Πούτιν – Ζελένσκι: Η γλώσσα της ισχύος ενάντια στη γλώσσα της καρδιάς
Πούτιν – Ζελένσκι: Η γλώσσα της ισχύος ενάντια στη γλώσσα της καρδιάς
Ο ένας είναι ένας αδίστακτος δικτάτορας, δυνάμει εγκληματίας πολέμου, ηλικίας σχεδόν εβδομήντα ετών που οραματίζεται να αποκαταστήσει το κύρος της Ρωσίας, κατακτώντας μια «αδελφή» χώρα και κηρύσσοντας έναν νέο Ψυχρό Πόλεμο στη Δύση. Ο άλλος είναι ένας 44χρονος πρώην κωμικός και νυν αντιστασιακός ηγέτης που αγωνίζεται για τη σωτηρία της πατρίδας και των συμπατριωτών του. Ο πρώτος κινείται απομονωμένος στο Κρεμλίνο ενώ ο άλλος ανεβοκατεβαίνει σε καταφύγια στο βομβαρδισμένο Κίεβο.
Ο Βλαντίμιρ Πούτιν φοράει κοστούμι και γραβάτα και μιλάει για συμμορίες τοξικομανών, για αποναζιστικοποιήσεις και προδότες-σκνίπες, σκοτώνοντας, συγχρόνως, αμάχους και καταστρέφοντας μια χώρα. Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι φοράει ρούχα παραλλαγής και μιλάει για το σθένος του ουκρανικού λαού, το Περλ Χάρμπορ, την 11η Σεπτεμβρίου, τον Σαίξπηρ και τον Τσόρτσιλ.
Οι διαφορές μεταξύ των δύο ανδρών αντικατοπτρίζονται και στον τρόπο με τον οποίο επικοινωνούν με τους πολίτες τους και τον υπόλοιπο κόσμο, υποστηρίζουν δύο δημοσιογράφοι της Corriere della Sera, προβαίνοντας σε μια παραβολή του πολεμικού λεξιλογίου του ρώσου προέδρου με την επικοινωνιακή μαεστρία του ουκρανού ηγέτη.
Πούτιν: Το λεξικό ενός δικτάτορα
«Πολίτες της Ρωσίας, φίλοι». Με αυτά τα λόγια άρχισε ο πόλεμος στην Ουκρανία. Πριν πέσουν οι πρώτες ρωσικές βόμβες στο Χάρκοβο και στο Κίεβο. Με ένα διάγγελμα που προβλήθηκε το βράδυ της 21ης Φεβρουαρίου, κατά τη διάρκεια του οποίου ο Βλαντίμιρ Πούτιν αποκάλυψε τι επρόκειτο να συμβεί έπειτα από δύο ημέρες στην Ουκρανία. Από τότε ολόκληρος ο κόσμος παρακολουθεί τις τραγικές εξελίξεις με κομμένη την ανάσα, προσπαθώντας να φανταστεί σενάρια ειρήνης, βασιζόμενος στην παραμικρή ελπιδοφόρα είδηση.
Στη συνέχεια, ωστόσο, παρεμβαίνει ο ρώσος πρόεδρος και τινάζει τα πάντα στον αέρα, «σχεδόν πάντα με τις ίδιες λέξεις που δεν αφήνουν χώρο στην ελπίδα», γράφει ο Μάρκο Ιμαρίζιο της Corriere della Sera. Ομως ποιες είναι αυτές οι λέξεις; Επειτα από περισσότερο από τρεις εβδομάδες πολέμου ο ιταλός δημοσιογράφος αποφάσισε να προβεί στη σύνταξη ενός μικρού πολεμικού λεξικού του Πούτιν, καθώς ενδέχεται, δυστυχώς, να το χρειαστούμε και στο άμεσο μέλλον.
