνο σοβιετικής κατασκευής τύπου «Lun», μήκους 92,5 μέτρων και βάρους 380 τόνων, «ανασύρθηκε» προ ημερών από μια ξεχασμένη αποβάθρα στην Κασπία. Το συγκεκριμένο υβριδικό αεροπλάνο είχε κατασκευαστεί το 1987 για επιθέσεις σε νατοϊκά πυρηνικά υποβρύχια και αεροπλανοφόρα, αλλά παροπλίστηκε στη δεκαετία του ’90, μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ενωσης.

Το αεροπλάνο-τέρας έμεινε για τρεις δεκαετίες εγκαταλελειμμένο σε μια ναυτική βάση της Κασπίας και πρόσφατα μεταφέρθηκε σε μια παραλία για ενδεχόμενη μελλοντική τοποθέτησή του σε τοπικό ναυτικό μουσείο. Το υβριδικό μαχητικό έχει άνοιγμα φτερών 45 μέτρα και επιτυγχάνει τελική ταχύτητα 550 χλμ. την ώρα.

Κάτι ανάμεσα σε πλοίο και αεροπλάνο, το εκρανοπλάνο δεν πετάει σαν τα συμβατικά αεροπλάνα. Είναι ένα αεροπορικό όχημα εδάφους που ταξιδεύει σε ύψος δύο έως έξι μέτρων πάνω από το νερό. Στο «φαινόμενο εδάφους» η ανύψωση ενός αεροσκάφους αυξάνεται και η αντίστασή του μειώνεται, καθώς τα φτερά έρχονται σε κοντινή επαφή με το έδαφος.

Οι στρεβλώσεις του αέρα και της πίεσης μπορεί να αποδειχθούν ολέθριες για τους πιλότους τέτοιων αεροπλάνων, οι οποίοι μερικές φορές αισθάνονται τα σκάφη τους να γλιστρούν μακρύτερα από το προβλεπόμενο κατά την προσγείωση. Αλλά οι Σοβιετικοί βρήκαν έναν τρόπο να αξιοποιήσουν αυτό το φυσικό «μαξιλάρι» αέρα για να δημιουργήσουν κάτι πρακτικό – ή, τουλάχιστον, έτσι πίστευαν.

Ως τακτικός εξοπλισμός, τουλάχιστον στα χαρτιά, τα γιγάντια εκρανοπλάνα είναι καταπληκτικά. Μπορούν να απογειωθούν κάθετα, όπως τα ελικόπτερα, να σηκώσουν τόσους στρατιώτες όσους ένα πλοίο και να πετάξουν με την ταχύτητα ενός αεροπλάνου.

Ωστόσο, τα «θαλάσσια τέρατα» δεν πέτυχαν ποτέ πραγματικά τον στόχο τους: να γίνουν γρήγορα, μη ανιχνεύσιμα αεροσκάφη, που θα μπορούσαν να βυθίσουν πολεμικά πλοία του ΝΑΤΟ. Ο κακός καιρός και οι φουσκοθαλασσιές στάθηκαν ανυπέρβλητα εμπόδια για την ασφάλεια των πτήσεών τους.

Πέρυσι, η Ρωσία ανακοίνωσε ότι πούλησε έξι μικρότερα εκρανοπλάνα στο Ιράν για απροσδιόριστους σκοπούς, ενώ ένας δεύτερος ρώσος κατασκευαστής ανακοίνωσε πρόσφατα ότι είχε σχεδιάσει ένα υβριδικό σκάφος εδάφους 12 ατόμων για μη στρατιωτική χρήση. Η αγορά εκρανοπλάνων αρχίζει σιγά-σιγά να ανασταίνεται.

Θα μπορούσε να δημιουργηθεί ένα άλμα στην αγορά αεροσκαφών πολυτελείας; Σε αυτό σίγουρα βασίζεται η εταιρία Wigetworks από τη Σιγκαπούρη, με την κατασκευή του «Airfish 8». Το σκάφος έχει σχεδιαστεί για να μεταφέρει οκτώ επιβάτες, ενώ εκτινάσσεται πάνω από το νερό με 200 χλμ. την ώρα.

Η εταιρεία Regent βλέπει επίσης δυνατότητες στην αγορά εκρανοπλάνων, αλλά για σκάφη λιγότερο ογκώδη από το σοβιετικό πολεμικό αερόπλοιο. Η αμερικανική εταιρεία κυκλοφόρησε πρόσφατα μια μη επανδρωμένη έκδοση (σε κλίμακα ενός τετάρτου) του μοντέλου της «Seaglider», του πρώτου ηλεκτρικού εκρανοπλάνου στον κόσμο, το οποίο διαφημίζει ως νέο μέσο ακτοπλοϊκής μεταφοράς.

Σταδιακά, η Regent σχεδιάζει να λανσάρει το μοντέλο «Viceroy», ένα εκρανοπλάνο για 12 άτομα, με εμβέλεια 180 ναυτικών μιλίων και τελική ταχύτητα 300 χλμ. την ώρα. Η εταιρεία ανακοίνωσε ότι σχεδιάζει να ξεκινήσει τις δοκιμές του αεροσκάφους σε πλήρη κλίμακα, στη διάρκεια του τρέχοντος έτους.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News