Αυτό το άρθρο του Guardian που δημοσιεύθηκε στις σελίδες της επιστήμης αξίζει να το «πιάσει» κανείς από τον τίτλο: «Τον δηλητηρίασαν, τον πυροβόλησαν και τον ξυλοκόπησαν. Γιατί το κυάνιο μόνο του μπορεί  να μην σκότωσε τον Ρασπούτιν». Πώς και θυμήθηκε η βρετανική εφημερίδα τον σατανικό μοναχό της τσαρικής Ρωσίας; Κατ’ αρχάς επειδή τον περασμένο Δεκέμβριο συμπληρώθηκαν εκατό χρόνια από τον θάνατό του. Κι έπειτα επειδή είναι μάλλον από τις προσωπικότητες της Ιστορίας των οποίων δεν περιβάλλεται μόνο η ζωή από πολύ μυστήριο αλλά και ο θάνατος.

Τι ξέρουμε λοιπόν για τον θάνατό του; Οτι ο Ρασπούτιν πήγε στο παλάτι Γιουσούποφ στην Αγία Πετρούπολη έπειτα από πρόσκληση του πρίγκιπα Φέλιξ Γιουσούποφ και ότι το πτώμα του βρέθηκε μερικές ημέρες αργότερα στα παγωμένα νερά του Νέβα. Κανένας όμως δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα τι συνέβη ανάμεσα σε αυτά τα δυο γεγονότα. Ο ίδιος ο πρίγκιπας είχε γράψει στα απομνημονεύματά του ότι στον Ρασπούτιν προσφέρθηκαν μερικά κομμάτια τούρτας με μια ποσότητα κυανίου ικανή να ξεκάνει ολόκληρο μοναστήρια αλλά εκείνος τα καταβρόχθισε χωρίς να πάθει απολύτως τίποτα. Ο πρίγκιπας δεν πίστευε στα μάτια του. Δεν τα παράτησε όμως: την επόμενη δόση κυανίου την έβαλε στο κρασί. Ο Ρασπούτιν ήπιε ένα ποτήρι χωρίς να καταλάβει τίποτε, ήπιε ένα δεύτερο κι ένιωσε το κεφάλι του βαρύ και το στομάχι του να καίγεται, στο τρίτο όμως συνήλθε.

Στο μεταξύ, το κυάνιο είχε τελειώσει και οι επίδοξοι δολοφόνοι του δεν ήξεραν πλέον τι να κάνουν. Ετσι τον πυροβόλησαν. Η σφαίρα τον βρήκε κοντά στην καρδιά, ο Ρασπούτιν έπεσε κάτω αναίσθητος αλλά έπειτα από λίγο άνοιξε τα μάτια του και, αφού κατάλαβε ποιες ήταν οι προθέσεις της παρέας, όρμησε στον πρίγκιπα, ο οποίος κατάφερε να ξεφύγει από τα χέρια του και άρχισε να τρέχει με τον μοναχό να τον κυνηγάει από πίσω. Κατέληξαν σε μια αυλή όπου ο Ρασπούτιν έφαγε άλλες τέσσερις σφαίρες. Για να σιγουρευτούν ότι δεν θα τους προξενούσε άλλα προβλήματα, οι δολοφόνοι τον χτύπησαν, τον έδεσαν και τον οδήγησαν στη νήσο Πετρόφσκι απ’ όπου τον πέταξαν στο ποτάμι.

Γιατί δεν πέθανε ο Ρασπούτιν από το κυάνιο; Οι θεωρίες είναι τόσες πολλές όσες και εκείνες σχετικά με τις πραγματικές συνθήκες του θανάτου του. Και, όπως σημειώνει ο Guardian, είναι όλες τους επιστημονικά αξιόπιστες. Μια θεωρία λέει ότι οι δολοφόνοι απλώς δεν έκαναν καλά τη δουλειά, μια δεύτερη ότι το κυάνιο ήταν παλιό και είχε ξεθυμάνει, μια τρίτη ότι ο Ρασπούτιν, έχοντας ήδη επιζήσει από μια απόπειρα δολοφονίας, εμπνεύστηκε από τον Μιθριδάτη και έπαιρνε μικρές δόσεις δηλητηρίου για να συνηθίσει ο οργανισμός του. Αυτή η τελευταία θεωρία, όμως, δεν φαίνεται να στέκει και πολύ: ο ανθρώπινος οργανισμός μπορεί να συνηθίσει διάφορες τοξικές ουσίες, όπως το ρικινολεϊκό οξύ, το δηλητήριο του φιδιού και τα οπιούχα, όχι όμως και το κυάνιο.

