Με μια δόση εκλεκτικής τελετουργίας όπου η φαντασίωση υποκαθιστά πολλές φορές την πράξη και οι κρύφιες ορέξεις αποθεώνονται μέσα από την παραδοχή μιας ηθικής συμβατικότητας, ο ερωτισμός στην Ιαπωνία έχει αποτυπωθεί πολλάκις ως μια ακριβή εκκεντρικότητα.

Από το «Κλειδί» του Τανιζάκι έως την «Μαρκισία Ντε Σαντ» του αδικοχαμένου Γιούκιο Μισίμα και από τις δυτικόστροφες περιελίξεις του Χαρούκι Μουρακάμι έως την ταινία-επιτομή της ερωτικής παραφοράς «Η Αυτοκρατορία των Αισθήσεων», η χώρα του Ανατέλλοντος Ηλίου έχει να επιδείξει μια έντονη διάθεση αντιπαραβολής του ερωτικού λόγου («η γλώσσα μου είναι ένα δέρμα» που έλεγε και ο Ρολάν Μπαρτ) με τον ευνουχισμό που επιβάλλει η συντηρητική ηθική και η παράδοση.

Τσάι, συμπάθεια και σεξ πηγαίνουν αντάμα στην Ιαπωνία. Το ηχηρό παράδοξο είναι ότι ενώ η πορνογραφική βιομηχανία της χώρας (πάντοτε εστέτ, πάντοτε ανοιχτή σε προκλήσεις) ανθεί, χρειάστηκαν αιώνες για να μπορέσει να γίνει η αποδεκτή η απεικόνιση της ερωτικής πράξης – επιφυλακτικότητα συγγνωστή για την ιαπωνική παράδοση.

Φαίνεται, όμως, πως η διάθεση για «ερωτικό» άνοιγμα στους νέους έχει ενσκήψει και στη συντηρητική Ιαπωνία και όπως γράφει η βρετανική εφημερίδα  Guardian, τις τελευταίες εβδομάδες χιλιάδες κόσμου έχουν προσέλθει σε ένα μικρό μουσείο, σε κάποιο προάστιο του Τόκιο, με σκοπό να βιώσουν τον μυστικισμό και την αισθαντικότητα πινάκων και ξυλογραφιών που αναπαριστούν σεξουαλικές διαχύσεις στο όριο της έκστασης (γνωστοί ως Shunga).

Με τίτλους που παραπέμπουν ευθέως στη γενετήσια πράξη (σε όλες τις εκδοχές και στάσεις), τα εκθέματα δεν θα αφήνουν και πολλά στη φαντασία. Γυναίκες σε κατάσταση ερωτικής μέθης, ακροβασίες επί της κλίνης και ηδυπαθή όργια παρουσιάζονται δίχως φιλτράρισμα, όπως συμβαίνει στη βιομηχανία πορνό της χώρας.

Η συγκεκριμένη έκθεση περιλαμβάνει 133 εκτυπώσεις και χρειάστηκε να «περιηγηθεί» αρκετά μέχρι να βρει στέγη στο Eisei Bunko Museum. Διόλου τυχαίο ότι τουλάχιστον 10 μουσεία δεν δέχθηκαν να φιλοξενήσουν τα εκθέματα.

Αυτό που φοβήθηκαν οι περισσότεροι ιθύνοντες των μουσείων ήταν το σοκ που θα δέχονταν οι επισκέπτες όταν θα καλούνται να… αναμετρηθούν με τις ειλικρινείς και αφτιασίδωτες απεικονίσεις των συγκεκριμένων έργων που έλκουν την καταγωγή τους από την εποχή Edo (1603-1868) και διαδραματίζονται μέσα σε οίκους ανοχής, ενοικιαζόμενα δωμάτια, ακόμη και σε βουδιστικούς ναούς. Προφανώς και ο σκανδαλισμός θα ήταν έντονος και υπό συνθήκες επικίνδυνος.

Ο υπεύθυνος του μουσείου Μοριχίρο Χοσοκάβα, μιλώντας στον Guardian, διατράνωσε την επιθυμία του να δώσει την ευκαιρία στο ιαπωνικό κοινό να πάρει μια γεύση ερωτικής τέχνης. «Πολλά από αυτά τα έργα ήταν προσβάσιμα στους συλλέκτες, επομένως δεν έχει λογική να μην μπορούν να τα δουν οι λάτρεις της τέχνης. Αυτό που χρειάζεται να κάνουμε είναι να σπάσουμε τα ταμπού».

Η έκθεση θα διαρκέσει για ένα μήνα ακόμα και ήδη από την έναρξή της έχει δεχθεί πάνω από 90.000 επισκέπτες οι οποίες, πολλές φορές, αναγκάζονται να περιμένουν ακόμη και μισή ώρα στην ουρά για να ρίξουν μια ματιά στα εκθέματα.

Ο ιστορικός τέχνης, Ακίκο Γιάνο, προτείνει στους επισκέπτες να παρατηρούν προσεκτικά τις εκτυπώσεις και τον θαυμαστό τρόπο με τον οποίο έχουν παραχθεί, ενώ θεωρεί άκρως σημαντικές και τις σημειώσεις (πολλές φορές ολόκληροι διάλογοι) που συνοδεύουν κάθε ξυλογραφία. Κάπως έτσι λαμβάνει κανείς μια ολοκληρωμένη διάσταση του έργου.

Οι μισές περίπου από τις εικόνες που εκτίθενται στο Eisei Bunko είναι δάνειο από το Βρετανικό Μουσείο το οποίο είχε προχωρήσει σε μια αντίστοιχη έκθεση το 2013, ενώ τα υπόλοιπα εκθέματα προέρχονται από ιαπωνικά μουσεία και ιδιωτικές συλλογές.

Πάντως, δεν λείπουν και οι επιθέσεις κατά της συλλογής. Τον προηγούμενο μήνα, η αστυνομία απείλησε με κυρώσεις τέσσερα εβδομαδιαία περιοδικά που δημοσίευσαν φωτογραφίες της έκθεσης. Πράξη που συνιστά παραβίαση του νόμου περί βωμολοχίας.

Ο Τιμ Κλαρκ, επικεφαλής του ιαπωνικού τμήματος του Βρετανικού Μουσείου, αναφέρει στον Guardian: Μόλις η τέχνη Shunga ταξινομήθηκε επίσημα ως άσεμνη, ήταν δύσκολο να σωθεί από το βασίλειο της τέχνης. Επομένως, είναι πολύ θετικό ότι οι άνθρωποι στην Ιαπωνία είναι τώρα σε θέση να δουν τα αυθεντικά έργα και όχι μέσω εικόνων ή βιβλίων. Ελπίζω ότι θα βιώσουν την αίσθηση της ανακάλυψης και τη σύνδεση με κάτι σημαντικό από την κληρονομιά τους που μέχρι τώρα ήταν εξαφανισμένο. Οι άνθρωποι στην Ιαπωνία ανταποκρίνονται θετικά στην ομορφιά, το χιούμορ και την ανθρωπιά του Shunga».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News