Πνευματικός Χώρος: Οχι η πιο απειλητική από τις φράσεις του, αλλά μία από τις πιο σημαντικές. Στο πλαίσιο τη άκρως προσωπικής του ερμηνεία της Ιστορίας, η Μεγάλη Μητέρα Ρωσία είναι ένας πνευματικός χώρος που κακώς κατακερματίστηκε σε πολλά κράτη από την επανάσταση του 1917 και τον Λένιν. Για τον Πούτιν, οι Ρώσοι και οι Ουκρανοί αποτελούν έναν λαό, και το τείχος που έχει υψωθεί ανάμεσα τους είναι ντροπή. «Ο κοινός πνευματικός χώρος είναι η φράση-κλειδί για την άρνηση οποιασδήποτε ουκρανικής ταυτότητας», εξηγεί ο Ιμαρίζιο.
Αποναζιστικοποίηση: Σύμφωνα με τον Πούτιν, η Ουκρανία είναι μια χώρα που κυβερνάται από ναζιστές, οι οποίοι διώκουν τους φιλορώσους του Ντονμπάς, επομένως πρέπει να αποναζιστικοποιηθεί. Κάνοντας λόγο για αποναζιστικοποίηση ο ρώσος πρόεδρος σκαρφίζεται μια ιστορική αιτιότητα για να δικαιολογήσει την εισβολή του στην Ουκρανία. Το 2020 συντέθηκε στη Μόσχα ένα πραγματικό κρατικό δόγμα, βάση του οποίου αποτελεί ένας ακραίος πατριωτισμός, σύμφωνα με τον οποίο η Ρωσία είναι το μόνο έθνος που νίκησε τους ναζί, καθώς οι αδυναμίες των δυτικών δυνάμεων επέτρεψαν στον Χίτλερ να προβεί σε μια ακάθεκτη προέλαση. Η έννοια της αποναζιστικοποίησης δεν αναφέρεται στην πάταξη της εν λόγω ιδεολογίας, σχετίζεται με την ήττα των εχθρών της Ρωσίας, οι οποίοι εξ ορισμού είναι όλοι ναζιστές.
Συμμορία Ναρκομανών: Για τον Πούτιν δεν υπάρχει χειρότερη προσβολή. Οταν απευθύνεται στον ουκρανικό στρατό, καλώντας τους αξιωματικούς να πάρουν με τα όπλα την εξουσία, επειδή «θα ήταν πιο εύκολο να καταλήξουμε σε μια συμφωνία μαζί σας παρά με αυτή τη συμμορία τοξικομανών», τοποθετεί την κυβέρνηση του Κιέβου στο κατώτατο επίπεδο της πολύ προσωπικής του εξελικτικής κλίμακας. Η απέχθεια του Πούτιν για τους τοξικομανείς αντανακλάται στις απάνθρωπες μεθόδους που χρησιμοποιούνται εναντίον τους στη Ρωσία, όπου η χρήση ηρωίνης αποτελεί μάστιγα.
Μπαντερικό Καθεστώς: Είναι μια από τις πιο συνήθεις προσβολές που επιφυλάσσει στις ουκρανικές αρχές ο ρώσος πρόεδρος. Μιλώντας για μπαντερικό καθεστώς ο Πούτιν έχει στο μυαλό του τον Στεπάν Μπαντέρα, τον φασίστα και αντισημίτη ιδεολόγο και θεωρητικό της Οργάνωσης Ουκρανών Εθνικιστών, ο οποίος κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου συνεργάστηκε με τους Ναζί. Οποτε αναφέρεται στον Μπαντέρα (τον οποίο κάποιοι Ουκρανοί τον τιμούν ως ήρωα) ο Πούτιν δεν παραλείπει να υπενθυμίζει ότι δολοφονήθηκε το 1959 στο Μόναχο από ουκρανό πράκτορα της KGB.
Υπεράσπιση: Παραδόξως αυτή είναι η λέξη που χρησιμοποιεί περισσότερο ο Πούτιν κατά τις δημόσιες παρεμβάσεις του. Πίσω από αυτή τη λέξη κρύβεται ένα θεμελιώδες στοιχείο της στρατηγικής του. Επικαλούμενος την υπεράσπιση των ρωσόφωνων πληθυσμών ανά την αχανή επικράτεια της πρώην ρωσικής αυτοκρατορίας ο Πούτιν αξιώνει την ενότητα του ρωσικού έθνους, διατηρώντας έτσι τη Ρωσία και τους πολίτες της σε μια «κατάσταση μόνιμης πατριωτικής έξαψης».
