Ξεκίνησα τον φιλοτελισμό σε πολύ μικρή ηλικία. Χωρίς καμία αμφιβολία,  τα γραμματόσημα διαμόρφωσαν σε σημαντικό βαθμό τον τρόπο με τον οποίο αντιλήφθηκα τον κόσμο. Ακόμα και σήμερα το μυαλό μου ανατρέχει σε παραστάσεις που πρωτοείδα σε γραμματόσημα. Μικρά και μεγάλα κομμάτια κάθε χώρας αποτυπώνονται σε χαρτάκια που ταξιδεύουν σε ολόκληρο τον κόσμο, παίζοντας τον ρόλο καρτ-ποστάλ, προπαγανδιστικού υλικού και ιστορικού αρχείου. Η σημειολογία των γραμματοσήμων είναι φοβερά ενδιαφέρουσα: Από το πώς μια χώρα επιλέγει να αυτοαποκαλείται (το οποίο δεν είναι πάντα προφανές), μέχρι τις εικόνες και τα μηνύματα που θεωρεί ότι την εκφράζουν καλύτερα.

Εδώ και κάποια χρόνια, σε μια προσπάθεια αναζωπύρωσης της χρήσης των γραμματοσήμων, πολλές ταχυδρομικές υπηρεσίες ανά τον κόσμο, μεταξύ τους και τα ΕΛΤΑ, παρέχουν τη δυνατότητα προσωποποίησης των γραμματοσήμων: με άλλα λόγια μπορείς να τυπώσεις και να χρησιμοποιήσεις το δικό σου γραμματόσημο σαν να είσαι κι εσύ, κατά κάποιον τρόπο, ένα κρατίδιο, με τη δυνατότητα να κάνεις τη δική σου μίνι προπαγάνδα.

Κάπου εκεί ξεκινάει και η ιστορία των έντεκα απογορευμένων γραμματοσήμων του Χ. Η. Μαθιόπουλου: σε μια εποχή «τυραννικής ελαφρότητας», όπως την αποκαλεί, προσπαθεί να περάσει, σχεδόν λαθραία, γραμματόσημα με μηνύματα που στρέφονται κατά αυτής της ελαφρότητας και τα οποία δύσκολα θα έβλεπε κανείς τυπωμένα από επίσημες κρατικές αρχές. Κάποιες φορές τα καταφέρνει και τα γραμματόσημα εκδίδονται. Κάποιες άλλες φορές το αίτημά του απορρίπτεται και τα γραμματόσημα λογοκρίνονται. Σε ορισμένες μάλιστα περιπτώσεις τα γραμματόσημα που έχει σχεδιάσει έχουν αποτελέσει αφορμή για να αλλάξουν οι όροι έκδοσης προσωποποιημένων γραμματοσήμων.

Για εμένα, το βιβλίο αυτό είναι μια ιστορία μικρών πράξεων αντίστασης, σε ένα πλαίσιο έντονης σημειολογίας όπως αυτό των γραμματοσήμων. Έντεκα και ένα γραμματόσημα με ανατρεπτικά μηνύματα περνούν από το κόσκινο ταχυδρομικών αρχών σε ολόκληρο τον κόσμο. Από ποιον εκδίδονται τελικά; Από τις πιο ανεκτικές χώρες ή από τις πιο απρόσεκτες υπηρεσίες; Ποιες φράσεις ενοχλούν τη γραφειοκρατία και ποιες μπορούν να ταξιδέψουν ελεύθερα πάνω σε φακέλλους;

Προσπαθώ να φανταστώ τον αντίκτυπο που θα είχαν πάνω μου αυτά τα γραμματόσημα, αν έπεφταν στα χέρια μου τότε που ανακάλυπτα τον κόσμο μέσα από αυτά. Ίσως κάποιες από αυτές τις φράσεις που είναι τυπωμένες πάνω τους να στριφογύριζαν στο μυαλό μου συχνότερα σήμερα.

---

Μπορείτε να κατεβάσετε το βιβλίο του Χάρη Η. Μαθιόπουλου, «11 απαγορευμένα γραμματόσημα», εδώ.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News