Μια άλλη θεωρία λέει ότι ο Ρασπούτιν είχε αλκοολικά γαστρικά, κάτι που σημαίνει ότι είχε λιγότερα οξέα στο στομάχι του. Αυτό σημαίνει με τη σειρά του ότι το κυάνιο δεν μπορούσε να αντιδράσει με τα οξέα για να μετασχηματιστεί σε υδροκυάνιο, δηλαδή σε κάτι εξόχως τοξικό. Θα μπορούσε επίσης το κυάνιο να εξουδετερώθηκε από τη ζάχαρη που είχε το γλυκό – έχει αποδειχθεί αυτό σε πείραμα με ποντίκια. Σύμφωνα με την τελευταία θεωρία, ο Γιουσούποφ το φούσκωσε λίγο το πράγμα και απλά ο Ρασπούτιν πυροβολήθηκε.

Αυτή η εκδοχή, λέει ο Guardian, είναι και αυτή που βρίσκεται πιο κοντά στην πραγματικότητα. Εκτός, λέμε εμείς, εάν ο Ρασπούτιν είχε όλες αυτές τις σατανικές ιδιότητες που του αποδίδονται – μα κοιτάξτε ύφος. Σε αυτήν την περίπτωση φεύγουμε από τις σελίδες της επιστήμης και πάμε σε εκείνες των παραφυσικών φαινομένων. Με τίτλο «Ζει ο μοναχός Ρασπούτιν;».

Φωτό: Ο μυστικιστής Γκριγκόρι Ρασπούτιν ασκούσε τεράστια επιρροή στην τσαρική Ρωσία της Νικόλαου Β’ και της Αλεξάνδρας. Πηγή: Topical Press Agency/Getty Images/Ideal Images

Α όχι, αυτό δεν θα είναι ένα Νταβός σαν όλα τα άλλα. Ακόμη κι αν κάποια πράγματα δεν αλλάζουν ποτέ στο παγκόσμιο οικονομικό φόρουμ που φιλοξενείται κάθε χρόνο στο ελβετικό θέρετρο – οι προσκεκλημένοι θα είναι και φέτος περίπου 3.000 ανάμεσα σε αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων, δισεκατομμυριούχους και σελέμπριτις, η σαμπάνια θα ρεύσει όπως πάντα άφθονη και τα πάνελ θα φιλοξενήσουν πολλές ανιαρές συζητήσεις -, φέτος τα πράγματα μπορεί να είναι κάπως διαφορετικά.

Γιατί; Το καταλαβαίνει κανείς αν θυμηθεί τι είχε γίνει στην περυσινή μάζωξη, λέει το Quartz. Σε ποια συμπεράσματα είχαν καταλήξει οι περισπούδαστοι σύνεδροι στις δημόσιες αλλά και τις ιδιωτικές συζητήσεις που είχαν μεταξύ τους ρουφώντας αργά τα κοκτέιλ τους; Πρώτον, ότι ο Ντόναλντ Τραμπ δεν θα κέρδιζε τις εκλογές για το χρίσμα των Ρεπουμπλικανών – για τις προεδρικές ούτε λόγος. Δεύτερον, ότι οι Βρετανοί δεν θα ψήφιζαν ποτέ υπέρ του Brexit. Τρίτον, ότι η παγκοσμιοποίηση είναι καλό πράγμα. Τέταρτον, από το ελεύθερο εμπόριο θα ωφελούνταν οι πάντες.

Εντάξει, και με πιο επιτυχείς προβλέψεις δεν θα ήταν δύσκολο να τρολάρει κανείς όλους αυτούς τους τύπους που κυκλοφορούν με ιδιωτικά τζετ και κάνουν αισιόδοξες προβλέψεις για το μέλλον (τους). Η περυσινή τους αποτυχία, όμως, είναι πραγματικά εντυπωσιακή. Το Brexit είναι γεγονός, ο Τραμπ είναι εδώ, η παγκοσμιοποίηση αμφισβητείται όσο ποτέ άλλοτε και ο εθνολαϊκισμός καλπάζει. Μήπως λοιπόν να το κλείσουν το μαγαζί; Κι όμως. Οσο και αν ακούγεται παράδοξο, το παγκόσμιο οικονομικό φόρουμ έχει αυτή τη φορά πραγματικά σημασία. Γιατί αυτή τη φορά δεν θα είναι μια σύναξη πλούσιων και ισχυρών φιλελεύθερων που συμφωνούν μεταξύ τους. Φέτος θα είναι ωσεί παρόντες και οι λαϊκιστές. Και οι φιλελεύθεροι του κόσμου τούτου πρέπει να επιτέλους στύψουν το μυαλό τους.