Γενοκτονία: Αυτό διαπράττεται σύμφωνα με τον Πούτιν στο Ντονμπάς της Νοτιοανατολικής Ουκρανίας, όπου βρίσκονται οι αυτοαποκαλούμενες και προσκείμενες στο Κρεμλίνο Λαϊκές Δημοκρατίες του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ. Πρώτη φορά τον όρο Βλαντίμιρ Πούτιν τον χρησιμοποίησε το 2008, χρονιά κατά την οποία τα ρωσικά τανκς εισέβαλαν στη Γεωργία για να «αποτρέψουν τη γενοκτονία» του ρωσόφωνου πληθυσμού της Νότιας Οσετίας και της Αμπχαζίας. «Πάμε να σώσουμε τους αδελφούς μας», υποστήριζαν τότε οι Ρώσοι, όπως υποστηρίζουν και τώρα.
Δύση: Το πρωί της 26ης Φεβρουαρίου, μόλις δύο ημέρες μετά την έναρξη της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, στον ιστότοπο του κρατικού πρακτορείου Ria Novosti δημοσιεύτηκε ένα άρθρο στο οποίο ο συντάκτης του, ένας από τους πιο γνωστούς και έμπειρους σχολιαστές του πρακτορείου, αναπαράγοντας τις απόψεις του Κρεμλίνου επισήμανε μεταξύ άλλων τα εξής: «Αυτή είναι μια σύγκρουση ανάμεσα στη Ρωσία και στη Δύση, μια απάντηση στην προέλαση του Ατλαντισμού… Η Ρωσία όχι μόνο προέβη στην πρόκληση αλλά έδειξε ότι η δυτική κυριαρχία έχει πλέον τελειώσει. Η Κίνα, η Ινδία, ο ισλαμικός κόσμος και η Αφρική, η Νοτιοανατολική Ασία, όλοι κατάλαβαν χάρη σε εμάς ότι η εποχή της παγκόσμιας κυριαρχίας της Δύσης έχει πλέον τελειώσει».
Κάθαρση: Πρόκειται για μια νέα προσθήκη στο μικρό πολεμικό λεξικό του Πούτιν και δεν αφορά την Ουκρανία αλλά τη Ρωσία. Το απόγευμα της Τετάρτης ο ρώσος πρόεδρος υπογράμμισε την ανάγκη κάθαρσης της ρωσικής κοινωνίας. Την επομένη ο Ντμίτρι Πέσκοφ ήταν πιο διεξοδικός: «Σε δύσκολους καιρούς, πολλοί δείχνουν την αληθινή τους φύση. Πολλοί αποδείχθηκαν προδότες. Είναι οι ίδιοι που εξαφανίζονται από τη ζωή μας. Μερικοί παραιτούνται από τις εργασίες τους, άλλοι φεύγουν από τη χώρα και μετακομίζουν στο εξωτερικό. Ετσι επέρχεται αυτή η κάθαρση. Αλλοι παραβιάζουν το νόμο και τιμωρούνται από τα δικαστήρια», εξήγησε ο εκπρόσωπος του Πούτιν.
Σκνίπες: Οι «προδότες» της Ρωσίας που επιθυμούν την καταστροφή της δεν είναι άνθρωποι αλλά «σκνίπες» τις οποίες ο ρωσικός λαός φτύνει όποτε πετούν κατά λάθος στο στόμα του. Ο ιταλός δημοσιογράφος κάνει λόγο για τη μέθοδο της «απανθρωποποίησης» την οποία χρησιμοποιεί εδώ και πολύ καιρό ο ρώσος πρόεδρος. Στις αρχές του αιώνα, σχεδόν μόλις ανήλθε στην εξουσία, αποκαλούσε «σκουλήκια» ή «αρνάκια» τους ολιγάρχες που δεν συμμορφώνονταν με τις βουλές του. Οι εχθροί του δεν είναι ποτέ άνθρωποι, είναι ζώα ή έντομα.
