Ελπιδοφόρα νέα για τα ανθρώπινα δικαιώματα, και συγκεκριμένα τα δικαιώματα των ΛΟΑΤΚΙ, ήρθαν την Πέμπτη από δύο διαφορετικές γωνιές της Ευρώπης.
Ο λόγος για τα κοινοβούλια της Σκωτίας και της Ισπανίας, τα οποία ενέκριναν –το δεύτερο, ωστόσο, σε πρώτη ανάγνωση– νόμους που διευκολύνουν τα τρανς άτομα να μεταβάλλουν τα έγγραφά τους βάσει του αυτοπροσδιορισμού τους και ανεξάρτητα από το φύλο που τους έχει αποδοθεί κατά τη γέννηση, δίχως να απαιτείται χειρουργική επέμβαση ή ιατρική εξέταση.
Στην Σκωτία, συγκεκριμένα, το Κοινοβούλιο ενέκρινε έναν νόμο που έχει ως στόχο τη διευκόλυνση των διαδικασιών μεταβολής του καταχωρημένου φύλου και ονόματος στα δημόσια έγγραφα των τρανς ατόμων, η οποία στο εξής θα μπορεί να εγκριθεί και από την ηλικία των 16 ετών. Ο νόμος εγκρίθηκε με 86 ψήφους υπέρ έναντι 39 κατά, λόγω της ευρείας πλειοψηφίας που διαθέτει η τοπική κυβέρνηση του Εθνικού Κόμματος Σκωτίας (SNP)
Με τις νέες διατάξεις καταργείται η απαίτηση να υπάρχει ιατρική και ψυχιατρική διάγνωση όταν ένα πρόσωπο ζητά να εκδοθεί κάποιο έγγραφο που να πιστοποιεί το φύλο του και περιορίζεται η χρονική περίοδος κατά την οποία του ζητείται να ζήσει με το φύλο με το οποίο αυτοπροσδιορίζεται, από τα δύο χρόνια, στους τρεις μήνες. Δίνεται στη συνέχεια περιθώριο άλλων τριών μηνών για να σκεφτεί και να ανακαλέσει, εάν το επιθυμεί, την απόφασή του. Το πιστοποιητικό θα μπορεί, επομένως, να εκδοθεί μέσα σε έξι μήνες, όπως μετέδωσε το Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων.
Οι αντίπαλοι αυτού του νόμου, με επικεφαλής κατά κύριο λόγο την επιτυχημένη συγγραφέα Τζ. Κ. Ρόουλινγκ, θεωρούσαν ότι οι διατάξεις αυτές συνιστούν… κίνδυνο για τις γυναίκες, γιατί θα επιτρέπεται σε τρανς γυναίκες να μπαίνουν ευκολότερα σε χώρους που προορίζονται μόνο για cis (μη τρανς) γυναίκες. Ο ηγέτης των Συντηρητικών της Σκωτίας, Ντάγκλας Ρος, σημείωσε ότι υπάρχει ο κίνδυνος «άνδρες-αρπακτικά να επιχειρήσουν να εκμεταλλευτούν τα κενά» του νόμου.
Η κυβέρνηση, ωστόσο, επεσήμανε ότι ο ίδιος ο νόμος δίνει εγγυήσεις ότι δεν θα συντρέξουν τέτοιοι κίνδυνοι, αφού καθιστά αδίκημα την υποβολή ψευδούς αιτήματος. «Είμαι φεμινίστρια. Θα κάνω ό,τι μπορώ για να προστατεύσω τα δικαιώματα των γυναικών όσο ζω. Αλλά πιστεύω επίσης ότι είναι καθήκον μου να κάνω λίγο πιο εύκολη τη ζωή των μειονοτήτων που στιγματίζονται στη χώρα μας», ήταν η απάντηση της πρωθυπουργού της Σκωτίας στις επικρίσεις.
Αντίστοιχο νομοσχέδιο εγκρίθηκε, την ίδια ημέρα, και από το Κοινοβούλιο της Ισπανίας, σε πρώτη ανάγνωση. Αν υιοθετηθεί, όπως προβλέπεται, από τη Γερουσία τις προσεχείς εβδομάδες, ο νόμος θα εντάξει τη χώρα στην μικρή ομάδα κρατών που επιτρέπουν τον αυτοπροσδιορισμό του φύλου μέσω μιας απλής διοικητικής πράξης, καθώς η ρύθμιση θα επιτρέπει την ελεύθερη επιλογή φύλου από τα 16 χρόνια, παρατήρησε το ίδιο Μέσο στο ρεπορτάζ του.
Ο νόμος, που στηρίχθηκε από το κόμμα Podemos της Αριστεράς, εγκρίθηκε με 188 ψήφους υπέρ, 150 κατά και 7 αποχές. «Ο νόμος ξεπληρώνει ένα ιστορικό χρέος του κράτους απέναντι στα διεμφυλικά άτομα» δήλωσε η υπουργός Ισότητας Ιρένε Μοντέρο, που προώθησε το νομοσχέδιο. «Οι τρανς γυναίκες είναι γυναίκες» επέμεινε και κατήγγειλε την «τρανσφοβία».
Με τον νόμο αυτόν οι διεμφυλικοί θα μπορούν να αλλάζουν το όνομα και το φύλο τους στην ταυτότητά τους κλείνοντας ένα απλό ραντεβού με τις διοικητικές υπηρεσίες. Δεν θα χρειαστεί να έχουν ιατρικές γνωματεύσεις ή αποδείξεις πως υποβάλλονται σε ορμονοθεραπεία επί δύο χρόνια, όπως συνέβαινε μέχρι πρότινος.
Το ίδιο πλαίσιο προβλέφθηκε να ισχύσει και για τους εφήβους ηλικίας 14-16 ετών, υπό την προϋπόθεση ότι θα συνοδεύονται στη διαδικασία από τους νόμιμους κηδεμόνες τους. Για τους νεότερους, ηλικίας 12-14 ετών, θα χρειάζεται δικαστική απόφαση, όπως συνέβαινε προηγουμένως για όλους τους ανήλικους.
Σε κάθε περίπτωση, από την υποβολή του αιτήματος μέχρι την επικύρωσή του θα μεσολαβεί ένα διάστημα τριών μηνών, ώστε να δίνεται χρόνος στους αιτούντες για να επιβεβαιώνουν την απόφασή τους.
Επιπλέον, ο ίδιος ο νόμος απαγορεύει τις λεγόμενες «θεραπείες μεταστροφής» των ΛΟΑΤΚΙ με πρόστιμα που θα φτάνουν έως και τις 150.000 ευρώ.
Στην Ευρώπη, η Δανία ήταν η πρώτη χώρα που παραχώρησε το εν λόγω δικαίωμα στα διεμφυλικά άτομα, το 2014.
Υπενθυμίζεται ότι ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έχει ήδη αφαιρέσει από τον ταξινομητικό κατάλογο νοσημάτων (ICD-11) όλες τις διαγνώσεις που αφορούσαν τις τρανς ταυτότητες από το κεφάλαιο των ψυχικών διαταραχών σε μια απόφαση που βρέθηκε σε απόλυτη συμφωνία με εισηγήσεις επιστημόνων, οργανώσεων για τα ανθρώπινα δικαιώματα αλλά και οργανισμών όπως το Συμβούλιο της Ευρώπης.
Στην Ελλάδα η αποψυχιατρικοποίηση των τρανς ατόμων παραμένει πάγιο αίτημα των οργανώσεων της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας και των οργανώσεων και φορέων υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News