Μπορεί να το πει κανείς και διαφορετικά: φέτος στο Νταβός δεν θα είναι ο κουλ Τζάστιν Τριντό, θα είναι η Τερέζα Μέι του σκληρού Brexit. Θα είναι – για πρώτη φορά στην ιστορία του θεσμού – και ο πρόεδρος της Κίνας. Ο Guardian το θέτει ως εξής: δώδεκα μήνες σεισμικών σοκ τάραξαν συθέμελα τον «άνθρωπο του Νταβός», ο οποίος καλείται τώρα να κατανοήσει τη νέα πραγματικότητα και να δώσει απαντήσεις. Ιδού ποιες είναι οι επτά προκλήσεις, σύμφωνα με τη βρετανική εφημερίδα: ο Τραμπ και η άνοδος του λαϊκισμού, η μεταρρύθμιση της οικονομίας της αγοράς (θα συζητηθεί ακόμη και το θέμα του κατώτατου μισθού), η Κίνα (ο Σι θα υπερασπιστεί την παγκοσμιοποίηση), η κλιματική αλλαγή (Ο Αλ Γκορ θα είναι εκεί), η τέταρτη βιομηχανική επανάσταση (τα ρομπότ δηλαδή), το Brexit και η βοήθεια προς τον αναπτυσσόμενο κόσμο (εδώ τον λόγο έχουν ο Ματ Ντέιμον και η Σακίρα).

Με ή χωρίς σαμπάνιες και κοκτέιλ, οι απαντήσεις πρέπει να δοθούν.

Φωτό: Οι εργαζόμενοι του φόρουμ καθαρίζουν για τους ισχυρούς. Οι ισχυροί θα «καθαρίσουν» για τον υπόλοιπο κόσμο; Πηγή: Reuters/Ruben Sprich

Ενας τόπος χαμένος στους πάγους όπου η θερμοκρασία μπορεί να φτάσει ακόμη και στους 70 βαθμούς κάτω από το μηδέν (το 1924 η στήλη του υδράργυρου είχε κατέβει στους -71,2 βαθμούς Κελσίου).

Να λοιπόν πιο είναι το πιο κρύο κατοικημένο χωριό του πλανήτη: Λέγεται Οϊμίακον, βρίσκεται στη Δημοκρατία των Σαχά, στην ανατολική Σιβηρία, και φιλοξενεί 500 κατοίκους, οι οποίοι δίνουν μια καθημερινή μάχη με τις πολικές θερμοκρασίες. Οπως αναφέρεται στο  φωτογραφικό ρεπορτάζ της Daily Mail, οι κάτοικοι αναγκάζονται να περνούν το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας τους στα σπίτια τους ή στα γραφεία τους, τον χειμώνα φυσικό φως υπάρχει μόλις 3 ώρες το 24ωρο, ενώ η διατροφή βασίζεται εξ ολοκλήρου στο ψάρι και το κρέας καθώς το παγωμένο έδαφος καθιστά απαγορευτικές τις καλλιέργειες. Πολύ συχνά από το κρύο χαλάνε οι ηλεκτρικές συσκευές, ενώ εάν πρέπει να παρκάρεις έξω απαγορεύεται να σβήσεις τη μηχανή του αυτοκινήτου σου ακόμη και για λίγα λεπτά.

Φωτό: Αλλά ακόμη και με τόσο κρύο, πώς να πεις όχι σε μια βόλτα; Πηγή: Daily Mail/Rex/Shuttlerstock/Amos Chapple

Εν αρχή ήταν τα φορτηγά που τάιζαν τους ξενύχτηδες τις μικρές ώρες με τα γνωστά «βρώμικα». Αλλά μολονότι τροχοφόρα και πρόχειρα, στο μεταξύ έχουν κάνει ένα τεράστιο άλμα ποιότητας. Γιατί από την Ευρώπη ως την Αμερική το food truck επαναπροσδιορίζει τον τρόπο που τρώνε οι κάτοικοι των πόλεων έξω. Διαμορφώνει επίσης ένα νέο επιχειρηματικό μοντέλο που ελκύει πολλούς νέους. Οπως σημειώνει στο BBC η Λάρα Ραμπίνοβιτς, παραγωγός της ταινίας City of Gold που έχει θέμα της τον κριτικό γαστρονομίας Τζόναθαν Γκολντ, τα φορτηγά κοστίζουν λιγότερο από ένα εστιατόριο, ενώ διαφημίζονται περισσότερο απλώς κυκλοφορώντας. Και η συνταγή της επιτυχίας; Πιάτα απλά αλλά ποιοτικά και φροντισμένη παρουσία στα σόσιαλ μίντια. Δυσκολίες ασφαλώς υπάρχουν. Και πρώτη απ’ όλες ο ανταγωνισμός. Στη Νέα Υόρκη, για παράδειγμα, οι άδειες για τις τροχοφόρες κουζίνες είναι μόνο 4.000 και δεν υπάρχει χώρος για άλλες. Πώς μπορεί να εντοπίσει κανείς τις καλύτερες; Στις Ηνωμένες Πολιτείες τουλάχιστον παρακολουθώντας το ριάλιτι «The Great Food Truck Race». Μήπως με τόσα φημισμένα «βρώμικα» να κάναμε μια αρχή κι εδώ;

Φωτό: Τόση ουρά μόνο τυχαία δεν μπορεί να είναι. Πηγή: BBC