Ζελένσκι: Αδιαμφισβήτητος νικητής στη μάχη της επικοινωνίας
Το ότι το μπλουζάκι με την περίφημη, πλέον, φράση «Χρειάζομαι πυρομαχικά, όχι μεταφορικό μέσο» έχει τεράστια ζήτηση και στη Γαλλία, οφείλεται στο γεγονός πως ο άνθρωπος που την προέφερε (απευθυνόμενος στους Αμερικανούς που προσφέρονταν να τον φυγαδεύσουν από την πατρίδα του παραμονές τις ρωσικής εισβολής) είναι ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ο πρόεδρος της Ουκρανίας, ο οποίος χάρη στον ρώσο ομόλογό του, έχει πλέον καταστεί αντιστασιακός ηγέτης παγκόσμιου βεληνεκούς, αποδεικνύοντας, συγχρόνως σε όλους πως δεν είναι ο γελωτοποιός που πίστευαν παρά πολλοί…
«Από όλους τους ηγέτες του κόσμου, αυτός που δεν μοιάζει πότε να υποκρίνεται, ούτε όταν απαντά ελαφρώς α λα Τζον Γουέιν, είναι αυτός, ο Ζελένσκι, ο εβραίος κωμικός που υποδύθηκε τον καθηγητή-πρόεδρο της Ουκρανίας Γκολομπορόντκο στον “Υπηρέτη του Λαού”, την απίστευτη ουκρανική τηλεοπτική σειρά», γράφει ο Στέφανο Μοντεφιόρι, ανταποκριτής της Corriere della Sera στη γαλλική πρωτεύουσα.
Ο ιταλός δημοσιογράφος αναφέρει πως όταν ο Εμανουέλ Μακρόν φωτογραφίζεται κατάκοπος, αξύριστος και με φούτερ των αλεξιπτωτιστών, όλοι τον κατηγορούν πως υποκρίνεται και κάνει ό,τι κάνει μόνο για φιγούρα. Κανένας, όμως, δεν επικρίνει τον Ζελένσκι που, από την 24η Φεβρουαρίου, είναι διαρκώς ντυμένος στα χακί. Ολος ή μάλλον σχεδόν όλος ο κόσμος τάσσεται στο πλευρό της Ουκρανίας και συμπάσχει μαζί με τον ουκρανικό λαό αλλά αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό και στον Ζελένσκι.
Αληθινός. Ο πρόεδρος της Ουκρανίας κερδίζει τη μάχη της επικοινωνίας γιατί σε μια αντικειμενικά απίστευτη κατάσταση, που παραπέμπει περισσότερο στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο παρά στην Ευρώπη του 21ου αιώνα, δείχνει πάντα αληθινός και ειλικρινής, κάθε άλλο παρά προσποιητός, ακόμα και όταν βγάζει selfies και γυρίζει βίντεο στο βαλλόμενο Κίεβο, προτρέποντας τους συμπατριώτες του αλλά και τη διεθνή κοινότητα να συνεχίσουν να αντιστέκονται στη Ρωσία του Πούτιν και να αγωνίζονται για ένα καλύτερο μέλλον.
Υπέρ του ουκρανού προέδρου λειτουργεί και το γεγονός πως, από την άλλη πλευρά, στη Μόσχα, τον πρώτο λόγο έχει ένας ηλικιωμένος και υποχόνδριος και μνησίκακος δικτάτορας με κοστούμι και γραβάτα που κρατά τους ίδιους τους συνεργάτες του σε γελοίες αποστάσεις ασφαλείας και εκφωνεί παραληρηματικές ομιλίες, άλλοτε για το ένδοξο παρελθόν της Ρωσίας και άλλοτε για προδότες-σκνίπες, «ένας άνθρωπος που εξακολουθεί να επικοινωνεί μέσω μαγνητοσκοπημένων ομιλιών που μεταδίδονται τηλεοπτικά, όπως ο Μπρέζνιεφ», αναφέρει ο Μοντεφιόρι. «Ο πρώην ηθοποιός Ζελένσκι δείχνει σε κάθε περίσταση απείρως πιο αξιόπιστος από τον Πούτιν, τον αντίπαλο που ηθοποιός δεν υπήρξε ποτέ, ή ενδεχομένως πάντα να ήταν, από τότε που ήταν πράκτορας της KGB έως ότου εισήλθε στο Κρεμλίνο και άρχισε να εξυμνεί τη Ρωσία των τσάρων», προσθέτει.
