Στον λευκορώσο ακτιβιστή και κρατούμενο στη χώρα του χωρίς δίκη, Αλες Μπιαλιάτσκι, και τις δύο οργανώσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα, Memorial από τη Ρωσία και το ουκρανικό Κέντρο για τις Πολιτικές Ελευθερίες (Center for Civil Liberties), απονεμήθηκε το φετινό Νομπέλ Ειρήνης, όπως ανακοίνωσε η νορβηγική επιτροπή του βραβείου, το μεσημέρι της Παρασκευής.

Οπως αναφέρεται στο σκεπτικό της βράβευσης, «ο Μπιαλιάτσκι και οι δύο αυτές οργανώσεις προωθούν την κοινωνία των πολιτών, το δικαίωμα στην κριτική, στην εξουσία και την προστασία των βασικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ενώ με το έργο τους έχουν καταγράψει εγκλήματα πολέμου και την κατάχρηση της εξουσίας. Μαζί καταδεικνύουν τη σημασία της κοινωνίας των πολιτών για την ειρήνη και τη δημοκρατία».

Οπως ανέφερε η εκπρόσωπος της Νορβηγικής Επιτροπής Νομπέλ, οι τρεις νικητές από τη Ρωσία, την Ουκρανία και τη Λευκορωσία «αποδεικνύουν ότι μπορεί να υπάρξει ειρηνική συνύπαρξη και συνεργασία μεταξύ των χωρών αυτών».

«Η Νορβηγική Επιτροπή Νομπέλ επιθυμεί να τιμήσει τρεις εξαιρετικούς πρωταθλητές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της δημοκρατίας και της ειρηνικής συνύπαρξης στις γειτονικές χώρες Λευκορωσία, Ρωσία και Ουκρανία. Μέσω των συνεχών προσπαθειών τους υπέρ των ανθρωπιστικών αξιών, του αντιμιλιταρισμού και των αρχών του Δικαίου, οι φετινοί βραβευμένοι έχουν αναζωογονήσει και τιμήσει το όραμα του Αλφρεντ Νομπέλ για ειρήνη και αδελφοσύνη μεταξύ των εθνών –ένα όραμα που είναι το πλέον απαραίτητο στον κόσμο σήμερα».

BREAKING NEWS:
The Norwegian Nobel Committee has decided to award the 2022 #NobelPeacePrize to human rights advocate Ales Bialiatski from Belarus, the Russian human rights organisation Memorial and the Ukrainian human rights organisation Center for Civil Liberties. #NobelPrize pic.twitter.com/9YBdkJpDLU

— The Nobel Prize (@NobelPrize) October 7, 2022

«Η Επιτροπή στέλνει ένα μήνυμα πως οι πολιτικές ελευθερίες, τα ανθρώπινα δικαιώματα και μια ενεργή κοινωνία των πολιτών είναι μέρος της ειρήνης», δήλωσε στο Reuters ο Νταν Σμιθ, επικεφαλής του Ερευνητικού Ινστιτούτου της Στοκχόλμης για τη Διεθνή Ειρήνη (Stockholm International Peace Research Institute).

Το βραβείο θα ενισχύσει το ηθικό του Μπιαλιάτσκι και τη θέση του Κέντρου για τις Πολιτικές Ελευθερίες, μιας ανεξάρτητης ουκρανικής οργάνωσης για τα ανθρώπινα δικαιώματα, η οποία εστιάζει επίσης στην καταπολέμηση της διαφθοράς, είπε.

«Αν και η Memorial έχει κλείσει στη Ρωσία, παραμένει ως ιδέα πως είναι σωστό να ασκούμε κριτική στην εξουσία και πως τα γεγονότα και η Ιστορία μετρούν», πρόσθεσε ο Σμιθ.

Η Memorial δήλωσε ότι το βραβείο είναι μια αναγνώριση της εργασίας της για τα ανθρώπινα δικαιώματα και των συναδέλφων της που συνεχίζουν να υφίστανται «απερίγραπτες επιθέσεις και αντίποινα» στη Ρωσία.

