«Ένας αόρατος τοίχος υψωνόταν ανάμεσα μας και ανάμεσα σ’ εμάς και στο κοινό και μας καταπλάκωνε, μας εμπόδιζε να εκφραστούμε. Εμείς όμως επιμέναμε απέναντι σε αυτή την αόρατη δύναμη και συνεχίζαμε να αυτοσχεδιάζουμε, ενώνοντας σιγά σιγά τις δυνάμεις μας και στο τέλος όλος ο θίασος, απέναντι στο κοινό, προσπαθούσε να γκρεμίσει αυτόν τον αόρατο τοίχο, ασυντόνιστα στην αρχή, αλλά μετά συντονίζαμε την προσπάθεια όταν φώναζα, Όλοι μαζί, τώρα! Και ο τοίχος έπεφτε μέσα από ένα φοβερό σκηνικό ξέσπασμα».

Τα λόγια αυτά ανήκουν στο Γιώργο Κοτανίδη από το εξαιρετικό βιβλίο του «Όλοι μαζί, τώρα!». Πρόκειται για μια υπέροχη περιπέτεια παιδιών, εκεί, στα τέλη του ‘60, κατά τη διάρκεια της επταετίας των συνταγματαρχών και λίγο μετά, που αποφασίζουν να κάνουν τα όνειρα τους πραγματικότητα μέσα από ένα πρωτοπόρο θίασο που θα δώσει άλλη ώθηση στο θέατρο,  πολύ πέρα από την εμπορική παραγωγή, που θα δεθεί με τη νεολαία, τους αγώνες της. Και το όνομα αυτής, «Ελεύθερο Θέατρο, ομαδική δουλειά».  Μια παρέα που απαρνιόταν την αρχή του ενός, που τα εγώ πηγαίνανε στην άκρη, κυριαρχούσε ο αυτοσχεδιασμός, η καλή διάθεση, που η επόμενη μέρα αμφισβητούσε τις ανακαλύψεις της προηγούμενης, που οι δημιουργικές εμπνεύσεις διαδεχόντουσαν η μία την άλλη και που μέσα από συνεχείς και ακούραστες πρόβες, συζητήσεις, καυγάδες αλλά και κόντρες κατέληγαν σε αυτό που είναι κυρίαρχο στη σκηνή. Σύνθεση και ομάδα. Τίποτα δεν μπορούσε να είναι πάνω από την ομάδα, όλες μα όλες οι διαφορετικές αναζητήσεις εκφράζονταν ανοιχτά και τα ερμηνευτικά στοιχεία του καθενός απελευθερώνονταν μέσα στην παράσταση με αποτέλεσμα να προκύπτει ενίοτε κάτι πιο προωθημένο από την κεντρική ιδέα του έργου. Άλλωστε σκοπός του ελεύθερου θεάτρου ήταν η συνειδητή συμμετοχή στη σκηνική δράση, έχοντας πλήρη και απόλυτη επίγνωση της σκηνικής τους ύπαρξης χωρίς ποτέ να είναι απλά εκτελεστικά όργανα. Όπως τονίζει και ο Κοτάν, στόχος και δύναμη τους, η αλλαγή των δομών, του τρόπου παραγωγής του θεάματος, του περιεχόμενου του. Πάντα όμως για το μεγάλο κοινό. Οι παραστάσεις συνεχείς, διαφορετικές, όπως και οι προσθαφαιρέσεις προσώπων  που απαρτίζουν το θίασο. Η δίψα για το καινούργιο κάθε φορά, άσβεστη.

Οι καιροί όμως είναι περίεργοι και οι πολιτικοποιημένες τάσεις και απόψεις λόγω της χούντας προκαλούν τριβές. Πολλά από τα μέλη με πρώτο και καλύτερο τον Γιώργο Κοτανίδη οργανώνονται σε αριστερές οργανώσεις όπως το Ε.Κ.Κ.Ε. Και η τριβή φέρνει συγκρούσεις, διασπάσεις, επανενώσεις, αλλά και διαρκή δημιουργία. Φέρνει όμως και ρήξη. Ο Κοτανίδης μπαίνει στο μάτι της Ασφάλειας του δικτατορικού καθεστώτος με ασταμάτητα κυνηγητά, συλλήψεις, ανελέητα βασανιστήρια και φυλακίσεις. Όταν όλα τελειώνουν με την επιστροφή της δημοκρατίας το ‘74, ο θίασος δεν είναι  πια ο ίδιος. Οι σχέσεις έχουν  διαβρωθεί και την εμφάνιση του έχει κάνει η έλλειψη σεβασμού στην προσπάθεια. Το «εμείς» έχει  χαθεί και στη θέση του κυριαρχεί πλέον το «εγώ». Ένας ξεχωριστός κύκλος έχει τώρα πια κλείσει και οι τίτλοι τέλους έχουν πέσει για τα καλά τούτη τη φορά. Η αυλαία έχει κατέβει οριστικά.

Διαλέγω αντί για επίλογο, λόγια και λέξεις του ίδιου του Κοτάν, όπως ξεκίνησα, μιας και από εκεί μέσα σταλάζει ολάκερη μαγεία .Τέχνη αληθινή.«Μου λείπουν όλοι, μου λείπει αυτό που ήμασταν τότε που κυνηγούσαμε το εκστατικό όραμα της ομαδικότητας ». Αλήθεια, τι ωραιότερο;

 

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News