Ιστορικές ομιλίες. Το ότι έχει πέραση ο Ζελένσκι αποδεικνύεται και από τις ομιλίες που εκφωνεί (μέσω τηλεδιάσκεψης) στο εξωτερικό. Κάνει τους διερμηνείς να κλαίνε με λυγμούς, παρότι είναι εξοικειωμένοι με όλα τα τεχνάσματα της ρητορικής, γιατί μιλάει για αθώους ανθρώπους που σφαγιάζονται αλλά δεν επικαλείται τον οίκτο κανενός.
Γνωρίζει πώς να κερδίζει το εκάστοτε ακροατήριό του, στο Κογκρέσο των ΗΠΑ επικαλείται την 11η Σεπτεμβρίου και το Περλ Χάρμπορ ενώ στη Βουλή των Κοινοτήτων τον Σαίξπηρ και τον Τσόρτσιλ, αλλά δεν χαρίζεται σε κανέναν, καταλογίζει ευθύνες, δεν επαιτεί αλλά απαιτεί, ζητάει από τους συμμάχους να επιδείξουν έμπρακτα την αλληλεγγύη τους προς τους συμπατριώτες του που βάλλονται ανηλεώς από τις ρωσικές δυνάμεις.
Ο Ζελένσκι – αναφέρει ο Στέφανο Μοντεφιόρι στο κείμενό του – είναι ο ίδιος πρόεδρος που στον «Υπηρέτη του Λαού» είχε την εξής συνδιάλεξη με την Ανγκελα Μέρκελ:
– «Συγχαρητήρια, αποφασίσαμε να αποδεχτούμε το αίτημά σας για ένταξη στην ΕΕ».
– «Υπέροχα! Επιτέλους! Σας ευχαριστώ εξ ονόματος ολόκληρης της Ουκρανίας».
– «Της Ουκρανίας; Συγγνώμη, μάλλον πήρα λάθος αριθμό. Νόμιζα πως είχα καλέσει το Μαυροβούνιο».
Απευθυνόμενος στα μέλη της Μπούντεσταγκ, ωστόσο, δεν δίστασε να επικρίνει εμμέσως το δόγμα Μέρκελ (ιδιαίτερα επιεικές με τη Ρωσία του Πούτιν) και τη μανία των Γερμανών με την οικονομία, να κατηγορήσει το Βερολίνο ότι με τη στάση του τα τελευταία πολλά χρόνια συνέβαλε στο να αποφασίσει ο ρώσος πρόεδρος να αποπειραθεί να χτίσει ένα νέο τείχος στην καρδιά της Ευρώπης.
Ηρεμη δύναμη. Ο ουκρανός πρόεδρος θα ήταν απόλυτα δικαιολογημένος εάν επιδίωκε να καλοπιάσει τη Δύση, δεδομένου ότι η πατρίδα του χρειάζεται απεγνωσμένα τη βοήθειά της, ωστόσο δεν ταπεινώνεται ποτέ, ούτε καν όταν απευθύνεται στη Μόσχα. Αναμενόμενα, η ειλικρίνεια και η αμεσότητα του αρχικά εξέπληξε και στη συνέχεια κατέκτησε και τον κόσμο των (απαγορευμένων, πλέον, στη Ρωσία) μέσων κοινωνικής δικτύωσης.
Στο Instagram, ο Ζελένσκι έχει τουλάχιστον 16 εκατομμύρια ακολούθους (είχε ήδη 9 εκατομμύρια πριν από την εισβολή). Οσον αφορά στο Twitter, είχε 450.000 ακολούθους στις 22 Φεβρουαρίου ενώ σήμερα έχει περισσότερους από πεντέμισι εκατομμύρια. «Εάν η ήπια ισχύς μετρούσε όσο τα άρματα μάχης – αλλά αυτό θα το διαπιστώσουμε σε λίγους μήνες – η Ουκρανία θα είχε ήδη κερδίσει τον πόλεμο», καταλήγει ο ιταλός δημοσιογράφος.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News
-
Τώρα βγάζουν και μετράνε τους πυραύλους τους
22 Νοεμβρίου 2024, 09:29