Το ουκρανικό Κέντρο για τις Πολιτικές Ελευθερίες δήλωσε ότι αισθάνεται περηφάνεια για το βραβείο.

«Ενα πρωί με καλά νέα. Είμαστε υπερήφανοι», έγραψε στο Twitter.

Ποιος είναι ο Αλες Μπιαλιάτσκι

Ο Μπιαλιάτσκι ήταν ένας από τους εμπνευστές του δημοκρατικού κινήματος που εμφανίστηκε στη Λευκορωσία στα μέσα της δεκαετίας του 1980, αναφέρεται στο κείμενο της επιτροπής. Εχει αφιερώσει τη ζωή του στην προώθηση της δημοκρατίας και της ειρηνικής ανάπτυξης στην πατρίδα του.

Μεταξύ άλλων, ίδρυσε την οργάνωση Viasna (Ανοιξη) το 1996 ως απάντηση στις αμφιλεγόμενες συνταγματικές τροποποιήσεις που έδωσαν στον πρόεδρο δικτατορικές εξουσίες και αυτό προκάλεσε εκτεταμένες διαδηλώσεις. Η Viasna παρείχε στήριξη στους φυλακισμένους διαδηλωτές και στις οικογένειές τους. Στα χρόνια που ακολούθησαν, η Viasna εξελίχθηκε σε μια ευρεία οργάνωση ανθρωπίνων δικαιωμάτων, που κατέγραψε και διαμαρτυρήθηκε για τη χρήση βασανιστηρίων από τις αρχές εναντίον πολιτικών κρατουμένων.

Οι κυβερνητικές αρχές έχουν επανειλημμένα επιδιώξει να σιωπήσουν τον Μπιαλιάτσκι. Φυλακίστηκε από το 2011 ως το 2014. Επειτα από διαδηλώσεις μεγάλης κλίμακας ενάντια στο καθεστώς το 2020, συνελήφθη ξανά και εξακολουθεί να κρατείται χωρίς δίκη. «Παρά τις τεράστιες προσωπικές δυσκολίες, ο ίδιος δεν υποχώρησε ούτε ένα εκατοστό στον αγώνα του για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία στη Λευκορωσία».

Η ιστορία της οργάνωσης Memorial

Η οργάνωση ανθρωπίνων δικαιωμάτων Memorial ιδρύθηκε το 1987 από ακτιβιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην πρώην Σοβιετική Eνωση, που ήθελαν να διασφαλίσουν ότι τα θύματα της καταπίεσης του κομμουνιστικού καθεστώτος δεν θα ξεχαστούν ποτέ. Μεταξύ των ιδρυτών, όπως σημειώνει η νορβηγική επιτροπή του βραβείου, ήταν ο βραβευμένος με Νομπέλ Ειρήνης Αντρέι Ζαχάροφ και η υπέρμαχος ανθρωπίνων δικαιωμάτων Σβετλάνα Γκανούσκινα.

Η Memorial βασίζεται στην ιδέα ότι η αντιμετώπιση των εγκλημάτων του παρελθόντος είναι απαραίτητη για την πρόληψη νέων εγκλημάτων.

Μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ενωσης, η Memorial έγινε η μεγαλύτερη οργάνωση ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Ρωσία. Εκτός από την ίδρυση ενός κέντρου τεκμηρίωσης για τα θύματα της σταλινικής εποχής, η οργάνωση συγκέντρωσε και συστηματοποίησε πληροφορίες σχετικά με την πολιτική καταπίεση και τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Ρωσία. Η Memorial έγινε η πιο έγκυρη πηγή πληροφόρησης για πολιτικούς κρατούμενους στις ρωσικές φυλακές.

