Σαν έτοιμη από καιρό, σαν θαρραλέα, πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη η πρώτη τριμερής Σύνοδος (σε επίπεδο κορυφής) Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ, μια μέρα μετά τη δεύτερη συνεδρίαση – η πρώτη έγινε επί Σαμαρά-Βενιζέλου τον Οκτώβριο του 2013 – του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας – Ισραήλ στην Ιερουσαλήμ.

Ο Αλέξης Τσίπρας έκανε λόγο για «στρατηγική επιλογή» της Ελλάδας με στόχο την ενίσχυση της συνεργασίας των τριών χωρών προς όφελος της περιοχής. Ο Νίκος Αναστασιάδης μίλησε για προώθηση κοινών έργων στον ενεργειακό τομέα, τα οποία θα συμβάλουν στην ενεργειακή ασφάλεια των τριών χωρών και την διαφοροποίηση των πηγών τροφοδοσίας της Ευρωπαϊκής Ενωσης (Νότιος Διάδρομος). Ο δε «πολύς» Μπενιαμίν Νετανιάχου μίλησε για «ιστορική μέρα» και επανέλαβε την πρόθεση των τριών χωρών να εξετάσουν τις δυνατότητες δημιουργίας αγωγού φυσικού αερίου που θα μεταφέρει φυσικό αέριο από το Ισραήλ και την Κύπρο στην Ελλάδα και από κει στην Ευρώπη. Οι τρεις υπέγραψαν και την  «Διακήρυξη της Λευκωσίας» που ομνύει στην τριμερή συνεργασία υπέρ της ασφάλειας και της σταθερότητας στην περιοχή.

Πιο προωθημένος, ο έλληνας πρωθυπουργός εξέφρασε την βεβαιότητα ότι η Ελλάδα θα αποτελέσει την «γέφυρα μεταφοράς» του κυπριακού και ισραηλινού φυσικού αερίου προς την Ευρώπη. Μόνο που μέχρι στιγμής αυτό μοιάζει με ευσεβή πόθο. Επί της ουσίας, τίποτα δεν έχει αποφασιστεί, ούτε έχει κριθεί ακόμα. Δεν θα μπορούσε, άλλωστε, καθώς οι ιδιώτες που θα αναλάβουν τις εν λόγω επενδύσεις θα είναι αυτοί που θα αποφασίσουν ποια επένδυση συμφέρει και ποια όχι.

οι μυημένοι στα ελληνοϊσραηλινά, θεωρούν ότι πρόκειται μεν για μια στρατηγική σχέση για την Ελλάδα, από την οποία, όμως, μέχρι στιγμής, έχει πάρει περισσότερα το Ισραήλ παρά η χώρα μας

Είναι ακόμα πολύ νωρίς να προβλεφθεί πώς θα καταλήξει το ισραηλινό και το κυπριακό φυσικό αέριο στην Ευρώπη, Αν δηλαδή, θα περάσει μέσω Ελλάδας – ο αγωγός θεωρείται τεχνικά δύσκολος και οικονομικά ασύμφορος και, πάντως, κάποιος θα πρέπει να τον πληρώσει – ή μέσω Τουρκίας. Αν μάλιστα λυθεί το Κυπριακό, δεν θα υπάρχει πλέον κανένας λόγος να μην περάσει από κει το αέριο, κάτι που αποτελεί και σταθερή επιδίωξη των Αμερικανών για να έχουν τους Τούρκους ικανοποιημένους.

Στην εξίσωση προστίθεται και η Αίγυπτος, όπου το κοίτασμα φυσικού αερίου «Ζορ» αλλάζει τις ισορροπίες. Οι Αιγύπτιοι ήδη συνεργάζονται με τους Ισραηλινούς και τους Κύπριους. Θα κάνουν το ίδιο με την Ελλάδα, ή θα προτιμήσουν την Τουρκία; Σύμφωνα με πληροφορίες, ο ισραηλινός πρωθυπουργός, στην πρώτη του συνάντηση με τον κ. Τσίπρα τον περασμένο Νοέμβριο, αναφερόμενος στο ενεργειακό πλέγμα συνεργαζόμενων χωρών που διαμορφώνεται στην περιοχή, είχε σημειώσει ότι η συνεργασία με άλλες χώρες, όπως η Ιταλία και η Τουρκία, θα επέτρεπε την μεταφορά μεγαλύτερου όγκου φυσικού αερίου προς την Ευρώπη και άρα θα καθιστούσε το όποιο έργο βιώσιμο.

Τι άλλαξε, μετά την κοσμοϊστορική τριμερή; Όχι και πολλά. Απλώς θεσμοθετήθηκαν σε τριμερές σχήμα οι εδώ και μερικά χρόνια (για την Ελλάδα από το 2010, για την Κύπρο πολύ νωρίτερα) στενές διμερείς σχέσεις του Ισραήλ με την Αθήνα και τη Λευκωσία. Σχηματίστηκε μια τριμερής περιφερειακή συμμαχία, η οποία δεν αποκλείεται να διευρυνθεί στο μέλλον και η οποία, για την ώρα, προοιωνίζεται περισσότερα οφέλη για το Ισραήλ και την Κύπρο, παρά για την Ελλάδα, τουλάχιστον στον ενεργειακό τομέα. Ηδη οι μυημένοι στα ελληνοϊσραηλινά, θεωρούν ότι πρόκειται μεν για μια στρατηγική σχέση για την Ελλάδα, από την οποία, όμως, μέχρι στιγμής, έχει πάρει περισσότερα το Ισραήλ (ειδικά στον αμυντικό τομέα), παρά η χώρα μας. Πιο πρόσφατο παράδειγμα η παρέμβαση της Αθήνας προκειμένου να αλλάξει το κείμενο των ευρωπαίων υπουργών Εξωτερικών για την ειρηνευτική διαδικασία στη Μέση Ανατολή και να υιοθετηθούν πιο ήπιες διατυπώσεις για τους ισραηλινούς εποικισμούς. Η απαίτηση της Αθήνας να αλλάξει το σκληρό κείμενο προκάλεσε δυσφορία σε κοινοτικούς κύκλους και φυσικά στους Παλαιστίνιους που άφησαν να εννοηθεί ότι η Ελλάδα λειτουργεί ως δούρειος ίππος του Ισραήλ στους κόλπους της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

Τι μένει, λοιπόν, για την Ελλάδα; Στο ενεργειακό σκέλος όχι και πολλά χωρίς τη συμμετοχή και συνεργασία της Τουρκίας. Μένει, βέβαια, η καλή σχέση με το εβραϊκό λόμπι, η προαναγγελθείσα και πάλι δημιουργία υποβρύχιου ηλεκτρικού καλωδίου που θα συνδέει τα δίκτυα ηλεκτροδότησης των τριών χωρών,  μια καλή συνεργασία στον οικονομικό, τουριστικό και εκπαιδευτικό τομέα, διμερείς συνεργασίες σε επενδύσεις – ίσως και κάποιες ισραηλινές επενδύσεις στην Ελλάδα. Οι επιδέξιες συμμαχίες θέλουν και επιδέξιους εταίρους.