Η φιγούρα γνώριμη: κυνηγετικό καπέλο, πίπα και… έδρα η Baker street, με συγκάτοικο τον γιατρό Γουάτσον. Εκατομμύρια αναγνώστες ανά τον κόσμο αγάπησαν τον ήρωα που δημιούργησε η φαντασία του Άρθουρ Κόναν Ντόιλ, τον ανηλεή διώκτη του εγκλήματος, τον Σέρλοκ Χολμς. Σε σημείο που όταν σε κάποια ιστορία του ο Γουάτσον τον «σκότωσε», να προκύψει μαζικό κύμα διαμαρτυρίας από αναγνώστες που του ζητούσαν να τον… αναστήσει.

Στην οθόνη, ο Σέρλοκ Χολμς ενσαρκώθηκε πολλές φορές και με διαφορετικούς τρόπους, τόσο σε ταινίες όσο και σε τηλεοπτικές σειρές. Τη δεκαετία του ’80, ο Τζέρεμι Μπρετ υποδύθηκε με μαεστρία τον θρυλικό ήρωα ενώ τα τελευταία χρόνια δύο σχετικά νέοι ηθοποιοί τού προσέδωσαν φρεσκάδα και μια άλλη, διαφορετική εικόνα, πιο κοντά στα σύγχρονα πρότυπα. Ο Ρόμπερτ Ντάουνι τζούνιορ με την… ακατάσχετη ενέργεια, καθώς και ο Μπένεντικτ Κάμπερμπατς, ελαφρώς πιο ατμοσφαιρικός, στη δημοφιλή τηλεοπτική σειρά.

Όμως εκείνος που πέτυχε την πλήρη απομυθοποίηση του μυθικού ντετέκτιβ, έμελλε να είναι ένας… σερ. Ο μεγάλος θεατρικός ηθοποιός Ίαν Μακ Κέλεν που με την παρουσία του έχει κοσμήσει και αρκετές χολιγουντιανές παραγωγές (Γκάνταλφ στον «Άρχοντα των δαχτυλιδιών» κ.α.), στη νέα ταινία για τον Χολμς που προβάλλεται εδώ και λίγο καιρό στις αίθουσες, δίνει ρεσιτάλ υποκριτικής, υποδυόμενος έναν Χολμς γερασμένο, κάπου στα 90, να έχει επί δεκαετίες αναστείλει τη δράση του, απογοητευμένος από την αδυναμία του να σώσει μια ανθρώπινη ζωή, εξαιτίας της κυνικής προσέγγισής του σε μια υπόθεση που κλήθηκε να λύσει. Ο ντετέκτιβ θριάμβευσε αλλά ο άνθρωπος Χολμς κατέρρευσε…

Κι έτσι, ζει στο αγρόκτημά του, με τα μελίσσια του, τους μακρινούς περιπάτους του και καμιά βουτιά στην κοντινή θάλασσα. Ωστόσο, «το πεπρωμένο φυγείν αδύνατο». Μια τελευταία υπόθεση, μια τελευταία πρόκληση να πάρει ρεβάνς για την προηγούμενη ζωή του, θα εμφανιστεί.

Ο Μακ Κέλεν είναι, σαν Χολμς, συγκλονιστικός. Ασταθές περπάτημα, αδύναμα μέλη, συντροφιά με τον πιτσιρικά γιο της οικονόμου του, προσθέτει δυναμωτικά στο φαγητό του, παίρνει φάρμακα, συγκινείται εύκολα, «παρακούει» τις εντολές τής οικονόμου του λερώνει τις πυτζάμες του κ.λπ. Φυσικά το μυαλό του παραμένει κοφτερό αλλά είναι κάπως σαν να μην θέλει να το θέσει σε λειτουργία, επηρεασμένος από το βαθύ τραύμα του παρελθόντος του.

Φυσικά, στο τέλος θα λύσει την υπόθεση. Αλλά σαν ένας πιο ανθρώπινος Χολμς, θα κατανοήσει ότι ορισμένες φορές η αλήθεια είναι πολύ σκληρή για να την αντέξει όποιος την αναζητά. Και, με αυτό στο μυαλό του, σε μια άλλη υπόθεση που τρέχει παράλληλα με τη βασική, θα προτιμήσει την προσφορά της ψευδαίσθησης στον πελάτη του, παρά της αλήθειας που ενδεχομένως να τον σημάδευε για μια ζωή.

Σε επίπεδο υποκριτικής αλλά και απομυθοποίησης του Χολμς, ο Μακ Κέλεν είναι ασύλληπτος (και πώς θα μπορούσε να γίνει διαφορετικά;). Όσο για τον προβληματισμό που θέτει το φιλμ, αυτός είναι πραγματικά ισχυρός: την αλήθεια κι ας πονάει ή την λιγότερο οδυνηρή ψευδαίσθηση (που, ως ψευδαίσθηση, ενέχει πάντοτε τον κίνδυνο της μετέπειτα αποκάλυψής της και που, ενδεχομένως, να είναι ακόμη πιο σκληρή από την ίδια την αλήθεια ). Ερώτηση που καλό θα ήταν να τεθεί και στους πολιτικούς ταγούς αυτού του τόπου, ο οποίος τελευταία παλινδρομεί ασταμάτητα μεταξύ πραγματικότητας και μυθοπλασίας….

---

*Ο Γιάννης Τριανταφύλλου είναι δημοσιογράφος.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News