Η οργάνωση βρίσκεται επίσης στο προσκήνιο των προσπαθειών για την καταπολέμηση του μιλιταρισμού και την προώθηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της κυβέρνησης βάσει του κανόνα του κράτους Δικαίου.

«Οταν η κοινωνία των πολιτών πρέπει να παραχωρήσει τη θέση της στον απολυταρχισμό και τη δικτατορία, η ειρήνη είναι συχνά το επόμενο θύμα. Κατά τη διάρκεια των πολέμων στην Τσετσενία, η Memorial συνέλεξε και επαλήθευσε πληροφορίες σχετικά με τις καταχρήσεις και τα εγκλήματα πολέμου που διαπράχθηκαν στον άμαχο πληθυσμό από τις ρωσικές και φιλορωσικές δυνάμεις. Το 2009, η επικεφαλής του παραρτήματος της Memorial στην Τσετσενία, Νατάλια Εστεμίροβα, σκοτώθηκε στη διάρκεια της καταγραφής εγκλημάτων πολέμου στο πεδίο.

Εδώ και πολλά χρόνια, φορείς της κοινωνίας των πολιτών στη Ρωσία υφίστανται απειλές, φυλακίσεις, εξαφανίσεις και δολοφονίες. H Memorial χαρακτηρίστηκε από την κυβέρνηση ως «ξένος πράκτορας». Τον Δεκέμβριο του 2012, οι αρχές αποφάσισαν ότι η οργάνωση πρέπει να διαλυθεί και το κέντρο τεκμηρίωσης να κλείσει οριστικά, κάτι που έγινε τους επόμενους μήνες, αλλά οι άνθρωποι πίσω από τη Memorial αρνούνται να την κλείσουν. «Κανείς δεν σχεδιάζει να εγκαταλείψει», είχε δηλώσει ο πρόεδρός της, Γιαν Ρατσίνσκι.

The 2022 #NobelPeacePrize laureate and human rights organisation Memorial, @MemorialMoscow, was established in 1987 by human rights activists in the former Soviet Union who wanted to ensure that the victims of the communist regime’s oppression would never be forgotten. pic.twitter.com/aQGi09tAwv

— The Nobel Prize (@NobelPrize) October 7, 2022

Τι είναι το Κέντρο για τις Πολιτικές Ελευθερίες στο Κίεβο

Το Κέντρο για τις Πολιτικές Ελευθερίες ιδρύθηκε στο Κίεβο το 2007 με σκοπό την προώθηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της δημοκρατίας στην Ουκρανία.

Οπως αναφέρει το σκεπτικό της επιτροπής, το κέντρο έχει στόχο για να ενισχύσει την ουκρανική κοινωνία των πολιτών και να πιέσει τις αρχές να κάνουν την Ουκρανία μια ολοκληρωμένη δημοκρατία. Για να εξελιχθεί η Ουκρανία σε ένα κράτος που διέπεται από το κράτος Δικαίου, το Κέντρο για τις Πολιτικές Ελευθερίες έχει υποστηρίξει ενεργά ότι η Ουκρανία πρέπει να συνεργαστεί με το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο.

Μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο, το Κέντρο για τις Πολιτικές Ελευθερίες έχει εμπλακεί σε προσπάθειες για τον εντοπισμό και την τεκμηρίωση των ρωσικών εγκλημάτων πολέμου κατά του ουκρανικού άμαχου πληθυσμού. Σε συνεργασία με διεθνείς εταίρους, το κέντρο διαδραματίζει πρωτοποριακό ρόλο με σκοπό να καταστήσει τους ενόχους υπόλογους για τα εγκλήματά τους.

The Center for Civil Liberties – awarded the 2022 #NobelPeacePrize – was founded for the purpose of advancing human rights and democracy in Ukraine. It has taken a stand to strengthen Ukrainian civil society and pressure the authorities to make Ukraine a full-fledged democracy. pic.twitter.com/rKQEUHYTDZ

— The Nobel Prize (@NobelPrize) October 7, 2022

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News